คราบจุลินทรีย์

คราบหินปูน (อังกฤษ: dental plaque) มีลักษณะเป็นแผ่นฟิล์ม นุ่ม ๆ บาง ๆ มีสีเหลืองซีดถึงสีขาว และเหนียวติดฟัน

คราบจุลินทรีย์เกาะอยู่ตามซอกเหงือกและฟัน

การเกิดคราบหินปูนเริ่มต้นจากการจับของ กลัยโคโปรตีน (Glycoprotein) ในน้ำลาย และ จุลินทรีย์ต่าง ๆ ในช่องปาก คราบหินปูนที่ทิ้งไว้นาน ๆ จะมีแคลเซียมมาตกตะกอนและแข็งตัว เรียกว่า หินน้ำลาย(calculus)

จุลินทรีย์หลายชนิดในคราบจุลินทรีย์ใช้น้ำตาลเป็นแหล่งพลังงานและผลิตกรดออกมา กรดเหล่านี้จะไปสลายแคลเซียมและฟอสเฟตของผิวเคลือบฟัน เป็นสาเหตุให้เกิดฟันผุ

เนื่องจากคราบจุลินทรีย์มีความเหนียว จึงไม่สามารถกำจัดออกได้โดยการบ้วนปาก แต่ต้องกำจัดออกด้วยการแปรงฟันและการใช้ไหมขัดฟัน ถ้าไม่กำจัดคราบจุลินทรีย์ออกไปเป็นประจำ จะก่อให้เกิดโรคฟันผุ หรือ โรคเกี่ยวกับเหงือก เช่น โรคปริทันต์อักเสบ