fbpx
วิกิพีเดีย

สตัดเฮาเดอร์

สตัดเฮาเดอร์ (ดัตช์: stadhouder) แปลตรงตัวว่า เจ้าผู้ครองสถาน [ผู้ครอบครองสถานที่ของผู้ใดผู้หนึ่ง; สันนิษฐานว่าเป็นการยืมคำศัพท์จากภาษาเยอรมัน ชตัทท์ฮัลเทอร์ (Statthalter), ภาษาฝรั่งเศส ลีเยิตน็อง (lieutenant) หรือภาษาละตินยุคกลาง ลอกูงแตเนงส์ (locvm tenens)] คือคำที่ใช้อธิบายรูปแบบหนึ่งของศักดินาตำแหน่งอุปราชหรือผู้บริหารมณฑลแทนพระองค์ ในกลุ่มประเทศต่ำ สตัดเฮาเดอร์คือระบบจากยุคกลางและต่อมาในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 18 ได้ถูกยกระดับให้มีศักดิ์เทียบเท่าประมุขแห่งรัฐในทางปฏิบัติของระบอบมกุฎสาธารณรัฐ (crowned republic) ในสาธารณรัฐดัตช์ สามารถเปรียบเทียบได้กับศักดินา ลีเยิตน็อง ของฝรั่งเศส และ ผู้บริหารมณฑลแทนพระองค์ ของอังกฤษในคริสต์ศตวรรษที่ 16 ซึ่งประสงค์หลักของของตำแหน่งนี้ก็เพื่อรักษาความสงบเรียบร้อยและอำนาจการปกครองส่วนท้องถิ่นของสาธารณรัฐดัตช์ตอนต้น

ประวัติศาสตร์

 
วิลเลิมที่ 1 แห่งออเรนจ์ ผู้ดำรงตำแหน่งสตัดเฮาเดอร์ในช่วงการลุกฮือของดัตช์ต่อจักรวรรดิสเปน

สตัดเฮาเดอร์ในยุคกลางถูกแต่งตั้งโดยตรงจากลอร์ดในระบบฟิวดัลเพื่อสำเร็จราชการแทน ถ้าหากลอร์ดใดมีอาณานิคมไว้ในครอบครองมากก็สามารถที่จะแต่งตั้งสตัดเฮาเดอร์ถาวรไปประจำการโดยมีอำนาจเต็มในนามของลอร์ดผู้นั้น โดยตำแหน่งนี้มีอำนาจปกครองมากกว่าตำแหน่งผู้ว่าราชการซึ่งมีอำนาจอยู่อย่างจำกัด ผู้ที่ดำรังตำแหน่งสตัดเฮาเดอร์ไม่ถูกจัดว่าอยู่ในสถานะของข้ารับใช้เหล่าเจ้าขุนมูลนายที่มีศักดิ์สูงกว่า หากเป็นเพียงผู้ปกครองซึ่งไม่มียศศักดิ์ต่อดินแดนที่ตนปกครอง ผู้ปกครองท้องถิ่นของมณฑลอิสระทั้งสิบเจ็ดแห่งประเทศต่ำ (ซึ่งเป็นดินแดนประเทศเนเธอร์แลนด์, เบลเยียม และลักเซมเบิร์กในปัจจุบัน) นำตำแหน่งนี้ไปใช้แต่งตั้งต่ออีกทอดหนึ่ง เช่น การที่ดยุกแห่งเกลเดอร์สแต่งตั้งสตัดเฮาเดอร์ไปสำเร็จราชการแทนในมณฑลโกรนิงเงิน

ในคริสต์ศตวรรษที่ 15 ดยุกแห่งเบอร์กันดีสามารถยึดครองดินแดนส่วนมากของประเทศต่ำเอาไว้ได้และตั้งเป็นดินแดนเนเธอร์แลนด์ของเบอร์กันดี ซึ่งแต่ละมณฑลในดินแดนนี้ส่วนมากต่างก็มีสตัดเฮาเดอร์ปกครองตนเองแทบทั้งสิ้น

ในคริสต์ศตวรรษที่ 16 จักรพรรดิคาร์ลที่ 5 แห่งจักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์ ผู้ดำรงตำแหน่งพระมหากษัตริย์แห่งสเปน เข้ามารับช่วงอำนาจต่อจากสมัยเนเธอร์แลนด์ของเบอร์กันดี และทรงรวบอำนาจการปกครองดินแดนประเทศต่ำทั้งหมดด้วยการสถาปนาพระองค์ขึ้นเป็น ลอร์ดแห่งเนเธอร์แลนด์ อันเป็นตำแหน่งเจ้าเหนือหัวในระบบฟิวดัลไว้แต่เพียงผู้เดียว มีเพียงราชรัฐมุขนายกลีแยฌและดินแดนส่วนน้อยอีกสองแห่ง (อิมพีเรียลแอบบีย์สตาฟว์โล-มาลเมอดี และดัชชีบูยง) ที่อยู่นอกเหนือพระราชอำนาจของพระองค์ สตัดเฮาเดอร์ยังคงถูกแต่งตั้งและเป็นผู้แทนพระองค์ในจักรพรรดิคาร์ลที่ 5 และพระราชโอรส พระเจ้าเฟลีเปที่ 2 ผู้เป็นรัชทายาทแห่งสเปนและกลุ่มประเทศต่ำ (อิสริยยศจากการเลือกตั้งในราชวงศ์จะถูกพระราชทานให้แก่รัชทายาทของจักรพรรดิคาร์ลในราชตระกูลฮับส์บูร์กออสเตรียแต่ละสาย) โดยพระราโชบายแนวรวบศูนย์อำนาจและแนวสมบูรณาญาสิทธิราชย์ของพระเจ้าเฟลีเปที่ 2 จึงทำให้อำนาจในทางปฏิบัติของสตัดเฮาเดอร์ลดลงไปอย่างมาก

ในปี ค.ศ. 1581 ระหว่างการก่อการกำเริบดัตช์ มณฑลดัตช์ส่วนมากประกาศอิสรภาพด้วยการผ่านร่างพระราชบัญญัติเพิกถอน (Act of Abjuration) ระบบผู้แทนพระองค์โดยสตัดเฮาเดอร์ในแถบเนธอร์แลนด์ตอนเหนือที่เกิดการกบฏจึงหมดอำนาจลง (ลอร์ดในระบบฟิวดัลผู้อยู่เหนือหัวเหล่าสตัดเฮาเดอร์ถูกล้มล้าง) อย่างไรก็ตามระบบผู้แทนนี้ยังคงดำเนินต่อไปในประเทศที่ก่อตั้งใหม่นามว่าสาธารณรัฐแห่งสหเนเธอร์แลนด์ทั้งสิบเจ็ด สหมณฑลทั้งสิบเจ็ดดิ้นรนที่จะประยุกต์แนวคิดและสถาบันในระบบฟิวดัลที่มีอยู่ให้เข้ากับสภาวการณ์ใหม่ โดยในการปรับตัวครั้งนี้มีความคิดโน้มเอียงไปในแนวทางอนุรักษนิยม ทั้งที่พวกเขาได้ทำการปฏิวัติโค่นล้มพระมหากษัตริย์ผู้ปกครองเพื่อปกป้องสิทธิอันชอบธรรมของพวกเขา สตัดเฮาเดอร์จึงไม่ได้ทำหน้าที่เป็นผู้แทนของลอร์ดอีกต่อไป แต่กลายมาเป็นผู้ปกครองยศศักดิ์สูงที่สุดแทน โดยได้รับการแต่งตั้งจากรัฐของแต่ละมณฑล ซึ่งแม้ว่าสตัดเฮาเดอร์แต่ละคนจะสามารถดำรงตำแหน่งประจำเฉพาะแต่มณฑลของตน แต่สตัดเฮาเดอร์หลายคนนิยมดำรังตำแหน่งนี้ในหลาย ๆ มณฑลพร้อมกันในเวลาเดียว โดยปกติแล้วอำนาจปกครองสูงสุดจะถูกใช้โดยรัฐอธิปไตยของแต่ละมณฑล ส่วนสตัดเฮาเดอร์มีอำนาจเล็กอยู่บ้างเล็กน้อยเช่นการแต่งตั้งเจ้าหน้าที่ระดับล่าง หรือในบางกรณีมีสิทธิอันชอบธรรมในการแต่งตั้งคณะมนตรีในสภาผู้สำเร็จราชการแทน ซึ่งคณะมนตรีเหล่านี้จะทำการเลิอกผู้นำของสภาจากรายชื่อผู้สมัคร ในขณะที่คณะมนตรีแต่งตั้งสมาชิกเพิ่มเติมแก่สภาได้ด้วยตัวพวกเขาเอง สตัดเฮาเดอร์จึงสามารถเข้าไปมีอิทธิพลทางอ้อมในการกำหนดนโยบายทั่วไปได้อย่างมาก ในมณฑลเซลันด์ เจ้าชายแห่งออเรนจ์ผู้ซึ่งดำรงตำแหน่งสตัดเฮาเดอร์ของแต่ละมณฑลไว้มากที่สุดในช่วงภายการหลังลุกฮือต่อต้านสเปน และยังดำรงศักดิ์เป็น ขุนนางที่หนึ่ง (First Noble) นอกจากนี้พระองค์ยังเป็นสมาชิกสภาประจำมณฑล และดำรงตำแหน่งมาร์ควิสแห่งเฟเรอและฟลิสซิงเงินเป็นพระยศมาแต่ประสูติอีกด้วย

ในระบบราชการส่วนกลางของสาธารณรัฐ สตัดเฮาเดอร์แห่งมณฑลเซลันด์และฮอลแลนด์มักจะได้รับการแต่งตั้งเป็นผู้บัญชาการสูงสุดแห่งกองทัพสหมณฑล และพลเรือเอกสูงสุดแห่งกองทัพเรือสหมณฑล แม้ว่าจะไม่เคยมีสตัดเฮาเดอร์คนไหนเคยบัญชาการรบทางทะเลด้วยตนเองเลย ในกองทัพสตัดเฮาเดอร์สามารถแต่งตั้งเจ้าหน้าที่ด้วยตัวเอง ส่วนในกองทัพเรือสามารถทำได้เพียงลงนามแต่งตั้งในคำสั่งจากสภาราชนาวีทั้งห้า อำนาจทางกฎหมายมีอยู่ค่อนข้างจำกัดและโดยกฎหมายแล้วสตัดเฮาเดอร์เป็นมากกว่าเพียงเจ้าหน้าที่รัฐ อย่างไรก็ตามอำนาจที่แท้จริงบางครั้งก็มีมากกว่านั้น โดยเฉพาะในบรรยากาศแห่งกฎอัยการศึกช่วงสงครามแปดสิบปี ภายหลังปี ค.ศ. 1618 เจ้าชายเมาริตส์แห่งออเรนจ์ทรงปกครองด้วยระบบเผด็จการทหาร และเจ้าชายวิลเลิมที่ 2 แห่งออเรนจ์ก็ทรงปฏิบัติตาม

ผู้นำในการการลุกฮือของชาวดัตช์คือเจ้าชายวิลเลียมที่ 1 แห่งออเรนจ์ ในปี ค.ศ. 1572 ทรงถูกแต่งตั้งให้เป็นสตัดเฮาเดอร์ประจำมณฑลฮอลแลนด์ซึ่งเป็นมณฑลแรกที่ก่อการลุกฮือ ด้วยอิทธิพลและเกียรติยศส่วนพระองค์ต่อมาได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับตำแหน่งของพระองค์ และได้ถ่ายทอดสู่สมาชิกราชวงศ์ เช่น เจ้าชายเมาริตส์แห่งออเรนจ์ในปี ค.ศ. 1618 และเจ้าชายวิลเลิมที่ 3 แห่งออเรนจ์ในปี ค.ศ. 1672 ซึ่งได้ทรงขยายฐานอำนาจโดยการแทนที่สมาชิกสภาเมืองด้วยบุคคลส่วนพระองค์ การเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ถูกเรียกว่า การเปลี่ยนแปลงแห่งนิติบัญญัติ (Wetsverzettingen) จากการข่มขู่ เหล่าสตัดเฮาเดอร์พยายามที่จะขยายสิทธิ์ของตนในการลงนามในกิจการต่าง ๆ ผลก็คือหลังจากที่เจ้าชายวิลเลิมที่ 2 สิ้นพระชนม์ในปี ค.ศ. 1650 ผู้แทนในมณฑลฮอลแลนด์, เซลันด์, ยูเทรกต์, แค็ลเดอร์ลันด์ และโอเฟอไรส์เซิล ไม่ทำการแต่งตั้งสตัดเฮาเดอร์ขึ้นดำรงตำแหน่งต่อ จนในที่สุดด้วยสภาวะการณ์อันบีบคั้นจากเหตุการณ์เลวร้ายในปี ค.ศ. 1672 ที่รู้จักกันในนาม ศักราชแห่งความหายนะของดัตช์ (Rampjaar) จึงได้มีการแต่งตั้งสตัดเฮาเดอร์องค์ใหม่ขึ้นดำรงตำแหน่ง และหลังจากการสวรรคตของเจ้าชายวิลเลียมที่ 3 ในปี ค.ศ. 1702 ก็ได้มีการละเว้นแต่งตั้งสตัดเฮาเดอร์องค์ใหม่ ทั้งสองเหตุการณ์นี้เรียกว่า สมัยไร้สตัดเฮาเดอร์ครั้งที่หนึ่ง และ สมัยไร้สตัดเฮาเดอร์ครั้งที่สอง

ภายหลังการรุกรานโดยฝรั่งเศสในปี ค.ศ. 1747 คณะผู้สำเร็จราชการแทนถูกกดดันจากมวลชนเคลื่อนไหวส่วนมากที่เรียกร้องให้วิลเลิมที่ 4 เจ้าชายแห่งออเรนจ์ สตัดเฮาเดอร์แห่งมณฑลฟรีสลันด์และโกรนิงเงิน ขึ้นดำรงตำแหน่งสตัดเฮาเดอร์แห่งทุกมณฑล ในวันที่ 22 พฤศจิกายน ค.ศ. 1747 สำนักแห่งสตัดเฮาเดอร์จึงได้มีการลำดับรัชทายาทขึ้น และเป็นครั้งแรกในประวัติศาสตร์สาธารณรัฐที่มีผู้ดำรงตำแหน่งสตัดเฮาเดอร์ครบทุกมณฑลในเดียวกัน จากเหตุการณ์นี้จึงได้มีการเฉลิมพระยศแก่เจ้าชายวิลเลิมใหม่ว่า สตัดเฮาเดอร์-เคเนอราล (stadhouder-generaal; ซึ่งแปลจากภาษาอังกฤษได้ว่า อัครรัชทายาทสตัดเฮาเดอร์)

ภายหลังการสิ้นพระชนม์ของวิลเลิมที่ 4 อย่างสุดวิสัยในปี ค.ศ. 1751 พระราชโอรสอันทรงพระเยาว์ของวิลเลิมที่ 4 ก็ได้ขึ้นดำรงตำแหน่งสตัดเฮาเดอร์ต่อภายใต้การสำเร็จราชการแทนโดยพระมารดา การสำเร็จราชการแทนในครั้งนี้สร้างความขุ่นเคืองอย่างมากในหมู่ประชาชน ซึ่งทำให้เกิดการเคลื่อนไหวโดยกลุ่มชาตินิยมขึ้นในปี ค.ศ. 1780 แรกเริ่มคณะชาตินิยมนี้ทำการเข้ายึดสภาเมืองหลายแห่ง จากนั้นจึงเข้ายึดสภาแห่งมณฑลฮอลแลนด์และฟรีสลันด์ตะวันตก และในท้ายที่สุดได้ทำการปลุกระดมอาสาสมัครพลเรือนเพื่อต่อต้านคณะขุนนางของราชวงศ์ออเรนจ์ นำพาประเทศชาติเข้าสู่ขอบเหวแห่งการเกิดสงครามกลางเมือง ต่อมาปรัสเซียได้เข้าแทรกแทรงทางการทหารในปี ค.ศ. 1787 ส่งผลให้วิลเลิมที่ 5 เจ้าชายแห่งออเรนจ์ ทรงสามารถปราบปรามฝ่ายต่อต้านได้เป็นผลสำเร็จ และผู้นำของการกบฏในครั้งนี้หลายคนก็ได้ลี้ภัยไปยังฝรั่งเศส

