fbpx
วิกิพีเดีย

ความชอบธรรม (รัฐศาสตร์)

ระวังสับสนกับ "legitimacy" (ความชอบด้วยกฎหมาย (ของบุตร)) ในแง่นิติศาสตร์

ในรัฐศาสตร์ ความชอบธรรม (อังกฤษ: legitimacy) คือ การที่อำนาจ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง กฎหมายซึ่งใช้บังคับ หรือระบอบการปกครองนั้น ได้รับการยอมรับจากสาธารณชน

ในรัฐประศาสนศาสตร์ ความชอบธรรม (อังกฤษ: legitimacy) ต้องมี 6 องค์ประกอบสำคัญ ได้แก่ 1.ยึดหลักนิติธรรม 2.ยึดแนวทางนิติรัฐ 3.มีคุณธรรม 4.มีจริยธรรม 5.มีศีลธรรม และ 6.มีธรรมาภิบาล ถ้าขาดองค์ประกอบใดองค์ประกอบหนึ่ง ถือว่าขาดความชอบธรรม

ความชอบธรรมทางการเมืองถือเป็นเงื่อนไขพื้นฐานในการปกครอง ถ้าไร้ซึ่งความชอบธรรมแล้ว รัฐบาลจะ "เข้าตาจนในการบัญญัติกฎหมาย" (legislative deadlock) และอาจล่มสลายได้ในที่สุด แต่ในระบบการเมืองซึ่งมิได้ให้ความสำคัญแก่ความชอบธรรมนั้น ระบอบการปกครองที่มิใช่ของประชาชนสามารถดำรงอยู่ได้เพราะได้รับการอุ้มชูจากอภิชนกลุ่มเล็ก ๆ ที่มีอิทธิพลมาก ในปรัชญารัฐศาสตร์จีน นับแต่สมัยราชวงศ์โจวเป็นต้นมา รัฐบาลและผู้ปกครองจะมีความชอบธรรมต่อเมื่อได้รับอาณัติแห่งสวรรค์ (Mandate of Heaven) เมื่อใดที่ผู้ปกครองขาดอาณัติแห่งสวรรค์ เมื่อนั้นก็จะขาดความชอบธรรมและสิทธิที่จะปกบ้านครองเมือง

ในจริยปรัชญา คำว่า "ความชอบธรรม" มักได้รับการตีความอย่างเด็ดขาดว่า เป็นบรรทัดฐานที่ผู้อยู่ใต้ปกครองได้ประทานให้แก่ผู้ปกครองและการกระทำต่าง ๆ ของผู้ปกครอง โดยเชื่อว่า คณะผู้ปกครองที่ได้รับการจัดตั้งตามกฎหมายจะกระทำการทั้งหลายด้วยอำนาจที่ใช้อย่างเหมาะสม

ส่วนในนิติศาสตร์นั้น "ความชอบธรรม" (legitimacy) ต่างจาก "ความชอบด้วยกฎหมาย" (legality) เพราะการกระทำของผู้ปกครองอาจชอบด้วยกฎหมาย แต่ไม่ชอบธรรมก็ได้ เช่น มติอ่าวตังเกี๋ยที่ให้รัฐบาลสหรัฐอเมริกาเปิดสงครามต่อเวียดนามได้โดยไม่ต้องประกาศสงครามอย่างเป็นทางการ ตรงกันข้าม การกระทำของผู้ปกครองอาจชอบธรรม แต่ไม่ชอบด้วยกฎหมายก็ได้ เช่น กรณีรัฐบาลทหารชิลีเมื่อ ค.ศ. 1973 ตัวอย่างของเรื่องราวเหล่านี้ยังเห็นได้ในคราววิกฤติรัฐธรรมนูญ

