แฮโลเพริดอล

แฮโลเพริดอล (Haloperidol) หรือชื่อทางการค้าคือ แฮลดอล (Haldol) เป็นยาระงับอาการทางจิต ใช้ในการรักษาโรคจิตเภท, รักษาอาการทิสท์ในผู้ป่วยโรคทูเร็ตต์, รักษาอาการฟุ้งพล่านในผู้ป่วยโรคอารมณ์สองขั้ว, รักษาอาการคลื่นไส้และอาเจียน, รักษาอาการเพ้อ, รักษาภาวะกายใจไม่สงบ, รักษาโรคจิตฉับพลันและอาการประสาทหลอนในผู้ป่วยโรคสั่นเพ้อเหตุขาดสุรา สามารถรับยาได้โดยการกิน ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ หรือฉีดเข้าหลอดเลือดดำ โดยทั่วไปจะออกฤทธิภายใน 30-60 นาที

แฮโลเพริดอล

ข้อมูลทางคลินิก
การอ่านออกเสียง	แฮ-โล-เพ-ริ-ดอล
ชื่อทางการค้า	Haldol
AHFS/Drugs.com	Monograph
MedlinePlus	a682180
ระดับความเสี่ยงต่อทารกในครรภ์	AU: C US: C (ยังไม่ชี้ขาด)
ช่องทางการรับยา	กิน, ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ, ฉีดเข้าหลอดเลือดดำ
รหัส ATC	N05AD01 (WHO)
กฏหมาย
สถานะตามกฏหมาย	AU: S4 (ต้องใช้ใบสั่งยา) CA: ℞-only UK: POM (Prescription only) US: ℞-only
ข้อมูลเภสัชจลนศาสตร์
ชีวประสิทธิผล	60–70% (กิน)
การจับกับโปรตีน	~90%
การเปลี่ยนแปลงยา	Liver-mediated
ครึ่งชีวิตทางชีวภาพ	14–26 ชั่วโมง (ฉีดเข้าหลอดเลือด), 20.7 ชั่วโมง (ฉีดเข้ากล้ามเนื้อ), 14–37 ชั่วโมง (กิน)
การขับออก	Biliary (hence in feces) and in urine
ตัวบ่งชี้
ชื่อตามระบบ IUPAC 4-[4-(4-Chlorophenyl)-4-hydroxypiperidin-1-yl]-1-(4-fluorophenyl)butan-1-one
เลขทะเบียน CAS	52-86-8^[CAS]
PubChem CID	3559
IUPHAR/BPS	86
DrugBank	DB00502^7
ChemSpider	3438^7
UNII	J6292F8L3D
KEGG	D00136^7
ChEBI	CHEBI:5613^7
ChEMBL	CHEMBL54^7
ECHA InfoCard	100.000.142
ข้อมูลทางกายภาพและเคมี
สูตร	C21H23ClFNO2
มวลต่อโมล	375.9 g/mol
แบบจำลอง 3D (JSmol)	Interactive image
SMILES c1cc(ccc1C(=O)CCCN2CCC(CC2)(c3ccc(cc3)Cl)O)F
InChI InChI=1S/C21H23ClFNO2/c22-18-7-5-17(6-8-18)21(26)11-14-24(15-12-21)13-1-2-20(25)16-3-9-19(23)10-4-16/h3-10,26H,1-2,11-15H2^7 Key:LNEPOXFFQSENCJ-UHFFFAOYSA-N^7
(verify)
สารานุกรมเภสัชกรรม

การใช้ยาแฮโลเพริดอลอาจก่อให้เกิดความผิดปกติในการเคลื่อนไหวที่เรียกว่าอาการยึกยือ (Tardive dyskinesia) ซึ่งจะเป็นอย่างถาวร นอกจากนี้ อาจมีเกิดกลุ่มอาการร้ายแรงจากสารออกฤทธิ์ต่อจิตประสาท (Neuroleptic malignant syndrome) ได้ด้วยเช่นกัน ทั้งนี้ การใช้ยานี้ในผู้ป่วยสูงอายุที่มีภาวะสมองเสื่อมจะเพิ่มความเสี่ยงการเสียชีวิต การใช้ยานี้ในระหว่างตั้งครรภ์อาจก่อปัญหาต่อทารกตามมา ผู้ป่วยโรคพาร์คินสันควรงดใช้ยานี้

ยาแฮโลเพริดอลถูกค้นพบในปีค.ศ. 1958 โดยแพทย์ชาวเบลเยียม พอล ยานส์เซน (Paul Janssen) และได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นยาหลักขององค์การอนามัยโลก

อ้างอิง

1. Kudo, S; Ishizaki T (December 1999). "Pharmacokinetics of haloperidol: an update". Clinical Pharmacokinetics. 37 (6): 435–56. doi:10.2165/00003088-199937060-00001. PMID 10628896.
2. . TGA eBusiness Services. Aspen Pharma Pty Ltd. 29 September 2011. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 14 March 2017. สืบค้นเมื่อ 29 May 2014. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
3. . The American Society of Health-System Pharmacists. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2015-01-02. สืบค้นเมื่อ 2 January 2015. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
4. Schuckit, MA (27 November 2014). "Recognition and management of withdrawal delirium (delirium tremens)". The New England Journal of Medicine. 371 (22): 2109–13. doi:10.1056/NEJMra1407298. PMID 25427113.
5. Plosker, GL (1 July 2012). "Quetiapine: a pharmacoeconomic review of its use in bipolar disorder". PharmacoEconomics. 30 (7): 611–31. doi:10.2165/11208500-000000000-00000. PMID 22559293.
6. . Australian Government. 3 March 2014. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 8 April 2014. สืบค้นเมื่อ 2 January 2015. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
7. Sneader, Walter (2005). (Rev. and updated ed.). Chichester: Wiley. p. 124. ISBN 978-0-471-89979-2. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2015-12-08. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)
8. (PDF). World Health Organization. April 2015. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม (PDF) เมื่อ 13 December 2016. สืบค้นเมื่อ 8 December 2016. Unknown parameter |deadurl= ignored (help)