อุบัติเหตุทางรังสีที่สมุทรปราการ

อุบัติเหตุทางรังสีที่สมุทรปราการ เป็นอุบัติเหตุทางรังสีครั้งแรกของประเทศ เกิดขึ้นช่วงปลายเดือนมกราคม–ต้นเดือนกุมภาพันธ์ พ.ศ. 2543 ที่จังหวัดสมุทรปราการ อุบัติเหตุนี้เกิดขึ้นเมื่อส่วนหัวของเครื่องฉายรังสีทางการแพทย์ หรือ เครื่องฉายรังสีโคบอลต์-60ที่เก็บไว้อย่างไม่ถูกต้องถูกเก็บมาโดยคนขายของเก่า จากนั้นคนขายของเก่านำไปแยกชิ้นส่วนโดยไม่รู้ตัวว่าเป็นวัตถุอันตราย ส่งผลให้ตนเองและบุคคลใกล้เคียงได้รับรังสีก่อไอออน ไม่กี่สัปดาห์หลักการแยกชิ้นส่วน ผู้สัมผัสและบุคคลที่เกี่ยวข้องเริ่มมีอาการเจ็บป่วยเฉียบพลันจากรังสีจนต้องเข้าไปพบแพทย์ สำนักงานปรมาณูเพื่อสันติอันเป็นหน่วยงานที่ดูแลด้านนิวเคลียร์ของประเทศ ได้รับการแจ้งจากแพทย์เจ้าของไข้ที่สงสัยว่าอาการป่วยนี้น่าจะเกิดมาจากรังสี การแจ้งนี้ตรงกับวันที่ 17 หลังจากการสัมผัสครั้งแรก เมื่อทางสำนักงานปรมาณูเพื่อสันติ (ปส.) ได้รับการรายงานจึงได้ส่งทีมเข้ามารับมือและตรวจสอบเพื่อค้นหาต้นกำเนิดรังสีที่คาดว่ามีการแผ่รังสีอยู่ที่ 15.7 เทระเบ็กเคอเรล และติดตามหาตัวเจ้าของผู้รับผิดชอบ เมื่อ ปส. ทำการตรวจสอบแล้ว พบว่ามีต้นกำเนิดรังสีที่ไม่มีบรรจุและจัดเก็บอย่างปลอดภัย เหตุการณ์นี้ทำให้มีผู้เข้ารับการรักษาที่โรงพยาบาล 10 ราย เสียชีวิตในภายหลัง 3 ราย และผู้ได้รับผลกระทบ 1,872 คน

อุบัติเหตุทางรังสีที่สมุทรปราการ

(ซ้ายไปขวา และบนลงล่าง) หัวเครื่องฉายรังสีที่ร้านรับซื้อของเก่าถอดวัตถุกัมมันตรังสีออก, วัตถุทรงกระบอกที่บรรจุวัตถุกัมมันตรังสี, ภาพมุมสูงของร้านรับซื้อของเก่าที่เกิดเหตุ, ภายในที่เกิดเหตุขณะเก็บกู้วัตถุกัมมันตรังสี
วัน	24 มกราคม พ.ศ. 2543 – 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2543
สถานที่	จังหวัดสมุทรปราการ ประเทศไทย
พิกัด	13°39′22″N 100°35′27″E / 13.65611°N 100.59083°E / 13.65611; 100.59083พิกัดภูมิศาสตร์: 13°39′22″N 100°35′27″E / 13.65611°N 100.59083°E / 13.65611; 100.59083
เหตุ	อุบัติเหตุทางรังสี
เสียชีวิต	3
บาดเจ็บ	7

ภูมิหลัง

โคบอลต์-60 (⁶⁰Co) เป็นไอโซโทปกัมมันตรังสีของโคบอลต์ มีครึ่งชีวิต 5.27 ปี และปลดปล่อยรังสีแกมมาที่มีความสามารถในการทะลุทะลวงสูง มักใช้ในการรังสีรักษา ฆ่าเชื้อในสถานพยาบาลและในอุตสาหกรรมต่าง ๆ อุปกรณ์ที่เป็นต้นเหตุของอุบัติเหตุในครั้งนี้เป็นเครื่องรักษาด้วยรังสีจากภายนอก Gammatron-3 ผลิตโดยบริษัทซีเมนส์และนำเข้ามาในประเทศไทยในปี 2512 ได้รับอนุญาตและติดตั้งที่โรงพยาบาลรามาธิบดี กรุงเทพมหานคร ต้นกำเนิดรังสีที่เกี่ยวข้องกับอุบัติเหตุเป็นอุปกรณ์ทดแทนที่ติดตั้งใหม่ใน พ.ศ. 2524 โดยมีการแผ่รังสีเริ่มแรกอยู่ที่ 196 เทระเบ็กเคอเรล แต่ในช่วงที่เกิดอุบัติเหตุมีการแผ่รังสีอยู่ที่ 15.7 เทระเบ็กเคอเรล

อ้างอิง

1. มูลนิธิบูรณะนิเวศ. (ม.ป.ป). โคบอลต์ 60 แผ่รังสี. สืบค้นเมื่อ:31 มีนาคม พ.ศ. 2564
2. กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข. (2557).การวิเคราะห์ความเสี่ยงอุบัติภัยทางรังสี. สืบค้นเมื่อ:31 มีนาคม พ.ศ. 2564
3. "อุบัติเหตุทางรังสีที่สมุทรปราการ : บทเรียนที่ควรเรียนรู้" (PDF). สมหญิง คุณานพรัตน์. สืบค้นเมื่อ 31 มีนาคม 2564. |first= missing |last= (help); Check date values in: |access-date= (help)
4. "ย้อนรอย โคบอลต์-60 อดีตที่ไม่มีวันลืม". ไทยรัฐ. สืบค้นเมื่อ 31 มีนาคม 2564. |first= missing |last= (help); Check date values in: |access-date= (help)
5. . IAEA Bulletin. 47 (2). คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 18 July 2010. สืบค้นเมื่อ 10 February 2012.
6. "Siemens: from single room to great center" (PDF). Radiology. Radiological Society Of North America. 84 (4): 19A. April 1965. doi:10.1148/84-4-767. สืบค้นเมื่อ 29 April 2012.^{[ลิงก์เสีย]} (Siemens ads with a picture of a Gammatron-3 unit)
7. คำพิพากษา คดีหมายเลขแดงที่ 11713-11714/2551 ศาลอุทธรณ์ (PDF). Court of Appeals. 30 December 2008. สืบค้นเมื่อ 10 February 2012.
8. IAEA 2002, pp. 1, 5, 7.

แหล่งข้อมูลอื่น

• เอกสารเผยแพร่อย่างเป็นทางการถึงกรณีอุบัติเหตุ โดยสำนักงานปรมณูเพื่อสันติ
• อุบัติเหตุทางรังสีที่สมุทรปราการในยูทูป