ฮามานาซุ

ฮามานาซุ (ญี่ปุ่น: 日本語:急行はまなす; อังกฤษ: Hamanasu) เป็นขบวนรถด่วนข้ามคืนที่เคยให้บริการในประเทศญี่ปุ่นที่ใช้รถจักรลากทำขบวนสุดท้ายหลังจากที่ขบวนกิงกะยกเลิกให้บริการในปีค.ศ.2008ซึ่งในปัจจุบันขบวนนี้ถูกยกไปแล้วเมื่อปีค.ศ.2016แล้ว ตู้รถไฟบางส่วนได้มีการส่งมอบให้การรถไฟแห่งประเทศไทยเป็นตู้รถไฟมือสอง

ฮามานาซุ
DD51 1140เตรียมทำขบวนฮามานาซุที่สถานีซัปโปโร
ประเภท	รถไฟด่วน
ผู้ดำเนินการ	JR ฮกไกโด
สายที่ใช้งาน	สายชิโตเซะ,สายหลักมูโรรัง,สายหลักฮาโกะดาเตะ,สายซึงารุไคเคียว
ต้นทาง	สถานีรถไฟซัปโปโร
ปลายทาง	สถานีรถไฟอาโอโมริ
เริ่มใช้งาน	พ.ศ. 2531
ปลดประจำการ	พ.ศ. 2559
หัวรถ	บลูเทรนรุ่น 14และ24/25

ข้อมูลทั่วไป

ฮามานาซุ เป็นรถบลูเทรนขบวนรถด่วนที่เคยให้บริการโดย JR ฮกไกโดใช้รหัสขบวนรถ201และ202 ในปีค.ศ.1988อุโมงค์เซกังได้เปิดให้เดินรถในอุโมงค์เชื่อมต่อเกาะฮอนชูและ เกาะฮอกไกโด JR ฮอกไกโดจึงได้เพิ่มขบวนรถระหว่างซัปโปโรและ อาโอะโมริ โดยนำชื่อมาจากขบวนฮามานาซุเก่าที่วิ่งระห่างฮาโกะดาเตะและ อะบาชิริ โดยขบวนใหม่นั้นจะใช้เวลาประมาณ7ชั่วโมงในการเดินทางและวิ่งวันละเที่ยวทั้งขาไปและขากลับ

สถานีที่จอด

สถานีรถไฟซัปโปโระ - สถานีรถไฟชินซัปโปโระ - สถานีชิโตเซะ - สถานีมินามิซิโตเซะ - สถานีโทมาโคไม - สถานีโนโบริเบทซึ* - สถานีฮิคาชิมูโรรัง - สถานีดาเตะ มอมเบทซึ* - สถานีโอชามัมเบะ - สถานีรถไฟฮาโกดาเตะ - สถานีรถไฟอาโอโมริ

• = จอดเฉพาะรถขาขึ้น

สัญลักษณ์

ขบวนฮามานาซุเป็นรถด่วนที่มีHeadmarkด้วย โดยมีรูปกุหลาบญี่ปุ่นซึ่งเป็นที่มาของชื่อขบวนรถอีกด้วย นอกจากนี้ตัวรถตู้นอนSuhanefu14 550มีรูปสัญลักษณ์ของตู้นอนมีพระจันทร์และดาวกับ ตัวอักษรในภาษาอังกฤษเขียนไว้ว่า"Sleeping car Hamanasu" และตู้เสื่อโนบิโนบิ มีรูปข้างตัวรถเป็นรูปสุนัขมีตัวอักษรญี่ปุ่นอ่านว่า โนบิโนบิคาร์เปทคาร์

•  

  Headmarkขบวนฮามานาซุ

•  

  Markข้างประตูรถนอน

•  

  รูปโนบิโนบิคาร์เปทคาร์

ขบวนรถ

ขบวนฮามานาซุ

รถนอนรุ่น14+24 1 1/2* 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 B# B B R# โนบิ DR DR R# R# N N N#

คำอธิบาย B =ตู้นอนชั้นB สี่คนต่อห้องไม่มีประตู โนบิ=ตู้นอนปูเสื่อ"โนบิโนบิ" DR =ตู้นั่ง"ดรีมคาร์"ที่สามารถนั่งสามารถเอนได้ R =ตู้นั่งต้องจองที่นั่งก่อนขึ้น(Reserve) N =ตู้นั่งไม่ต้องจองที่นั่ง(Non Reserve)

ตู้รถไฟที่ใช้ในการทำขบวนได้แก่ตู้รุ่น14และตู้นอนรุ่น24/25ของบริษัทJRฮอกไกโดจากศูนย์ซัปโปโร ตู้ที่ใช้ในการทำขบวนมีดังนี้

1. ตู้ที่1 = Suhanefu14 550
2. ตู้ที่1/2, 2 = Ohane24 500, Ohane25 0หรือ Ohanefu25 0
3. ตู้ที่3,7,8,11 = Suhafu14 500 มีเครื่องปั่นไฟ
4. ตู้ที่4 = Oha14 500 มีเพียงสองตู้หมายเลข512และ515
5. ตู้ที่5,6 = Oha14 500
6. ตู้ที่9,10 = Oha14 500

ปกติแล้วตู้นอนรุ่น24และ25จะไม่มีเครื่องปั่นไฟจำเป็นที่จะต้องใช้ตู้ปั่นไฟKani24ในการจ่ายไฟทั้งขบวน แต่ในบางกรณีเช่นในขบวนฮามานาซุรถนอนรุ่น24/25จะพ่วงกับตู้นอนรุ่นSuhafu14 550ที่มีการติดตั้งเครื่องปั่นไฟใต้ตัวรถ ในการทำขบวนฮามานาซุมีตู้นอนรุ่น24/25ได้แก่Ohane24 501,502และ503, Ohane25 11และ15, Ohanefu25 3และ7

ขบวนฮามานาซุนั้นมีที่นั่งสำหรับสตรีโดยเฉพาะอีกด้วยและ มีที่นั่งตามนี้

1. ตู้นอนตู้ที่2 เตียงที่15และ16(เตียงล่างและบน)รวม4เตียง
2. ตู้โนบิโนบิคาร์เปทคาร์ ที่นั่ง1,2,3,4และชั้นบนที่นั่งที่21และ 22
3. ดรีมคาร์ตู้ที่5ที่นั่ง 1-3A,1-3Bและ1-3C

•  

  ภายในตู้โนบิโนบิ

•  

  ภายในตู้โนบิโนบิชั้นบน

•  

  ลักษณะในตู้นอน

•  

  ที่นั่งNon reserved

•  

  ที่นั่งดรีมคาร์

•  

  ขบวนรถจอดที่สถานีอาโอโมริ

รถจักร

รถจักรที่ใช้ในการทำขบวนมีอยู่สองรุ่นซึ่งในปัจจุบันได้ปลดประจำการไปแล้ว

1. DD51 1000 รถจักรดีเซลไฮดรอลิกของJRฮกไกโด ประจำการที่ศูนย์ฮาโกดาเตะ ลากขบวนฮามานาซุระหว่างซัปโปโระกับฮาโกดาเตะ หลังจากการยกเลิกให้บริการของขบวนHamanasuและขบวนคาสิโอเปีย JRฮกไกโดได้ปลดประจำการ ซึ่งต่อมาDD51สองคันได้มาประเทศไทยภายใต้บริษัทAS Associate Engineering ทะเบียนDD51 1137และ1142
2. ED79 0 รถจักรไฟฟ้ากระแสACของJR ฮกไกโด ประจำการที่ศูนย์ฮาโกะดาเตะ ลากขบวนระหว่างฮาโกดาเตะกับอาโอโมริโดยลอดใต้ช่องแคบสึงารุในอุโมงค์เซกัง

•  

  รถจักรED79 0

•  

  รถจักรDD51 1000

ขบวนพิเศษ

รถเร็วมิดไนท์

รถเร็วมิดไนท์(日本語:快速ミッドナイト)เป็นขบวนรถเร็วช่วยเสริมขบวนฮามานาซุโดยวิ่งระหว่างซัปโปโรและ ฮาโกะดาเตะ เริ่มให้บริการในปีค.ศ.1988โดยใช้รถดีเซลรางรุ่นคิฮะ56ทำขบวน ต่อมาในปีค.ศ.2000ได้เปลี่ยนรุ่นรถไฟเป็นรถดีเซลรางรุ่นคิฮะ183 ในปีต่อมาขบวนรถเร็วมิดไนท์ได้ลดการให้บริการจากทุกวันเป็นรถวิ่งตามเทศกาลแล้วในปีค.ศ.2002ขบวนรถเร็วมิดไนท์ก็ได้ยุติการให้บริการลง

 

รถเร็วมิดไนท์

รถด่วนเซกังไนท์

รถด่วนเซกังไนท์(日本語:急行せいかんナイト)ขบวนรถด่วนที่เสริมขบวนฮามานาซุในช่วงเทศกาลโดยใช้รถไฟรุ่น485EMU เริ่มให้บริการในปีค.ศ.1989และยกเลิกให้บริการในปี1991

การยกเลิกและขบวนรถในปัจจุบัน

ในการที่จะเปิดฮกไกโดชินกังเซ็นนั้นจำเป็นที่จะใช้อุโมงค์เซกังทำให้ขบวนฮามานาซุไม่สามารถวิ่งได้ JR ฮกไกโดจึงได้ประกาศยกเลิกขบวนฮามานาซุเมื่อวันที่16พฤศจิกายน2558 แล้วในวันที่21มีนาคม2559ก็ได้ยุติการให้บริการลง ต่อมาบริษัทJR ฮกไกโดก็ได้ส่งมอบตู้Suhafu14 500และOha14 500ให้การรถไฟแห่งประเทศไทยและบริษัทโทบุเพื่อทำขบวนรถจักรไอน้ำไทจู

ดูเพิ่ม

รถบลูเทรน ฮกกุโตเซย์ ทไวไลท์ เอ็กเพรซ

อ้างอิง

1. JR新幹線＆特急列車ファイル [JR Shinkansen & Limited Express Train File]. Japan: Kotsu Shimbun. 2008. ISBN 978-4-330-00608-6.
2. Kato, Masaru (February 2011). 孤高の客車急行"はまなす" [The sole loco-hauled express - "Hamanasu"]. Japan Railfan Magazine. Vol. 51 no. 598. Japan: Koyusha Co., Ltd. pp. 32–37.