เซจบรัชแคลิฟอร์เนีย

เซจบรัชแคลิฟอร์เนีย
เซจบรัชแคลิฟอร์เนีย (Artemisia californica) ใบแก่มีสีเทาเงิน
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Plantae
ไม่ได้จัดลำดับ:	Angiosperms
ไม่ได้จัดลำดับ:	Eudicots
ไม่ได้จัดลำดับ:	Asterids
อันดับ:	Asterales
วงศ์:	Asteraceae
สกุล:	Artemisia
สปีชีส์:	A.  californica
ชื่อทวินาม
Artemisia californica Less.
ชื่อพ้อง
Artemisia abrotanoides Nutt. Artemisia fischeriana Besser Artemisia foliosa Nutt. Crossostephium californicum (Less.) Rydb.

Artemisia californica ในอุทยานแห่งชาติกาวิโอทา รัฐแคลิฟอร์เนีย

ใบ

เซจบรัชแคลิฟอร์เนีย (อังกฤษ: California sagebrush; ชื่อวิทยาศาสตร์: Artemisia californica) เป็นไม้พุ่มในสกุลโกฐจุฬาลัมพา วงศ์ทานตะวัน มีถิ่นกำเนิดทางตะวันตกของอเมริกาเหนือ เป็นพืชเฉพาะถิ่นในเขตนิเวศทุ่งหญ้าชายฝั่งของแคลิฟอร์เนีย สามารถใช้ปรุงอาหารแทนใบเซจได้

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์

เซจบรัชแคลิฟอร์เนีย (Artemisia californica) มีกิ่งที่แตกแขนงออกจากลำต้นส่วนฐาน และเติบโตจนเป็นพุ่มกลม สูง 1.5 ถึง 2.5 เมตร (5–8 ฟุต) ลำต้นเรียว ยืดหยุ่น และเกลี้ยงเกลา (ไม่มีขน) หรืออาจมีขนบางสีเทา

ใบมีความยาวตั้งแต่ 1 ถึง 10 เซนติเมตร และใบประกอบแบบขนนก ใบประกอบ 2−4 ชั้น ยาวไม่เกิน 5 เซนติเมตร แคบเรียวคล้ายเส้น มีขนดกและมีสีเขียวอ่อนถึงเทา ขอบใบขดที่ฐานใบ

ดอก มีช่อดอกรวม มีลักษณะเป็นใบประกอบ แคบ และกระจัดกระจาย ฐานดอกมีเส้นผ่านศูนย์กลางน้อยกว่า 5 มิลลิเมตร ดอกเพศเมียมีตั้งแต่ 6 ถึง 10 ดอก และดอกเพศผู้มีตั้งแต่ 15 ถึง 30 ดอก โดยทั่วไปจะมีสีเหลือง แต่บางครั้งก็เป็นสีแดง

ผล เหนียว ผลแห้งเมล็ดล่อน ยาวไม่เกิน 1.5 มิลลิเมตร มีกระจุกขนที่อยู่บริเวณส่วนปลายของผล (pappus)

พืชนี้มีเทอร์พีนซึ่งทำให้มีกลิ่นหอมฉุนมาก หลายคนมองว่าเป็นพืชที่มีกลิ่นหอม

การแพร่กระจายและถิ่นที่อยู่

มีถิ่นกำเนิดในแคลิฟอร์เนียตะวันตกและทางตะวันตกเฉียงเหนือของบาฮากาลิฟอร์เนีย เป็นพืชเฉพาะถิ่นในเขตนิเวศทุ่งหญ้าชายฝั่งและป่าของแคลิฟอร์เนีย พบในบริเวณชายฝั่ง ชายหาด ทุ่งหญ้าชายฝั่ง (chaparral) และในนิเวศพืชเชิงเขาที่แห้งแล้ง ในระดับความสูงจากระดับน้ำทะเลถึง 800 เมตร (2600 ฟุต)

ทุ่งหญ้าชายฝั่งโดยเฉพาะตลอดแนวชายฝั่งแคลิฟอร์เนียมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อพืชชนิดนี้ และรวมทั้ง Heteromeles arbutifolia และเซจชนิดต่าง ๆ ซึ่งเป็นพืชองค์ประกอบสำคัญของระบบนิเวศในช่วงเปลี่ยนผ่านระหว่างนิเวศทุ่งหญ้าชายฝั่งกับนิเวศไม้พุ่มชายฝั่ง

เซจบรัชแคลิฟอร์เนียมักได้รับการระบุว่าเป็น พืชอัลลีโลพาธีซึ่งหลั่งเคมีลงสู่พื้นดินซึ่งยับยั้งไม่ให้พืชชนิดอื่นเติบโตรอบ ๆ

การใช้ประโยชน์

การใช้เป็นอาหาร

ใช้ในอาหารแทนใบเซจได้แม้เป็นพืชคนละชนิดกัน โดยปกติแยกเซจบรัชแคลิฟอร์เนียออกจากเซจแท้

การใช้เป็นยาสมุนไพร

ในอดีต ชาว Cahuilla ใช้ใบแห้งหรือสดเคี้ยวเป็นยารักษาอาการไอและหวัด ชาว Cahuilla และ Tongva ใช้เพื่อบรรเทาอาการปวดประจำเดือนและเพื่อบรรเทาความปวดกล้ามเนื้อจากการใช้แรงงาน พืชนั้กระตุ้นเยื่อบุมดลูกซึ่งทำให้การคลอดบุตรเร็วขึ้น ทำเป็นยาต้ม กินเป็นประจำก่อนช่วงมีประจำเดือน ช่วยบรรเทาอาการตะคริวที่เกิดจากรอบเดือนและช่วยวัยหมดประจำเดือนได้ ชาว Ohlone ใช้เป็นยาแก้ปวดโดยการใช้ใบทาบาดแผลหรือฟัน นอกจากนี้ยังทำเป็นชาใช้อาบเพื่อรักษาโรคหวัด ไอ และโรคไขข้อ และใช้เป็นยาพอกสำหรับโรคหอบหืดเช่นกัน

เซจบรัชแคลิฟอร์เนีย (A. californica) ใช้ทำยาทานวดซึ่งเป็นยาลดอาการปวดที่มีประสิทธิภาพ สาร monoterpenoids ในพืชมีปฏิสัมพันธ์กับช่องไอออนบวกของตัวรับชั่วคราวเพื่อบรรเทาอาการปวด พืชยังมีสาร sesquiterpenes ที่อาจเกี่ยวข้องกับการบรรเทาอาการปวด ยาทานวดนี้มีประสิทธิภาพมากกว่าฝิ่นและปลอดภัยกว่ามาก ใช้ยาทานวดเล็กน้อยเมื่อจำเป็น ความเจ็บปวดจะบรรเทาลงภายใน 20 นาที แม้กระทั่งความเจ็บปวดจากกระดูกหัก ข้ออักเสบ เคล็ดขัดยอก และความเครียด

การเพาะปลูก

เซจบรัชแคลิฟอร์เนียปลูกเป็นไม้ประดับในสวนพืชพื้นเมืองและสวนป่า ใช้ในการออกแบบสวนที่มีภูมิทัศน์ตามธรรมชาติ และใช้ในการฟื้นฟูพื้นที่ที่ถูกรบกวนและพื้นที่ไม้พุ่มชายฝั่งที่เสื่อมโทรม ในทางการค้าพืชสวน มีหลายสายพันธุ์ที่เตี้ยเหมาะสำหรับเป็นพืชคลุมดินที่ทนแล้ง

เนื่องจากเติบโตในช่วงแดดจัดและชอบเติบโตบนทางลาดที่หันไปทางทิศตะวันตกหรือทางทิศเหนือ ต้องการน้ำน้อยและไม่ชอบน้ำในฤดูร้อน ชนิดของดินจะไม่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของพืชมากนัก พืชชนิดนี้อาศัยไฟป่าในการงอกของเมล็ดและพืชที่ถูกเผาสามารถงอกยอดและเติบโตต่อไปได้

มักไม่ถูกสัตว์กินพืชรบกวน อาจเนื่องมาจากมีสารเทอร์พีนที่มีกลิ่นหอมขม เซจบรัชแคลิฟอร์เนียเป็นที่อาศัยที่ดีสำหรับนกขนาดเล็กและสัตว์อื่น ๆ ที่มีขนาดพอดีกับระยะระหว่างลำต้นได้ เป็นพืชที่อยู่อาศัยที่สำคัญของตัวริ้นแคลิฟอร์เนียที่ใกล้สูญพันธุ์

•  

  ทรงพุ่ม

•  

  กิ่งก้าน

•  

  ใบ

•  

  ดอกตูม

อ้างอิง

1. The Plant List Artemisia californica Less.
2. "Artemisia californica in Flora of North America @ efloras.org". www.efloras.org. สืบค้นเมื่อ 2020-10-04.
3. . คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2009-07-19. สืบค้นเมื่อ 2008-11-27.
4. "Artemisia californica". www.fs.fed.us. สืบค้นเมื่อ 2020-10-04.
5. "BRIT - Native American Ethnobotany Database". naeb.brit.org. สืบค้นเมื่อ 2020-10-04.
6. "Artemisia californica" (PDF). fs.fed.us.
7. "International Programs | US Forest Service". www.fs.usda.gov. สืบค้นเมื่อ 2020-10-04.
8. Adams, James (2012). "The Use of California Sagebrush (Artemisia californica) Liniment to Control Pain". Pharmaceuticals (Basel). 5 (10): 1045–53. doi:10.3390/ph5101045. PMC 3816656. PMID 24281255.
9. Adams, James David Jr. "What can traditional healing do for modern medicine." Tang [Humanitas Medicine] 4.2 (2014): 3. pag.
10. "Artemisia californica, California Sagebrush". www.laspilitas.com. สืบค้นเมื่อ 2020-10-04.