ในยุคเรืองปัญญา จอห์น ล็อก (John Locke) นักทฤษฎีสังคมชาวอังกฤษ เสนอว่า ความชอบธรรมทางการเมืองย่อมมาจากการที่ประชาชนยินยอมให้ปกครองไม่ว่าโดยแจ้งชัดหรือโดยปริยาย เขาว่า "ขอโต้แย้งศาสตรนิพนธ์ [ฉบับที่สอง] ว่า รัฐบาลย่อมขาดความชอบธรรม เว้นแต่จะดำเนินการเมื่อได้รับความยินยอมของผู้ใต้ปกครอง" ขณะที่ดอล์ฟ สเติร์นเบอร์เกอร์ (Dolf Sternberger) ปรัชญาเมธีรัฐศาสตร์เยอรมัน ว่า "ความชอบธรรมเป็นรากฐานของอำนาจในการปกครองที่พึงใช้เมื่อฝ่ายผู้ปกครองตระหนักว่า ตนมีสิทธิจะปกครอง และเมื่อผู้ใต้ปกครองยอมรับสิทธินั้นพอสมควร" ส่วนซีมอร์ มาติน ลิปเซ็ต (Seymour Martin Lipset) ว่า ความชอบธรรมยัง "ประกอบด้วย การที่ระบบการเมืองสามารถสร้างและรักษาความเชื่อที่ว่า สถาบันทางการเมืองที่มีอยู่นั้นเป็นสถาบันที่เหมาะสมและถูกต้องที่สุดสำหรับสังคมแล้ว" ด้วย และรอเบิร์ต เอ. ดาห์ล (Robert A. Dahl) ปรัชญาเมธีรัฐศาสตร์ชาวอเมริกัน อธิบายว่า "ความชอบธรรมนั้นเป็นดังฝาย ตราบที่สายชลปริ่มอย่างได้ระดับ เสถียรภาพทางเมืองก็ดำรงอยู่ แต่หากน้ำต่ำกว่าระดับที่พึงมี ความชอบธรรมทางการเมืองก็นับว่าล่อแหลม"

อ้างอิง

  1. Dahl, Chattawat Shatnataphat.legitimacy and Organization Change (pp.12).Doctor of Philosophy Public Administration: Western University Press,2018
  2. Dahl, Robert A. Polyarchy: Participation and Opposition (pp. 124–188). New Haven (Connecticut) and London: Yale University Press, 1971
  3. Ashcraft, Richard (ed.): John Locke: Critical Assessments (p. 524). London: Routledge, 1991
  4. Sternberger, Dolf: "Legitimacy" in International Encyclopedia of the Social Sciences (ed. D.L. Sills) Vol. 9 (p. 244). New York: Macmillan, 1968
  5. Lipset, Seymour Martin: Political Man: The Social Bases of Politics (2nd ed.) (p. 64). London: Heinemann, 1983
  6. Dahl, Robert A. Polyarchy: Participation and Opposition (pp. 124–188). New Haven (Connecticut) and London: Yale University Press, 1971

ความชอบธรรม, ฐศาสตร, ระว, งส, บสนก, legitimacy, ความชอบด, วยกฎหมาย, ของบ, ตร, ในแง, ศาสตร, ในร, ฐศาสตร, ความชอบธรรม, งกฤษ, legitimacy, การท, อำนาจ, โดยเฉพาะอย, างย, กฎหมายซ, งใช, งค, หร, อระบอบการปกครองน, ได, บการยอมร, บจากสาธารณชนในร, ฐประศาสนศาสตร, ความชอบธร. rawngsbsnkb legitimacy khwamchxbdwykdhmay khxngbutr inaengnitisastr inrthsastr khwamchxbthrrm xngkvs legitimacy khux karthixanac odyechphaaxyangying kdhmaysungichbngkhb hruxrabxbkarpkkhrxngnn idrbkaryxmrbcaksatharnchninrthprasasnsastr khwamchxbthrrm xngkvs legitimacy txngmi 6 xngkhprakxbsakhy idaek 1 yudhlknitithrrm 2 yudaenwthangnitirth 3 mikhunthrrm 4 micriythrrm 5 misilthrrm aela 6 mithrrmaphibal thakhadxngkhprakxbidxngkhprakxbhnung thuxwakhadkhwamchxbthrrm 1 khwamchxbthrrmthangkaremuxngthuxepnenguxnikhphunthaninkarpkkhrxng thairsungkhwamchxbthrrmaelw rthbalca ekhatacninkarbyytikdhmay legislative deadlock aelaxaclmslayidinthisud aetinrabbkaremuxngsungmiidihkhwamsakhyaekkhwamchxbthrrmnn rabxbkarpkkhrxngthimiichkhxngprachachnsamarthdarngxyuidephraaidrbkarxumchucakxphichnklumelk thimixiththiphlmak 2 inprchyarthsastrcin nbaetsmyrachwngsocwepntnma rthbalaelaphupkkhrxngcamikhwamchxbthrrmtxemuxidrbxantiaehngswrrkh Mandate of Heaven emuxidthiphupkkhrxngkhadxantiaehngswrrkh emuxnnkcakhadkhwamchxbthrrmaelasiththithicapkbankhrxngemuxngincriyprchya khawa khwamchxbthrrm mkidrbkartikhwamxyangeddkhadwa epnbrrthdthanthiphuxyuitpkkhrxngidprathanihaekphupkkhrxngaelakarkrathatang khxngphupkkhrxng odyechuxwa khnaphupkkhrxngthiidrbkarcdtngtamkdhmaycakrathakarthnghlaydwyxanacthiichxyangehmaasmswninnitisastrnn khwamchxbthrrm legitimacy tangcak khwamchxbdwykdhmay legality ephraakarkrathakhxngphupkkhrxngxacchxbdwykdhmay aetimchxbthrrmkid echn mtixawtngekiythiihrthbalshrthxemrikaepidsngkhramtxewiydnamidodyimtxngprakassngkhramxyangepnthangkar trngknkham karkrathakhxngphupkkhrxngxacchxbthrrm aetimchxbdwykdhmaykid echn krnirthbalthharchiliemux kh s 1973 twxyangkhxngeruxngrawehlaniyngehnidinkhrawwikvtirththrrmnuyinyukheruxngpyya cxhn lxk John Locke nkthvsdisngkhmchawxngkvs esnxwa khwamchxbthrrmthangkaremuxngyxmmacakkarthiprachachnyinyxmihpkkhrxngimwaodyaecngchdhruxodypriyay ekhawa khxotaeyngsastrniphnth chbbthisxng wa rthbalyxmkhadkhwamchxbthrrm ewnaetcadaeninkaremuxidrbkhwamyinyxmkhxngphuitpkkhrxng 3 khnathidxlf setirnebxrekxr Dolf Sternberger prchyaemthirthsastreyxrmn wa khwamchxbthrrmepnrakthankhxngxanacinkarpkkhrxngthiphungichemuxfayphupkkhrxngtrahnkwa tnmisiththicapkkhrxng aelaemuxphuitpkkhrxngyxmrbsiththinnphxsmkhwr 4 swnsimxr matin lipest Seymour Martin Lipset wa khwamchxbthrrmyng prakxbdwy karthirabbkaremuxngsamarthsrangaelarksakhwamechuxthiwa sthabnthangkaremuxngthimixyunnepnsthabnthiehmaasmaelathuktxngthisudsahrbsngkhmaelw dwy 5 aelarxebirt ex dahl Robert A Dahl prchyaemthirthsastrchawxemrikn xthibaywa khwamchxbthrrmnnepndngfay trabthisaychlprimxyangidradb esthiyrphaphthangemuxngkdarngxyu aethaknatakwaradbthiphungmi khwamchxbthrrmthangkaremuxngknbwalxaehlm 6 xangxing aekikh Dahl Chattawat Shatnataphat legitimacy and Organization Change pp 12 Doctor of Philosophy Public Administration Western University Press 2018 Dahl Robert A Polyarchy Participation and Opposition pp 124 188 New Haven Connecticut and London Yale University Press 1971 Ashcraft Richard ed John Locke Critical Assessments p 524 London Routledge 1991 Sternberger Dolf Legitimacy in International Encyclopedia of the Social Sciences ed D L Sills Vol 9 p 244 New York Macmillan 1968 Lipset Seymour Martin Political Man The Social Bases of Politics 2nd ed p 64 London Heinemann 1983 Dahl Robert A Polyarchy Participation and Opposition pp 124 188 New Haven Connecticut and London Yale University Press 1971 bthkhwamekiywkbkaremuxng karpkkhrxngniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmulekhathungcak https th wikipedia org w index php title khwamchxbthrrm rthsastr amp oldid 8115778, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม