จาโคไบต์

สำหรับความหมายอื่น ดูที่ จาโคเบียน

สำหรับความหมายอื่น ดูที่ สมัยจาโคเบียน

ขบวนการจาโคไบต์ (อังกฤษ: Jacobitism) เป็นขบวนการทางการเมืองที่มีจุดประสงค์ในการฟื้นฟูราชวงศ์สจวตขึ้นเป็นกษัตริย์แห่งราชอาณาจักรอังกฤษ, สกอตแลนด์ และ ไอร์แลนด์ ชื่อของขบวนการมาจากคำว่า “Jacobus” ซึ่งเป็นชื่อภาษาละตินของสมเด็จพระเจ้าเจมส์ที่ 2 แห่งอังกฤษ หรือ หรือสมเด็จพระเจ้าเจมส์ที่ 7 แห่งสกอตแลนด์

ขบวนการจาโคไบต์
ไอริช: Seacaibíteachas, Na Séamusaigh เกลิกสกอต: Na Seumasaich มีส่วนร่วมใน การปฏิวัติอันรุ่งโรจน์ (1688–1689) กบฎจาโคไบท์ (1689–1759)
ธงของขบวนการจาโคไบต์ (ค.ศ. 1745)
ปฏิบัติการ	1688– ทศวรรษที่ 1780
แนวคิด	นิยมราชวงศ์สจวต เทวสิทธิราชย์ สัญญาประชาคม
ผู้นำ	พระเจ้าเจมส์ที่ 7 แห่งสกอตแลนด์ และ ที่ 2 แห่งอังกฤษ (1688–1701) เจมส์ ฟรานซิส เอ็ดเวิร์ด สจวต ("ผู้อ้างสิทธิเฒ่า") (1701–1766) ชาร์ลส์ เอ็ดเวิร์ด สจวต ("ผู้อ้างสิทธิหนุ่ม") (1766–1788) เฮนรี เบนเนดิค สจวต ("พระคาร์ดินัล ดยุกแห่งยอร์ก") (1788–1807)
กองบัญชาการ	มีหลายฐานปฏิบัติการ: ราชอาณาจักรฝรั่งเศส ราชอาณาจักรไอร์แลนด์ ราชอาณาจักรสกอตแลนด์
พื้นที่ปฏิบัติการ	ราชอาณาจักรบริเตนใหญ่ และ ราชอาณาจักรไอร์แลนด์
กำลังพล	ในปี ค.ศ. 1745: ทหารฝรั่งเศสประมาณ 12,000 นาย ชาวสกอตบริเวณไฮแลนด์ 4,000 คน ทหารอาสาไอริชประมาณ 700 นาย
พันธมิตร	ฝรั่งเศส
ปรปักษ์	ราชวงศ์ฮันโนเฟอร์

ขบวนการจาโคไบต์ก่อตั้งขึ้นในการโต้ตอบการถูกโค่นราชบัลลังก์ของพระเจ้าเจมส์ที่ 2 ในปี ค.ศ. 1688 ที่มาแทนด้วยการขึ้นครองราชย์ของพระราชธิดาสมเด็จพระราชินีนาถแมรีที่ 2 และพระสวามีวิลเลียมแห่งออเรนจ์ หลังจากนั้นสจวตก็ไปพำนักอยู่บนแผ่นดินใหญ่ยุโรปและพยายามกู้ราชบัลลังก์เป็นครั้งคราวด้วยความช่วยเหลือของฝรั่งเศสหรือสเปน ที่ตั้งสำคัญของขบวนการจาโคไบต์อยู่ในไอร์แลนด์และในสกอตแลนด์โดยเฉพาะในบริเวณสกอตติชไฮห์แลนด์ (Scottish highlands) หรือทางตอนเหนือของสกอตแลนด์ ในอังกฤษขบวนการจาโคไบต์มีความแข็งแกร่งในอังกฤษตอนเหนือและมีผู้สนับสนุนบ้างในเวลส์

ผู้ที่สนับสนุนขบวนการมีความเชื่อว่าการเข้ายุ่งเกี่ยวของรัฐสภาในกรณีการสืบราชบัลลังก์เป็นการกระทำที่ไม่ถูกต้อง และผู้เป็นโรมันคาทอลิกก็หวังว่าการมีพระมหากษัตริย์สจวตจะเป็นการช่วยผ่อนผันความกดดันทางกฎหมาย นอกจากนั้นผู้สนับสนุนก็ยังมีเหตุผลที่แตกต่างกันไปหลายประการ ในสกอตแลนด์ขบวนการจาโคไบต์มามีความเกี่ยวพันกับนักรบของระบบตระกูลของสกอตแลนด์ (Scottish clan) และกลายเป็นตำนานโรแมนติค

ตราสัญลักษณ์ของขบวนการจาโคไบต์คือดอกกุหลาบขาวแห่งยอร์ค ซึ่งฉลองกันในวันที่ 10 มิถุนายนในโอกาสวันประสูติของเจมส์ ฟรานซิส เอ็ดเวิร์ด สจวตผู้อ้างสิทธิในราชบัลลังก์ในปี ค.ศ. 1688

อ้างอิง

• Ruvigny & Raineval, Marquis de (Melville Henry Massue) (comp.). The Jacobite Peerage, Baronetage, Knightage & Grants of Honour. Edinburgh: T. C. & E. C. Jack, 1904.
• The Lion in the North, John Prebble, Penguin Books 1973
• Maritime Scotland, Brian Lavery, B T Batsford Ltd., 2001, ISBN 0-7134-8520-5
• Scotland, A Concise History, Fitzroy Maclean, Thames and Hudson 1991, ISBN 0-500-27706-0
• Bonnie Prince Charlie, Fitzroy Maclean, Canongate Books Ltd. 1989 ISBN 0-86241-568-3
• The Jacobites, Britain and Europe 1688 — 1788, Daniel Szechi, Manchester University Press 1994 ISBN 0-7190-3774-3
• The Myths of the Jacobite Clans, Murray G. H. Pittock, Edinburgh University Press 1995 ISBN 0-7486-0715-3
• Came ye o'er frae France — folk-rock version by Steeleye Span.
• Georgian Monarchy: Politics and Culture, 1714-60, Hannah Smith, Cambridge University Press 2006

ดูเพิ่ม

• ราชอาณาจักรสกอตแลนด์
• ราชอาณาจักรอังกฤษ