ดาวยักษ์

แผนภาพของแฮร์ทสชปรุง-รัสเซลล์

ชนิดสเปกตรัม

ดาวแคระน้ำตาล

ดาวแคระขาว

ดาวแคระแดง

ดาวแคระเล็ก

ดาวแคระ

แถบลำดับหลัก

ดาวยักษ์เล็ก

ดาวยักษ์

ดาวยักษ์สว่าง

ดาวยักษ์ใหญ่

ดาวไฮเปอร์ไจแอนท์

โชติมาตร

สัมบูรณ์

(M_V)

ดาวยักษ์ (อังกฤษ: Giant star) คือดาวฤกษ์ชนิดหนึ่งที่มีรัศมีและความส่องสว่างมากกว่าดาวฤกษ์ในแถบลำดับหลักที่มีอุณหภูมิพื้นผิวเท่ากัน โดยทั่วไปดาวยักษ์จะมีรัศมีระหว่าง 10 ถึง 100 เท่าของรัศมีดวงอาทิตย์ และความส่องสว่างระหว่าง 10 ถึง 1,000 เท่าของดวงอาทิตย์ ดาวฤกษ์ที่มีความสว่างยิ่งกว่าดาวยักษ์จะเรียกว่า ดาวยักษ์ใหญ่ และดาวไฮเปอร์ไจแอนท์ บางครั้งดาวฤกษ์ในแถบลำดับหลักที่มีความร้อนสูงและส่องสว่างมาก ๆ ก็อาจถูกเรียกว่าดาวยักษ์ได้เช่นเดียวกัน การที่ดาวยักษ์มีรัศมีและความส่องสว่างที่สูงมาก ทำให้มันอยู่เหนือแถบลำดับหลัก (ค่าความส่องสว่างระดับ V ตามการจัดประเภทดาวฤกษ์ของเยอร์เกสบนไดอะแกรมของเฮิร์ตสปรัง-รัสเซลล์ เทียบกับกับระดับความส่องสว่าง II หรือ III

โครงสร้างภายในของดาวฤกษ์ที่คล้ายดวงอาทิตย์ กับดาวยักษ์แดง ภาพจาก ESO

ตัวอย่าง

ดาวยักษ์ซึ่งเป็นที่รู้จักแพร่หลาย ซึ่งมีสีต่าง ๆ ดังเช่น :

• ดาวอัลไซโอนี (η Tauri), ดาวยักษ์สีน้ำเงิน-ขาว (B-type) เป็นดาวสว่างที่สุดในกระจุกดาวลูกไก่
• ดาวธูบัน (α Draconis), ดาวยักษ์สีขาว (A-type)
• σ Octantis, ดาวยักษ์สีขาว (F-type)
• ดาวคาเพลลา (α Aurigae Aa), ดาวยักษ์สีเหลือง-ขาว (G-type) หนึ่งในกลุ่มดาวที่เรียงตัวกันเป็นกลุ่มดาวคาเพลลา
• ดาวอาร์คตุรุส (α Bootes), ดาวยักษ์สีส้ม (K-type)
• ดาวมิรา (ο Ceti), ดาวยักษ์สีแดง (M-type)

อ้างอิง

1. Giant star, entry in Astronomy Encyclopedia, ed. Patrick Moore, New York: Oxford University Press, 2002. ISBN 0-19-521833-7.
2. supergiant, entry in The Encyclopedia of Astrobiology, Astronomy, and Spaceflight, David Darling, on line, accessed May 15, 2007.
3. hypergiant, entry in The Encyclopedia of Astrobiology, Astronomy, and Spaceflight, David Darling, on line, accessed May 15, 2007.
4. Giant star, entry in Cambridge Dictionary of Astronomy, Jacqueline Mitton, Cambridge: Cambridge University Press, 2001. ISBN 0-521-80045-5.
5. giant, entry in The Facts on File Dictionary of Astronomy, ed. John Daintith and William Gould, New York: Facts On File, Inc., 5th ed., 2006. ISBN 0-8160-5998-5.
6. Alcyone, entry in SIMBAD, accessed May 16, 2007.
7. Alcyone 2010-07-07 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน at Jim Kaler's STARS, accessed on line May 16, 2007.
8. Thuban, entry in SIMBAD, accessed May 16, 2007.
9. Sigma Octantis, entry in SIMBAD, accessed May 16, 2007.
10. α Aurigae Aa, entry in SIMBAD, accessed May 16, 2007.
11. Pollux, entry in SIMBAD, accessed May 16, 2007.
12. Mira, entry in SIMBADaccessed May 16, 2007.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Interactive giant star comparison.