สองขะปะ

สองขะปะ(ภาษาทิเบต:ཙོང་ཁ་པ་, Tsong-kha-pa) เป็นลามะที่มีบทบาทสำคัญในนิกายเกลุก เกิดเมื่อ พ.ศ. 1900 ที่เมืองสองขะ แคว้นอัมโด รับศีลอุบาสกจากอาจารย์รอลเปดอร์ เจ กรรมะปะองค์ที่ 4 กุงกะนิงโป ตั้งแต่อายุ 3 ขวบ บวชเป็นสามเณรเมื่ออายุ 7 ขวบ ได้ฉายาว่า ลอบซัง ดรักปะ เข้ารับพิธีอภิเษกของเหรุกะ ยมานตกะและเหวัชระ

สองขะปะ ( ลอบซัง ดรักปะ)
ภาพวาดของสองขะปะ ของ Khedrub Jey (Mkhas-'grub)
เกิด	พ.ศ. 1900
มรณภาพ	ประมาณ พ.ศ. 1960
อายุ	60 ปี
วัด	วัดกานเด็น ทิเบต
สังกัด	นิกายเกลุก วัชรยาน
ตำแหน่ง	เจ้าอาวาสวัดกานเด็น
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

สองขะปะออกเดินทางเพื่อแสวงหาความรู้จากอาจารย์นิกายต่างๆ ทั้งเรียนเรื่องจิตตรัสรู้และมหามุทราจากอาจารย์เซนงะ โชกบี เจลโป เรียนการแพทย์จากอาจารย์คอนซ็อก และไปศึกษาพระวินัย ปรากฏการณ์วิทยา การรับรู้ที่ถูกต้อง มาธยมิก คุยหสมาช ที่วัดสักยะ ได้รับถ่ายทอดคำสอนของนโรปะ กาลจักร มหามุทรา มรรควิถีและผล จักรสัมภวะ สองขะปะได้นำความรู้นี้มาถ่ายทอดให้ลูกศิษย์ ซึ่งต่อมาได้พัฒนาเป็นนิกายเกลุก สองขะปะถึงแก่กรรมเมื่ออายุ 60 พรรษา ท่านได้ยกตำแหน่งเจ้าอาวาสวัดกานเด็นให้เจลซับเจ ซึ่งเป็นการเริ่มต้นสืบทอดผู้นำสายนิกายเกลุก

พิธีกรรมที่เกี่ยวข้อง

• พิธีกานเด็นตันตระ เป็นพิธีกรรมที่สองขะปะริเริ่มขึ้น โดยจะเริ่มพิธีในวันที่ 3-15 ของเดือนที่ 2 ตามปฏิทินทิเบต เป็นพิธีฉลองเทพเจ้าที่สำคัญฝ่ายวัชรยาน เช่น จักรสังวร กาลจักร วัชรปาณี
• พิธีกานเด็นงาซอด จัดขึ้นในวันที่ 25 ของเดือนที่ 10 ตามปฏิทินทิเบต เป็นการฉลองวันมรณภาพของท่านสองขะปะ โดยทั้งพระและฆราวาสจะจุดตะเกียงน้ำมันเพื่อรำลึกถึงสองขะปะ ทะไลลามะจะทำพิธีนี้โดยเฉพาะในพระราชวังโปตาลา

อ้างอิง

• ฉัตรสุมาลย์ กบิลสิงห์ ษัฏเสน. พระพุทธศาสนาแบบทิเบต. กทม. ศูนย์ไทยทิเบต. 2538