แนวฟันในหิน

แนวฟันในหิน (อังกฤษ: Stylolite) เป็นโครงสร้างที่เกิดขึ้นภายในหินคาร์บอเนต, หินปูน, หินโดโลไมต์, หินอ่อนและหินตะกอนชนิดอื่นๆ ที่มีลักษณะเป็นแนวชั้นบางๆ หรือรอยต่อที่ไม่ต่อเนื่องและไม่เป็นระบบหรือเป็นลักษณะรอยแตก แนวฟันในหินนี้เป็นผลมาจากแรงกดอัดและแรงดันของสารละลายในขณะที่เกิดการก่อตัวใหม่ และอาจจะมีการขยายขนาดใหญ่ขึ้นจากการไหลของน้ำบาดาล แนวฟันในหินจะปรากฏเป็นฟันปลาในหินโผล่และหินตัวอย่าง บ่อยครั้งที่จะพบแนวเส้นของดินเหนียวหรือดินเคลย์และแร่ทึบแสงอาทิเช่น เหล็กออกไซด์ หรือสิ่งมีชีวิตที่มีสีเข้มแทรกอยู่

ภาพแนวฟันในหินของแผ่นหินบางของหินแพคสโตนภายใต้แสงโพลาไรซ์

คำว่า แนวฟันในหิน "Stylolite" นั้นมาจากภาษากรีกจากคำว่า "pillar" ที่แปลว่าเสาหิน และ "stylo" ที่แปลว่าปลายแหลม และเมื่อเปรียบเทียบกับภาษาฝรั่งเศสคำว่า "stylo" จะแปลว่าดินสอ และ "pillar saint" จะแปลว่านักบุญที่ยืนอยู่บนเสาหิน

แนวฟันในหิน นั้นไม่ใช่โครงสร้างรอยแตกถึงแม้ว่าจะมีการอธิบายเอาไว้วว่าเป็นรูปแบบของการต้านรอยแตกร้าว ที่ด้านหนึ่งมีการเลื่อนหรือเคลื่อนที่ไปมากกว่าอีกด้านหนึ่งโดยได้มีการพิสูจน์ออกมาแล้วในหินปูนฟอสซิลลิเฟอร์รัส (หินปูนที่มีองค์ประของซากดึกดำบรรพ์จำนวนมาก) ที่ซากดึกดำบรรพ์นั้นมีการถูกตัดผ่านโดยแนวฟันในหินซึ่งจะทำให้อีกด้านหนึ่งที่ไม่ถูกตัดผ่านนั้นยังคงอยู่ ส่วนอีกด้านที่ถูกตัดผ่านนั้นจะถูกละลายออกไปเสมอ เรย์และแบรดเบอร์รี่ได้ทำการตรวจสอบในอุณหภูมิ 13/12 องศาเซลเซียส และ 18/16 ของความเสถียรของระบบไอโซโทปในหินปูนบนด้านระนาบของแนวฟันในหินซึ่งจะพบความแตกต่างขององศาของของไหลในหินและปฏิกิริยาในหิน

อ้างอิง

• คณะอนุกรรมการจัดทำพจนานุกรมธรณีวิทยา. (2530). พจนานุกรมศัพท์ธรณีวิทยา อังกฤษ-ไทย. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
• ปัญญา จารุศิริ และคณะ. (2545). ธรณีวิทยากายภาพ. กรุงเทพฯ: คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
• Fletcher, C.C. and Pollard, D.D. 1981 Anticrack model for pressure solution surfaces. Geology, 9, 419-24.
• Rye, DM, and Bradbury, HJ (1988) : Fluid flow in the crust: an example from a Pyrenean thrust ramp. American Journal of Science (288) : 197-235.