คิวโพลา
| Pentagonal cupola (example) | |
|---|---|
| รูปแบบ | Set of cupolas |
| หน้า | n triangles, n squares 1 2n-gon |
| ขอบ | 5n |
| จุด | 3n |
| กลุ่มสมมาตร | Cnv, [1,n], (*nn) |
| Dual polyhedron | ? |
| Properties | convex |
คิวโพลา หรือ รูปทรงถ้วยคว่ำ (อังกฤษ: cupola, พหูพจน์: cupolae) คือทรงหลายหน้าชนิดหนึ่งที่เกิดจากการเชื่อมระหว่างรูปหลายเหลี่ยมสองรูปที่ขนานกัน โดยที่จำนวนเหลี่ยมของรูปหนึ่งเป็นสองเท่าของอีกรูปหนึ่ง เช่น รูปสี่เหลี่ยมกับรูปแปดเหลี่ยม เป็นต้น และหน้าด้านข้างประกอบด้วยรูปสี่เหลี่ยมสลับกับรูปสามเหลี่ยม ลักษณะจึงคล้ายกับกะลาครอบ การเรียกชื่อคิวโพลาจะเรียกด้านที่มีเหลี่ยมน้อยกว่าเป็นหลัก และคิวโพลาก็เป็นพริสมาทอยด์ (primatoid) ชนิดหนึ่ง
คิวโพลาสามเหลี่ยม คิวโพลาสี่เหลี่ยมจัตุรัส และคิวโพลาห้าเหลี่ยม ที่มีความยาวขอบทุกด้านเท่ากันหมด จัดได้เป็นทรงตันจอห์นสัน (Johnson solid) ซึ่งคิวโพลาเหล่านี้สามารถตัดส่วนหนึ่งออกมาจากคิวบอกทาฮีดรอน (cuboctahedron) รอมบิคิวบอกทาฮีดรอน (rhombicuboctahedron) และรอมบิโคซิโดเดคาฮีดรอน (rhombicosidodecahedron) ตามลำดับ
สำหรับคิวโพลาหกเหลี่ยมด้านเท่า ที่มีความยาวขอบทุกด้านเท่ากันหมด จะกลายเป็นรูปทรงที่แบนราบอยู่บนระนาบสองมิติ
ดูเพิ่ม
- ไบคิวโพลา (bicupola)
แหล่งข้อมูลอื่น
- เอริก ดับเบิลยู. ไวส์สไตน์, "Cupola" จากแมทเวิลด์.
