ออกขุนศรีวิสารวาจา

ออกขุนศรีวิสารวาจา ขุนนางและนักการทูตชาวสยามที่ได้เดินทางไปเยือนประเทศฝรั่งเศสในฐานะตรีทูตของ เจ้าพระยาโกษาธิบดี (ปาน) เมื่อ พ.ศ. 2229

ภาพวาดของคณะราชทูตสยามซึ่งเดินทางไปยังประเทศฝรั่งเศสเมื่อ พ.ศ. 2229 ประกอบด้วย ออกพระวิสุทธสุนทร ราชทูต (กลาง ถือพระราชสาสน์) ออกหลวงกัลยาณไมตรี อุปทูต (ซ้าย) และออกขุนศรีวิสารวาจา ตรีทูต (ขวา)

ออกขุนศรีวิสารวาจาเกิดเมื่อใดไม่มีหลักฐานแน่ชัดเพราะประวัติของออกขุนศรีวิสารวาจามีการกล่าวถึงน้อยมากแต่สันนิษฐานได้ว่าอาจจะเกิดเมื่อราว พ.ศ. 2199 - พ.ศ. 2204 เพราะในประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๓๔ ได้มีการกล่าวถึงออกขุนศรีวิสารวาจาไว้เพียงสั้น ๆ ว่า

ออกขุนศรีวิสารวาจา ตรีทูตนั้นยังหนุ่มอยู่ อายุราว ๆ ระหว่าง ๒๕ ถึง ๓๐ เปนบุตร์ชายของข้าราชการผู้ใหญ่คนหนึ่ง ซึ่งได้ เคยเปนทูตไปเมืองปอจุเกต ตัวท่านออกขุนศรีเองก็ได้เคยเปนทูตไป เมืองโมกัลครั้งหนึ่ง

และเมื่อคณะของโกษาปานเดินทางกลับถึงสยามแล้วเรื่องราวของออกขุนศรีวิสารวาจาก็มิได้มีการกล่าวถึงอีกเลย

ข้อแตกต่าง

• ในละครเรื่อง บุพเพสันนิวาส กล่าวว่า ออกขุนศรีวิสารวาจามีชื่อจริงว่า เดช แต่ในความเป็นจริงไม่มีเอกสารใดกล่าวถึงชื่อของท่านเลย

• ในละครบอกว่าท่านเป็นบุตรชายของ พระโหราธิบดี กับคุณหญิงจำปาและเป็นน้องชายของ ศรีปราชญ์ แต่ในประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๓๔ ไม่ได้กล่าวถึงครอบครัวของท่านเพียงแต่กล่าวว่าบิดาของท่านเคยเป็นทูตไปเมืองปอจุเกตหรือโปรตุเกสเพียงเท่านั้น

ดูเพิ่ม

• ราชทูตสยามไปฝรั่งเศส (พ.ศ. 2229)