พระราชประวัติ สมเด็จพระไชยราชาธิราชเสด็จพระราชสมภพราว พ.ศ. 2042 เป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระรามาธิบดีที่ 2 ที่ประสูติแต่พระสนม ในปี พ.ศ. 2077 ขณะพระชนมายุราว 35 พรรษา ได้ปราบดาภิเษกโดยการสำเร็จโทษสมเด็จพระรัษฎาธิราช แล้วขึ้นครองราชย์
ในเอกสารของโปรตุเกส กล่าวกันว่าในปี ค.ศ. 1544 มีความเป็นไปได้ที่พระองค์อาจเปลี่ยนไปนับถือศาสนาคริสต์นิกายโรมันคาทอลิก โดยมีนามทางศาสนาว่า ดง จูอาว (โปรตุเกส: Dom João) ซึ่งนอกจากนี้ก็ไม่มีเอกสารอื่นใดที่ยืนยันเกี่ยวกับการเปลี่ยนศาสนาในครั้งนี้อีก
พระมเหสี พระราชโอรสธิดา
คำให้การชาวกรุงเก่าระบุว่า สมเด็จพระไชยราชาธิราชมีพระมเหสี 2 พระองค์คือ
- พระมเหสีจิตรวดี
- แม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์ จากราชวงศ์อู่ทอง
สมเด็จพระไชยราชาธิราชมีพระราชโอรสที่ปรากฏในพงศาวดาร 2 พระองค์ ประสูติแต่นางพระยาแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์ คือ
- สมเด็จพระยอดฟ้า ได้ครองราชย์หลังจากสมเด็จพระไชยราชาธิราชสวรรคตไม่ถึง 2 ปี ก็ถูกขุนวรวงศาธิราชสำเร็จโทษ
- พระศรีศิลป์ ยังถูกเลี้ยงไว้หลังจากสำเร็จโทษสมเด็จพระยอดฟ้า ต่อมาเมื่อขุนนางฝ่ายพระไชยราชาได้สังหารขุนวรวงศาและท้าวศรีสุดาจันทร์ที่คลองสระบัว พระศรีศิลป์ได้อยู่ในเหตุการณ์แต่รอดชีวิตกลับมาได้ ในรัชสมัยพระมหาจักรพรรดิ พระศรีศิลป์ได้กบฏต่อสมเด็จพระมหาจักรพรรดิจนต้องปืนสิ้นพระชนม์
การสวรรคต
พระราชพงศาวดาร ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) ระบุว่า หลังทำสงครามกับเมืองเชียงใหม่แล้ว สมเด็จพระไชยราชาธิราชเสด็จยกทัพหลวงกลับมายังกรุงศรีอยุธยา แล้วสวรรคตระหว่างทาง
อย่างไรก็ดี บันทึกของพ่อค้าชาวโปรตุเกสที่เข้ามาในอาณาจักรอยุธยาในสมัยนั้นชื่อ เฟอร์ดินันท์ เมนเดซ ปินโต กลับระบุว่าแม่อยู่หัวศรีสุดาจันทร์ซึ่งลักลอบมีความสัมพันธ์กับพันบุตรศรีเทพ (ขุนวรวงศาธิราช) พราหมณ์ผู้คุมหอพระ ได้ลอบลองปลงพระชนม์พระองค์ด้วยยาพิษในปี พ.ศ. 2089 ซึ่งเป็นข้อมูลหลักในบทภาพยนตร์เรื่องสุริโยไท
พระราชกรณียกิจ ราชการสงคราม
สงครามเชียงกราน
ในรัชสมัยของพระองค์ได้เกิดสงครามไทยกับพม่าเมื่อปี พ.ศ. 2081 เมื่อพระเจ้าตะเบ็งชะเวตี้แห่งกรุงหงสาวดีได้ยกกองทัพมาตีเมืองเชียงกราน อันเป็นหัวเมืองชายแดนทางทิศตะวันตกของกรุงศรีอยุธยา สมเด็จพระไชยราชาธิราชทรงยกทัพไปตีกลับคืนมา ในการทัพครั้งนี้ พระองค์นำทหารอาสาชาวโปรตุเกสไปด้วย อาสาชาวโปรตุเกสมีความชำนาญในการใช้ปืนไฟ และได้เริ่มใช้ปืนไฟ ในการรบเป็นครั้งแรก กองทัพไทยสามารถยึดเมืองเชียงกราน กลับคืนมาได้
เมื่อพระองค์ยกทัพกลับมาถึงกรุงศรีอยุธยา พระองค์ได้ทรงปูนบำเหน็จความชอบแก่กองอาสาชาวโปรตุเกส พระราชทานที่ดินให้ตั้งบ้านเรือนที่บริเวณตำบลบ้านดิน เหนือคลองตะเคียน ซึ่งต่อมาเรียกว่าบ้านโปรตุเกส และทรงอนุญาตให้สร้างโบสถ์คริสต์นิกายโรมันคาทอลิก ทำให้มีบาทหลวงเข้ามาเผยแผ่คริสต์ศาสนา
สงครามกับล้านนา
เกิดการผลัดแผ่นดินขึ้นที่เชียงใหม่ พระเมืองเกษเกล้าถูกลอบปลงพระชนม์ โดยแสนคล้าวขุนนางผู้ทุริยศ บรรดาเจ้าเมืองลำปาง เมืองเชียงราย และเมืองพานได้ ยกกำลังเข้ายึดเมืองนครเชียงใหม่ได้ แล้วพร้อมใจกันแต่งตั้งพระนางจิรประภาเทวี พระมเหสีในพระเมืองเกษเกล้า ขึ้นครองนครเชียงใหม่ สมเด็จพระไชยราชาธิราชทรงพิจารณาเห็นว่าล้านช้างอาจแผ่อำนาจเข้ามาปกครองล้านนา จึงทรงแต่งทัพไปตีเชียงใหม่ในกลางปี พ.ศ. 2088 แต่ไม่สำเร็จ ในปลายปีต่อมาจึงยกทัพไปอีกครั้ง ตีได้เมืองลำพูน เมื่อถึงเชียงใหม่พระมหาเทวีได้ยอมอ่อนน้อมต่อสมเด็จพระไชยราชาธิราช พระองค์ได้บำเพ็ญพระราชกุศลอุทิศพระเมืองเกษเกล้าร่วมกับพระมหาเทวี ณ วัดโลกโมฬี แล้วเสด็จฯ กลับอยุธยา ต่อมาสมเด็จพระไชยราชาธิราชเสด็จสวรรคตระหว่างทาง พระนางจิรประภาจึงหันไปพึ่งล้านช้างโดยถวายราชสมบัติแด่สมเด็จพระไชยเชษฐาธิราช ปกครองนครเชียงใหม่สืบแทน
การคมนาคม
ในรัชสมัยของพระองค์ได้โปรดเกล้าให้ขุดคลองลัดบางกอก เนื่องจากแม่น้ำเจ้าพระยาตั้งแต่ปากน้ำไปถึง กรุงศรีอยุธยามีความคดเคี้ยวหลายแห่ง ทำให้เสียเวลาในการเดินทางเรือ พระองค์ทรงพิจารณาเห็นว่า แผ่นดินระหว่างคลองบางกอกใหญ่ และคลองบางกอกน้อยแคบ สามารถเดินถึงกันได้ ผลจากการขุดคลองลัดบางกอกทำให้สายน้ำเปลี่ยนทางเดินจนคลองลัดบางกอกกลายเป็นลำน้ำเจ้าพระยา จึงโปรดเกล้าให้ขุดคลองลัด ณ บริเวณดังกล่าวเป็นบริเวณตรงข้ามพระบรมมหาราชวัง ด้านท่าราชวรดิษฐ์ในปัจจุบัน
อ้างอิง - เชิงอรรถ
- นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย, หน้า 92
- Manuel de Faria e Sousa, Asia Portuguesa, Porto : Livraria Civilizaçao, 1945, Vol. 3, pp. 127
- ปรีดี พิศภูมิวิถี. กระดานทองสองแผ่นดิน. กรุงเทพฯ : มติชน, 2553, หน้า 13
- คำให้การชาวกรุงเก่า, พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) และเอกสารอื่น, หน้า 492-494
- ↑ พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม), นนทบุรี : ศรีปัญญา, 2553, หน้า 66-7
- พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม), หน้า 63
- นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย, หน้า 93
- บรรณานุกรม
- มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา. นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา, 2554. 264 หน้า. ISBN 978-616-7308-25-8
- พระราชพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม). นนทบุรี : ศรีปัญญา, 2553. 800 หน้า. ISBN 978-616-7146-08-9
- พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงนิพนธ์อธิบายประกอบ สำนักงานพิมพ์โอเดียนสโตร์ จัดพิมพ์จำหน่าย พ.ศ. 2510
- ไทยรบพม่า เล่ม 1 สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ สำนักงานพิมพ์อักษรเจริญทัศน์ จัดพิมพ์จำหน่าย พ.ศ. 2546
- พระราชพงศาวดารกรุงเก่าฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ สำนักงานพิมพ์คลังวิทยา จัดพิมพ์จำหน่าย พ.ศ. 2510
ดูเพิ่ม สมเด, จพระไชยราชาธ, ราช, เป, นพระมหากษ, ตร, ไทยร, ชกาลท, แห, งอาณาจ, กรอย, ธยาในสม, ยราชวงศ, พรรณภ, หล, งจากครองราชย, ได, ทรงเป, นผ, นำท, พออกรบปราบกบฏห, วเม, องอย, เน, อง, ๆพระเจ, ากร, งศร, อย, ธยาครองราชย, 2077, 2089, อนหน, าสมเด, จพระร, ษฎาธ, ราชถ, ดไปสมเด,. smedcphraichyrachathirach epnphramhakstriyithyrchkalthi 13 aehngxanackrxyuthyainsmyrachwngssuphrrnphumi hlngcakkhrxngrachyidthrngepnphunathphxxkrbprabkbthwemuxngxyuenuxng smedcphraichyrachathirachphraecakrungsrixyuthyakhrxngrachyph s 2077 2089 13 pi kxnhnasmedcphrarsdathirachthdipsmedcphrayxdfakhuxphieskphramehsicitrwdiaemxyuhwsrisudacnthrrachwngsrachwngssuphrrnphumiphrarachbidasmedcphraramathibdithi 2phrarachsmphphraw ph s 2042swrrkhtph s 2089 47 phrrsa enuxha 1 phrarachprawti 1 1 phramehsi phrarachoxrsthida 1 2 karswrrkht 2 phrarachkrniykic 2 1 rachkarsngkhram 2 1 1 sngkhramechiyngkran 2 1 2 sngkhramkblanna 2 2 karkhmnakhm 3 xangxing 4 duephimphrarachprawti aekikhsmedcphraichyrachathirachesdcphrarachsmphphraw ph s 2042 epnphrarachoxrsinsmedcphraramathibdithi 2 thiprasutiaetphrasnm 1 inpi ph s 2077 khnaphrachnmayuraw 35 phrrsa idprabdaphieskodykarsaercothssmedcphrarsdathirach aelwkhunkhrxngrachyinexksarkhxngoprtueks klawknwainpi kh s 1544 mikhwamepnipidthiphraxngkhxacepliynipnbthuxsasnakhristnikayormnkhathxlik odyminamthangsasnawa dng cuxaw oprtueks Dom Joao 2 3 sungnxkcaknikimmiexksarxunidthiyunynekiywkbkarepliynsasnainkhrngnixik phramehsi phrarachoxrsthida aekikh khaihkarchawkrungekarabuwa smedcphraichyrachathirachmiphramehsi 2 phraxngkhkhux 4 phramehsicitrwdi aemxyuhwsrisudacnthr cakrachwngsxuthxngsmedcphraichyrachathirachmiphrarachoxrsthipraktinphngsawdar 2 phraxngkh prasutiaetnangphrayaaemxyuhwsrisudacnthr 5 khux smedcphrayxdfa idkhrxngrachyhlngcaksmedcphraichyrachathirachswrrkhtimthung 2 pi kthukkhunwrwngsathirachsaercoths phrasrisilp yngthukeliyngiwhlngcaksaercothssmedcphrayxdfa txmaemuxkhunnangfayphraichyrachaidsngharkhunwrwngsaaelathawsrisudacnthrthikhlxngsrabw phrasrisilpidxyuinehtukarnaetrxdchiwitklbmaid inrchsmyphramhackrphrrdi phrasrisilpidkbttxsmedcphramhackrphrrdicntxngpunsinphrachnmkarswrrkht aekikh phrarachphngsawdar chbbphncnthnumas ecim rabuwa hlngthasngkhramkbemuxngechiyngihmaelw smedcphraichyrachathirachesdcykthphhlwngklbmayngkrungsrixyuthya aelwswrrkhtrahwangthang 6 xyangirkdi bnthukkhxngphxkhachawoprtueksthiekhamainxanackrxyuthyainsmynnchux efxrdinnth emneds pinot klbrabuwaaemxyuhwsrisudacnthrsunglklxbmikhwamsmphnthkbphnbutrsriethph khunwrwngsathirach phrahmnphukhumhxphra idlxblxngplngphrachnmphraxngkhdwyyaphisinpi ph s 2089 sungepnkhxmulhlkinbthphaphyntreruxngsurioyithphrarachkrniykic aekikhrayphranamphramhakstriyithy rachwngssuphrrnphumismedcphrabrmrachathirachthi 1 1913 1931 smedcphraecathxngln 1931 smedcphrankhrinthrathirach 1952 1967 smedcphrabrmrachathirachthi 2 1967 1991 smedcphrabrmitrolknath 1991 2031 smedcphrabrmrachathirachthi 3 2031 2034 smedcphraramathibdithi 2 2034 2072 smedcphrabrmrachathirachthi 4 2072 2076 smedcphrarsdathirach 2076 2077 smedcphrachyrachathirach 2077 2089 smedcphrayxdfa 2089 2091 smedcphramhackrphrrdi 2091 2111 smedcphramhinthrathirach 2111 2112rachkarsngkhram aekikh sngkhramechiyngkran aekikh inrchsmykhxngphraxngkhidekidsngkhramithykbphmaemuxpi ph s 2081 emuxphraecataebngchaewtiaehngkrunghngsawdiidykkxngthphmatiemuxngechiyngkran xnepnhwemuxngchayaednthangthistawntkkhxngkrungsrixyuthya smedcphraichyrachathirachthrngykthphiptiklbkhunma inkarthphkhrngni phraxngkhnathharxasachawoprtueksipdwy xasachawoprtueksmikhwamchanayinkarichpunif aelaiderimichpunif inkarrbepnkhrngaerk kxngthphithysamarthyudemuxngechiyngkran klbkhunmaidemuxphraxngkhykthphklbmathungkrungsrixyuthya phraxngkhidthrngpunbaehnckhwamchxbaekkxngxasachawoprtueks phrarachthanthidinihtngbaneruxnthibriewntablbandin ehnuxkhlxngtaekhiyn sungtxmaeriykwabanoprtueks aelathrngxnuyatihsrangobsthkhristnikayormnkhathxlik thaihmibathhlwngekhamaephyaephkhristsasna sngkhramkblanna aekikh ekidkarphldaephndinkhunthiechiyngihm phraemuxngekseklathuklxbplngphrachnm odyaesnkhlawkhunnangphuthuriys brrdaecaemuxnglapang emuxngechiyngray aelaemuxngphanid ykkalngekhayudemuxngnkhrechiyngihmid aelwphrxmicknaetngtngphranangcirpraphaethwi phramehsiinphraemuxngeksekla khunkhrxngnkhrechiyngihm smedcphraichyrachathirachthrngphicarnaehnwalanchangxacaephxanacekhamapkkhrxnglanna 7 cungthrngaetngthphiptiechiyngihminklangpi ph s 2088 aetimsaerc inplaypitxmacungykthphipxikkhrng tiidemuxnglaphun emuxthungechiyngihmphramhaethwiidyxmxxnnxmtxsmedcphraichyrachathirach phraxngkhidbaephyphrarachkuslxuthisphraemuxngekseklarwmkbphramhaethwi n wdolkomli aelwesdc klbxyuthya txmasmedcphraichyrachathirachesdcswrrkhtrahwangthang 5 phranangcirpraphacunghnipphunglanchangodythwayrachsmbtiaedsmedcphraichyechsthathirach pkkhrxngnkhrechiyngihmsubaethn karkhmnakhm aekikh inrchsmykhxngphraxngkhidoprdeklaihkhudkhlxngldbangkxk enuxngcakaemnaecaphrayatngaetpaknaipthung krungsrixyuthyamikhwamkhdekhiywhlayaehng thaihesiyewlainkaredinthangerux phraxngkhthrngphicarnaehnwa aephndinrahwangkhlxngbangkxkihy aelakhlxngbangkxknxyaekhb samarthedinthungknid phlcakkarkhudkhlxngldbangkxkthaihsaynaepliynthangedincnkhlxngldbangkxkklayepnlanaecaphraya cungoprdeklaihkhudkhlxngld n briewndngklawepnbriewntrngkhamphrabrmmharachwng dantharachwrdisthinpccubnxangxing aekikhechingxrrth namanukrmphramhakstriyithy hna 92 Manuel de Faria e Sousa Asia Portuguesa Porto Livraria Civilizacao 1945 Vol 3 pp 127 pridi phisphumiwithi kradanthxngsxngaephndin krungethph mtichn 2553 hna 13 khaihkarchawkrungeka phrarachphngsawdarkrungsrixyuthya chbbphncnthnumas ecim aelaexksarxun hna 492 494 5 0 5 1 phrarachphngsawdarkrungsrixyuthya chbbphncnthnumas ecim nnthburi sripyya 2553 hna 66 7 phrarachphngsawdarkrungsrixyuthya chbbphncnthnumas ecim hna 63 namanukrmphramhakstriyithy hna 93 brrnanukrmmulnithismedcphraethphrtnrachsuda namanukrmphramhakstriyithy krungethph mulnithismedcphraethphrtnrachsuda 2554 264 hna ISBN 978 616 7308 25 8 phrarachphngsawdarkrungsrixyuthya chbbphncnthnumas ecim nnthburi sripyya 2553 800 hna ISBN 978 616 7146 08 9 phrarachphngsawdarchbbphrarachhtthelkha smedc krmphrayadarngrachanuphaph thrngniphnthxthibayprakxb sanknganphimphoxediynsotr cdphimphcahnay ph s 2510 ithyrbphma elm 1 smedc krmphrayadarngrachanuphaph sanknganphimphxksrecriythsn cdphimphcahnay ph s 2546 phrarachphngsawdarkrungekachbbhlwngpraesrithxksrniti sanknganphimphkhlngwithya cdphimphcahnay ph s 2510duephim aekikhrayphranamphramhakstriyithy kxnhna smedcphraichyrachathirach thdipsmedcphrarsdathirach ph s 2076 2077 phraecakrungsrixyuthya rachwngssuphrrnphumi ph s 2077 2089 smedcphrayxdfa ph s 2089 2091 ekhathungcak https th wikipedia org w index php title smedcphraichyrachathirach amp oldid 9508169, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม