fbpx
วิกิพีเดีย

เจ้าพระยาศรีพิพัฒน์ (หม่อมราชวงศ์มูล ดารากร)

สิงหาคม 03, 2021

มหาเสวกเอก เจ้าพระยาศรีพิพัฒน์ (หม่อมราชวงศ์มูล ดารากร) เป็นขุนนางชาวสยาม ได้ดำรงตำแหน่งสำคัญ เช่น อธิบดีกรมพระคลังข้างที่ กรรมการองคมนตรี เป็นต้น

เจ้าพระยาศรีพิพัฒน์
(หม่อมราชวงศ์มูล ดารากร)
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด พ.ศ. 2420
เสียชีวิต 1 มกราคม พ.ศ. 2501 (81 ปี)
บิดา พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจันทรสุเทพ
มารดา หม่อมเวก ดารากร ณ อยุธยา
คู่สมรส คุณหญิงประไพ ดารากร ณ อยุธยา
บุตร 11 คน

ประวัติ

เจ้าพระยาศรีพิพัฒน์ มีนามเดิมว่าหม่อมราชวงศ์มูล เป็นโอรสคนที่ 4 ในพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจันทรสุเทพ กับหม่อมเวก เกิดเมื่อปี พ.ศ. 2420 ณ บ้านเชิงสะพานแม้นศรี พ.ศ. 2431 พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงส่งไปศึกษาที่ประเทศอังกฤษ

ท่านเรียนที่อังกฤษอยู่ 8 ปี ถึงปี พ.ศ. 2440 จึงตามเสด็จฯ กลับมากรุงเทพมหานคร เข้ารับราชการในตำแหน่งล่ามภาษาอังกฤษ เวรบัญชาการ กรมพระคลังข้างที่ ได้รับบรรดาศักดิ์เป็นหลวงประกิจอังกนี ถือศักดินา ๘๐๐ เมื่อวันที่ 20 กันยายน พ.ศ. 2444ตำแหน่งปลัดกรมเวรเงิน ซึ่งมีหน้าที่ดูแลจัดหาผลประโยชน์ส่วนพระองค์เจ้านายทั้งฝ่ายหน้าและฝ่ายใน ถึงวันที่ 29 พฤศจิกายน พ.ศ. 2452 ได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระสิทธิธนรักษ์ตำแหน่งเจ้ากรมการคลัง มีหน้าที่ดูแลหุ้นส่วนของกรมพระคลังข้างที่ในบริษัทต่าง ๆ ทุกแห่ง

วันที่ 27 ธันวาคม พ.ศ. 2453 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงโปรดเกล้าฯ เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระบริบูรณ์ราชสมบัติ เจ้ากรมพระคลังข้างที่ในสำนักสมเด็จพระบรมราชชนีพันปีหลวง ถือศักดินา 800 ต่อมาได้เลื่อนบรรดาศักดิ์เป็นพระยาบริบูรณ์ราชสมบัติ รองอธิบดีกรมพระคลังข้างที่ จากนั้นในเดือนเมษายน พ.ศ. 2464 ได้รับโปรดเกล้าฯ ให้ดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมพระคลังข้างที่สืบต่อจากพระยาศุภกรณ์บรรณสารและในวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2466 ก็ได้รับพระราชทานยศเป็นมหาเสวกเอก โดยก่อนหน้านั้นในวันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2466 ท่านได้รับพระราชทานยศ นายกองตรีเสือป่า

วันที่ 8 พฤศจิกายน พ.ศ. 2473 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสถาปนาเป็นเจ้าพระยา มีสมญาจารึกในหิรัญบัฏว่า เจ้าพระยาศรีพิพัฒน์ รัตนราชโกษาธิบดี ศรีสุเทพจันทรสกุล วรบาทมูลมหาสวามิภักดิ อันดรภิรักษ์ราชศฤงคาร พุทธศาสโนฬารศราทธฤตวัต คฤหปติรัตน์มหัทธิกมนตรี อภัยพีรยปรากรมพาหุ ดำรงศักดินา 10,000 ได้รับแต่งตั้งเป็นองคมนตรี และกรรมการองคมนตรี

เจ้าพระยาศรีพิพัฒน์ ถูกปลดออกจากราชการในวันที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2478 ในตำแหน่งผู้อำนวยการสำนักงานพระคลังข้างที่ ด้านชีวิตครอบครัว ได้สมรสกับคุณหญิงประไพ ธิดาขุนเยาวราชธนารักษ์ (พร้อม ไกรฤกษ์) มีบุตรธิดารวม 11 คน

เจ้าพระยาศรีพิพัฒน์ ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ 1 มกราคม พ.ศ. 2501 สิริอายุ 81 ปีในการนี้ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ได้เสด็จพระราชดำเนินไปในการพระราชทานเพลิงศพ มหาเสวกเอก เจ้าพระยาศรีพิพัฒน์ ณ เมรุหน้าพลับพลาอิสริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาสราชวรวิหาร เมื่อช่วงบ่ายของวันอาทิตย์ที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2501

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

อ้างอิง

เชิงอรรถ
  1. ชีวะประวัติเจ้าพระยาศรีพิพัฒน์ : พิมพ์ในงานพระราชทานเพลิงศพ มหาเสวกเอก เจ้าพระยาศรีพิพัฒน์รัตนราชโกษาธิบดี (ม.ร.ว. มูล ดารากร), หน้า 5
  2. พระราชทานสัญญาบัตรขุนนาง
  3. พระราชทานสัญญาบัตรขุนนาง
  4. เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์, หน้า 258
  5. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานสัญญาบัตรขุนนาง, เล่ม ๒๗, ตอน ๐ ง, ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๕๓, หน้า ๒๒๗๐
  6. พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งอธิบดีกรมพระคลังข้างที่
  7. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานยศ, เล่ม ๔๐, ตอน ง, ๑๘ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๖๖, หน้า ๒๕๖๕
  8. พระราชทานยศนายเสือป่า
  9. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งพระองค์เจ้าและเจ้าพระยา, เล่ม ๔๗, ตอน ๐ ก, ๙ พฤศจิกายน ๒๔๗๓, หน้า ๒๔๘-๒๕๒
  10. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชบัญญัติองคมนตรี, เล่ม ๔๔, ตอน ๐ ก, ๕ กันยายน ๒๔๗๐, หน้า ๒๑๕
  11. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งกรรมการองคมนตรี พุทธศักราช ๒๔๗๔-๖ (จำนวน ๔๐ ราย), เล่ม ๔๗, ตอน ๐ ก, ๑๕ มีนาคม ๒๔๗๓, หน้า ๔๓๔
  12. ประกาศ ปลดเจ้าพระยาศรีพิพัฒน์ ผู้อำนวยการสำนักงานพระคลังข้างที่
  13. ↑ อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ <ref> ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อ หน้า260
  14. ข่าวในพระราชสำนัก
  15. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๙ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๔๐๖, ๒๕ กุมภาพันธ์ ๒๔๖๕
  16. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๖ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๓๐๐, ๒๕ มกราคม ๒๔๖๒
  17. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๓๗ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๘๐๓, ๒๘ พฤศจิกายน ๒๔๖๓
  18. ราชกิจจานุเบกษา, รายพระนามและนามผู้รับพระราชทานตราวัลลภาภรณ์ในวันที่ ๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๖๒ และแถลงความชอบของผู้นั้นๆ, เล่ม ๓๖ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๑๔, ๖ เมษายน ๒๔๖๒
  19. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์ฝ่ายใน, เล่ม ๔๐ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๔๙๔, ๗ มกราคม ๒๔๖๖
  20. ราชกิจจานุเบกษา, ส่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์ไปพระราชทาน, เล่ม ๔๓ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๔๔๕, ๒ พฤษภาคม ๒๔๖๙
  21. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์, เล่ม ๓๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๒๓๘๓, ๒๐ พฤศจิกายน ๒๔๖๔
  22. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์, เล่ม ๔๘ ตอนที่ ๐ ง หน้า ๓๐๙๒, ๑๕ พฤศจิกายน ๒๔๗๔
บรรณานุกรม
  • สมมตอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 404 หน้า. หน้า 258-260. ISBN 974-417-534-6
  บทความเกี่ยวกับชีวประวัตินี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยเพิ่มข้อมูล

สิงหาคม 03, 2021
เจ, าพระยาศร, ฒน, หม, อมราชวงศ, ดารากร, มหาเสวกเอก, เป, นข, นนางชาวสยาม, ได, ดำรงตำแหน, งสำค, เช, อธ, บด, กรมพระคล, งข, างท, กรรมการองคมนตร, เป, นต, นเจ, าพระยาศร, ฒน, หม, อมราชวงศ, ดารากร, อม, ลส, วนบ, คคลเก, 2420เส, ยช, มกราคม, 2501, ดา, พระวรวงศ, เธอ, พระอง. mhaeswkexk ecaphrayasriphiphthn hmxmrachwngsmul darakr epnkhunnangchawsyam iddarngtaaehnngsakhy echn xthibdikrmphrakhlngkhangthi krrmkarxngkhmntri epntnecaphrayasriphiphthn hmxmrachwngsmul darakr khxmulswnbukhkhlekid ph s 2420esiychiwit 1 mkrakhm ph s 2501 81 pi bida phrawrwngsethx phraxngkhecacnthrsuethphmarda hmxmewk darakr n xyuthyakhusmrs khunhyingpraiph darakr n xyuthyabutr 11 khnprawti aekikhecaphrayasriphiphthn minamedimwahmxmrachwngsmul epnoxrskhnthi 4 inphrawrwngsethx phraxngkhecacnthrsuethph kbhmxmewk ekidemuxpi ph s 2420 n banechingsaphanaemnsri 1 ph s 2431 phrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhwthrngsngipsuksathipraethsxngkvsthaneriynthixngkvsxyu 8 pi thungpi ph s 2440 cungtamesdc klbmakrungethphmhankhr ekharbrachkarintaaehnnglamphasaxngkvs ewrbychakar krmphrakhlngkhangthi idrbbrrdaskdiepnhlwngprakicxngkni thuxskdina 800 emuxwnthi 20 knyayn ph s 2444 2 taaehnngpldkrmewrengin sungmihnathiduaelcdhaphlpraoychnswnphraxngkhecanaythngfayhnaaelafayin thungwnthi 29 phvscikayn ph s 2452 ideluxnbrrdaskdiepnphrasiththithnrks 3 taaehnngecakrmkarkhlng mihnathiduaelhunswnkhxngkrmphrakhlngkhangthiinbristhtang thukaehng 4 wnthi 27 thnwakhm ph s 2453 phrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhwthrngoprdekla eluxnbrrdaskdiepnphrabriburnrachsmbti ecakrmphrakhlngkhangthiinsanksmedcphrabrmrachchniphnpihlwng thuxskdina 800 5 txmaideluxnbrrdaskdiepnphrayabriburnrachsmbti rxngxthibdikrmphrakhlngkhangthi caknnineduxnemsayn ph s 2464 idrboprdekla ihdarngtaaehnngxthibdikrmphrakhlngkhangthisubtxcakphrayasuphkrnbrrnsar 6 aelainwnthi 11 phvscikayn ph s 2466 kidrbphrarachthanysepnmhaeswkexk 7 odykxnhnanninwnthi 21 singhakhm ph s 2466 thanidrbphrarachthanys naykxngtriesuxpa 8 wnthi 8 phvscikayn ph s 2473 phrabathsmedcphrapkeklaecaxyuhwthrngsthapnaepnecaphraya mismyacarukinhirybtwa ecaphrayasriphiphthn rtnrachoksathibdi srisuethphcnthrskul wrbathmulmhaswamiphkdi xndrphirksrachsvngkhar phuththsasonlarsraththvtwt khvhptirtnmhththikmntri xphyphiryprakrmphahu darngskdina 10 000 9 idrbaetngtngepnxngkhmntri 10 aelakrrmkarxngkhmntri 11 ecaphrayasriphiphthn thukpldxxkcakrachkarinwnthi 15 phvsphakhm ph s 2478 intaaehnngphuxanwykarsanknganphrakhlngkhangthi 12 danchiwitkhrxbkhrw idsmrskbkhunhyingpraiph thidakhuneyawrachthnarks phrxm ikrvks mibutrthidarwm 11 khn 13 ecaphrayasriphiphthn thungaekxsykrrmemuxwnthi 1 mkrakhm ph s 2501 13 sirixayu 81 piinkarni phrabathsmedcphramhaphumiphlxdulyedchmharach brmnathbphitr idesdcphrarachdaeninipinkarphrarachthanephlingsph mhaeswkexk ecaphrayasriphiphthn n emruhnaphlbphlaxisriyaphrn wdethphsirinthrawasrachwrwihar emuxchwngbaykhxngwnxathitythi 10 singhakhm ph s 2501 14 ekhruxngrachxisriyaphrn