ประวัติ เจ้าพระยายมราช (ศุข) เป็นบุตรของพระยากลาโหมราชเสนา (ทองอิน) ซึ่งพระยากลาโหมราชเสนา (ทองอิน) นั้น เป็นพระโอรสในเจ้าฟ้ากรมขุนอินทรพิทักษ์ ซึ่งเป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี ดังนั้น เจ้าพระยายมราช (ศุข) จึงเป็นพระราชปนัดดา (เหลน) ในสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี เจ้าพระยายมราช (ศุข) มีพี่น้องที่รับราชการได้แก่ พระชาติสุเรนทร (สอน) พระมหาสงคราม (เอี่ยม) และจมื่นมหาสนิท (เอม) มีน้องชายชื่อนุด ซึ่งเป็นปู่ของเจ้าพระยาพิชเยนทรโยธิน (อุ่ม อินทรโยธิน)
เจ้าพระยายมราช (ศุข) ปรากฏครั้งแรกรับราชการเป็นพระยาเพชรบุรีเจ้าเมืองเพชรบุรี ในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ในพ.ศ. 2375 ตนกูกูเด่น (Tunku Kudin) หลานของอดีตเจ้าเมืองไทรบุรีตวนกูปะแงหรัน เป็นกบฏยกทัพเข้ายึดเมืองไทรบุรี พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าฯมีพระราชโองการให้พระยาเพชรบุรี (ศุข) พร้อมกับพระยาราชวังสัน (ฉิม) พระยาพิไชยบุรินทรา และพระยาณรงค์ฤทธิโกษา ยกทัพเรือลงไปปราบกบฏไทรบุรีล่วงหน้าก่อน จากนั้นจึงมีพระราชโองการให้เจ้าพระยาพระคลัง (ดิศ บุนนาค) ยกทัพเรือใหญ่ตามลงไป เมื่อพระยาเพชรบุรี (ศุข) และเจ้าพระยาพระคลัง (ดิศ) ยกทัพไปถึงเมืองสงขลา เจ้าพระยานครศรีธรรมราช (น้อย) ได้ปราบกบฏของตนกูกูเด่นลงได้สำเร็จเรียบร้อยแล้ว
ในพ.ศ. 2381 หลานอีกคนหนึ่งของพระยาไทรบุรีปะแงหรัน ชื่อว่าตนกูมูฮาหมัดซาอัด (Tunku Muhammad Sa'ad) กบฏยกทัพเข้ายึดเมืองไทรบุรีอีกครั้ง นำไปสู่กบฏหวันหมาดหลี พระยาเพชรบุรี (ศุข) ได้ติดตามพระยาศรีพิพัฒน์รัตนราชโกษา (ทัต บุนนาค) ยกทัพเรือลงไปปราบกบฏไทรบุรีอีกครั้ง เมื่อทัพเรือของพระยาศรีพิพัฒน์ฯ (ทัต) ยกไปถึงเมืองสงขลา ปรากฏว่าฝ่ายเมืองนครศรีธรรมราชได้ปราบกบฏไทรบุรีลงได้สำเร็จแล้ว ในเวลานั้นเอง เกิดการวิวาทขัดแย้งระหว่างต่วนสนิปากแดงเจ้าเมืองกลันตัน และตนกูบือซา (Tunku Besar) หรือตนกูปะสา นำไปสู่สงครามกลางเมืองกลันตัน พระยาศรีพิพัฒน์ฯ (ทัต) มีคำสั่งเรียกตัวต่วนสนิและตนกูปะสามาพบที่เมืองสงขลาเพื่อเจรจาสงบศึก แต่ต่วนสนิและตนกูปะสาไม่มา พระยาศรีพิพัฒน์ฯ (ทัต) จึงมอบหมายให้พระยาเพชรบุรี (ศุข) ยกทัพเรือไปตั้งอยู่ที่เมืองสายบุรี เพื่อกดดันให้ต่วนสนิและตนกูปะสาสงบศึกยุติการรบ
ในช่วงปลายรัชกาลที่ 3 พระยาเพชรบุรี (ศุข) ได้เลื่อนเป็นพระยาสุรเสนา เจ้ากรมกลาโหมฝ่ายเหนือ เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชสมบัติในพ.ศ. 2394 ทรงแต่งตั้งพระยาสุรเสนา (ศุข) ขึ้นเป็นเจ้าพระยายมราช ชาติเสนางคนรินทร์ มหินทราธิบดีศรีวิไชย ราชมไหสวรรยบริรักษ์ ภูมิพิทักษโลกาธิกรณ์ ทัณฑฤทธิธร ชาติศรสิงหพาหนเทพยมุรธาธร มหานครบาลสมุหบดี อภัยพิรียบรากรมพาหุ เสนาบดีกรมพระนครบาล
เจ้าพระยายมราช (ศุข) ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2395
บุตร เจ้าพระยายมราช (ศุข) ปรากฏบุตรธิดาดังนี้;
- พระยาพิชัยสงคราม (นก) หรือพระยาเพชรฎา (นก)
- หลวงสรเสนี (เสงี่ยม)
- พระพรหมบริรักษ์ (น้อย)
- พระยาเทพา (นุด)
- ขุนสุริยพิมาน (ร้อง)
- ช. บุญ
- ขุนนครเขตต์เกษมศรี (สุดใจ)
- ช. ท้วม
- ช. เล็ก
- ช. บัว มารดาชื่อสาด เป็นชาวเมืองเพชรบุรี
- ช. เอม มารดาชื่อสาด
- ญ. เจียน ภรรยาของพระยามนตรีสุริยวงศ์ (ชุ่ม บุนนาค) มารดาชื่อสาด
- พระยาภาณุพันธุ์วงศ์วรเดช (แย้ม) มารดาชื่อสาด
อ้างอิง - ↑ ลำดับสกุลเก่า บางสกุล ภาคที่ ๔ สกุลเชื้อสายพระราชวงศ์กรุงธนบุรี (ฉะบับร่าง). โรงพิมพ์ท่าพระจันทร์ พระนคร; ๒๑ สิงหาคม พ.ศ. ๒๔๘๐.
- เจ้าพระยาทิพากรวงศ์ (ขำ บุนนาค). พระราชพงศาวดาร กรุงรัตนโกสินทร์ รัชชกาลที่ ๓.
- กรมศิลปากร. จดหมายหลวงอุดมสมบัติ. พุทธศักราช ๒๕๓๐.
- ทิพากรวงศ์ (ขำ บุนนาค), เจ้าพระยา. พระราชพงศาวดาร กรุงรัตนโกสินทร์ รัชชกาลที่ ๔. ๑๗ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๗; โรงพิมพ์พระจันทร์ ท่าพระจันทร์ พระนคร.
- สมมตอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์. กรุงเทพ : กรมศิลปากร, 2545.
- ประวัติพระยาภาณุพันธวงศ์วรเดช (แย้ม สินศุข); ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๒๑ จดหมายเหตุเรื่อง เจรจาความเมืองระหว่างไทยกับพม่า.
เจ, าพระยายมราช, นศ, เจ, าพระยายมราช, กรกฎาคม, 2395, นามเด, มว, หร, หร, ทองส, เป, นเสนาบด, กรมพระนครบาลในต, นร, ชกาลพระบาทสมเด, จพระจอมเกล, าเจ, าอย, เป, นพระราชปน, ดดาในสมเด, จพระเจ, ากร, งธนบ, เป, นต, นสก, นศ, เจ, าพระยายมราช, นศ, เสนาบด, กรมพระนครบาลดำรงตำแ. ecaphrayaymrach 31 krkdakhm ph s 2395 namedimwa sukh hrux suk hrux thxngsuk epnesnabdikrmphrankhrbalintnrchkalphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhw epnphrarachpnddainsmedcphraecakrungthnburi epntnskul sinsukh ecaphrayaymrach sukh sinsukh esnabdikrmphrankhrbaldarngtaaehnng ph s 2394 ph s 2395kstriy phrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwkxnhna ecaphrayaymrach bunnakh ymnakh thdip ecaphrayaymrach nuch bunyrtphnthu khxmulswnbukhkhlesiychiwit 31 krkdakhm ph s 2395phrankhr praethssyambida phrayaklaohmrachesna thxngxin prawti aekikhecaphrayaymrach sukh epnbutrkhxngphrayaklaohmrachesna thxngxin 1 sungphrayaklaohmrachesna thxngxin nn epnphraoxrsinecafakrmkhunxinthrphithks sungepnphrarachoxrsinsmedcphraecakrungthnburi dngnn ecaphrayaymrach sukh cungepnphrarachpndda ehln insmedcphraecakrungthnburi ecaphrayaymrach sukh miphinxngthirbrachkaridaek phrachatisuernthr sxn phramhasngkhram exiym aelacmunmhasnith exm 1 minxngchaychuxnud sungepnpukhxngecaphrayaphicheynthroythin xum xinthroythin ecaphrayaymrach sukh praktkhrngaerkrbrachkarepnphrayaephchrburiecaemuxngephchrburi inrchkalphrabathsmedcphranngeklaecaxyuhw inph s 2375 tnkukuedn Tunku Kudin hlankhxngxditecaemuxngithrburitwnkupaaenghrn epnkbtykthphekhayudemuxngithrburi phrabathsmedcphranngeklaecamiphrarachoxngkarihphrayaephchrburi sukh phrxmkbphrayarachwngsn chim phrayaphiichyburinthra aelaphrayanrngkhvththioksa ykthpheruxlngipprabkbtithrburilwnghnakxn caknncungmiphrarachoxngkarihecaphrayaphrakhlng dis bunnakh ykthpheruxihytamlngip emuxphrayaephchrburi sukh aelaecaphrayaphrakhlng dis ykthphipthungemuxngsngkhla ecaphrayankhrsrithrrmrach nxy idprabkbtkhxngtnkukuednlngidsaerceriybrxyaelw 2 inph s 2381 hlanxikkhnhnungkhxngphrayaithrburipaaenghrn chuxwatnkumuhahmdsaxd Tunku Muhammad Sa ad kbtykthphekhayudemuxngithrburixikkhrng naipsukbthwnhmadhli phrayaephchrburi sukh idtidtamphrayasriphiphthnrtnrachoksa tht bunnakh ykthpheruxlngipprabkbtithrburixikkhrng emuxthpheruxkhxngphrayasriphiphthn tht ykipthungemuxngsngkhla praktwafayemuxngnkhrsrithrrmrachidprabkbtithrburilngidsaercaelw inewlannexng ekidkarwiwathkhdaeyngrahwangtwnsnipakaedngecaemuxngklntn aelatnkubuxsa Tunku Besar hruxtnkupasa naipsusngkhramklangemuxngklntn phrayasriphiphthn tht mikhasngeriyktwtwnsniaelatnkupasamaphbthiemuxngsngkhlaephuxecrcasngbsuk aettwnsniaelatnkupasaimma phrayasriphiphthn tht cungmxbhmayihphrayaephchrburi sukh ykthpheruxiptngxyuthiemuxngsayburi ephuxkddnihtwnsniaelatnkupasasngbsukyutikarrb 3 inchwngplayrchkalthi 3 phrayaephchrburi sukh ideluxnepnphrayasuresna ecakrmklaohmfayehnux emuxphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwesdckhunkhrxngrachsmbtiinph s 2394 thrngaetngtngphrayasuresna sukh khunepnecaphrayaymrach chatiesnangkhnrinthr mhinthrathibdisriwiichy rachmihswrrybrirks phumiphithksolkathikrn thnthvththithr chatisrsinghphahnethphymurthathr mhankhrbalsmuhbdi xphyphiriybrakrmphahu 4 esnabdikrmphrankhrbalecaphrayaymrach sukh thungaekxsykrrmemuxwnthi 31 krkdakhm ph s 2395 5 butr aekikhecaphrayaymrach sukh praktbutrthidadngni 1 phrayaphichysngkhram nk hruxphrayaephchrda nk hlwngsresni esngiym phraphrhmbrirks nxy phrayaethpha nud khunsuriyphiman rxng ch buy khunnkhrekhtteksmsri sudic ch thwm ch elk ch bw mardachuxsad epnchawemuxngephchrburi 6 ch exm mardachuxsad y eciyn phrryakhxngphrayamntrisuriywngs chum bunnakh mardachuxsad phrayaphanuphnthuwngswredch aeym mardachuxsadxangxing aekikh 1 0 1 1 1 2 ladbskuleka bangskul phakhthi 4 skulechuxsayphrarachwngskrungthnburi chabbrang orngphimphthaphracnthr phrankhr 21 singhakhm ph s 2480 ecaphrayathiphakrwngs kha bunnakh phrarachphngsawdar krungrtnoksinthr rchchkalthi 3 krmsilpakr cdhmayhlwngxudmsmbti phuththskrach 2530 thiphakrwngs kha bunnakh ecaphraya phrarachphngsawdar krungrtnoksinthr rchchkalthi 4 17 kumphaphnth ph s 2477 orngphimphphracnthr thaphracnthr phrankhr smmtxmrphnthu phraecabrmwngsethx krmphra eruxngtngecaphrayainkrungrtnoksinthr krungethph krmsilpakr 2545 prawtiphrayaphanuphnthwngswredch aeym sinsukh prachumphngsawdar phakhthi 21 cdhmayehtueruxng ecrcakhwamemuxngrahwangithykbphma ekhathungcak https th wikipedia org w index php title ecaphrayaymrach sukh sinsukh amp oldid 9479335, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม