มหาเสวกโท เจ้าพระยาศรีวิไชยชนินทร์ นามเดิม ชม ต้นสกุล สุนทรารชุน เป็นขุนนางชาวสยาม ได้ดำรงตำแหน่งสำคัญ เช่น ผู้ว่าราชการเมืองพิจิตรและเมืองนครไชยศรี องคมนตรี สมุหเทศาภิบาลมณฑลนครไชยศรี
เจ้าพระยาศรีวิไชยชนินทร์ มีนามเดิมว่าชม เป็นบุตรของพระสุรินทรามาตย์ (คล้าย) มารดาเป็นธิดาของพระยาศรีสหเทพ (เพ็ง) เกิดเมื่อวันอังคารที่ 29 มีนาคม ปีฉลู พ.ศ. 2396 ได้ศึกษาภาษาไทยกับอาจารย์น้อย
พ.ศ. 2407 ได้เข้ารับราชการเป็นมหาดเล็กในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจนสิ้นรัชกาล จนถึงต้นรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงโปรดให้ย้ายไปรับราชการในกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ ได้รับบรรดาศักดิเป็นจมื่นมณเฑียรพิทักษ์ ปลัดกรมตำรวจสนมทหารซ้าย ในปี พ.ศ. 2413 เมื่อกรมพระราชวังฯ ทิวงคต (พ.ศ. 2428) จึงย้ายมาสมทบกรมพระตำรวจในพระบรมมหาราชวัง ถึงปี พ.ศ. 2426 โปรดให้ติดตามพระยามหาอำมาตยาธิบดี (หรุ่น ศรีเพ็ญ) ผู้เป็นลุงทางฝ่ายมารดา ออกไปจัดราชการเมืองเขมราฐ เมืองมุกดาหาร และเมืองนครพนม และทำด่านตามแม่น้ำโขงไปจนถึงเขตแดนเขมร ต่อมาย้ายไปรับราชการในกระทรวงมหาดไทย จนวันที่ 1 ธันวาคม พ.ศ. 2434 ได้รับบรรดาศักดิ์เป็นหลวงเสนีพิทักษ์ ถือศักดินา 800 และในวันที่ 14 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2438 ได้เลื่อนเป็นพระยาสุนทรบุรีศรีพิไชยสงคราม ผู้ว่าราชการเมืองนครไชยศรี ถือศักดินา 3,000 แล้วเลื่อนตำแหน่งเป็นสมุหเทศาภิบาลมณฑลนครไชยศรีในปี พ.ศ. 2441 ต่อมาวันที่ 11 ธันวาคม พ.ศ. 2453 ได้รับพระราชทานสัญญาบัตรตั้งเป็นองคมนตรี และในวันที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2454 ได้รับพระราชทานยศเป็นมหาอำมตย์โท
วันเสาร์ที่ 21 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2456 พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ตั้งเป็นเจ้าพระยา มีราชทินนามว่า เจ้าพระยาศรีวิไชยชนินทร์ ปฐมนครินทร์วิบูลยศักดิ์ นิตยสวามิภักดิ์รามาธิบดี ศรีมณฑลิกาธิการวิสิษฐ ธรรมสุจริตกฤตัญญุการ พิริยแรงหาญราญทุรชน โสภณสุนทรารชุนวงษ์ บรมราชประสงค์สิทธิปฏิบัติ พุทธาทิรัตนสรณธาดา อุดมอาชวาธยาไศรย อภัยพิริยบรากรมพาหุ ดำรงศักดินา 10,000 ถึงปี พ.ศ. 2458 โปรดให้เปลี่ยนยศเป็นมหาเสวกโท
เมื่ออายุมากขึ้น เจ้าพระยาศรีวิไชยชนินทร์เริ่มมีปัญหาสุขภาพ จึงโปรดให้ออกจากตำแหน่งแล้วย้ายมารับราชการในกระทรวงวัง ดำรงตำแหน่งผู้ช่วยเสนาบดีกระทรวงวัง พ.ศ. 2461 ท่านทุพพลภาพมากขึ้น จึงออกจากราชการและรับพระราชทานเบี้ยบำนาญ
ครอบครัว เจ้าพระยาศรีวิไชยชนินทร์ สมรสกับคุณหญิงเอี่ยม ท.จ. (ธิดาหลวงพิทักษ์นรากร (ชื่น ชินทักษ) กับนางแย้ม พิทักษ์นรากร) คุณหญิงป่วยเป็นโรคปัสสาวะพิการ ถึงแก่อนิจกรรมวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2469 มีบุตรธิดาด้วยกัน 5 คน ได้แก่
- ธิดาไม่ทราบนาม เสียชีวิตตั้งแต่ยังเยาว์
- คุณหญิงเนียน พัศดีกลาง
- พระยาสฤษดิพจนกร (ชาย สุนทรารชุน)
- จมื่นสิทธิกฤดากร (เชื้อ สุนทรารชุน)
- นางสาวช่วง สุนทรารชุน
เจ้าพระยาศรีวิไชยชนินทร์ ป่วยด้วยโรคชรา ถึงแก่อสัญกรรมเมื่อวันที่ 8 กรกฎาคม พ.ศ. 2468 สิริอายุ 73 ปี ได้รับพระราชทานโกศแปดเหลี่ยม ชั้นรองโกศ 1 ชั้น ฉัตรเบญจา 4 คัน เป็นเกียรติยศ
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อ้างอิง - เชิงอรรถ
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงมุรธาธร เรื่อง ประกาศพระราชทานนามสกุล ครั้งที่ 5, เล่ม 30, ตอน 0 ง, 14 กันยายน 2456, หน้า 1249
- เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์, หน้า 184
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา, ข่าวตาย, เล่ม 42, ตอน 0 ง, 19 กรกฎาคม 2468, หน้า 1145-7
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานสัญญาบัตร, เล่ม 8, ตอน 36, 6 ธันวาคม 2434, หน้า 315
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานสัญญาบัตร, เล่ม 12, ตอน 46, 16 กุมภาพันธ์ 2438, หน้า 466-471
- ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานสัญญาบัตรตั้งองคมนตรี, เล่ม 27, ตอน 0 ง, 18 ธันวาคม 2453, หน้า 2,168
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศพระบรมราชโองการ ประกาศพระราชทานยศ แก่ข้าราชการกระทรวงมหาดไทย, เล่ม 28, ตอน 0 ง, 20 สิงหาคม 2454, หน้า 973
- ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ ตั้งเจ้าพระยา, เล่ม 30, ตอน ก, 1 มีนาคม 2456, หน้า 466-471
- ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ เปลี่ยนยศอุปราช และสมุหเทศาภิบาล, เล่ม 32, ตอน 0 ก, 11 พฤศจิกายน 2458, หน้า 357
- "ข่าวตาย" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43 (ง): 4576. 27 มีนาคม 2469. สืบค้นเมื่อ 21 กุมภาพันธ์ 2562.
- คนดีที่ข้าพเจ้ารู้จัก (เล่ม 2), หน้า 164-5
- พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์
- พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์และเหรียญดุษฎีมาลา
- บรรณานุกรม
- ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา. คนดีที่ข้าพเจ้ารู้จัก (เล่ม 2). กรุงเทพฯ : รวมสาส์น, 2549. 303 หน้า. หน้า 152-167. ISBN 974-9557-01-8
- สมมตอมรพันธุ์, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระ. เรื่องตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์. กรุงเทพฯ : กรมศิลปากร, 2545. 404 หน้า. หน้า 184-8. ISBN 974-417-534-6
เจ, าพระยาศร, ไชยชน, นทร, ชม, นทรารช, มหาเสวกโท, เจ, าพระยาศร, ไชยชน, นทร, นามเด, ชม, นสก, นทรารช, เป, นข, นนางชาวสยาม, ได, ดำรงตำแหน, งสำค, เช, าราชการเม, องพ, ตรและเม, องนครไชยศร, องคมนตร, สม, หเทศาภ, บาลมณฑลนครไชยศร, เน, อหา, ประว, ครอบคร, เคร, องราชอ, สร, . mhaeswkoth ecaphrayasriwiichychninthr namedim chm tnskul sunthrarchun 1 epnkhunnangchawsyam iddarngtaaehnngsakhy echn phuwarachkaremuxngphicitraelaemuxngnkhrichysri xngkhmntri smuhethsaphibalmnthlnkhrichysri enuxha 1 prawti 2 khrxbkhrw 3 ekhruxngrachxisriyaphrn 4 xangxingprawti aekikhecaphrayasriwiichychninthr minamedimwachm epnbutrkhxngphrasurinthramaty khlay mardaepnthidakhxngphrayasrishethph ephng 2 ekidemuxwnxngkharthi 29 minakhm pichlu ph s 2396 idsuksaphasaithykbxacarynxy 3 ph s 2407 idekharbrachkarepnmhadelkinphrabathsmedcphracxmeklaecaxyuhwcnsinrchkal cnthungtnrchsmyphrabathsmedcphraculcxmeklaecaxyuhw cungoprdihyayiprbrachkarinkrmphrarachwngbwrwiichychay idrbbrrdaskdiepncmunmnethiyrphithks pldkrmtarwcsnmthharsay inpi ph s 2413 emuxkrmphrarachwng thiwngkht ph s 2428 cungyaymasmthbkrmphratarwcinphrabrmmharachwng thungpi ph s 2426 oprdihtidtamphrayamhaxamatyathibdi hrun sriephy phuepnlungthangfaymarda xxkipcdrachkaremuxngekhmrath emuxngmukdahar aelaemuxngnkhrphnm aelathadantamaemnaokhngipcnthungekhtaednekhmr txmayayiprbrachkarinkrathrwngmhadithy cnwnthi 1 thnwakhm ph s 2434 idrbbrrdaskdiepnhlwngesniphithks thuxskdina 800 4 aelainwnthi 14 kumphaphnth ph s 2438 ideluxnepnphrayasunthrburisriphiichysngkhram phuwarachkaremuxngnkhrichysri thuxskdina 3 000 5 aelweluxntaaehnngepnsmuhethsaphibalmnthlnkhrichysriinpi ph s 2441 txmawnthi 11 thnwakhm ph s 2453 idrbphrarachthansyyabtrtngepnxngkhmntri 6 aelainwnthi 20 singhakhm ph s 2454 idrbphrarachthanysepnmhaxamtyoth 7 wnesarthi 21 kumphaphnth ph s 2456 phrabathsmedcphramngkudeklaecaxyuhwoprdekla tngepnecaphraya mirachthinnamwa ecaphrayasriwiichychninthr pthmnkhrinthrwibulyskdi nityswamiphkdiramathibdi srimnthlikathikarwisisth thrrmsucritkvtyyukar phiriyaernghayraythurchn osphnsunthrarchunwngs brmrachprasngkhsiththiptibti phuththathirtnsrnthada xudmxachwathyaisry xphyphiriybrakrmphahu darngskdina 10 000 8 thungpi ph s 2458 oprdihepliynysepnmhaeswkoth 9 emuxxayumakkhun ecaphrayasriwiichychninthrerimmipyhasukhphaph cungoprdihxxkcaktaaehnngaelwyaymarbrachkarinkrathrwngwng darngtaaehnngphuchwyesnabdikrathrwngwng ph s 2461 thanthuphphlphaphmakkhun cungxxkcakrachkaraelarbphrarachthanebiybanay 3 khrxbkhrw aekikhecaphrayasriwiichychninthr smrskbkhunhyingexiym th c thidahlwngphithksnrakr chun chinthks kbnangaeym phithksnrakr khunhyingpwyepnorkhpssawaphikar thungaekxnickrrmwnthi 16 minakhm ph s 2469 10 mibutrthidadwykn 5 khn idaek 11 thidaimthrabnam esiychiwittngaetyngeyaw khunhyingeniyn phsdiklang phrayasvsdiphcnkr chay sunthrarchun cmunsiththikvdakr echux sunthrarchun nangsawchwng sunthrarchunecaphrayasriwiichychninthr pwydwyorkhchra thungaekxsykrrmemuxwnthi 8 krkdakhm ph s 2468 sirixayu 73 pi idrbphrarachthanoksaepdehliym chnrxngoks 1 chn chtrebyca 4 khn epnekiyrtiys 3 ekhruxngrachxisriyaphrn aekikhph s 2434 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnthiechidchuyingchangephuxk chnthi 4 cturthaphrnchangephuxk c ch 12 ph s 2440 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnthiechidchuyingchangephuxk chnthi 3 tritaphrnchangephuxk t ch 13 xangxing aekikhechingxrrth rachkiccanuebksa prakaskrathrwngmurthathr eruxng prakasphrarachthannamskul khrngthi 5 elm 30 txn 0 ng 14 knyayn 2456 hna 1249 eruxngtngecaphrayainkrungrtnoksinthr hna 184 3 0 3 1 3 2 rachkiccanuebksa khawtay elm 42 txn 0 ng 19 krkdakhm 2468 hna 1145 7 rachkiccanuebksa phrarachthansyyabtr elm 8 txn 36 6 thnwakhm 2434 hna 315 rachkiccanuebksa phrarachthansyyabtr elm 12 txn 46 16 kumphaphnth 2438 hna 466 471 rachkiccanuebksa phrarachthansyyabtrtngxngkhmntri elm 27 txn 0 ng 18 thnwakhm 2453 hna 2 168 rachkiccanuebksa prakasphrabrmrachoxngkar prakasphrarachthanys aekkharachkarkrathrwngmhadithy elm 28 txn 0 ng 20 singhakhm 2454 hna 973 rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakas tngecaphraya elm 30 txn k 1 minakhm 2456 hna 466 471 rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakas epliynysxuprach aelasmuhethsaphibal elm 32 txn 0 k 11 phvscikayn 2458 hna 357 khawtay PDF rachkiccanuebksa 43 ng 4576 27 minakhm 2469 subkhnemux 21 kumphaphnth 2562 Check date values in accessdate date help khndithikhaphecaruck elm 2 hna 164 5 phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrn phrarachthanekhruxngrachxisriyaphrnaelaehriyydusdimala brrnanukrmdarngrachanuphaph smedcphraecabrmwngsethx krmphraya khndithikhaphecaruck elm 2 krungethph rwmsasn 2549 303 hna hna 152 167 ISBN 974 9557 01 8 smmtxmrphnthu phraecabrmwngsethx krmphra eruxngtngecaphrayainkrungrtnoksinthr krungethph krmsilpakr 2545 404 hna hna 184 8 ISBN 974 417 534 6ekhathungcak https th wikipedia org w index php title ecaphrayasriwiichychninthr chm sunthrarchun amp oldid 9474795, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}