อนุศาสนบรรพ

อนุศาสนบรรพ (อักษรโรมัน: Anushasana Parva, สันสกฤต: अनुशासन पर्व) แปลว่า "บรรพแห่งอนุศาสน์หรือคำสอน" เป็นหนังสือบรรพที่ 13 ของ มหาภารตะ ประกอบไปด้วย 2 บรรพย่อย รวมทั้งหมด 168 ตอนเป็นเรื่องราวของคำสอนครั้งสุดท้ายของภีษมะก่อนการละสังขาร ซึ่งเนื้อหาต่อเนื่องจากบรรพที่ 12 ส่วนบรรพต่อไปจากนี้คือ อัศวเมธิกบรรพ

ภีษมะสอนยุธิษฐิระเป็นครั้งสุดท้าย ก่อนจะสิ้นใจ และไปสู่สวรรค์

เนื้อเรื่องและบรรพย่อย

อนุศาสนบรรพ ประกอบไปด้วย 2 บรรพย่อย รวมทั้งหมด 168 ตอนดังนี้

1. ทานธรรมบรรพ
2. ภีษมะสวรรคโรหนะบรรพ

บรรพนี้กล่าวถึงภีษมะที่ได้สาธยายถึงเรื่องต่าง ๆ ครอบคลุมในหลายหัวข้อไม่ว่าจะเป็นเรื่อง กฎแห่งกรรม การให้ยกย่องพราหมณ์ การแต่งงานและการสืบทอดทายาท พิธีศพการอดอาหารและการบริจาค รวมถึงการยกย่องพระกฤษณะ

หลังจากให้แง่คิดที่จะนำไปใช้ปฏิบัติแล้ว ท้าวภีษมะก็ประกาศว่าถึงเวลาที่ตนพร้อมจะตายแล้วท่ามกลางผู้คนจำนวนมากที่ให้ความเคารพยกย่อง ในที่สุดวิญญาณของท้าวภีษมะก็หลุดลอยขึ้นสู่สวรรค์

 

ในตอนที่ 75 ถึง 83 ของอนุศาสนบรรพ ภาพนี้เป็นการเปรียบเทียบถึงหน้าที่กษัตริย์ที่ต้องปกป้องและรักษาเปรียบเหมือนโคที่มั่งคั่ง

อ้างอิง

1. Ganguli, K.M. (1883-1896) "Anusasana Parva" in The Mahabharata of Krishna-Dwaipayana Vyasa (12 Volumes). Calcutta
2. Dutt, M.N. (1903) The Mahabharata (Volume 13): Anushasana Parva. Calcutta: Elysium Press
3. van Buitenen, J.A.B. (1973) The Mahabharata: Book 1: The Book of the Beginning. Chicago, IL: University of Chicago Press, p 478
4. Debroy, B. (2010) The Mahabharata, Volume 1. Gurgaon: Penguin Books India, pp xxiii - xxvi
5. John Murdoch (1898), The Mahabharata - An English Abridgment, Christian Literature Society for India, London, pages 116-120
6. Anushasana Parva 2014-02-22 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน The Mahabharata, Translated by Manmatha Nath Dutt (1905), Page 350
7. อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ bd
8. Steven J. Rosen, The Agni and the Ecstasy, p. 185, ที่ Google Books, ISBN 978-1907166792

แหล่งข้อมูลอื่น

• Anushasana Parva, English Translation by Kisari Mohan Ganguli
• , English Translation by Manmatha Nath Dutt
• Anushasana Parva in Sanskrit by Vyasadeva with commentary by Nilakantha - Worldcat OCLC link
• Anushasana Parva in Sanskrit and Hindi by Ramnarayandutt Shastri, Volume 5
• Anushasana Parva English Translation by Kisari Mohan Ganguli, another archive
• Anushasana Parva, Critical Edition Prepared by Scholars at Bhandarkar Oriental Research Institute BORI