fbpx
วิกิพีเดีย

โพสพ

สิงหาคม 04, 2021

โพสพ บ้างเรียก โพสี ภาษาถิ่นพายัพและอีสานว่า โคสก หรือ เสื้อนา เสื้อไร่ ภาษาไทลื้อว่า ย่าขวัญข้าว ภาษากะเหรี่ยงว่า ภี่บือโหย่ หรือ ผีบือโย ภาษามลายูปัตตานีว่า มะฮียัง (Mak Hiang) เป็นเทพเจ้าแห่งข้าวตามคติความเชื่อของไทย โพสพตามความเชื่อแต่เดิมเป็นเทวสตรี แต่ภายหลังได้มีคติปรากฏเป็นบุรุษเพศคู่กัน มีปลาเป็นพาหนะ

โพสพ
เทพีแห่งข้าว
รูปปั้นโพสพในสยามสมาคม
ส่วนเกี่ยวข้องเทพพื้นเมือง
พาหนะปลา
เป็นที่นับถือในประเทศไทย

นอกจากนี้ยังปรากฏใน โคลงทวาทศมาส ออกนามว่า "พระไพศภ" "พระไพศพ" หรือ "พระไพสพ" และปรากฏอยู่ในพระอัยการเบ็ดเสร็จ ในกฎหมายตราสามดวง ในช่วงต้นกรุงรัตนโกสินทร์ ที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราชโปรดเกล้าให้ชำระ

เบื้องหลัง

มีพิธีกรรมบูชาแม่โพสพ โดยทำ เฉลว ในหน้านา ด้วยมีความเชื่อว่าแม่โพสพจะบันดาลให้วิถีชีวิตของพวกเขาพออยู่พอกิน เป็นมิ่งขวัญของชาวนาในยุ้งฉาง

แม่โพสพมีลักษณะ "...เป็นหญิงสาวท่าทางอ่อนช้อยสวยงาม ภาพของนางที่สร้างขึ้นเพื่อเคารพบูชาเป็นท่านั่งพับเพียบ มือขวาถือรวงข้าวมือซ้ายถือถุงข้าว แต่งกายนุ่งผ้าถุงห่มผ้าสไบเฉียงแบบหญิงในวังสมัยก่อน" แม้พระแม่โพสพจะมีมาเนิ่นนานก่อนการรับศาสนาพราหมณ์แต่ถือกันว่าเป็นพระภาคหนึ่งของพระลักษมี บ้างก็ว่าเดิมเป็นชายาองค์หนึ่งของพระอินทร์ ชื่อ พระสวเทวี (เพื่อโยงชื่อโพสพเข้ากับชื่อชายาพระอินทร์ นั่นคือให้ 'สพ' แผลงมาจาก 'สว' ส่วน โพอาจจะมาจากชื่อ ไพสพ ของเทวดารักษาทิศอีสาน) บ้างก็ว่าคือท้าวกุเวร หรือท้าวเวสสุวรรณ เทพเจ้าประจำทิศเหนือ ซึ่งเป็นคติที่รับมาจากอินเดีย โดยท้าวกุเวรนั้นเป็นบุรุษรูปร่างอ้วนท้วน พุงพลุ้ย ในพระหัตถ์ถือถุงเงิน ด้วยเป็นเทพเจ้าแห่งทรัพย์สิน แต่ไทยปรับเปลี่ยนมาเป็นเทวสตรี และกลายเป็นเทพเจ้าแห่งข้าว

ปัจจุบันการบูชาแม่โพสพได้สร่างซาลงไป โดยเฉพาะชาวไทยเชื้อสายมลายูที่เลิกการบูชาโพสพเพราะขัดกับหลักศาสนาอิสลาม ต่อมาสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวงทรงอุปถัมภ์พิธีกรรมโบราณนี้เมื่อเดือนสิงหาคม พ.ศ. 2551 บางหมู่บ้านก็มีสตรีแต่งกายเป็นพระแม่โพสพช่วงเทศกาลหรืองานเฉลิมฉลองในท้องถิ่น

โพสพในประเทศต่าง ๆ

นอกจากแม่โพสพที่เป็นเทพเจ้าแห่งข้าวตามคติความเชื่อของไทยแล้ว ยังมีเทพเจ้าแห่งข้าวที่ใกล้เคียงกับพระแม่โพสพคือ เทวีศรี ซึ่งเป็นเทพแห่งข้าวตามความเชื่อของชาวชวา, ซุนดา และบาหลี ในประเทศอินโดนีเซีย และ โปอีโนนอการ์ (Po Ino Nogar) เทพเจ้าแห่งข้าวตามคติของชาวจามซึ่งเป็นชนกลุ่มน้อยในประเทศประเทศกัมพูชา และเวียดนาม

ดูเพิ่ม

  • เทวีศรี – เทพีแห่งข้าวตามคติชนชวา, ซุนดา และบาหลี
  • ผีตาแฮก – ผีบรรพบุรุษผู้บุกเบิกไร่นา ทำหน้าที่ปกปักรักษาพืชสวนไร่นา
  • เทพีข้าวโพด – สปิริตที่สิงสถิตอยู่ในข้าวโพดตามคติชนยุโรปลัทธิเพกัน

อ้างอิง

  1. ↑ วรรณา นาวิกมูล. "แกะรอยแม่โพสพ". ภาควิชาวรรณคดี คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. สืบค้นเมื่อ 27 มกราคม 2557. Check date values in: |accessdate= (help)
  2. มาลา คำจันทร์ (13 มีนาคม 2555). "เรียกขวัญข้าว (๒)". โฮงเฮียนสืบสานภูมิปัญญาล้านนา. สืบค้นเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2557. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
  3. "ผีตาแฮก". ประตูสู่อีสาน. 9 สิงหาคม 2557. สืบค้นเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2557. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
  4. ↑ หน้า 3, จากแม่โพสสพ กับข้าวใหม่. "ชักธงรบ" โดย กิเลน ประลองเชิง, ไทยรัฐปีที่ 68 ฉบับที่ 21891: วันพฤหัสบดีที่ 28 ธันวาคม พ.ศ. 2560 ขึ้น 11 ค่ำ เดือน 2 ปีระกา
  5. บุญยงค์ เกศเทศ. ร้อยขุนเขาเผ่าไทในเวียดนาม. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ:หลักพิมพ์, 2548, หน้า 122
  6. ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ และอื่น ๆ (13 มีนาคม 2555). "ตะวันรุ่งที่ไล่โว่ (1)". ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร. สืบค้นเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2557. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
  7. "ความเชื่อของชนเผ่ากะเหรี่ยง". nutkubphom16. สืบค้นเมื่อ 2 พฤศจิกายน 2557. Check date values in: |accessdate= (help)
  8. เจนจิรา เบญจพงศ์ (9-15 มีนาคม 2555). "มะโย่ง การแสดงจากพิธีกรรมในวัฒนธรรมมุสลิม". สุวรรณภูมิ. สืบค้นเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2557. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
  9. Pairin Jotisakulratana, Mae Po sop: The Rice Mother of Thailand
  10. Rice Hoarding Affect Supplies in Thailand
  11. "มองคนมลายูในพื้นที่ 3 จังหวัดชายแดนใต้ ผ่านแว่นวรรณกรรมฯ". มติชนออนไลน์. 18 ธันวาคม พ.ศ. 2553. สืบค้นเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2557. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)
  12. Thailand revives worship of Rice Goddess - The China Post
  13. "พิธีอัญเชิญแม่โพสพคืนนา". สุพรรณอินชัวร์. สืบค้นเมื่อ 20 พฤศจิกายน 2557. Check date values in: |accessdate= (help)
  14. Woman in Pho sop costume
  15. sabrina (28 กันยายน 2551). "Po Ino Nogar". Goddess a day. สืบค้นเมื่อ 27 มกราคม 2557. Check date values in: |accessdate=, |date= (help)

แหล่งข้อมูลอื่น

  • Thai Rice and Ceremony of Rice Goddess
  • HM the Queen to observe ceremony to invite Rice Goddess to rice fields
  • Pictures of the Cha-laew ceremony

สิงหาคม 04, 2021
โพสพ, างเร, ยก, โพส, ภาษาถ, นพาย, พและอ, สานว, โคสก, หร, เส, อนา, เส, อไร, ภาษาไทล, อว, าขว, ญข, าว, ภาษากะเหร, ยงว, อโหย, หร, อโย, ภาษามลาย, ตตาน, มะฮ, hiang, เป, นเทพเจ, าแห, งข, าวตามคต, ความเช, อของไทย, ตามความเช, อแต, เด, มเป, นเทวสตร, แต, ภายหล, งได, คต,. ophsph bangeriyk ophsi 1 phasathinphayphaelaxisanwa okhsk 2 3 hrux esuxna esuxir 4 phasaithluxwa yakhwykhaw 5 phasakaehriyngwa phibuxohy 6 hrux phibuxoy 7 phasamlayupttaniwa mahiyng Mak Hiang 8 epnethphecaaehngkhawtamkhtikhwamechuxkhxngithy 9 ophsphtamkhwamechuxaetedimepnethwstri aetphayhlngidmikhtipraktepnburusephskhukn miplaepnphahna 1 ophsphethphiaehngkhawruppnophsphinsyamsmakhmswnekiywkhxngethphphunemuxngphahnaplaepnthinbthuxinpraethsithynxkcakniyngpraktin okhlngthwathsmas xxknamwa phraiphsph phraiphsph hrux phraiphsph 1 aelapraktxyuinphraxykarebdesrc inkdhmaytrasamdwng inchwngtnkrungrtnoksinthr thiphrabathsmedcphraphuththyxdfaculaolkmharachoprdeklaihchara 4 enuxha 1 ebuxnghlng 2 ophsphinpraethstang 3 duephim 4 xangxing 5 aehlngkhxmulxunebuxnghlng aekikhmiphithikrrmbuchaaemophsph odytha echlw inhnana dwymikhwamechuxwaaemophsphcabndalihwithichiwitkhxngphwkekhaphxxyuphxkin 10 epnmingkhwykhxngchawnainyungchang 1 aemophsphmilksna epnhyingsawthathangxxnchxyswyngam phaphkhxngnangthisrangkhunephuxekharphbuchaepnthanngphbephiyb muxkhwathuxrwngkhawmuxsaythuxthungkhaw aetngkaynungphathunghmphasibechiyngaebbhyinginwngsmykxn 1 aemphraaemophsphcamimaeninnankxnkarrbsasnaphrahmnaetthuxknwaepnphraphakhhnungkhxngphralksmi bangkwaedimepnchayaxngkhhnungkhxngphraxinthr chux phraswethwi ephuxoyngchuxophsphekhakbchuxchayaphraxinthr nnkhuxih sph aephlngmacak sw swn ophxaccamacakchux iphsph khxngethwdarksathisxisan 1 bangkwakhuxthawkuewr hruxthawewssuwrrn ethphecapracathisehnux sungepnkhtithirbmacakxinediy odythawkuewrnnepnburusruprangxwnthwn phungphluy inphrahtththuxthungengin dwyepnethphecaaehngthrphysin aetithyprbepliynmaepnethwstri aelaklayepnethphecaaehngkhaw 4 pccubnkarbuchaaemophsphidsrangsalngip odyechphaachawithyechuxsaymlayuthielikkarbuchaophsphephraakhdkbhlksasnaxislam 11 txmasmedcphranangecasirikiti phrabrmrachininath phrabrmrachchnniphnpihlwngthrngxupthmphphithikrrmobranniemuxeduxnsinghakhm ph s 2551 12 13 banghmubankmistriaetngkayepnphraaemophsphchwngethskalhruxnganechlimchlxnginthxngthin 14 ophsphinpraethstang aekikhnxkcakaemophsphthiepnethphecaaehngkhawtamkhtikhwamechuxkhxngithyaelw yngmiethphecaaehngkhawthiiklekhiyngkbphraaemophsphkhux ethwisri sungepnethphaehngkhawtamkhwamechuxkhxngchawchwa sunda aelabahli inpraethsxinodniesiy aela opxionnxkar Po Ino Nogar ethphecaaehngkhawtamkhtikhxngchawcamsungepnchnklumnxyinpraethspraethskmphucha aelaewiydnam 15 duephim aekikhethwisri ethphiaehngkhawtamkhtichnchwa sunda aelabahli phitaaehk phibrrphburusphubukebikirna thahnathipkpkrksaphuchswnirna ethphikhawophd spiritthisingsthitxyuinkhawophdtamkhtichnyuorplththiephknxangxing aekikh 1 0 1 1 1 2 1 3 1 4 1 5 wrrna nawikmul aekarxyaemophsph phakhwichawrrnkhdi khnamnusysastr mhawithyalyekstrsastr subkhnemux 27 mkrakhm 2557 Check date values in accessdate help mala khacnthr 13 minakhm 2555 eriykkhwykhaw 2 ohngehiynsubsanphumipyyalanna subkhnemux 20 phvscikayn 2557 Check date values in accessdate date help phitaaehk pratusuxisan 9 singhakhm 2557 subkhnemux 20 phvscikayn 2557 Check date values in accessdate date help 4 0 4 1 4 2 hna 3 cakaemophssph kbkhawihm chkthngrb ody kieln pralxngeching ithyrthpithi 68 chbbthi 21891 wnphvhsbdithi 28 thnwakhm ph s 2560 khun 11 kha eduxn 2 piraka buyyngkh ekseths rxykhunekhaephaithinewiydnam phimphkhrngthi 2 krungethph hlkphimph 2548 hna 122 sryuthth exiymexuxyuthth aelaxun 13 minakhm 2555 tawnrungthiilow 1 sunymanusywithyasirinthr subkhnemux 20 phvscikayn 2557 Check date values in accessdate date help khwamechuxkhxngchnephakaehriyng nutkubphom16 subkhnemux 2 phvscikayn 2557 Check date values in accessdate help ecncira ebycphngs 9 15 minakhm 2555 maoyng karaesdngcakphithikrrminwthnthrrmmuslim suwrrnphumi subkhnemux 20 phvscikayn 2557 Check date values in accessdate date help Pairin Jotisakulratana Mae Po sop The Rice Mother of Thailand Rice Hoarding Affect Supplies in Thailand mxngkhnmlayuinphunthi 3 cnghwdchayaednit phanaewnwrrnkrrm mtichnxxniln 18 thnwakhm ph s 2553 subkhnemux 20 phvscikayn 2557 Check date values in accessdate date help Thailand revives worship of Rice Goddess The China Post phithixyechiyaemophsphkhunna suphrrnxinchwr subkhnemux 20 phvscikayn 2557 Check date values in accessdate help Woman in Pho sop costume sabrina 28 knyayn 2551 Po Ino Nogar Goddess a day subkhnemux 27 mkrakhm 2557 Check date values in accessdate date help aehlngkhxmulxun aekikhThai Rice and Ceremony of Rice Goddess HM the Queen to observe ceremony to invite Rice Goddess to rice fields Pictures of the Cha laew ceremonyekhathungcak https th wikipedia org w index php title ophsph amp oldid 9125585, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม