ยุคเรืองปัญญา (อังกฤษ : Age of Enlightenment ; ฝรั่งเศส : Siècle des Lumières ) หรือ ยุคแสงสว่าง เป็นการเคลื่อนไหวทางวัฒนธรรมของเหล่าปัญญาชนในยุโรปและอาณานิคมบนทวีปอเมริกาช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 18 โดยมีเป้าหมายเพื่อปฏิรูปสังคมและส่งเสริมการใช้หลักเหตุผลมากกว่าการใช้หลักจารีต หรือสิทธันตนิยม (dogmatism) ความเชื่อ และการเปิดเผยจากพระเจ้า รวมไปถึงส่งเสริมความรู้ทางวิทยาศาสตร์ขั้นสูง การเคลื่อนไหวในยุคเรืองปัญญาให้ความสำคัญเป็นพิเศษต่อเสรีภาพในการแสดงออก และการแลกเปลี่ยนความรู้หรือการใช้ปัญญา เพื่อต่อต้านความเชื่อทางไสยศาสตร์ โมหาคติ และการสั่งสอนที่เคลือบคลุมหรือไม่เปิดโอกาสให้ตั้งคำถาม (obscurantism) จากทางคริสตจักรและรัฐบาล ลักษณะที่สำคัญของทัศนคติในยุคเรืองปัญญา คือ แนวคิดมนุษย์นิยมที่เชื่อในตัวมนุษย์และสติปัญญาของมนุษย์ว่าสามารถเข้าใจถึงความจริงของทั้งโลกกายภาพ และของปัญหาทางจริยธรรมและการปกครองในสังคมมนุษย์ได้ โดยไม่จำต้องยอมศิโรราบต่อจารีตที่สืบทอดกันมา ภาษิตประจำใจที่ใช้กันแพร่หลายของปัญญาชนในยุคนี้ ได้แก่ ภาษิตละตินว่า Sapere aude ("จงกล้าที่จะใช้ปัญญา").
ยุคเรืองปัญญาเริ่มตั้นขึ้นในช่วงประมาณปี ค.ศ. 1650 - 1700 โดยถูกจุดประกายจากเหล่านักปราชญ์และนักวิทยาศาสตร์สมัยใหม่ เช่น เรอเน เดการ์ต (1596–1650), บารุค สปิโนซา (1632–1677), จอห์น ล็อก (1632–1704), ปิแยร์ เบย์ล (1647–1706), ไอแซก นิวตัน (1643–1727), วอลแตร์ (1694–1778). จุดเริ่มต้นของยุคเรืองปัญญามีที่มาจากการผนวกเข้าด้วยกันของอุดมคติว่าด้วยมนุษย์นิยมของสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยาการ กับการบุกเบิกความรู้และการค้นพบในสาขาปรัชญาธรรมชาติหรือวิทยาศาสตร์ สมัยใหม่ เช่น จากงานเขียนของเซอร์ฟรานซิส เบคอน และการค้นพบเทคนิคทางคณิตวิเคราะห์สมัยใหม่ของนักปรัชญาฝรั่งเศส เรอเน เดการ์ต ผู้เป็นเจ้าของภาษิตว่า Cogito ergo sum ("เพราะข้าพเจ้าสงสัย ข้าพเจ้าจึงมีตัวตน")
เมื่อพูดถึงปรัชญาว่าด้วยสังคมและการเมืองแล้ว ยุคเรืองปัญญาได้ให้กำเนิดแนวคิดและมโนทัศน์ใหม่ ๆ ที่ยังส่งอิทธิพลมาจนถึงยุคปัจจุบัน เช่น เสรีภาพ ภราดรภาพ ความอดกลั้น การแยกศาสนาออกจากการปกครอง และรัฐบาลภาตใต้รัฐธรรมนูญ. แนวคิดเหล่านี้มีอิทธิพลต่อเจ้าผู้ปกครองร่วมสมัยจำนวนไม่น้อย ซึ่งให้การสนับสนุนแนวความคิดสำคัญเหล่านี้ จนในที่สุดก็รับเอามโนทัศน์จากชนชั้นอุดมปัญญามาปรับใช้กับการบริหารปกครองของรัฐบาลตนเอง จึงมีการเรียกเจ้านายเหล่านี้ว่า ประมุขผู้ทรงภูมิธรรม ศิลปะจินตนิยม ฝ่ายต่อต้านการเรืองปัญญาจึงมีกำลังขึ้นอีกครั้ง.
ในฝรั่งเศส ยุคเรืองปัญญาก่อกำเนิดขึ้นจากการรวมกลุ่มสนทนากันตามซาลอน และต่อมานำไปสู่โครงการสร้างและเผยแพร่ความรู้สู่สาธารณะที่ทะเยอทะยาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งสารานุกรม หรือ L'encyclopédie (1751-1752) ที่มีเดอนี ดีเดอโร (1713–1784) เป็นบรรณาธิการใหญ่ โดยเป็นการนำบทความความรู้หลากหลายสาขา – ซึ่งไม่เพียงแต่สาขาปรัชญา หรือวรรณกรรม แต่รวมไปถึงความรู้หรือการค้นพบใหม่ในสาขาวิทยาศาสตร์ อุตสาหกรรม และการหัตถกรรม – หลายพันชิ้นมารวบรวมไว้ โดยมีผู้รู้คนสำคัญของยุคเป็นผู้สนับสนุนช่วยเขียนบทความ เช่น วอลแตร์ , ฌ็อง-ฌัก รูโซ และมงแต็สกีเยอ สำเนาของสารานุกรมชุด 35 เล่มนี้ ถูกขายมากกว่า 25,000 ชุด ซึ่งครึ่งหนึ่งในจำนวนนี้ถูกขายนอกฝรั่งเศส แรงขับเคลื่อนจากการเรืองปัญญาแพร่ขยายไปตามชุมชนเมืองทั่วทั้งยุโรป โดยเฉพาะในอังกฤษ, สกอตแลนด์, รัฐเยอรมันต่าง ๆ, เนเธอร์แลนด์, รัสเซีย, อิตาลี, ออสเตรีย และจากนั้นจึงไปขยายไปยังอาณานิคมของชาติยุโรปในทวีปอเมริกา ที่ซึ่งได้มีอิทธิพลต่อบุคคลสำคัญอย่างเบนจามิน แฟรงคลิน และทอมัส เจฟเฟอร์สัน รวมทั้งชนชั้นอุดมปัญญาในวงกว้าง นอกจากนี้ยังส่งอิทธิพลอย่างมากต่อการปฏิวัติอเมริกัน . มโนทัศน์และทฤษฎีทางการเมืองจากยุคเรืองปัญญานี้เองที่มีอิทธิพลต่อคำประกาศอิสรภาพสหรัฐอเมริกา , ข้อแก้ไขรัฐธรรมนูญว่าด้วยสิทธิพลเมือง (Bill of Rights) ของสหรัฐอเมริกา, คำประกาศว่าด้วยสิทธิมนุษยชนและสิทธิพลเมือง ของฝรั่งเศส และรัฐธรรมนูญวันที่ 3 พฤษภาคม ค.ศ. 1791 ของเครือจักรภพโปแลนด์-ลิทัวเนีย
บุคคลสำคัญของยุคนี้
อ้างอิง Ellen Wilson and Peter Reill, Encyclopedia of the Enlightenment (2004) p 577 Gay, Peter (1996), The Enlightenment: An Interpretation ISBN 0-393-00870-3 Casey, Christopher (October 30, 2008). "" Grecian Grandeurs and the Rude Wasting of Old Time": Britain, the Elgin Marbles, and Post-Revolutionary Hellenism". Foundations. Volume III, Number 1 . สืบค้นเมื่อ 2009-06-25 . Robert R. Palmer, The Age of the Democratic Revolution (1964)
คเร, องป, ญญา, งกฤษ, enlightenment, ฝร, งเศส, siècle, lumières, หร, คแสงสว, าง, เป, นการเคล, อนไหวทางว, ฒนธรรมของเหล, าป, ญญาชนในย, โรปและอาณาน, คมบนทว, ปอเมร, กาช, วงคร, สต, ศตวรรษท, โดยม, เป, าหมายเพ, อปฏ, ปส, งคมและส, งเสร, มการใช, หล, กเหต, ผลมากกว, าการใช. yukheruxngpyya xngkvs Age of Enlightenment frngess Siecle des Lumieres hrux yukhaesngswang epnkarekhluxnihwthangwthnthrrmkhxngehlapyyachninyuorpaelaxananikhmbnthwipxemrikachwngkhriststwrrsthi 18 odymiepahmayephuxptirupsngkhmaelasngesrimkarichhlkehtuphlmakkwakarichhlkcarit hruxsiththntniym dogmatism khwamechux aelakarepidephycakphraeca rwmipthungsngesrimkhwamruthangwithyasastrkhnsung karekhluxnihwinyukheruxngpyyaihkhwamsakhyepnphiesstxesriphaphinkaraesdngxxk aelakaraelkepliynkhwamruhruxkarichpyya ephuxtxtankhwamechuxthangisysastr 1 omhakhti aelakarsngsxnthiekhluxbkhlumhruximepidoxkasihtngkhatham obscurantism cakthangkhristckraelarthbal lksnathisakhykhxngthsnkhtiinyukheruxngpyya khux aenwkhidmnusyniymthiechuxintwmnusyaelastipyyakhxngmnusywasamarthekhaicthungkhwamcringkhxngthngolkkayphaph aelakhxngpyhathangcriythrrmaelakarpkkhrxnginsngkhmmnusyid odyimcatxngyxmsiorrabtxcaritthisubthxdknma phasitpracaicthiichknaephrhlaykhxngpyyachninyukhni idaek phasitlatinwa Sapere aude cngklathicaichpyya 2 chxng chk ruos bukhkhlsakhycakyukheruxngpyya yukheruxngpyyaerimtnkhuninchwngpramanpi kh s 1650 1700 odythukcudprakaycakehlankprachyaelankwithyasastrsmyihm echn erxen edkart 1596 1650 barukh spionsa 1632 1677 cxhn lxk 1632 1704 piaeyr ebyl 1647 1706 ixaesk niwtn 1643 1727 wxlaetr 1694 1778 cuderimtnkhxngyukheruxngpyyamithimacakkarphnwkekhadwyknkhxngxudmkhtiwadwymnusyniymkhxngsmyfunfusilpwithyakar kbkarbukebikkhwamruaelakarkhnphbinsakhaprchyathrrmchatihruxwithyasastrsmyihm echn caknganekhiynkhxngesxrfransis ebkhxn aelakarkhnphbethkhnikhthangkhnitwiekhraahsmyihmkhxngnkprchyafrngess erxen edkart phuepnecakhxngphasitwa Cogito ergo sum ephraakhaphecasngsy khaphecacungmitwtn emuxphudthungprchyawadwysngkhmaelakaremuxngaelw yukheruxngpyyaidihkaenidaenwkhidaelamonthsnihm thiyngsngxiththiphlmacnthungyukhpccubn echn esriphaph phradrphaph khwamxdkln karaeyksasnaxxkcakkarpkkhrxng aelarthbalphatitrththrrmnuy aenwkhidehlanimixiththiphltxecaphupkkhrxngrwmsmycanwnimnxy sungihkarsnbsnunaenwkhwamkhidsakhyehlani cninthisudkrbexamonthsncakchnchnxudmpyyamaprbichkbkarbriharpkkhrxngkhxngrthbaltnexng cungmikareriykecanayehlaniwa pramukhphuthrngphumithrrm kareruxngpyyaniebngbanxyucnkrathngchwngpi kh s 1790 1800 emuxkhwamsakhykhxngehtuphlthukaethnthidwykhwamsakhykhxngxarmnkhwamrusuk inaenwkhidaebbsilpacintniym faytxtankareruxngpyyacungmikalngkhunxikkhrng 3 infrngess yukheruxngpyyakxkaenidkhuncakkarrwmklumsnthnakntamsalxn aelatxmanaipsuokhrngkarsrangaelaephyaephrkhwamrususatharnathithaeyxthayan odyechphaaxyangyingsaranukrm hrux L encyclopedie 1751 1752 thimiedxni diedxor 1713 1784 epnbrrnathikarihy odyepnkarnabthkhwamkhwamruhlakhlaysakha sungimephiyngaetsakhaprchya hruxwrrnkrrm aetrwmipthungkhwamruhruxkarkhnphbihminsakhawithyasastr xutsahkrrm aelakarhtthkrrm hlayphnchinmarwbrwmiw odymiphurukhnsakhykhxngyukhepnphusnbsnunchwyekhiynbthkhwam echn wxlaetr chxng chk ruos aelamngaetskieyx saenakhxngsaranukrmchud 35 elmni thukkhaymakkwa 25 000 chud sungkhrunghnungincanwnnithukkhaynxkfrngess aerngkhbekhluxncakkareruxngpyyaaephrkhyayiptamchumchnemuxngthwthngyuorp odyechphaainxngkvs skxtaelnd rtheyxrmntang enethxraelnd rsesiy xitali xxsetriy aelacaknncungipkhyayipyngxananikhmkhxngchatiyuorpinthwipxemrika thisungidmixiththiphltxbukhkhlsakhyxyangebncamin aefrngkhlinaelathxms ecfefxrsn rwmthngchnchnxudmpyyainwngkwang nxkcakniyngsngxiththiphlxyangmaktxkarptiwtixemrikn monthsnaelathvsdithangkaremuxngcakyukheruxngpyyaniexngthimixiththiphltxkhaprakasxisrphaphshrthxemrika khxaekikhrththrrmnuywadwysiththiphlemuxng Bill of Rights khxngshrthxemrika khaprakaswadwysiththimnusychnaelasiththiphlemuxngkhxngfrngess aelarththrrmnuywnthi 3 phvsphakhm kh s 1791 khxngekhruxckrphphopaelnd lithweniy 4 bukhkhlsakhykhxngyukhni aekikhludwic fan ebothefin chxng chk ruos cxrc barkliy ebncamin aefrngkhlin oyhnn owlfkng fxn ekxeth othms hxbs edwid hum ximmanuexil khanth kxththfrid wilehlm ilbnis cxhn lxkxangxing aekikh Ellen Wilson and Peter Reill Encyclopedia of the Enlightenment 2004 p 577 Gay Peter 1996 The Enlightenment An Interpretation W W Norton amp Company ISBN 0 393 00870 3 Casey Christopher October 30 2008 Grecian Grandeurs and the Rude Wasting of Old Time Britain the Elgin Marbles and Post Revolutionary Hellenism Foundations Volume III Number 1 subkhnemux 2009 06 25 Robert R Palmer The Age of the Democratic Revolution 1964 bthkhwamekiywkbprawtisastrniyngepnokhrng khunsamarthchwywikiphiediyidodyephimkhxmul duephimthi sthaniyxy prawtisastrekhathungcak https th wikipedia org w index php title yukheruxngpyya amp oldid 9319499, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
