เจ้าหญิงอลิซ ดัชเชสแห่งกลอสเตอร์
เลดี้ อลิซ คริสตาเบล มอนทากิว-ดักลาส-สก็อต (อังกฤษ: Lady Alice Christabel Montagu-Douglas-Scott) หรือ เจ้าหญิงอลิซ ดัชเชสแห่งกลอสเตอร์ (Princess Alice, Duchess of Gloucester 25 ธันวาคม ค.ศ. 1901 - 29 ตุลาคม ค.ศ. 2004) เป็นพระชายาในเจ้าฟ้าชายเฮนรี ดยุกแห่งกลอสเตอร์ พระราชโอรสพระองค์ที่สามของสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 และ สมเด็จพระราชินีแมรี จึงทำให้เป็นพระกนิษฐาภาดาในสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 8 และ สมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 6 และเป็นพระชนนีในดยุกแห่งกลอสเตอร์คนปัจจุบัน นอกจากนั้นก็ยังเป็นพระปิตุจฉาในสมเด็จพระราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 โดยผ่านทางการอภิเษกกับพระปิตุลาของพระองค์ด้วย
| เจ้าหญิงอลิซ | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| ดัชเชสแห่งกลอสเตอร์ | |||||
| พระสวามี | เจ้าชายเฮนรี ดยุกแห่งกลอสเตอร์ | ||||
| |||||
| พระบุตร | เจ้าชายวิลเลียมแห่งกลอสเตอร์ เจ้าชายริชาร์ด ดยุกแห่งกลอสเตอร์ | ||||
| ราชวงศ์ | วินด์เซอร์ (เสกสมรส) | ||||
| พระบิดา | จอห์น มอนทากิว ดักลัส สกอตต์ ดยุกที่ 7 แห่งบักคลูช และดยุกที่ 9 แห่งควีนส์เบอร์รี | ||||
| พระมารดา | เลดีมาร์กาเรต บริดจ์แมน | ||||
| ประสูติ | 25 ธันวาคม ค.ศ. 1901 บ้านมอนทากิว, ลอนดอน, อังกฤษ, สหราชอาณาจักร | ||||
| สิ้นพระชนม์ | 29 ตุลาคม ค.ศ. 2004 (102 ปี) พระราชวังเคนซิงตัน, ลอนดอน, สหราชอาณาจักร | ||||
| ฝังพระศพ | 5 พฤศจิกายน พ.ศ. 2004 Royal Burial Ground, Frogmore, Windsor, Berkshire, อังกฤษ, สหราชอาณาจักร | ||||
ชีวิตในวัยเยาว์
เลดี้อลิซเกิดเมื่อวันที่ 25 ธันวาคม ค.ศ. 1901 ณ ตำหนักมอนทากิว กรุงลอนดอน เป็นธิดาคนที่ 3 ของจอห์น มอนทากิว ดักลาส-สก็อต ดยุกแห่งบักเคลิชและควีนส์เบอร์รี กับ เลดี้ มาร์กาเร็ต บริดจ์แมน จึงทำให้มีเชื้อสายผ่านทางผู้ชาย (แม้ว่าจะนอกกฎหมาย) โดยไม่ขาดสายของสมเด็จพระเจ้าชาร์ลส์ที่ 2 เลดีอลิซใช้เวลาในวัยเด็กอยู่ที่บ้านพักต่างๆ ในชนบท อาทิ ตำหนักโบตันในมณฑลนอร์แธมป์ตันไชร์ ปราสาทดรัมลานริกในมณฑลดัมไฟรส์และกัลโลเวย์ และโบฮิลล์ในมณฑลสกอตติชบอร์ดเดอร์ ได้เข้าเรียนในโรงเรียนเซ็นต์เจมส์ เมืองเวสต์มาลเวิร์น มณฑลวอร์สเตอร์ไชร์ และต่อมาก็ได้ไปประเทศฝรั่งเศสและประเทศเคนยา
อภิเษกสมรส
ในเดือนสิงหาคม ค.ศ. 1935 เลดี้อลิซได้หมั้นหมายกับเจ้าชายเฮนรี ดยุกแห่งกลอสเตอร์ พระราชโอรสพระองค์ที่สามในสมเด็จพระเจ้าจอร์จที่ 5 และได้อภิเษกสมรสด้วยพิธีหลวงส่วนตัวในห้องสวดมนต์ของพระราชวังบัคกิงแฮม ในวันที่ 6 พฤศจิกายน ในตอนแรกทั้งดยุกและดัชเชสแห่งกลอสเตอร์ได้อาศัยอยู่ในเมืองอัลเดอร์ช็อต ซึ่งเป็นที่ที่ดยุกได้เข้ามาฝึกเป็นทหารอยู่ ต่อมาดยุกแห่งกลอสเตอร์ก็ได้ทรงลาออกจากกองทัพเพื่อมาปฏิบัติพระกรณียกิจมากขึ้นในคราวการสละราชสมบัติของสมเด็จพระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 8 ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 1936
ทั้งสองพระองค์ได้รับพระราชทานตำหนักยอร์ค ซึ่งเป็นพระราชสมบัติในพระประมุขของอังกฤษ โดยเป็นส่วนหนึ่งในพระราชวังเซนต์เจมส์ กรุงลอนดอน และก็ยังได้ซื้อคฤหาสน์บาร์นเวลล์ในมณฑลนอร์แธมป์ตันไชร์ในปี ค.ศ. 1938 ไว้อีกด้วย
การเปลี่ยนแปลงสถานภาพ
ในวันที่ 10 มิถุนายน ค.ศ. 1974 เจ้าชายเฮนรีได้สิ้นพระชนม์ลงและตำแหน่งดยุกแห่งกลอสเตอร์ได้ตกทอดต่อไปยังเจ้าชายริชาร์ด พระโอรสองค์ที่สอง (เจ้าชายวิลเลียม พระราชโอรสพระองค์โตและทายาทสืบตำแหน่งดยุกได้สิ้นพระชนม์จากอุบัติเหตุเครื่องบินตกในปี ค.ศ. 1972) พระชายาหม้ายของดยุกได้ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาตกับสมเด็จพระบรมราชินีนาถเอลิซาเบธที่ 2 ให้ทรงดำรงพระยศเป็นเจ้าหญิงอลิซ ดัชเชสแห่งกลอสเตอร์ (HRH Princess Alice, Duchess of Gloucester) แทน เจ้าหญิงดัชเชสหม้ายแห่งกลอสเตอร์ (HRH The Dowager Duchess of Gloucester) สมเด็จพระราชินีทรงอนุญาตให้พระปิตุจฉาใช้พระอิสริยยศนี้เพื่อเป็นการเลี่ยงความสับสนในตำแหน่งกับดัชเชสแห่งกลอสเตอร์คนปัจจุบัน ซึ่งเป็นพระชายาในพระโอรส (เดิมคือ บริจิตต์ เอวา ฟาน เดอร์ส)
เจ้าหญิงอลิซไม่ทรงประสงค์เป็นดัชเชสพระชายาหม้ายและได้ดำรงพระยศตามแบบอย่างเจ้าหญิงมารีนา ดัชเชสแห่งเคนต์ พระกนิษฐภาดาเมื่อคราวการอภิเษกสมรสของพระโอรสองค์โตเมื่อเดือนมิถุนายน ค.ศ. 1961 แต่อย่างไรก็ดี เจ้าหญิงมารีนาเป็นเจ้าหญิงตั้งแต่แรกประสูติ ดัชเชสหม้ายแห่งกลอสเตอร์ตามสิทธิโดยชอบจึงได้รับพระบรมราชานุญาตให้เรียกว่าเจ้าหญิงอลิซตามอัธยาศัยจากสมเด็จพระราชินีนาถ แม้ว่าจะไม่ได้รับการแต่งตั้งเป็นเจ้าหญิงแบบเฉพาะเจาะจงตามพระราชโองการเป็นลายลักษณ์อักษร แต่ก็ทรงได้รับการขนานพระนามพระองค์เองให้เป็นเจ้าหญิงอังกฤษ ถึงแม้จะไม่ได้ประสูติเป็นเจ้าหญิงก็ตาม
ปลายพระชนม์ชีพ
ในปี ค.ศ. 1975 เจ้าหญิงอลิซทรงเป็นสตรีพระองค์แรกที่ได้รับพระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งบาธชั้นที่ 1 และต่อมาในปี ค.ศ. 1981 ทรงได้พิมพ์บันทึกความทรงจำของพระองค์ออกมาในชื่อ "The Memoirs of Princess Alice, Duchess of Gloucester" (บันทึกความทรงจำของเจ้าหญิงอลิซ ดัชเชสแห่งกลอสเตอร์) และในปี ค.ศ. 1991 พระองค์ได้ทรงพิมพ์ฉบับแก้ไขใหม่ในชื่อ "Memories of Ninety Years" (บันทึกความทรงจำในเวลาเก้าสิบปี)
ในปี ค.ศ. 1994 หลังจากสมาชิกครอบครัวกลอสเตอร์ได้ขายคฤหาสน์บาร์นเวลล์ ซึ่งเป็นผลมาจากปัญหาทางด้านการเงิน เจ้าหญิงอลิซจึงได้ทรงย้ายจากคฤหาสน์บาร์นเวลล์ไปประทับยังพระราชวังเคนซิงตัน ซึ่งเป็นที่ประทับของดยุกและดัชเชสแห่งกลอสเตอร์คนปัจจุบัน
ในเดือนธันวาคม ค.ศ. 2001 พระราชวงศ์อังกฤษได้จัดพิธีเฉลิมฉลองวันประสูติครบรอบ 100 พรรษาให้แก่เจ้าหญิงอลิซ ซึ่งเป็นการจัดครั้งที่สองที่เกิดขึ้นในปีนั้น (โดยครั้งแรกเป็นของสมเด็จพระราชินีเอลิซาเบธ พระบรมราชชนนี) และในพิธีนี้เป็นการปรากฏพระองค์ต่อหน้าสาธารณชนครั้งสุดท้ายของเจ้าหญิงอลิซ (และของเจ้าฟ้าหญิงมาร์กาเร็ต พระขนิษฐาในสมเด็จพระบรมราชินีนาถ) และต่อมาในวันที่ 24 กรกฎาคม ค.ศ. 2003 เจ้าหญิงทรงเป็นสมาชิกของราชวงศ์อังกฤษที่มีพระชนม์ชีพยาวนานที่สุดที่ยังไม่ใครเกินหน้าได้ต่อจากสมเด็จพระบรมราชินีเอลิซาเบธ พระบรมราชชนนี
เจ้าหญิงอลิซสิ้นพระชนม์ลงด้วยพระอาการสงบเมื่อวันที่ 29 ตุลาคม ค.ศ. 2004 ณ พระราชวังเคนซิงตัน ขณะมีพระชันษา 102 ปี งานพิธีศพจัดขึ้นในวันที่ 5 พฤศจิกายน ค.ศ. 2004 ณ โบสถ์เซนต์จอร์จ ปราสาทวินด์เซอร์ พระศพได้ฝังลงเคียงข้างเจ้าชายเฮนรี พระสวามีและเจ้าชายวิลเลี่ยม พระโอรสองค์โตในสุสานฝังศพหลวงที่ฟร็อกมอร์ สมเด็จพระราชินีนาถและเหล่าสมาชิกพระราชวงศ์ได้เสด็จมาร่วมงานพระศพด้วย
พระอิสริยยศ และ เครื่องราชอิสริยาภรณ์
พระอิสริยยศ
- 25 ธันวาคม ค.ศ. 1901 - 6 พฤศจิกายน ค.ศ. 1935: เลดี อลิซ มอนทากิว-ดักลาส-สก็อต (Lady Alice Montagu-Douglas-Scott)
- 6 พฤศจิกายน ค.ศ. 1935 - 10 มิถุนายน ค.ศ. 1974: สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงดัชเชสแห่งกลอสเตอร์ (Her Royal Highness The Duchess of Gloucester)
- 10 มิถุนายน ค.ศ. 1974 - 29 ตุลาคม ค.ศ. 2004: สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงอลิซ ดัชเชสแห่งกลอสเตอร์ (Her Royal Highness Princess Alice, Duchess of Gloucester)
เครื่องราชอิสริยาภรณ์
- เครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งบาธ ชั้นที่ 1 (Dame Grand Cross of the Order of the Bath)
- เครื่องราชอิสริยาภรณ์มงกุฎแห่งอินเดีย ชั้นที่ 1 (Companion of the Order of the Crown of India)
- เครื่องราชอิสริยาภรณ์ราชวิกตอเรีย ชั้นที่ 1 (Dame Grand Cross of the Royal Victorian Order)
- เครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งจักรวรรดิอังกฤษ ชั้นที่ 1 (Dame Grand Cross of the Order of the British Empire)
- เครื่องราชอิสริยาภรณ์นักบุญจอห์นแห่งเยรูซาเล็ม ชั้นที่ 1 (Dame Grand Cross the Order of St. John of Jerusalem)
พระโอรส
- เจ้าชายวิลเลียมแห่งกลอสเตอร์ (วิลเลียม เฮนรี แอนดรูว์ เฟรเดอริก; 18 ธันวาคม ค.ศ. 1941 - 28 สิงหาคม ค.ศ. 1972) ทรงสิ้นพระชนม์ด้วยอุบัติเหตุทางเครื่องบินใกล้กับเมืองวอลเฟอร์แฮมป์ตัน
- เจ้าชายริชาร์ด ดยุกแห่งกลอสเตอร์ (ริชาร์ด อเล็กซานเดอร์ วอลเตอร์ จอร์จ; ประสูติ 26 สิงหาคม ค.ศ. 1944)
- ทรงสืบทอดตำแหน่ง ดยุกแห่งกลอสเตอร์ เอิร์ลแห่งอัลส์เตอร์ บารอนคัลโลเด็น เมื่อวันที่ 10 มิถุนายน ค.ศ. 1974 หลังการสิ้นพระชนม์ของพระชนก
- ทรงอภิเษกในวันที่ 8 กรกฎาคม ค.ศ. 1972 ณ เมืองปีเตอร์โบโร มณฑลนอร์แธมป์ตันไชร์ กับ บริจิตต์ เอวา ฟาน เดอร์ส (เกิด 20 มิถุนายน ค.ศ. 1946) มีพระโอรสและธิดา 3 พระองค์