ทองมาก จันทะลือ ศิลปินหมอลำ ผู้ถ่ายทอดท่วงทำนองที่เป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่นอีสาน ปรมาจารย์ผู้มีชื่อเสียงในวงการหมอลำ ถึงขั้นที่เรียกว่า "แตกลำ" คือเป็นผู้ที่มีความสามารถในการลำกลอน ไม่ว่าจะเป็นกลอน 7 กลอน 8 หรือแม้แต่กลอน 9 ก็สามารถลำได้สดๆ ไม่มีติดขัด และที่สำคัญได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง (หมอลำ) คนแรก ประจำปี พ.ศ. 2529
ทองมาก จันทะลือ |
|---|
| ชื่อเกิด | ทองมาก จันทะลือ |
|---|
| ชื่ออื่น | หมอลำถูทา |
|---|
| เกิด | 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2472 |
|---|
| จุดกำเนิด | จังหวัดขอนแก่น ประเทศไทย |
|---|
| เสียชีวิต | 17 มีนาคม พ.ศ. 2554 (87 ปี)
จังหวัดอุบลราชธานี
ประเทศไทย |
|---|
| อาชีพ | ศิลปินพื้นบ้าน
นักร้องหมอลำ |
|---|
| ปีที่แสดง | พ.ศ. 2491 - 2554 |
|---|
| รางวัล |
|---|
| ศิลปินแห่งชาติ | พ.ศ. 2529 - สาขาศิลปะการแสดง(หมอลำ) |
|---|
หมอลำทองมาก จันทะลือ หรือที่คนส่วนใหญ่ในสมัยนั้นรู้จักกันในชื่อของ "หมอลำถูทา" ถึงแก่กรรม เมื่อวันที่ 17 มีนาคม พ.ศ. 2554 ด้วยโรคชรา ขณะอายุ 87 ปี (ตามอายุจริงซึ่งเกิดในปี พ.ศ. 2467 แต่แจ้งเกิดตามบัตรประชาชน ในวันที่ 6 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2472 ซึ่งหากนับตามบัตรประชาชน เสียชีวิตเมื่ออายุ 82 ปี) และสุดท้ายของชีวิต หมอลำถูทาคนนี้ ยังได้บริจาคร่างกายเป็นอาจารย์ใหญ่ให้กับโรงพยาบาลศรีนครินทร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น ที่มาของ "หมอลำถูทา" เนื่องจากท่านได้มีโอกาสจัดรายการวิทยุ และเป็นโฆษกผู้โฆษณายาให้กับ บริษัท โอสถสภาเต็กเฮงหยู โดยท่านได้นำเอาศิลปะหมอลำเข้าไปประยุกต์ใช้ในการโฆษณา ส่งผลให้ยอดขายของทางบริษัทเพิ่มขึ้นเป็นอย่างมาก โฆษณาทาง วิทยุชิ้นหนึ่งอันเป็นผลงานของท่านที่เป็นที่รู้จักแพร่หลาย และติดหูของชาวอีสานในยุคนั้น ได้แก่ โฆษณายาหม่องถ้วยทอง ที่มีถ้อยคำติดหูผู้ฟังทั่วไปว่า "ถูทา" จนทำให้ชาวบ้านพากันเรียกหมอลำทองมากว่า " พ่อถูทา" นับแต่นั้นมา
การศึกษา
หมอลำทองมาก จันทะลือ จบการศึกษาในระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่โรงเรียนบ้านชีท่าม่วง วัดประคู่ชำน้อย
เข้าสู่วงการ
หมอลำทองมาก จันทะลือ เริ่มเข้าสู่วงการหมอลำเมื่ออายุ 14 ปี โดยบิดาได้พาไปสมัครเรียนหมอลำ กับพระรูปหนึ่งนามว่า พระอาจารย์อ่อน ที่วัดประดู่น้อย โดยได้เรียนรู้ทั้งด้านกลอนลำ และพระธรรมคำสอนทาง พระพุทธศาสนาอันเป็นพื้นฐานสำคัญที่หมอลำจะต้องเรียนรู้อย่างละเอียด ท่านได้ร่ำเรียนอยู่กับพระอาจารย์อ่อน อยู่เป็นเวลา 2 ปี จึงได้ลาไปศึกษาหาความรู้เพิ่มเติมกับครูหมอลำอื่นๆ อีกหลายท่าน อาทิ หมอลำคำอ้าย อาจารย์คำผาย โยมา ที่สอนให้รู้จัก การวาดลำ (คือจังหวะในการรำและฟ้อน) และแตกฉานในกลอนลำ นอกจากนั้นยังมี สิบตรีภิรมย์ อาจารย์กึม อาจารย์เคน อามาตย์บัณฑิต อาจารย์หลวย และอาจารย์บุญคา เป็นต้น ซึ่งอาจารย์แต่ละท่านล้วนมีความชำนาญในด้านต่างๆ เกี่ยวกับหมอลำที่แตกต่างกันไป ทำให้หมอลำทองมาก ได้มีโอกาสเรียนรู้ศาสตร์ของหมอลำอย่างกว้างขวางจนแตกฉาน
การเมือง
ในด้านการเมือง ท่านเคยลงสมัครรับเลือกตั้งเป็น สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจังหวัดอุบลราชธานี ได้รับเลือกให้ทำหน้าที่ ส.ส. อุบลราชธานี 1 สมัย ต่อมาได้ตั้ง สมาคมหมอลำถูทาบริการ และรับงานแสดง ตลอดจนช่วยเหลืองานราชการอยู่เป็นประจำ โดยเฉพาะในงานรณรงค์ด้านสุขภาพอนามัยของประชาชน ร่วมกับ กระทรวงสาธารณสุข จึงนับได้ว่าเป็นบุคคลที่สร้างประโยชน์ต่อประเทศชาติ ด้วยการนำเอาศิลปะพื้นบ้านมารับใช้สังคม
ความภูมิใจ/รางวัลสำคัญ ช่วงชีวิตของหมอลำทองมาก จันทะลือ ได้รับรางวัลเกียรติคุณหลายครั้ง ซึ่งประกอบไปด้วย
- ปี พ.ศ. 2500 ชนะเลิศการประกวดหมอลำชั้นเอก ที่จังหวดขอนแก่น
- ปี พ.ศ. 2500 ชนะเลิศการประกวดหมอลำที่อำเภอมุกดาหาร จังหวัดนครพนม
- ปี พ.ศ. 2502 ชนะเลิศการประกวดหมอลำชั้นหนึ่งที่อำเภอชุมแพ จังหวัดขอนแกน
- ปี พ.ศ. 2510 ชนะเลิศการประกวดหมอลำคู่ ที่อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี
- ปี พ.ศ. 2511 และ 2512 ชนะเลิศการประกวดหมอลำในงานสงกรานต์ ที่อำเภอวารินชาราบ จังหวัดอุบลราชธานี
- ปี พ.ศ. 2514 อาศัยความเป็นผู้แทนของชาวหมอลำ พ่อทองมากได้ก่อตั้งสหพันธ์ "สหพันธ์หมอลำแห่งประเทศไทย" และได้รับเลือกให้ดำรงตำแหน่งนายกสหพันธ์เป็นคนแรก
- ปี พ.ศ. 2524 ได้รับรางวัลดีเด่นการผลิตผลงานเพื่อเยาวชนประเภทสื่อชาวบ้าน จากคณะกรรมการส่งเสริมและประสานงานเยาวชนแห่งชาติ
- ปี พ.ศ. 2528 ได้รับรางวัลศิลปินพื้นบ้านดีเด่น จากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ
- และในปี พ.ศ. 2529 ได้รับการยกย่องเชิดชูเกียรติเป็นศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง สาขาย่อย(หมอลำ) ประจำปี พุทธศักราช 2529 จากสำนักงานคณะกรรมการวัฒนธรรมแห่งชาติ
เครื่องราชอิสริยาภรณ์อ้างอิงแหล่งข้อมูลอื่น ทองมาก, นทะล, ลป, นหมอลำ, ายทอดท, วงทำนองท, เป, นเอกล, กษณ, ของท, องถ, นอ, สาน, ปรมาจารย, อเส, ยงในวงการหมอลำ, งข, นท, เร, ยกว, แตกลำ, อเป, นผ, ความสามารถในการลำกลอน, ไม, าจะเป, นกลอน, กลอน, หร, อแม, แต, กลอน, สามารถลำได, สดๆ, ไม, ดข, และท, สำค, ญได, บการยกย, . thxngmak cnthalux silpinhmxla phuthaythxdthwngthanxngthiepnexklksnkhxngthxngthinxisan prmacaryphumichuxesiynginwngkarhmxla thungkhnthieriykwa aetkla khuxepnphuthimikhwamsamarthinkarlaklxn imwacaepnklxn 7 klxn 8 hruxaemaetklxn 9 ksamarthlaidsd immitidkhd aelathisakhyidrbkarykyxngechidchuekiyrtiepnsilpinaehngchati sakhasilpakaraesdng hmxla khnaerk pracapi ph s 2529 1 2 thxngmak cnthaluxchuxekidthxngmak cnthaluxchuxxunhmxlathuthaekid6 kumphaphnth ph s 2472cudkaenidcnghwdkhxnaekn praethsithyesiychiwit17 minakhm ph s 2554 87 pi cnghwdxublrachthanipraethsithyxachiphsilpinphunbannkrxnghmxlapithiaesdngph s 2491 2554rangwlsilpinaehng chatiph s 2529 sakhasilpakaraesdng hmxla enuxha 1 prawti 1 1 karsuksa 1 2 ekhasuwngkar 1 3 karemuxng 2 khwamphumiic rangwlsakhy 3 ekhruxngrachxisriyaphrn 4 xangxing 5 aehlngkhxmulxunprawti aekikhhmxlathxngmak cnthalux hruxthikhnswnihyinsmynnruckkninchuxkhxng hmxlathutha thungaekkrrm emuxwnthi 17 minakhm ph s 2554 dwyorkhchra khnaxayu 87 pi tamxayucringsungekidinpi ph s 2467 aetaecngekidtambtrprachachn inwnthi 6 kumphaphnth ph s 2472 sunghaknbtambtrprachachn esiychiwitemuxxayu 82 pi aelasudthaykhxngchiwit hmxlathuthakhnni yngidbricakhrangkayepnxacaryihyihkborngphyabalsrinkhrinthr mhawithyalykhxnaekn thimakhxng hmxlathutha enuxngcakthanidmioxkascdraykarwithyu aelaepnokhskphuokhsnayaihkb bristh oxsthsphaetkehnghyu odythanidnaexasilpahmxlaekhaipprayuktichinkarokhsna sngphlihyxdkhaykhxngthangbristhephimkhunepnxyangmak okhsnathang withyuchinhnungxnepnphlngankhxngthanthiepnthiruckaephrhlay aelatidhukhxngchawxisaninyukhnn idaek okhsnayahmxngthwythxng thimithxykhatidhuphufngthwipwa thutha cnthaihchawbanphakneriykhmxlathxngmakwa phxthutha nbaetnnma karsuksa aekikh hmxlathxngmak cnthalux cbkarsuksainradbchnprathmsuksapithi 4 thiorngeriynbanchithamwng wdprakhuchanxy 3 ekhasuwngkar aekikh hmxlathxngmak cnthalux erimekhasuwngkarhmxlaemuxxayu 14 pi odybidaidphaipsmkhreriynhmxla kbphraruphnungnamwa phraxacaryxxn thiwdpradunxy odyideriynruthngdanklxnla aelaphrathrrmkhasxnthang phraphuththsasnaxnepnphunthansakhythihmxlacatxngeriynruxyanglaexiyd thanidraeriynxyukbphraxacaryxxn xyuepnewla 2 pi cungidlaipsuksahakhwamruephimetimkbkhruhmxlaxun xikhlaythan xathi hmxlakhaxay xacarykhaphay oyma thisxnihruck karwadla khuxcnghwainkarraaelafxn aelaaetkchaninklxnla nxkcaknnyngmi sibtriphirmy xacarykum xacaryekhn xamatybnthit xacaryhlwy aelaxacarybuykha epntn sungxacaryaetlathanlwnmikhwamchanayindantang ekiywkbhmxlathiaetktangknip thaihhmxlathxngmak idmioxkaseriynrusastrkhxnghmxlaxyangkwangkhwangcnaetkchan karemuxng aekikh indankaremuxng thanekhylngsmkhrrbeluxktngepn smachiksphaphuaethnrasdrcnghwdxublrachthani idrbeluxkihthahnathi s s xublrachthani 1 smy txmaidtng smakhmhmxlathuthabrikar aelarbnganaesdng tlxdcnchwyehluxnganrachkarxyuepnpraca odyechphaainnganrnrngkhdansukhphaphxnamykhxngprachachn rwmkb krathrwngsatharnsukh cungnbidwaepnbukhkhlthisrangpraoychntxpraethschati dwykarnaexasilpaphunbanmarbichsngkhmkhwamphumiic rangwlsakhy aekikhchwngchiwitkhxnghmxlathxngmak cnthalux idrbrangwlekiyrtikhunhlaykhrng sungprakxbipdwy pi ph s 2500 chnaeliskarprakwdhmxlachnexk thicnghwdkhxnaekn pi ph s 2500 chnaeliskarprakwdhmxlathixaephxmukdahar cnghwdnkhrphnm pi ph s 2502 chnaeliskarprakwdhmxlachnhnungthixaephxchumaeph cnghwdkhxnaekn pi ph s 2510 chnaeliskarprakwdhmxlakhu thixaephxwarincharab cnghwdxublrachthani pi ph s 2511 aela 2512 chnaeliskarprakwdhmxlainngansngkrant thixaephxwarincharab cnghwdxublrachthani pi ph s 2514 xasykhwamepnphuaethnkhxngchawhmxla phxthxngmakidkxtngshphnth shphnthhmxlaaehngpraethsithy aelaidrbeluxkihdarngtaaehnngnaykshphnthepnkhnaerk pi ph s 2524 idrbrangwldiednkarphlitphlnganephuxeyawchnpraephthsuxchawban cakkhnakrrmkarsngesrimaelaprasannganeyawchnaehngchati pi ph s 2528 idrbrangwlsilpinphunbandiedn caksankngankhnakrrmkarwthnthrrmaehngchati aelainpi ph s 2529 idrbkarykyxngechidchuekiyrtiepnsilpinaehngchati sakhasilpakaraesdng sakhayxy hmxla pracapi phuththskrach 2529 caksankngankhnakrrmkarwthnthrrmaehngchatiekhruxngrachxisriyaphrn aekikhph s 2543 ekhruxngrachxisriyaphrnxnmiekiyrtiysyingmngkudithy chnthi 2 thwitiyaphrnmngkudithy th m ph s 2536 ekhruxngrachxisriyaphrnxnepnthiechidchuyingchangephuxk chnthi 3 tritaphrnchangephuxk t ch ph s 2513 ekhruxngrachxisriyaphrnxnmiekiyrtiysyingmngkudithy chnthi 3 tritaphrnmngkudithy t m xangxing aekikh http art2 culture go th index php case artistDetail amp art id 148 amp page amp side dnc art th amp detail biography http www isangate com new artist isan 93 thongmak jantalue html http art2 culture go th index php case artistDetail amp art id 148 amp page amp side dnc art th amp detail eduaehlngkhxmulxun aekikhekhathungcak https th wikipedia org w index php title thxngmak cnthalux amp oldid 9457538, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}
_ribbon.svg.html){kind=link}