ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์

ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ (อังกฤษ: Royal Turf Club of Thailand under the Royal Patronage) หรือที่นิยมเรียกกันว่า สนามม้านางเลิ้ง เป็นสถานที่จัดแข่งขันม้าในพระบรมราชูปถัมภ์ ตั้งอยู่เลขที่ 183 ถนนพิษณุโลก แขวงสวนจิตรลดา เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร เปิดสนามอย่างเป็นทางการในวันที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2459

ตราสัญลักษณ์ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมถ์

ประวัติ

เบื้องหลังและพื้นภูมิ

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) เสด็จกลับจากประพาสยุโรปในปี พ.ศ. 2440 สโมสรน้ำเค็มศึกษา สมาคมของข้าราชการและนักเรียนที่เคยไปทำงาน ศึกษา หรือเดินทางไปยุโรป ได้ร่วมกับเจ้าของคอกม้าต่างๆ จัดแข่งม้าเทียมรถ เพื่อเป็นการต้อนรับและถวายความจงรักภักดีต่อในหลวงรัชกาลที่ 5 โดยปรับให้ท้องสนามหลวงกลายเป็นสนามแข่งม้าชั่วคราว นับเป็นการจัดกีฬาแข่งม้าแบบตะวันตกครั้งแรกของประเทศไทย ในปี 2444 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงมีพระบรมราชานุญาต ให้จัดตั้งราชกรีฑาสโมสร หรือที่เรียกกว่าว่า “สนามฝรั่ง” เพื่อเป็นทั้งแหล่งบันเทิงจำกัดวงสำหรับคนต่างชาติ

ก่อตั้ง

กระทั่งในสมัยรัชกาลที่ 6 พระยาประดิพัทธภูบาลและพระยาอรรถการประสิทธิ์ ได้ทำหนังสือทูลเกล้าฯ พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อขอพระบรมราชานุญาตตั้งสโมสรสนามม้า “สนามไทย” แข่งเพื่อให้บริการแข่งม้าสำหรับคนไทยและนำรายได้มาใช้บำรุงพันธุ์ม้าจากประเทศออสเตรเลียและอังกฤษ ทรงมีพระบรมราชานุญาตพร้อมทั้งได้พระราชทาน นามว่า "ราชตฤณมัยสมาคมแห่งกรุงสยาม" อีกทั้ง ทรงรับไว้ในพระบรมราชูปถัมภ์ เมื่อวันจันทร์ที่ 18 ธันวาคม พ.ศ. 2459 และพระราชทานนามว่า ราชตฤณมัยสมาคม รวมไปถึงยังทรงส่งม้าในคอกของพระองค์เข้าร่วมแข่งอีกด้วย สมาคมฯ ทำหน้าที่ในการดำเนินกิจการแข่งม้า จัดทำทะเบียนประวัติม้า เจ้าของและผู้ที่เกี่ยวข้อง ส่วนการแข่งขันจะจัดขึ้นในวันอาทิตย์เว้นอาทิตย์ สลับกันกับราชกรีฑาสโมสร และยังมีการให้บริการอื่น ๆ เช่น สนามเทนนิส, สระว่ายน้ำ, ห้องอาหาร จัดเลี้ยงต่าง ๆ

ราชตฤณมัยสมาคมในการเมืองไทย

รัฐบาลในสมัย สัญญา ธรรมศักดิ์ ใช้ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทยเป็นสถานที่ประชุมสมัชชาแห่งชาติที่มีจำนวน 2,347 คน เป็นที่มาของฉายา "สภาสนามม้า"

ต่อมาในวันที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2555 เป็นสถานที่จัดชุมนุมขับไล่รัฐบาลยิ่งลักษณ์ ชินวัตร โดยองค์การพิทักษ์สยาม ซึ่งนำโดย พลเอก บุญเลิศ แก้วประสิทธิ์ เลขาธิการราชตฤณมัยสมาคมฯ

สัญญาเช่า

ราชตฤณมัยสมาคมในพระบรมราชฯ เป็นผู้เช่าอาคารและที่ดินกับสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ บริเวณสนามม้านางเลิ้ง จำนวน 3 สัญญาเช่า ฉบับที่ 2976/2542 , 2977/2542 และ 2978/2542 ลงวันที่ 29 ก.ย. 2542 นั้น โดยปรากฏว่าทั้งสามสัญญามีกำหนดอายุสัญญาเช่า 6 เดือน นับแต่วันที่ 1 ส.ค. 2542 เป็นต้นไป ในอัตราเช่าเดือนละ 30,000 บาท, 10,000 บาท และ 10,000 บาท ตามลำดับ ซึ่งรายละเอียดและเงื่อนไขสัญญาเช่าเป็นที่ทราบกันนั้น ปัจจุบันสัญญาเช่าทั้งสามฉบับได้ครบกำหนดอายุสัญญาเช่ามานานแล้ว สำนักงานทรัพย์สินฯ จำเป็นต้องใช้ที่ดินและอาคารดังกล่าว จึงไม่สามารถให้ราชตฤณมัยสมาคมฯ เป็นผู้เช่าได้อีกต่อไป ซึ่งสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ได้ประสานและแจ้งให้ราชตฤณมัยสมาคมฯ ทราบในเบื้องต้นแล้ว สำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์บอกเลิกสัญญาเช่าสนามม้านางเลิ้งและขอให้ส่งมอบสถานที่เช่าภายในกำหนด 180 วัน นับแต่วันที่ 4 เมษายน พ.ศ. 2561

รื้อถอน

ในเดือนมีนาคม พ.ศ. 2562 ได้ทำการรื้อถอนสนามม้าหลังจากสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ได้บอกเลิกสัญญาเช่า พร้อมให้ส่งมอบพื้นที่คืนภายใน 180 วัน โดยหลังจากนี้บริเวณดังกล่าวจะมีการสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร เพื่อให้ประชาชนได้เข้าถวายสักการะ รวมทั้งเป็นพื้นที่สวนสาธารณะให้ประชาชนสามารถมาพักผ่อนหย่อนใจและออกกำลังกาย รวมถึงอาคารจอดรถใต้ดินจำนวน 3 ชั้น ที่สามารถรองรับการจอดรถยนต์ได้ 700 คัน คาดว่าจะแล้วเสร็จและเปิดให้บริการภายในปี พ.ศ. 2565

ดูเพิ่ม

• ราชกรีฑาสโมสร

อ้างอิง

1. ( "นางเลิ้ง" มาจากคำ "ฉนำงเฬิง" ใน ภาษาตระกูลมอญ-เขมร หมายถึง หม้อ กระถาง ตุ่ม โอ่งขนาดใหญ่มาก)
2. สนามม้านางเลิ้ง คอลัมน์ กับแกล้มการเมือง, หน้า 2 หนังสือพิมพ์เดลินิวส์ ฉบับที่ 23,026 วันอาทิตย์ที่ 28 ตุลาคม พ.ศ. 2555
3. สนามม้านางเลิ้งยุคใหม่ พร้อมตอบโจทย์ไลฟ์สไตล์ทันสมัยของคนเมือง
4. จุดชนวนตั้งแนวรบ‘ล้มยิ่งลักษณ์’ที่นางเลิ้ง โดย อัญชะลี ไพรีรัก จากแนวหน้า
5. สำนักงานทรัพย์สินฯ บอกเลิกสัญญาสนามม้านางเลิ้ง ย้ายทรัพย์สินออกภายใน 180 วัน
6. ปิดตำนานสนามม้านางเลิ้ง102ปี ย้ายทรัพย์สินออกภายใน180วัน
7. https://readthecloud.co/remain-royal-turf-club/
8. สนามม้าแห่งที่ 2 ของไทยอายุ 102 ปี กับสถาปัตยกรรมที่ควรไปดูด้วยตาสักครั้ง
9. เริ่มต้นการรื้อถอน สนามม้านางเลิ้ง เตรียมสร้างพระบรมราชานุสาวรีย์ ร.9
10. เตรียมเฮ! เผยคืบหน้าเปลี่ยน 'อดีตสนามม้านางเลิ้ง' เป็น 'สวนสาธารณะ' 216 ไร่
11. อัดงบเพิ่ม 2.5 พันล. ซ่อมสร้างทั่วกรุง ผุดที่จอดรถใต้ดิน “สนามม้านางเลิ้ง”

แหล่งข้อมูลอื่น

• เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ
• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ ราชตฤณมัยสมาคมแห่งประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากมัลติแมป หรือโกลบอลไกด์
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

พิกัดภูมิศาสตร์: 13°45′44″N 100°31′01″E / 13.76216°N 100.51704°E / 13.76216; 100.51704