การล้มเลิก

คณะผู้ลี้ภัยกลับมายังเนเธอร์แลนด์พร้อมกับกองกำลังฝรั่งเศสในฤดูหนาวปี ค.ศ. 1795 และได้ข้ามแนวป้องกันทางน้ำดัตช์ที่กลายเป็นน้ำแข็ง วิลเลิมที่ 5 แห่งออเรนจ์-นัสเซาจึงเสด็จลี้ภัยไปยังอังกฤษ สำนักสตัดเฮาเดอร์ของพระองค์จึงถูกโค่นล้มในปี ค.ศ. 1795 เมื่อกองกำลังปฏิวัติของฝรั่งเศสสถาปนาสาธารณรัฐปัตตาเวียขึ้นแทน ตั้งแต่ ค.ศ. 1572 ในเนเธอร์แลนด์ตอนใต้ ลอร์ดในราชวงศ์ฮับส์บูร์กก็ยังคงแต่งตั้งสตัดเฮาเดอร์ไปประจำแต่ละมณฑลจนกระทั่งถูกฝรั่งเศสบุกยึดในปี ค.ศ. 1794

แหล่งข้อมูลและอ้างอิง

  1. Entry Stadhouder in M. Philippa et al. (2003-2009) Etymologisch Woordenboek van het Nederlands. Etymologiebank.nl. (ดัตช์)
  • WorldStatesmen – the Netherlands
  • Van Dale Etymologisch Woordenboek (Dutch etymology, in Dutch)
  • Simon Schama – Patriots and Liberators: : Revolution in the Netherlands, 1780–1813
  • Dutch language Wikipedia: List of stadtholders

สต, ดเฮาเดอร, ตช, stadhouder, แปลตรงต, วว, เจ, าผ, ครองสถาน, ครอบครองสถานท, ของผ, ใดผ, หน, นน, ษฐานว, าเป, นการย, มคำศ, พท, จากภาษาเยอรม, ชต, ทท, ลเทอร, statthalter, ภาษาฝร, งเศส, เย, ตน, อง, lieutenant, หร, อภาษาละต, นย, คกลาง, ลอก, งแตเนงส, locvm, tenens, อค. stdehaedxr dtch stadhouder aepltrngtwwa ecaphukhrxngsthan phukhrxbkhrxngsthanthikhxngphuidphuhnung snnisthanwaepnkaryumkhasphthcakphasaeyxrmn chtththhlethxr Statthalter phasafrngess lieyitnxng lieutenant hruxphasalatinyukhklang lxkungaetenngs locvm tenens khuxkhathiichxthibayrupaebbhnungkhxngskdinataaehnngxuprachhruxphubriharmnthlaethnphraxngkh 1 inklumpraethsta stdehaedxrkhuxrabbcakyukhklangaelatxmainchwngkhriststwrrsthi 18 idthukykradbihmiskdiethiybethapramukhaehngrthinthangptibtikhxngrabxbmkudsatharnrth crowned republic insatharnrthdtch samarthepriybethiybidkbskdina lieyitnxng khxngfrngess aela phubriharmnthlaethnphraxngkh khxngxngkvsinkhriststwrrsthi 16 sungprasngkhhlkkhxngkhxngtaaehnngnikephuxrksakhwamsngberiybrxyaelaxanackarpkkhrxngswnthxngthinkhxngsatharnrthdtchtxntnprawtisastr aekikh wilelimthi 1 aehngxxernc phudarngtaaehnngstdehaedxrinchwngkarlukhuxkhxngdtchtxckrwrrdisepn stdehaedxrinyukhklangthukaetngtngodytrngcaklxrdinrabbfiwdlephuxsaercrachkaraethn thahaklxrdidmixananikhmiwinkhrxbkhrxngmakksamarththicaaetngtngstdehaedxrthawrippracakarodymixanacetminnamkhxnglxrdphunn odytaaehnngnimixanacpkkhrxngmakkwataaehnngphuwarachkarsungmixanacxyuxyangcakd phuthidarngtaaehnngstdehaedxrimthukcdwaxyuinsthanakhxngkharbichehlaecakhunmulnaythimiskdisungkwa hakepnephiyngphupkkhrxngsungimmiysskditxdinaednthitnpkkhrxng phupkkhrxngthxngthinkhxngmnthlxisrathngsibecdaehngpraethsta sungepndinaednpraethsenethxraelnd ebleyiym aelalkesmebirkinpccubn nataaehnngniipichaetngtngtxxikthxdhnung echn karthidyukaehngekledxrsaetngtngstdehaedxripsaercrachkaraethninmnthlokrningengininkhriststwrrsthi 15 dyukaehngebxrkndisamarthyudkhrxngdinaednswnmakkhxngpraethstaexaiwidaelatngepndinaednenethxraelndkhxngebxrkndi sungaetlamnthlindinaednniswnmaktangkmistdehaedxrpkkhrxngtnexngaethbthngsininkhriststwrrsthi 16 ckrphrrdikharlthi 5 aehngckrwrrdiormnxnskdisiththi phudarngtaaehnngphramhakstriyaehngsepn ekhamarbchwngxanactxcaksmyenethxraelndkhxngebxrkndi aelathrngrwbxanackarpkkhrxngdinaednpraethstathnghmddwykarsthapnaphraxngkhkhunepn lxrdaehngenethxraelnd xnepntaaehnngecaehnuxhwinrabbfiwdliwaetephiyngphuediyw miephiyngrachrthmukhnaykliaeychaeladinaednswnnxyxiksxngaehng ximphieriylaexbbiystafwol malemxdi aeladchchibuyng thixyunxkehnuxphrarachxanackhxngphraxngkh stdehaedxryngkhngthukaetngtngaelaepnphuaethnphraxngkhinckrphrrdikharlthi 5 aelaphrarachoxrs phraecaefliepthi 2 phuepnrchthayathaehngsepnaelaklumpraethsta xisriyyscakkareluxktnginrachwngscathukphrarachthanihaekrchthayathkhxngckrphrrdikharlinrachtrakulhbsburkxxsetriyaetlasay odyphraraochbayaenwrwbsunyxanacaelaaenwsmburnayasiththirachykhxngphraecaefliepthi 2 cungthaihxanacinthangptibtikhxngstdehaedxrldlngipxyangmakinpi kh s 1581 rahwangkarkxkarkaeribdtch mnthldtchswnmakprakasxisrphaphdwykarphanrangphrarachbyytiephikthxn Act of Abjuration rabbphuaethnphraxngkhodystdehaedxrinaethbenthxraelndtxnehnuxthiekidkarkbtcunghmdxanaclng lxrdinrabbfiwdlphuxyuehnuxhwehlastdehaedxrthuklmlang xyangirktamrabbphuaethnniyngkhngdaenintxipinpraethsthikxtngihmnamwasatharnrthaehngshenethxraelndthngsibecd shmnthlthngsibecddinrnthicaprayuktaenwkhidaelasthabninrabbfiwdlthimixyuihekhakbsphawkarnihm odyinkarprbtwkhrngnimikhwamkhidonmexiyngipinaenwthangxnurksniym thngthiphwkekhaidthakarptiwtiokhnlmphramhakstriyphupkkhrxngephuxpkpxngsiththixnchxbthrrmkhxngphwkekha stdehaedxrcungimidthahnathiepnphuaethnkhxnglxrdxiktxip aetklaymaepnphupkkhrxngysskdisungthisudaethn odyidrbkaraetngtngcakrthkhxngaetlamnthl sungaemwastdehaedxraetlakhncasamarthdarngtaaehnngpracaechphaaaetmnthlkhxngtn aetstdehaedxrhlaykhnniymdarngtaaehnngniinhlay mnthlphrxmkninewlaediyw odypktiaelwxanacpkkhrxngsungsudcathukichodyrthxthipitykhxngaetlamnthl swnstdehaedxrmixanacelkxyubangelknxyechnkaraetngtngecahnathiradblang hruxinbangkrnimisiththixnchxbthrrminkaraetngtngkhnamntriinsphaphusaercrachkaraethn sungkhnamntriehlanicathakarelixkphunakhxngsphacakraychuxphusmkhr inkhnathikhnamntriaetngtngsmachikephimetimaeksphaiddwytwphwkekhaexng stdehaedxrcungsamarthekhaipmixiththiphlthangxxminkarkahndnoybaythwipidxyangmak inmnthleslnd ecachayaehngxxerncphusungdarngtaaehnngstdehaedxrkhxngaetlamnthliwmakthisudinchwngphaykarhlnglukhuxtxtansepn aelayngdarngskdiepn khunnangthihnung First Noble nxkcakniphraxngkhyngepnsmachiksphapracamnthl aeladarngtaaehnngmarkhwisaehngeferxaelaflissingenginepnphraysmaaetprasutixikdwyinrabbrachkarswnklangkhxngsatharnrth stdehaedxraehngmnthleslndaelahxlaelndmkcaidrbkaraetngtngepnphubychakarsungsudaehngkxngthphshmnthl aelaphleruxexksungsudaehngkxngthpheruxshmnthl aemwacaimekhymistdehaedxrkhnihnekhybychakarrbthangthaeldwytnexngely inkxngthphstdehaedxrsamarthaetngtngecahnathidwytwexng swninkxngthpheruxsamarththaidephiynglngnamaetngtnginkhasngcakspharachnawithngha xanacthangkdhmaymixyukhxnkhangcakdaelaodykdhmayaelwstdehaedxrepnmakkwaephiyngecahnathirth xyangirktamxanacthiaethcringbangkhrngkmimakkwann odyechphaainbrryakasaehngkdxykarsukchwngsngkhramaepdsibpi phayhlngpi kh s 1618 ecachayemaritsaehngxxerncthrngpkkhrxngdwyrabbephdckarthhar aelaecachaywilelimthi 2 aehngxxernckthrngptibtitamphunainkarkarlukhuxkhxngchawdtchkhuxecachaywileliymthi 1 aehngxxernc inpi kh s 1572 thrngthukaetngtngihepnstdehaedxrpracamnthlhxlaelndsungepnmnthlaerkthikxkarlukhux dwyxiththiphlaelaekiyrtiysswnphraxngkhtxmaidmiswnekiywkhxngkbtaaehnngkhxngphraxngkh aelaidthaythxdsusmachikrachwngs echn ecachayemaritsaehngxxerncinpi kh s 1618 aelaecachaywilelimthi 3 aehngxxerncinpi kh s 1672 sungidthrngkhyaythanxanacodykaraethnthismachiksphaemuxngdwybukhkhlswnphraxngkh karepliynaeplngkhrngnithukeriykwa karepliynaeplngaehngnitibyyti Wetsverzettingen cakkarkhmkhu ehlastdehaedxrphyayamthicakhyaysiththikhxngtninkarlngnaminkickartang phlkkhuxhlngcakthiecachaywilelimthi 2 sinphrachnminpi kh s 1650 phuaethninmnthlhxlaelnd eslnd yuethrkt aekhledxrlnd aelaoxefxirsesil imthakaraetngtngstdehaedxrkhundarngtaaehnngtx cninthisuddwysphawakarnxnbibkhncakehtukarnelwrayinpi kh s 1672 thiruckkninnam skrachaehngkhwamhaynakhxngdtch Rampjaar cungidmikaraetngtngstdehaedxrxngkhihmkhundarngtaaehnng aelahlngcakkarswrrkhtkhxngecachaywileliymthi 3 inpi kh s 1702 kidmikarlaewnaetngtngstdehaedxrxngkhihm thngsxngehtukarnnieriykwa smyirstdehaedxrkhrngthihnung aela smyirstdehaedxrkhrngthisxngphayhlngkarrukranodyfrngessinpi kh s 1747 khnaphusaercrachkaraethnthukkddncakmwlchnekhluxnihwswnmakthieriykrxngihwilelimthi 4 ecachayaehngxxernc stdehaedxraehngmnthlfrislndaelaokrningengin khundarngtaaehnngstdehaedxraehngthukmnthl inwnthi 22 phvscikayn kh s 1747 sankaehngstdehaedxrcungidmikarladbrchthayathkhun aelaepnkhrngaerkinprawtisastrsatharnrththimiphudarngtaaehnngstdehaedxrkhrbthukmnthlinediywkn cakehtukarnnicungidmikarechlimphraysaekecachaywilelimihmwa stdehaedxr ekhenxral stadhouder generaal sungaeplcakphasaxngkvsidwa xkhrrchthayathstdehaedxr phayhlngkarsinphrachnmkhxngwilelimthi 4 xyangsudwisyinpi kh s 1751 phrarachoxrsxnthrngphraeyawkhxngwilelimthi 4 kidkhundarngtaaehnngstdehaedxrtxphayitkarsaercrachkaraethnodyphramarda karsaercrachkaraethninkhrngnisrangkhwamkhunekhuxngxyangmakinhmuprachachn sungthaihekidkarekhluxnihwodyklumchatiniymkhuninpi kh s 1780 aerkerimkhnachatiniymnithakarekhayudsphaemuxnghlayaehng caknncungekhayudsphaaehngmnthlhxlaelndaelafrislndtawntk aelainthaythisudidthakarplukradmxasasmkhrphleruxnephuxtxtankhnakhunnangkhxngrachwngsxxernc naphapraethschatiekhasukhxbehwaehngkarekidsngkhramklangemuxng txmaprsesiyidekhaaethrkaethrngthangkarthharinpi kh s 1787 sngphlihwilelimthi 5 ecachayaehngxxernc thrngsamarthprabpramfaytxtanidepnphlsaerc aelaphunakhxngkarkbtinkhrngnihlaykhnkidliphyipyngfrngess karlmelik aekikh khnaphuliphyklbmayngenethxraelndphrxmkbkxngkalngfrngessinvduhnawpi kh s 1795 aelaidkhamaenwpxngknthangnadtchthiklayepnnaaekhng wilelimthi 5 aehngxxernc nsesacungesdcliphyipyngxngkvs sankstdehaedxrkhxngphraxngkhcungthukokhnlminpi kh s 1795 emuxkxngkalngptiwtikhxngfrngesssthapnasatharnrthpttaewiykhunaethn tngaet kh s 1572 inenethxraelndtxnit lxrdinrachwngshbsburkkyngkhngaetngtngstdehaedxrippracaaetlamnthlcnkrathngthukfrngessbukyudinpi kh s 1794aehlngkhxmulaelaxangxing aekikh Entry Stadhouder in M Philippa et al 2003 2009 Etymologisch Woordenboek van het Nederlands Etymologiebank nl dtch WorldStatesmen the Netherlands Van Dale Etymologisch Woordenboek Dutch etymology in Dutch Simon Schama Patriots and Liberators Revolution in the Netherlands 1780 1813 Dutch language Wikipedia List of stadtholders ekhathungcak https th wikipedia org w index php title stdehaedxr amp oldid 9355596, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม