เจ้าศรีนวล ณ ลำปาง (ชื่อเดิม เจ้าสะเปาคำ หรือ เจ้าสำเภาคำ) เป็นราชธิดาในเจ้าบุญวาทย์วงษ์มานิต เจ้าผู้ครองนครลำปาง องค์ที่ 13 องค์สุดท้ายแห่งราชวงศ์ทิพย์จักราธิวงศ์ กับแม่เจ้าเมืองชื่น และเป็นผู้ที่มีบทบาทสำคัญในการขึ้นรั้งตำแหน่งเจ้าผู้ครองนครลำปาง ของเจ้าราชบุตร (แก้วเมืองพรวน ณ ลำปาง) ผู้เป็นสวามี ในปี พ.ศ. 2465
เจ้าศรีนวล ณ ลำปาง เป็นราชธิดาในเจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิต กับแม่เจ้าเมืองชื่น
เจ้าศรีนวล สมรสกับเจ้าน้อยหม่อม โอรสเจ้านรนันท์ไชยชวลิต ต่อมาสมรสกับเจ้าราชบุตร (แก้วเมืองพรวน ณ ลำปาง) โอรสในเจ้าราชบุตร (รวงคำ ณ ลำปาง) มีโอรสธิดา 6 คน คือ
- เจ้าหญิงสร้อยแก้ว ณ ลำปาง
- เจ้าวงเกษม ณ ลำปาง
- เจ้าหญิงฟองสมุท ณ ลำปาง
- เจ้ามงคล ณ ลำปาง
- เจ้าหญิงบุญศรี ณ ลำปาง (1 มิถุนายน 2458 - 5 เมษายน 2553)
- เจ้าหญิงศรีโสม ณ ลำปาง
บทบาทในการสนับสนุนการแต่งตั้งเจ้าผู้ครองนครลำปาง เมื่อเจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิต ถึงแก่พิราลัยในปี พ.ศ. 2465 เจ้าศรีนวล ได้มีส่วนสำคัญในการสนับสนุนให้เจ้าราชบุตร (แก้วเมืองพรวน ณ ลำปาง) ได้รับแต่งตั้งให้รั้งนครลำปาง (หมายถึงการรักษาการในตำแหน่งเจ้าหลวง) เนื่องจากเจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิต ไม่มีราชโอรสกับราชเทวี มีเพียงโอรสกับเทวีองค์อื่นๆ ซึ่งโดยหลักการแล้วการแต่งตั้งเจ้าผู้ครองนคร สมควรจะแต่งตั้งจากเจ้าขันห้าใบ ที่ดำรงฐานันดรชั้นสูงกว่า กล่าวคือ สมควรจะแต่งตั้งเจ้าราชวงศ์ (แก้วปราบเมรุ ณ ลำปาง) แต่ในครั้งนั้นเจ้าศรีนวล ได้มีหนังสือไปยังราชสำนักกรุงเทพ ความตอนหนึ่งว่า
หากข้าเจ้าถือกำเนิดมาเป๋นจาย ศักดิ์และสิทธิ์ทุกอย่างจะตกเป็นของข้าเจ้าโดยชอบธรรมและข้าเจ้าขอใช้สิทธิ์การเป็นบุตรีเพียงคนเดียวในป้อเจ้าบุญวาทย์ฯ หื้อเจ้าราชบุตรแก้วเมืองพรวนผู้เป็นสามี เป็นผู้สืบทอดอำนาจจากป้อเจ้าแทน— เจ้าศรีนวล ณ ลำปาง
ส่งผลให้ราชสำนักกรุงเทพ จึงต้องแต่งตั้งให้เจ้าราชบุตร (แก้วเมืองพรวน ณ ลำปาง) รั้งตำแหน่งเจ้าผู้ครองนครลำปาง สืบแทนเจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิต แม้ว่าจะมีฐานะเป็นเพียงบุตรเขยก็ตาม
ภายหลังการถึงแก่พิราลัยของเจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิต ในปี พ.ศ. 2465 แล้ว เจ้าศรีนวล กับสวามีในฐานะเจ้าผู้ครองนครลำปาง ก็หาได้มีฐานะอันมั่งคั่งร่ำรวยแต่ดังก่อน ดังปรากฏในความตอนหนึ่งที่พระศรสุรราช (เปลื้อง ศาสตระรุจิ) กราบทูลอภิรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 30 มกราคม พ.ศ. 2468 ว่าเจ้าราชบุตร ในฐานผู้จัดการมรดกจำนวนประมาณ 11 แสนบาทเศษ ได้ใช้สอยหมดเปลืองไปในทางสุรุ่ยสุร่าย คงเหลือไม่เกินกว่าร้อยละ 30 และสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าดิศวรกุมาร กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ได้มีหนังสือกราบทูลสมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงลพบุรีราเมศร์ กล่าวถึงเจ้าราชบุตร และเจ้าศรีนวล ว่าถึงกับสิ้นเนื้อประดาตัว มีแต่หนี้สินรุงรัง เป็นอันสิ้นหวังที่จะใช้เงินมรดกปลงศพเจ้าบุญวาทย์วงศ์มานิตได้
ลำดับสาแหรก | พงศาวลีของเจ้าศรีนวล ณ ลำปาง |
|---|
| |
- ไพโรจน์ ไชยเมืองชื่น. (2559). เจ้าหญิงศรีนวล ณ ลำปาง กับการล่มสลายของเจ้านายลำปาง. ใน ไพโรจน์ ไชยเมืองชื่น (บก.), ร้อยปีเปลี่ยนไป ลำปางเปลี่ยนแปลง (น. 159-196). ลำปาง: สำนักงานจังหวัดลำปาง.
อ้างอิง - วรชาติ มีชูบท. เจ้านายฝ่ายเหนือ และตำนานรักมะเมียะ. กรุงเทพฯ : สร้างสรรค์บุ๊ค. 2556. หน้า 372
- วรชาติ มีชูบท. เจ้านายฝ่ายเหนือ และตำนานรักมะเมียะ. กรุงเทพฯ : สร้างสรรค์บุ๊ค. 2556. หน้า 371
เจ, าศร, นวล, ลำปาง, อเด, เจ, าสะเปาคำ, หร, เจ, าสำเภาคำ, เป, นราชธ, ดาในเจ, าบ, ญวาทย, วงษ, มาน, เจ, าผ, ครองนครลำปาง, องค, องค, ดท, ายแห, งราชวงศ, พย, กราธ, วงศ, บแม, เจ, าเม, องช, และเป, นผ, บทบาทสำค, ญในการข, นร, งตำแหน, งเจ, าผ, ครองนครลำปาง, ของเจ, าราชบ. ecasrinwl n lapang chuxedim ecasaepakha hrux ecasaephakha epnrachthidainecabuywathywngsmanit ecaphukhrxngnkhrlapang xngkhthi 13 xngkhsudthayaehngrachwngsthiphyckrathiwngs kbaemecaemuxngchun aelaepnphuthimibthbathsakhyinkarkhunrngtaaehnngecaphukhrxngnkhrlapang khxngecarachbutr aekwemuxngphrwn n lapang phuepnswami inpi ph s 2465ecasrinwl n lapangphranamaphiithyecahyingsrinwl n lapangphraxisriyysrachthidaecankhrlapangrachwngsrachwngsthiphyckrathiwngskhxmulswnphraxngkhphrabidaecabuywathywngsmanitphramardaaemecaemuxngchunphraswamiecarachbutr aekwemuxngphrwn n lapang phrabutr6 khn enuxha 1 prawti 2 bthbathinkarsnbsnunkaraetngtngecaphukhrxngnkhrlapang 3 ladbsaaehrk 4 aehlngkhxmulephimetim 5 xangxingprawti aekikhecasrinwl n lapang epnrachthidainecabuywathywngsmanit kbaemecaemuxngchunecasrinwl smrskbecanxyhmxm oxrsecanrnnthichychwlit txmasmrskbecarachbutr aekwemuxngphrwn n lapang oxrsinecarachbutr rwngkha n lapang mioxrsthida 6 khn khux ecahyingsrxyaekw n lapang ecawngeksm n lapang ecahyingfxngsmuth n lapang ecamngkhl n lapang ecahyingbuysri n lapang 1 mithunayn 2458 5 emsayn 2553 ecahyingsriosm n lapangbthbathinkarsnbsnunkaraetngtngecaphukhrxngnkhrlapang aekikhemuxecabuywathywngsmanit thungaekphiralyinpi ph s 2465 ecasrinwl idmiswnsakhyinkarsnbsnunihecarachbutr aekwemuxngphrwn n lapang idrbaetngtngihrngnkhrlapang hmaythungkarrksakarintaaehnngecahlwng enuxngcakecabuywathywngsmanit immirachoxrskbrachethwi miephiyngoxrskbethwixngkhxun sungodyhlkkaraelwkaraetngtngecaphukhrxngnkhr smkhwrcaaetngtngcakecakhnhaib thidarngthanndrchnsungkwa klawkhux smkhwrcaaetngtngecarachwngs aekwprabemru n lapang aetinkhrngnnecasrinwl idmihnngsuxipyngrachsankkrungethph khwamtxnhnungwa hakkhaecathuxkaenidmaepncay skdiaelasiththithukxyangcatkepnkhxngkhaecaodychxbthrrmaelakhaecakhxichsiththikarepnbutriephiyngkhnediywinpxecabuywathy huxecarachbutraekwemuxngphrwnphuepnsami epnphusubthxdxanaccakpxecaaethn ecasrinwl n lapang sngphlihrachsankkrungethph cungtxngaetngtngihecarachbutr aekwemuxngphrwn n lapang rngtaaehnngecaphukhrxngnkhrlapang subaethnecabuywathywngsmanit aemwacamithanaepnephiyngbutrekhyktamphayhlngkarthungaekphiralykhxngecabuywathywngsmanit inpi ph s 2465 aelw ecasrinwl kbswamiinthanaecaphukhrxngnkhrlapang khaidmithanaxnmngkhngrarwyaetdngkxn dngpraktinkhwamtxnhnungthiphrasrsurrach epluxng sastraruci krabthulxphirthmntri emuxwnthi 30 mkrakhm ph s 2468 waecarachbutr inthanphucdkarmrdkcanwnpraman 11 aesnbathess idichsxyhmdepluxngipinthangsuruysuray khngehluximekinkwarxyla 30 1 aelasmedcphraecabrmwngsethx phraxngkhecadiswrkumar krmphrayadarngrachanuphaph idmihnngsuxkrabthulsmedcphraecaphiyaethx ecafa krmhlwnglphburiraemsr klawthungecarachbutr aelaecasrinwl wathungkbsinenuxpradatw miaethnisinrungrng epnxnsinhwngthicaichenginmrdkplngsphecabuywathywngsmanitid 2 ladbsaaehrk aekikhphngsawlikhxngecasrinwl n lapang phraecakhaosm ecahlwngwryanrngsi ecahlwngnrnnthichychwlit ecasuwnil ecabuywathywngsmanit ecafxngaekwrachethwi ecasrinwl n lapang ecafasinghrachthani ecafahlwngchayaekw phraecakhaosm ecahlwngwryanrngsi aemecaemuxngchun ecasuwnil aehlngkhxmulephimetim aekikhiphorcn ichyemuxngchun 2559 ecahyingsrinwl n lapang kbkarlmslaykhxngecanaylapang in iphorcn ichyemuxngchun bk rxypiepliynip lapangepliynaeplng n 159 196 lapang sankngancnghwdlapang xangxing aekikh wrchati michubth ecanayfayehnux aelatananrkmaemiya krungethph srangsrrkhbukh 2556 hna 372 wrchati michubth ecanayfayehnux aelatananrkmaemiya krungethph srangsrrkhbukh 2556 hna 371ekhathungcak https th wikipedia org w index php title ecasrinwl n lapang amp oldid 8921317, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม