อำเภอขาณุวรลักษบุรี

อำเภอขาณุวรลักษบุรี [ขา-นุ-วอ-ระ-ลัก-สะ-บุ-รี] เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดกำแพงเพชร เดิมเป็นเขตท้องที่ของอำเภอคลองขลุงทั้งหมด ก่อนที่จะขอจัดตั้งเป็นกิ่งอำเภอโดยการปกครองบางส่วนออกจากอำเภอคลองขลุง ในพ.ศ. 2450 และยกฐานะเป็นอำเภอในวันที่ 16 พฤศจิกายน 2491 รวมระยะเวลาการเป็นกิ่งอำเภอ 41 ปี

อำเภอขาณุวรลักษบุรี
อำเภอ
คำขวัญ:  เมืองตอเป็นแสน ดินแดนประพาสต้น ถิ่นคนผมแดง แหล่งอารยธรรมโบราณ
พิกัดภูมิศาสตร์: 16°3′41″N 99°51′38″E / 16.06139°N 99.86056°E / 16.06139; 99.86056
อักษรไทย	อำเภอขาณุวรลักษบุรี
อักษรโรมัน	Amphoe Khanu Woralaksaburi
จังหวัด	กำแพงเพชร
พื้นที่
• ทั้งหมด	1,158.780 ตร.กม. (447.407 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2563)
• ทั้งหมด	103,089 คน
• ความหนาแน่น	88.96 คน/ตร.กม. (230.4 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	62130 (เฉพาะตำบลป่าพุทรา, ยางสูง, เกาะตาล, แสนตอ), 62140
รหัสภูมิศาสตร์	6204
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอขาณุวรลักษบุรี หมู่ที่ 2 ถนนสลกบาตร-แสนตอ ตำบลแสนตอ อำเภอขาณุวรลักษบุรี จังหวัดกำแพงเพชร 62180
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอขาณุวรลักษบุรีตั้งอยู่ทางทิศใต้ของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอคลองขลุงและอำเภอบึงสามัคคี
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบรรพตพิสัย
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอลาดยาวและอำเภอแม่วงก์ (จังหวัดนครสวรรค์)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอปางศิลาทอง

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอขาณุวรลักษบุรีแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 11 ตำบล 143 หมู่บ้าน ได้แก่

1.

ยางสูง

(Yang Sung)

7.

วังชะพลู

(Wang Chaphlu)

2.

ป่าพุทรา

(Pa Phutsa)

8.

โค้งไผ่

(Khong Phai)

3.

แสนตอ

(Saen To)

9.

ปางมะค่า

(Pang Makha)

4.

สลกบาตร

(Salok Bat)

10.

วังหามแห

(Wang Ham Hae)

5.

บ่อถ้ำ

(Bo Tham)

11.

เกาะตาล

(Ko Tan)

6.

ดอนแตง

(Don Taeng)

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอขาณุวรลักษบุรีประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 13 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลเมืองปางมะค่า ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปางมะค่าทั้งตำบล
• เทศบาลตำบลขาณุวรลักษบุรี ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลยางสูง ตำบลป่าพุทรา และตำบลแสนตอ
• เทศบาลตำบลสลกบาตร ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลสลกบาตร
• องค์การบริหารส่วนตำบลยางสูง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลยางสูง (นอกเขตเทศบาลตำบลขาณุวรลักษบุรี)
• องค์การบริหารส่วนตำบลป่าพุทรา ครอบคลุมพื้นที่ตำบลป่าพุทรา (นอกเขตเทศบาลตำบลขาณุวรลักษบุรี)
• องค์การบริหารส่วนตำบลแสนตอ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแสนตอ (นอกเขตเทศบาลตำบลขาณุวรลักษบุรี)
• องค์การบริหารส่วนตำบลสลกบาตร ครอบคลุมพื้นที่ตำบลสลกบาตร (นอกเขตเทศบาลตำบลสลกบาตร)
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ่อถ้ำ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ่อถ้ำทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนแตง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนแตงทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลวังชะพลู ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังชะพลูทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลโค้งไผ่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโค้งไผ่ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลวังหามแห ครอบคลุมพื้นที่ตำบลวังหามแหทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลเกาะตาล ครอบคลุมพื้นที่ตำบลเกาะตาลทั้งตำบล

อ้างอิง

1. ราชบัณฑิตยสถาน. อ่านอย่างไร และ เขียนอย่างไร ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. พิมพ์ครั้งที่ 16. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2546.
2. "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ ในท้องที่มณฑลนครสวรรค์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 38 (0 ก): 576–583. February 26, 1921.
3. "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พุทธศักราช ๒๔๖๔ ในท้องที่มณฑลนครสวรรค์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 39 (0 ก): 294–297. November 12, 1922.
4. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง ยกฐานะกิ่งอำเภอขาณุวรลักษณบุรี อำเภอคลองขลุงจังหวัดกำแพงเพชร ขึ้นเป็นอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 65 (66 ง): 3649. November 16, 1948.