aekikhph s 2465 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnthiechidchuyingchangephuxk chnthi 1 prathmaphrnchangephuxk p ch 15 ph s 2462 ekhruxngrachxisriyaphrnxnmiekiyrtiysyingmngkudithy chnthi 1 prathmaphrnmngkudithy p m 16 ph s 2463 ekhruxngrachxisriyaphrnculcxmekla chnthi 2 thutiyculcxmeklawiess th c w fayhna 17 ph s 2462 ekhruxngrachxisriyaphrnwllphaphrn w ph 18 ph s 2466 ehriyyckrphrrdimala r c ph 19 ph s 2469 ehriyysarthulmala r s th 20 ph s 2464 ehriyyrtnaphrn rchkalthi 6 chnthi 2 w p r 2 21 ph s 2474 ehriyyrtnaphrn rchkalthi 7 chnthi 1 p p r 1 22 xangxing aekikhechingxrrth chiwaprawtiecaphrayasriphiphthn phimphinnganphrarachthanephlingsph mhaeswkexk ecaphrayasriphiphthnrtnrachoksathibdi m r w mul darakr hna 5 phrarachthansyyabtrkhunnang phrarachthansyyabtrkhunnang eruxngtngecaphrayainkrungrtnoksinthr hna 258 rachkiccanuebksa phrarachthansyyabtrkhunnang elm 27 txn 0 ng 1 mkrakhm ph s 2453 hna 2270 phrabrmrachoxngkar prakas tngxthibdikrmphrakhlngkhangthi rachkiccanuebksa phrarachthanys elm 40 txn ng 18 phvscikayn ph s 2466 hna 2565 phrarachthanysnayesuxpa rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakas tngphraxngkhecaaelaecaphraya elm 47 txn 0 k 9 phvscikayn 2473 hna 248 252 rachkiccanuebksa phrarachbyytixngkhmntri elm 44 txn 0 k 5 knyayn 2470 hna 215 rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakas tngkrrmkarxngkhmntri phuththskrach 2474 6 canwn 40 ray elm 47 txn 0 k 15 minakhm 2473 hna 434 prakas pldecaphrayasriphiphthn phuxanwykarsanknganphrakhlngkhangthi 13 0 13 1 xangxingphidphlad payrabu lt ref gt imthuktxng immikarkahndkhxkhwamsahrbxangxingchux hna260 khawinphrarachsank rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrn elm 39 txnthi 0 ng hna 3406 25 kumphaphnth 2465 rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrn elm 36 txnthi 0 ng hna 3300 25 mkrakhm 2462 rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrn elm 37 txnthi 0 ng hna 2803 28 phvscikayn 2463 rachkiccanuebksa rayphranamaelanamphurbphrarachthantrawllphaphrninwnthi 1 emsayn ph s 2462 aelaaethlngkhwamchxbkhxngphunn elm 36 txnthi 0 ng hna 14 6 emsayn 2462 rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrnfayin elm 40 txnthi 0 ng hna 3494 7 mkrakhm 2466 rachkiccanuebksa sngekhruxngrachxisriyaphrnipphrarachthan elm 43 txnthi 0 ng hna 445 2 phvsphakhm 2469 rachkiccanuebksa phrarachthanehriyyrtnaphrn elm 38 txnthi 0 ng hna 2383 20 phvscikayn 2464 rachkiccanuebksa phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrn elm 48 txnthi 0 ng hna 3092 15 phvscikayn 2474 brrnanukrmsmmtxmrphnthu phraecabrmwngsethx krmphra eruxngtngecaphrayainkrungrtnoksinthr krungethph krmsilpakr 2545 404 hna hna 258 260 ISBN 974 417 534 6 bthkhwamekiywkbchiwprawtiniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmulekhathungcak https th wikipedia org w index php title ecaphrayasriphiphthn hmxmrachwngsmul darakr amp oldid 9492686, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม