สตูดิโอจิบลิ

สตูดิโอจิบลิ (ญี่ปุ่น: 株式会社スタジオジブリ โรมาจิ: Kabushiki-gaisha Sutajio Jiburi, อังกฤษ: Studio Ghibli Inc.) เป็นสตูดิโอภาพยนตร์อนิเมะของประเทศญี่ปุ่น เคยเป็นส่วนหนึ่งของสำนักพิมพ์โทกูมะโชเต็น ภาพยนตร์อนิเมะของสตูดิโอนี้ เต็มไปด้วยจินตนาการ เข้าถึงอารมณ์ และได้รับความชื่นชมไปทั่วโลก ชื่อ จิบลิ มาจากเครื่องบินตรวจการณ์ของประเทศอิตาลีที่ใช้ในทะเลทรายซาฮาราในยุคสงครามโลกครั้งที่สอง คำนี้มีที่มาจากคำในภาษาลีเบียนที่แปลว่า "ลมร้อนที่พัดผ่านทะเลทรายซาฮารา" เปรียบได้กับ สตูดิโอที่พัดเอากระแสลมลูกใหม่ผ่านมายังอุตสาหกรรมอนิเมะของญี่ปุ่น โลโก้ของบริษัทมีตัวละคร "โทะโตะโระ" จากภาพยนตร์เรื่อง โทโทโร่เพื่อนรัก ประกอบอยู่ด้วย

บริษัท สตูดิโอจิบลิ จำกัด
株式会社スタジオジブリ

ประเภท	สตูดิโอแอนิเมชัน
อุตสาหกรรม	ภาพเคลื่อนไหว วีดีโอเกม โฆษณาทางโทรทัศน์
ก่อนหน้า	Topcraft
ก่อตั้ง	กรุงโตเกียว ประเทศญี่ปุ่น (15 มิถุนายน ค.ศ. 1985 (1985-มิถุนายน-15))
ผู้ก่อตั้ง	ฮายาโอะ มิยาซากิ อิซาโอะ ทากาฮาตะ โทชิโอะ ซุซุกิ ยาสุโยชิ โทคุมา
สำนักงานใหญ่	โคงาเนอิ  , ประเทศญี่ปุ่น
ผลิตภัณฑ์	ภาพยนตร์การ์ตูน, ภาพยนตร์โทรทัศน์, โฆษณา
ทรัพย์สินสุทธิ	8,350 ล้านเยน (3/2011)
พนักงาน	150 (พ.ศ. 2561)
เว็บไซต์	www.ghibli.jp

ประวัติ

 

ฮายาโอะ มิยาซากิ ผู้ร่วมก่อตั้งและผู้กำกับภาพยนตร์ของสตูดิโอจิบลิ

สตูดิโอจิบลิได้ก่อตั้งใน ค.ศ. 1985 โดยผู้กำกับอย่างฮายาโอะ มิยาซากิ ร่วมกับผู้เป็นทั้งเพื่อนร่วมงานและพี่เลี้ยงอย่าง อิซาโอะ ทากาฮาตะ และ ผู้จัดการฝ่ายบริหารและผู้อำนวยการสร้างที่มีผลงานมายาวนานอย่างโทชิโอะ ซูซึกิ จุดเริ่มต้นทั้งหมดต้องย้อนไปปี ค.ศ. 1984 ภาพยนตร์เรื่อง มหาสงครามหุบเขาแห่งสายลม ซึ่งได้รับความนิยมจากมังงะที่ตีพิมพ์ต่อเนื่องในนิตยสารอะนิเมจ (Animage) ของ โทคุมะ โชเท็น หลังจากบทดั้งเดิมถูกปฏิเสธ ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้รับการอำนวยการสร้างโดย ท็อปคราฟต์ (Topcraft) และความสำเร็จของภาพยนตร์กระตุ้นให้เกิดการรวมตัวของกลุ่มจิบลิ โทคุมะเป็นบริษัทแม่ของสตูดิโอจิบลิ และให้ลิขสิทธิ์ภาพยนตร์กับ ดิสนีย์ ในการจัดจำหน่ายทั่วโลกถึง 8 เรื่องด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็น เจ้าหญิงจิตวิญญาณแห่งพงไพร หรือ สปิริเต็ดอะเวย์ ภาพยนตร์เรื่อง ปราสาทเวทมนตร์ของฮาวล์ นำเค้าโครงเรื่องมาจากหนังสือของนักเขียนชาวอังกฤษชื่อ Diana Wynne Jones ซึ่งได้รับการตีพิมพ์ในหลายประเทศรวมทั้งแคนาดาและสหรัฐอเมริกา นักประพันธ์เพลงอย่างโจ ฮิไซชิ จะเป็นผู้แต่งเพลงประกอบให้กับภาพยนตร์ในสตูดิโอจิบลิของมิยาซากิทุกเรื่อง

ภาพยนตร์ที่มีชื่อเสียงและได้รับการชื่นชมมากที่สุดของสตูดิโอ ไม่ได้กำกับโดยมิยาซากิ คือ สุสานหิ่งห้อย แต่กำกับโดย อิซาโอะ ทากาฮาดะ ภาพยนตร์โศกนาฏกรรมของสองชีวิตกำพร้าในระหว่างสงครามโลกครั้งที่สองในญี่ปุ่น หลายปีที่ผ่านมา มีความสัมพันธ์ใกล้ชิดระหว่างสตูดิโอจิบลิและนิตยสารอนิเมะจ ดังจะได้พบได้จากบทความในเซ็คชั่นที่ชื่อ "Ghibli Notes" อาร์ตเวิร์กจากภาพยนตร์ต่างๆ และงานอื่นๆ ของจิบลิมักจะได้ลงเป็นภาพปกของนิตยสารอยู่เสมอๆ

จิบลิมักเป็นที่รู้จักดีในนโยบาย "no-edits" ในสัญญาอนุญาตฉายภาพยนตร์ของพวกเขาในต่างประเทศ ต้นตอก็มาจากการอัดเสียงเพิ่มเติมอย่างเสียๆ หายๆ ในภาพยนตร์เรื่องมหาสงครามหุบเขาแห่งสายลม ของมิยาซากิ เมื่อครั้งที่ภาพยนตร์เรื่องนี้ได้เข้าฉายในสหรัฐอเมริกา (ถูกตัดต่อและใส่ความเป็นอเมริกันเข้าไป) ดังนั้น สัญญาการให้ลิขสิทธิ์ของเจ้าหญิงโมโนโนเกะ มิยาซากิจะขีดเส้นใต้นโยบาย "no-editing" ไปในเอกสารทุกฉบับ

ผลงาน

ภาพยนตร์

ในปี 1984 ฮายาโอะ มิยาซากิ และ อิซาโอะ ทากาฮาตะ ได้ร่วมกันสร้างภาพยนตร์การ์ตูนเรื่อง มหาสงครามหุบเขาแห่งสายลม ก่อนที่ปีต่อมาได้ก่อตั้งสตูดิโอจิบลิอย่างเป็นทางการ

ลำดับ	การ์ตูนเรื่อง	ฉายวันแรก	ผู้กำกับ	ดัชนีความนิยม IMDb	งบประมาณ (ดอลลาร์สหรัฐ)	รายได้ (ดอลลาร์สหรัฐ)
ภาพยนตร์โรง
0	มหาสงครามหุบเขาแห่งสายลม	000000001984-03-11-000011 มีนาคม 1984	ฮายาโอะ มิยาซากิ	8.2	N/A	N/A
1	ลาพิวต้า พลิกตำนานเหนือเวหา	000000001986-08-02-00002 สิงหาคม 1986	ฮายาโอะ มิยาซากิ	8.1	N/A	N/A
2	สุสานหิ่งห้อย	000000001988-04-16-000016 เมษายน 1988	อิซาโอะ ทากาฮาตะ	8.4	N/A	N/A
3	โทโทโร่เพื่อนรัก	000000001988-04-16-000016 เมษายน 1988	ฮายาโอะ มิยาซากิ	8.2	N/A	N/A
4	แม่มดน้อยกิกิ	000000001989-07-29-000029 กรกฎาคม 1989	ฮายาโอะ มิยาซากิ	7.7	6.9 ล้าน	18,172,849
5	ในความทรงจำที่ไม่มีวันจาง	000000001991-07-20-000020 กรกฎาคม 1991	อิซาโอะ ทากาฮาตะ	7.7	N/A	N/A
6	พอร์โค รอสโซ สลัดอากาศประจัญบาน	000000001992-07-18-000018 กรกฎาคม 1992	ฮายาโอะ มิยาซากิ	7.8	N/A	N/A
7	ปอมโปโกะ ทานูกิป่วนโลก	000000001994-07-16-000016 กรกฎาคม 1994	อิซาโอะ ทากาฮาตะ	7.4	N/A	34,200,000
8	วันนั้น...วันไหน หัวใจจะเป็นสีชมพู	000000001995-07-15-000015 กรกฎาคม 1995	โยะชิฟุมิ คนโด	7.9	N/A	N/A
9	เจ้าหญิงโมโนโนเกะ	000000001997-07-12-000012 กรกฎาคม 1997	ฮายาโอะ มิยาซากิ	8.4	23.5 ล้าน	159,375,308
10	ยามาดะ ครอบครัวนี้ไม่ธรรมดา	000000001999-07-17-000017 กรกฎาคม 1999	อิซาโอะ ทากาฮาตะ	7.4	N/A	N/A
11	มิติวิญญาณมหัศจรรย์	000000002001-07-27-000027 กรกฎาคม 2001	ฮายาโอะ มิยาซากิ	8.6	19 ล้าน	274,925,095
12	เจ้าแมวยอดนักสืบ	000000002002-07-19-000019 กรกฎาคม 2002	ฮิโระยุกิ โมะริตะ	7.2	N/A	50,590,057
13	ปราสาทเวทมนตร์ของฮาวล์	000000002004-11-20-000020 พฤศจิกายน 2004	ฮายาโอะ มิยาซากิ	8.1	24 ล้าน	231,711,096
14	ศึกเทพมังกรพิภพสมุทร	000000002006-07-29-000029 กรกฎาคม 2006	โกโร มิยาซากิ	6.5	22 ล้าน	68,673,565
15	โปเนียว ธิดาสมุทรผจญภัย	000000002008-07-19-000019 กรกฎาคม 2008	ฮายาโอะ มิยาซากิ	7.7	34 ล้าน	201,750,937
16	อาริเอตี้ มหัศจรรย์ความลับคนตัวจิ๋ว‎	000000002010-07-17-000017 กรกฎาคม 2010	ฮิโระมะซะ โยะเนะบะยะชิ	7.7	23 ล้าน	126,368,084
17	ป๊อปปี้ ฮิลล์ ร่ำร้องขอปาฏิหาริย์	000000002011-07-16-000016 กรกฎาคม 2011	โกโร มิยาซากิ	7.2	N/A	60,034,949
18	ปีกแห่งฝัน วันแห่งรัก	000000002013-07-20-000020 กรกฎาคม 2013	ฮายาโอะ มิยาซากิ	7.9	30 ล้าน	126,760,036
19	เจ้าหญิงกระบอกไม้ไผ่	000000002013-11-23-000023 พฤศจิกายน 2013	อิซาโอะ ทากาฮาตะ	8.2	N/A	22,613,153
20	ฝันของฉันต้องมีเธอ	000000002014-07-19-000019 กรกฎาคม 2014	ฮิโระซะมะ โยะเนะบะยะชิ เคโกะ นิวะ มะซะชิ อันโดะ	7.8	N/A	N/A
ภาพยนตร์โทรทัศน์
1	สองหัวใจ หนึ่งรักเดียว	000000001993-05-03-00003 พฤษภาคม 1993	โทโมะมิ โมะชิซุกิ	7.1	N/A	N/A

ภาพยนตร์สั้น

• Sora Iro no Tane (1992) (ภาพยนตร์สั้น ออกอากาศทางโทรทัศน์)
• Nandarou (1992) (ภาพยนตร์สั้น ออกอากาศทางโทรทัศน์)
• On Your Mark (1995) กำกับโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ (มิวสิกวิดีโอ)
• Ghiblies (2000) (ภาพยนตร์สั้น ออกอากาศทางโทรทัศน์)
• Ghiblies Episode 2 (2002) (ฉายในโรงพร้อม The Cat Returns)
• Kusoh no Kikai-tachi no Naka no Hakai no Hatsumei (The Invention of Destruction in the Imaginary Machines) (2002) (จัดฉายที่ Ghibli Museum)
• Koro no Daisanpo (Koro's Big Day Out) (2003) (ภาพยนตร์สั้น 3 เรื่องแรกที่จัดฉายที่ Ghibli Museum ในปี ค.ศ. 2003)
• Kujiratori (The Whale Hunt) (2003)
• Mei to Konekobasu (Mei and the Kittenbus) (2003)
• Yadosagashi (Looking for a Home) (2005) (ภาพยนตร์สั้น 3 เรื่องแรกที่จัดฉายที่ Ghibli Museum ในปี ค.ศ. 2006)
• Hoshi wo Katta Hi (The Day I Cropped/Harvested a Star) (2005)
• Mizugumo Monmon (Water Spider Monmon) (2005)
• The Night of Taneyamagahara (2006)

ผลงานอื่น

ผลงานที่ไม่สามารถจัดให้อยู่ในหมวดหมู่ข้างต้น

• Nandarou (1992) ภาพยนตร์โฆษณาสำหรับ สถานีโทรทัศน์นิปปอน
• Umacha (2001) ภาพยนตร์โฆษณา
• Lasseter-san, Arigatou (2003) วิดีโอขอบคุณ ที่จัดทำโดย John Lasseter

นอกจากนี้สตูดิโอจิบลิยังมีพิพิธภัณฑ์เกี่ยวกับภาพยนตร์ของตัวเอง ชื่อว่า พิพิธภัณฑ์จิบลิ

ผลงานที่เกี่ยวข้อง

ผลงานเหล่านี้ ไม่ได้ถูกผลิตขึ้นโดยสตูดิโอจิบลิ แต่อำนวยการสร้างโดยสมาชิกของ Topcraft ก่อนจะสร้างสตูดิโอจิบลิ ในปี ค.ศ. 1985 หรือสร้างร่วมกับสตูดิโอจิบลิ

ก่อนการก่อตั้ง

• Hols: Prince of the Sun (1968, Toei Animation) การกำกับครั้งแรกของทาคาฮาตะ เขียนบทโดย คาซึโอะ ฟุกาซาวะ ส่วนฮายาโอะ มิยาซากิ ทำหน้าที่ออกแบบฉากและเป็นหัวหน้าฝ่ายสร้างภาพเคลื่อนไหว
• Puss in Boots (1969, Toei Animation) กำกับโดย คิมิโอะ ยาบุกิ และตัวเอกที่ชื่อ "เปโร" จากเรื่องนี้ก็กลายมาเป็นแมสค็อตของโทเอแอนิเมชัน
• Animal Treasure Island (1971, Toei Animation) กำกับโดย ฮิโรชิ อิเคดะ
• Lupin III Part 1 (1971, Tokyo Movie Shinsha) กำกับโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ และ อิซาโอะ ทากาฮาดะ
• Panda! Go Panda! (1972, Tokyo Movie Shinsha) กำกับโดย อิซาโอะ ทากาฮาดะ และเขียนบทโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ
• Lupin III Part II (1977, Tokyo Movie Shinsha) กำกับโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ
• Rascal the Raccoon (1977, Nippon Animation) ควบคุมการสร้างภาพเคลื่อนไหวโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ
• Lupin III: Castle of Cagliostro (1979, TMS Entertainment & Topcraft) กำกับโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ
• Taro the Dragon Boy (1979, Toei Animation) แนวคิดต้นแบบโดย อิซาโอะ ทากาฮาดะ
• Jarinko Chie (1981, Tokyo Movie Shinsha & Toho) กำกับโดย อิซาโอะ ทากาฮาดะ
• Space Adventure Cobra: The Movie (1982, Tokyo Movie Shinsha) ควบคุมการสร้างภาพเคลื่อนไหวโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ
• Gauche the Cellist (1982, Oh! Production) กำกับโดย อิซาโอะ ทากาฮาดะ
• Nausicaä of the Valley of the Wind (1984, Topcraft) กำกับโดย ฮายาโอะ มิยาซากิ

ผลงานที่ร่วมกับบริษัทอื่น

• The Story of Yanagawa's Canals (1987) ภาพยนตร์สารคดีโดย อิซาโอ ทาคาฮาตะ
• Ozanari Dungeon (1991) วิดีโอแอนิเมชันที่สตูดิโอจิบลิร่วมผลิตบางส่วน
• Kirikou et la sorcière (1998) ผลงานของ Michel Ocelot ที่แปลเป็นเวอร์ชันญี่ปุ่นโดย อิซาโอะ ทากาฮาดะ และจัดจำหน่ายโดยสตูดิโอจิบลิ
• Shiki-Jitsu (2000) กำกับโดย ฮิเดอากิ อันโน ผลงานใน Studio Kajino ส่วนหนึ่งของ โทคุมะ โชเท็น
• Ghost in the Shell 2: Innocence (2004) ภาพยนตร์โดย Production I.G.

นอกจากนี้ จิบลิยังสร้างผลงานเป็นภาพยนตร์สั้นแนวทดลองของ ทาคาฮาตะ ในปี ค.ศ. 2004 เรื่อง Winter Days

อ้างอิง

1. The Birth of Studio Ghibli, Nausicaä of the Valley of the Wind DVD, Walt Disney Home Entertainment, 2005.

หนังสืออ่านเพิ่ม

• Cavallaro, Dani. The Animé Art of Hayao Miyazaki. Jefferson, NC: McFarland & Company, 2006. ISBN 9780786423699. OCLC 62430842.
• McCarthy, Helen. Hayao Miyazaki: Master of Japanese Animation: Films, Themes, Artistry. Berkeley, Calif.: Stone Bridge Press, 1999. ISBN 9781880656419. OCLC 42296779. 2001 reprint of the 1999 text, with revisions: OCLC 51198297.
• Miyazaki, Hayao. Starting Point: 1979–1996. Beth Cary and Frederik L. Schodt, trans. San Francisco: VIZ Media, 2009. ISBN 9781421505947. OCLC 290477195.
  • Miyazaki, Hayao. (ญี่ปุ่น: 出発点—1979~1996, Shuppatsuten, 1979–1996) . Tokyo: Studio Ghibli, Inc./Hatsubai Tokuma Shoten, 1996. ISBN 978-4198605414. OCLC 37636025. Original Japanese edition.
• Odell, Colin, and Michelle Le Blanc. Studio Ghibli: The Films of Hayao Miyazaki and อิซาโอะ ทากาฮาตะ. Harpenden, Hertfordshire, England: Kamera, 2009. ISBN 9781842432792. OCLC 299246656.

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ, ภาษาญี่ปุ่น
• รวมผลงานของสตูดิโอจิบลิ, ภาษาอังกฤษ
• เว็บไซต์ของโทคุมะ โชเท็น, ภาษาญี่ปุ่น
• GhibliWorld.com, ภาษาอังกฤษ
• เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของ Ghibli Museum, ภาษาญี่ปุ่น