สิทธิ เศวตศิลา
พลอากาศเอก สิทธิ เศวตศิลา (7 มกราคม พ.ศ. 2462 - 5 ธันวาคม พ.ศ. 2558) เป็นทหารอากาศและนักการเมืองชาวไทย อดีตองคมนตรีในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร อดีตรองนายกรัฐมนตรี, อดีตรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี อดีตรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ อดีตเลขาธิการสำนักงานสภาความมั่นคงแห่งชาติ และ อดีตประธานคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ (พฤษภาคม พ.ศ. 2528) โดยควบตำแหน่งกับ หม่อมหลวงพีระพงศ์ เกษมศรี
พลอากาศเอก สิทธิ เศวตศิลา ป.จ., ม.ป.ช., ม.ว.ม., ภ.ป.ร.3 | |
---|---|
องคมนตรี | |
ดำรงตำแหน่ง 9 กันยายน พ.ศ. 2533 – 5 ธันวาคม พ.ศ. 2558 (25 ปี 87 วัน) | |
กษัตริย์ | พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร |
รองนายกรัฐมนตรี | |
ดำรงตำแหน่ง 15 มกราคม พ.ศ. 2529 – 5 สิงหาคม พ.ศ. 2529 (0 ปี 202 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | เปรม ติณสูลานนท์ |
รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ | |
ดำรงตำแหน่ง 11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2523 – 26 สิงหาคม พ.ศ. 2533 (10 ปี 196 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ เปรม ติณสูลานนท์ ชาติชาย ชุณหะวัณ |
ก่อนหน้า | อุปดิศร์ ปาจรียางกูร |
ถัดไป | สุบิน ปิ่นขยัน |
รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี | |
ดำรงตำแหน่ง 24 พฤษภาคม พ.ศ. 2522 – 11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2523 (0 ปี 263 วัน) | |
นายกรัฐมนตรี | เกรียงศักดิ์ ชมะนันทน์ |
ข้อมูลส่วนบุคคล | |
เกิด | 7 มกราคม พ.ศ. 2462 จังหวัดพระนคร ประเทศสยาม |
เสียชีวิต | 5 ธันวาคม พ.ศ. 2558 (96 ปี) กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย |
คู่สมรส | ท่านผู้หญิงธิดา เศวตศิลา |
ลายมือชื่อ | ลายมือชื่อของ สิทธิ เศวตศิลา |
การเข้าเป็นทหาร | |
สังกัด | กองทัพอากาศไทย |
ยศ | พลอากาศเอก |
บังคับบัญชา | กองทัพอากาศไทย |
ประวัติ
พลอากาศเอก สิทธิ เกิดเมื่อวันที่ 7 มกราคม พ.ศ. 2462 ที่จังหวัดพระนคร ในบ้านหลังวัดชนะสงคราม เป็นบุตรของมหาอำมาตย์ตรี พระยาวันพฤกษ์พิจารณ์ (ทองคำ เศวตศิลา) และคุณหญิงขลิบ วันพฤกษ์พิจารณ์ (สกุลเดิม บุนนาค) เป็นหลานปู่ของนายเฮนรี อาลาบาศเตอร์ หลานตาของเจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์ (เทศ บุนนาค) และเหลนของสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ (ดิศ บุนนาค) มีพี่น้อง ดังนี้
- นายสุวรรณ เศวตศิลา
- นายวันชัย (ทองดี) เศวตศิลา
- นายบุญธรรม (ทองหล่อ) เศวตศิลา
- พลอากาศเอก สิทธิ เศวตศิลา
- นางสมจิตต์ สกลคณารักษ์
- นางสมใจ อาสนจินดา ภรรยาของ สมชาย อาสนจินดา หรือ ส. อาสนจินดา ศิลปินแห่งชาติ นักแสดง ผู้กำกับ และผู้สร้างภาพยนตร์อาวุโส
- ร้อยตรี สนั่น เศวตศิลา
- นายสนิท เศวตศิลา
- นายปั้น เศวตศิลา
- นางประทิน จิตตินันท์
- นางสุจิตรา อุณหสุวรรณ
- นางพูนศรี พูนพิพัฒน์
- นางฉวีวรรณ ภาสะวณิช
- นางเจริญสุข แลร์ ภรรยาของ พันตำรวจเอก เจมส์ วิลเลี่ยม แลร์ ผู้ก่อตั้ง ตำรวจตระเวนชายแดน
- นางเฉลิมศรี เบิร์ด
พลอากาศเอก สิทธิ สมรสกับเภสัชกรหญิง ท่านผู้หญิงธิดา เศวตศิลา มีบุตรธิดา 4 คน ได้แก่
- นางธนิฏฐา เศวตศิลา มณีโชติ
- นายธีรสิทธิ เศวตศิลา
- นายธาดา เศวตศิลา สามีของมยุรา ธนบุตร นักแสดงหญิงและพิธีกรไทย
- นางสุทธินี ญาณอมร
พลอากาศเอก สิทธิ เศวตศิลา สำเร็จการศึกษาเบื้องต้นจากโรงเรียนวัดสุทัศน์ จังหวัดพระนคร ระดับมัธยมศึกษาจากโรงเรียนเซนต์คาเบรียล, โรงเรียนวัดราชบพิธ, โรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย และโรงเรียนมหาวชิราวุธสงขลา
ในระดับอุดมศึกษาพลอากาศเอก สิทธิ สอบเข้า คณะวิศวกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ปี พ.ศ. ๒๔๘๑ โดยสอบได้เป็นที่ ๑ ของรุ่น เมื่อเรียนถึงปี ๓ ได้รับทุนกองทัพอากาศ ไปศึกษาวิชา Metallurgy Engineering สำเร็จการศึกษาได้ทั้ง ปริญญาตรี และปริญญาโทวิศวกรรมศาสตร์ โลหะวิทยา จากสถาบันเอ็มไอที (Massachusetts Institute of Technology; ตัวย่อ: MIT) สหรัฐอเมริกา
ในระหว่างศึกษาที่สหรัฐอเมริกา เกิดสงครามโลกครั้งที่สอง และเข้าร่วมกับขบวนการเสรีไทย ทำงานร่วมกับสำนักบริการด้านยุทธศาสตร์ (Office of Strategic Services; ตัวย่อ: OSS) ของสหรัฐอเมริกาอย่างใกล้ชิด ขณะที่อายุเพียง 25 ปี โดยอาสาสมัครเองเป็นรุ่นที่ 2 ได้รับภารกิจกระโดดร่มลงที่กรุงเทพมหานคร เพื่อนำคริสตัลหรือสมุดรหัสส่งต่อแก่ขบวนการเสรีภายในประเทศ ซึ่งมีส่วนที่ทำให้ประเทศไทยรอดพ้นจากสภาพการเป็นประเทศผู้แพ้สงครามในที่สุด
บทบาททางการเมือง
พลอากาศเอก สิทธิ เข้าสู่แวดวงการเมืองครั้งแรกในฐานะล่ามแปลภาษาในคณะกรรมการนเรศวร ซึ่งเป็นคณะกรรมการรับความช่วยเหลือจากรัฐบาลสหรัฐอเมริกาให้แก่กรมตำรวจ ในยุคที่มี พลตำรวจเอก เผ่า ศรียานนท์ เป็นอธิบดี และต่อมาได้รับตำแหน่งอธิบดีกรมประมวลราชการแผ่นดิน (ปัจจุบัน คือ สำนักข่าวกรองแห่งชาติ) ในปี พ.ศ. 2497
ในวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2500 ได้รับพระราชทานยศพลอากาศจัตวาด้วยอายุเพียง 37 ปี นับว่าเป็นนายพลอายุน้อยที่สุดในกองทัพอากาศขณะนั้น ในวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2516 ได้รับตำแหน่งเป็นรองเลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ
หลังเหตุการณ์ 14 ตุลาคม พ.ศ. 2516 ได้รับแต่งตั้งเป็นสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติในปีเดียวกัน และได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการสภาความมั่นคงแห่งชาติ เมื่อวันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ. 2517 ขณะมียศพลอากาศตรี และได้มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ พระราชทานยศพลอากาศโทเมื่อวันที่ 1 ตุลาคม พ.ศ. 2517 ต่อมาได้เป็นรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ในรัฐบาล พลเอก เกรียงศักดิ์ ชมะนันท์ และได้รับพระราชทานยศพลอากาศเอกเมื่อวันที่ 30 มกราคม พ.ศ. 2523 ต่อมาได้เป็นรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศในรัฐบาล พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ ติดต่อกันนานถึง 10 ปี เป็นรองนายกรัฐมนตรี รวมไปถึงรัฐบาล พลเอก ชาติชาย ชุณหะวัณ และ เป็นอดีตประธานคณะมนตรีความมั่นคงแห่งสหประชาชาติ เมื่อพฤษภาคม พ.ศ. 2528
และได้เป็นสมาชิกพรรคกิจสังคม และสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรกรุงเทพมหานคร 2 สมัย ในการเลือกตั้งปี พ.ศ. 2526 และ พ.ศ. 2529 และเป็นหัวหน้าพรรคกิจสังคม ก่อนที่จะยุติบทบาททางการเมืองในปี พ.ศ. 2534 หลังการรัฐประหาร กระทั่งวันที่ 24 ธันวาคม ปีเดียวกัน พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯแต่งตั้งให้เป็นองคมนตรีพร้อมกับนาย จุลนภ สนิทวงศ์ ณ อยุธยา
บทบาทในฐานะองคมนตรี
พลอากาศเอกสิทธิ ถือเป็นบุคคลหนึ่งที่ต่อต้านอำนาจของทักษิณ ชินวัตร เขามีความไม่สบายใจต่อการดำรงอยู่ของอำนาจฝ่ายทักษิณอยู่ตลอดเวลา โดยเขามองว่าทักษิณ เป็นภัยคุกคามอย่างใหญ่หลวงต่อราชอาณาจักรที่มีกษัตริย์เป็นศูนย์กลาง
จากเอกสารโทรเลขในเว็บไซต์วิกิลีกส์ ระบุว่า ในปี พ.ศ. 2551 องคมนตรีสิทธิได้เสนอให้สมัคร สุนทรเวช ลาออก หรือยุบสภา แต่ก็ไม่ได้รับการตอบสนอง ดังนั้นสิทธิจึงเตรียมแผนการที่จะถอดสมัคร สุนทรเวช ออกจากตำแหน่ง โดยวางตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนต่อไปคืออานันท์ ปันยารชุน ในการนี้จะต้องแก้ไขรัฐธรรมนูญบางมาตราเพื่ออนุญาตให้ผู้ไม่ได้เป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรเป็นนายกรัฐมนตรีได้ ซึ่งเตรียมเสนอแผนการณ์ดังกล่าวต่อพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ณ วังไกลกังวล ในเย็นวันที่ 3 กันยายน พ.ศ. 2551 แต่ในขั้นต้น นายอานันท์ และพลเอกอนุพงษ์ เผ่าจินดา ผู้บัญชาการทหารบก ยังไม่ตอบรับข้อเสนอของสิทธิ แผนการณ์นี้มีผู้ร่วมสนับสนุนหลายคน หนึ่งในนั้นปรากฏชื่อของ ปราโมทย์ นาครทรรพ และยังมีนายทหารอากาศระดับสูง ตลอดจนตุลาการศาลรัฐธรรมนูญคนหนึ่ง อย่างไรก็ตาม ไม่ปรากฏหลักฐานว่า แผนการดังกล่าวได้รับการอนุมัติจากพระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรหรือไม่ แต่อย่างไรก็ตาม ในอีก 6 วันต่อมา ศาลรัฐธรรมนูญได้ปลดนายสมัคร สุนทรเวช ออกจากตำแหน่งนายกรัฐมนตรี
ในช่วงที่นายอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ เป็นนายกรัฐมนตรี องคมนตรีสิทธิมองว่าอภิสิทธิ์ใช้เวลาอยู่บนโพเดียมมากเกินไป จนไม่มีเวลาที่จะสร้างทีมงานที่มีประสิทธิภาพ นอกจากนี้องคมนตรีสิทธิยังพยายามแทรกแซงให้กองทัพปลดพลตรีขัตติยะ สวัสดิผล ซึ่งเขามองเป็น "ทหารนอกแถว" ออกจากราชการ องคมนตรีสิทธิมองว่าพลเอกอนุพงษ์ไร้ความสามารถในการควบคุมพลตรีขัตติยะ องคมนตรีสิทธิมองว่าพลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา รองผู้บัญชาการทหารบก น่าจะสามารถจัดการเรื่องต่างๆได้ดีกว่าพลเอกอนุพงษ์
องคมนตรีสิทธิโจมตีทักษิณว่า พยายามใช้เงิน ผู้ชุมนุมเสื้อแดง และฮุนเซ็น เพื่อทำลายประเทศ แต่สิทธิทำนายว่าทักษิณจะทำไม่สำเร็จ ทักษิณไม่เคยพยายามเจรจา สิทธิแนะนำว่า ข้อเรียกร้องทักษิณจะได้รับการตอบสนอง ถ้าเขากลับเข้าประเทศและรับโทษในคุกพอเป็นพิธี ทักษิณก็น่าจะได้รับการอภัยโทษอย่างรวดเร็ว และได้รับการปล่อยตัวในฐานะอดีตนายกรัฐมนตรี
เกียรติคุณ
- " .... ผลงานชิ้นเอกที่สุด [ของ พล.อ.อ. สิทธิ เศวตศิลา] มีอยู่สองชิ้น คือ การรวบรวมเสียงชาวโลกให้คว่ำบาตรเวียดนาม [ในการสกัดกั้นการขยายตัวของเวียดนามในอินโดจีน]เหมือนกับที่ [ประธานาธิบดี] จอร์จ [เอช ดับเบิลยู] บุช รวบรวมโลกคว่ำบาตรอิรัก และการริเริ่มโครงการให้ทูตไทยช่วยเป็นพ่อค้าขายสินค้าไทยในต่างประเทศ ซึ่งได้ผลเริ่มเปลี่ยนไทยเป็นประเทศส่งออก ...."
- ได้รับเหรียญประกาศเกียรติคุณเสรีไทย จากสำนักงานประมวลข่าวกรองของสหรัฐ หรือซีไอเอ เพื่อเชิดชูวีรกรรมการต่อต้านกองทัพญี่ปุ่นในระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอง เมื่อ 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2543
- ได้รับปริญญานิติศาสตรดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ ประจำปีการศึกษา 2539 จากมหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต
ถึงแก่อสัญกรรม
พลอากาศเอก สิทธิ เศวตศิลา ถึงแก่อสัญกรรม เมื่อวันที่ 5 ธันวาคม พ.ศ. 2558 เวลา 05.30 น. ด้วยอาการติดเชื้อในกระแสเลือด สิริอายุ 96 ปี 332 วัน
ยศทหารและยศกองอาสารักษาดินแดน
ยศทหารอากาศ
- พ.ศ. 2517 พลอากาศตรี สิทธิ เศวตศิลา รับพระราชทานยศทหารอากาศเป็น พลอากาศโท สิทธิ เศวตศิลา
- พ.ศ. 2523 พลอากาศโท สิทธิ เศวตศิลา รับพระราชทานยศทหารอากาศเป็น พลอากาศเอก สิทธิ เศวตศิลา
ยศกองอาสารักษาดินแดน
- พ.ศ. 2500 ว่าที่นายกองโท สิทธิ เศวตศิลา รับพระราชทานยศกองอาสารักษาดินแดนเป็น นายกองโท สิทธิ เศวตศิลา
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
- พ.ศ. 2539 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 1 ปฐมจุลจอมเกล้า (ป.จ.) (ฝ่ายหน้า)
- พ.ศ. 2518 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นสูงสุด มหาปรมาภรณ์ช้างเผือก (ม.ป.ช.)
- พ.ศ. 2511 – เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
- พ.ศ. ไม่ปรากฏ – เหรียญจักรพรรดิมาลา (ร.จ.พ.)
- พ.ศ. ไม่ปรากฏ – เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 9 ชั้นที่ 3 (ภ.ป.ร.3)
อ้างอิง
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหาร
- พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๓๗ ราย)
- http://self.gutenberg.org/articles/President_of_the_Security_Council
- https://archive.li/lbkAb
- ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>
ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อหน้า
- ชมรมสายสกุลบุนนาค สายเจ้าคุณพระราชพันธุ์นวลชั้นที่ 4 สายเจ้าพระยาสุรพันธ์พิสุทธิ์ (เทศ บุนนาค)
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหาร (หน้า ๕)
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ให้นายทหารรับราชการ
- พระบรมราชโองการ แต่งตั้งสมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง แต่งตั้งข้าราชการพลเรือน
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหาร
- พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๔๔ ราย)
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานยศทหาร
- พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๔๔ ราย)
- พระบรมราชโองการ ประกาศ รัฐมนตรีลาออก ให้รัฐมนตรีพ้นจากตำแหน่งและตั้งรัฐมนตรี (นายโกศล ไกรฤกษ์ นายประยูร จินดาศิลป์ นายผัน บุญชิต นายโอภาส พลศิลป ลาออก นายบุญเท่ง ทองสวัสดิ์ พ้นจากความเป็นรัฐมนตรี และตั้ง พลอากาศเอก สิทธิ เศวตศิลา ร้อยตำรวจเอก สุรัตน์ โอสถ
- พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งรัฐมนตรี (จำนวน ๔๕ ราย)
- http://self.gutenberg.org/articles/President_of_the_Security_Council
- https://archive.li/lbkAb
- พระบรมราชโองการ ประกาศ แต่งตั้งองคมนตรี
- ↑ 08BANGKOK2619 U.S. Embassy Bangkok. 3 September 2008. wikileaks.
- ↑ SECRET SECTION 01 OF 03 BANGKOK 000192 U.S. Embassy Bangkok. 25 January 2010. wikileaks.
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2517/D/218/1.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2523/D/025/551.PDF
- http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2500/D/068/1994_1.PDF
- ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ (เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ในวโรกาสฉัตรมงคล) เล่ม ๑๑๓ ตอน ๗ ข ๔ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๕๓๙ หน้า ๑
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เล่ม ๙๒ ตอน ๒๖๓ง วันที่ ๒๖ ธันวาคม ๒๕๑๘
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เล่ม 85 ตอนที่ 122 วันที่ 31 ธันวาคม 2511
4. หนังสือ "ผ่านร้อน ผ่านหนาว พล.อ.อ.สิทธิ เศวตศิลา"
ก่อนหน้า | สิทธิ เศวตศิลา | ถัดไป | ||
---|---|---|---|---|
บุญเท่ง ทองสวัสดิ์ | รองนายกรัฐมนตรี (15 มกราคม พ.ศ. 2529– 5 สิงหาคม พ.ศ. 2529) | พลตรี ชาติชาย ชุณหะวัณ พงส์ สารสิน พลเรือเอก สนธิ บุณยะชัย พลเอก เทียนชัย ศิริสัมพันธ์ | ||
อุปดิศร์ ปาจรียางกูร | รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ (24 พฤษภาคม พ.ศ. 2522 - 11 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2523) | สุบิน ปิ่นขยัน |