พระครูโศภณธรรมาภรณ์ (จูม โชติโก)

"พระครูโศภนธรรมาภรณ์ (จูม โชติโก)" (2441-2530) อดีตเจ้าอาวาสวัดเวฬุวันและรองเจ้าคณะอำเภอม่วงสามสิบ จ.อุบลราชธานี สานุศิษย์ผู้เคารพศรัทธานิยมเรียกนามท่านว่า “หลวงปู่จูมหรือพ่อท่าน” นับเป็นเถระผู้นำภารธุระทั้งด้านคันถธุระและวิปัสสนาธุระ ควบคู่กันอย่างเข้มข้นเต็มความสามารถโดยเฉพาะการพัฒนาการศึกษาสงฆ์และพัฒนาชุมชนท้องถิ่น ซึ่งเป็นการพัฒนาคนให้มีความสมบูรณ์ทั้งสติปัญญา ร่างกาย และจิตใจ ตลอดจนการบ่าเพ็ญตนให้เป็นประโยชน์ต่อสาธารณชนอย่างใหญ่หลวง เป็นแบบอย่างของพระผู้ปฏิบัติดีปฏิบัติชอบ และทรงไว้ซึ่ง ภูมิธรรม ภูมิปัญญา อย่างแท้จริง

พระครูโศภนธรรมาภรณ์ (จูม โชติโก)
หลวงปู่จูม, พ่อท่าน
เกิด	พ.ศ. 2441
มรณภาพ	พ.ศ. 2530
อายุ	89
อุปสมบท	พ.ศ. 2462
พรรษา	68
วัด	วัดเวฬุวัน
จังหวัด	อุบลราชธานี
สังกัด	มหานิกาย
วุฒิ	เปรียญธรรม ๓ ประโยค
ตำแหน่ง	อดีตรองเจ้าคณะอำเภอม่วงสามสิบ จ.อุบลราชธานี
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

ประวัติ

"พระครูโศภนธรรมาภรณ์" มีนามเดิม "จูม บุญพูล" เกิดเมื่อ เกิดวันที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. พ.ศ. 2441 ตรงกับวันอังคาร ขึ้น 3 ค่ำ ปีจอที่บ้านไผ่ใหญ่ ตำบลไผ่ใหญ่ อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี

อุปสมบท

อุปสมบทวันที่ 15 พฤษภาคม พ.ศ. 2462 ได้เข้าพิธีอุปสมบท ณ ที่วัดสว่างวนาราม (ซึ่งเป็นวัดอีกแห่งหนึ่งในหมู่บ้านไผ่ใหญ่) โดยมีเจ้าอธิการอุ่น จิตฺปญฺโญ เจ้าอาวาสวัดเวฬุวัน เป็นพระอุปัชฌาย์

วุฒิทางธรรม

สอบได้เปรียญธรรม 3 ประโยคและนักธรรมชั้นโทในส่านักเรียน วัดเบญจมบพิตร กรุงเทพมหานคร

หน้าที่การงาน

ด้านการศึกษา

พ.ศ. 2475 ครูสอนปริยัติธรรมส่านักเรียนวัดเบญจมบพิตร โดยได้รับแต่งตั้งจากพระพรหมมุนี (ปลด กิตฺติโสภโณ) เจ้าอาวาสวัดเบญจมบพิตร ต่อมาได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จพระสังฆราช

พ.ศ. 2476 พระพรหมมุนี (ปลด กิตฺติโสภโณ) ในฐานะเจ้าคณะใหญ่หนเหนือ (ภายหลังได้รับสถาปนาเป็นสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราชพระองค์ที่ 14 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ สถิต ณ วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนาราม) ส่งให้ไปสอนที่สำนักเรียนวัดเมืองชุมแม่ต่ำ อำเภอพะเยา จังหวัดเชียงราย (ปัจจุบัน คือ จังหวัดพะเยา) เป็นเวลา 2 ปี

พ.ศ. 2478 กลับมาปิดสอนบาลีและนักธรรมวัดเวฬุวัน อ่าเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี ผลงานที่ท่านได้บากบั่นทุ่มเทให้กับการศึกษาที่สำนักเรียนวัดเวฬุวัน จนศิษย์สำนักเรียนวัดเวฬุวันได้ไปตั้งสำนักเรียนหรือเป็นพระสังฆาธิการเป็นจำนวนมาก อาทิเช่น

• พระมหาพรหมา ญาณจารี “พระครูเขมราฐเมธี” วิทยฐานะนักธรรมเอก เปรียญธรรม ๖ ประโยค วัดเหนือ อำเภอเขมราฐ จังหวัดอุบลราชธานี อดีตเจ้าคณะอำเภอเขมราฐ และได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญในราชทินนามที่ “พระศีลวิสุทธาจารย์” และดำรงตำแหน่งสุดท้ายเป็นที่ปรึกษาเจ้าคณะจังหวัดอุบลราชธานี มรณภาพเมื่อวันศุกร์ที่ ๒๘ ตุลาคม ๒๕๕๔
• พระมหาบุญเพ็ง สุจิตโต "พระครูสุจิตธรรมาจารย์" วิทยฐานะนักธรรมเอก เปรียญธรรม ๖ ประโยค อดีตเจ้าคณะอ่าเภอม่วงสามสิบ ปัจจุบันมรณภาพแล้ว

ด้านการปกครอง

• อดีตเจ้าอาวาสวัดเวฬุวัน บ้านไผ่ใหญ่ ต.ไผ่ใหญ่ อ.ม่วงสามสิบ จ.อุบลราชธานี
• อดีตเจ้าคณะตำบลไผ่ใหญ่ อ.ม่วงสามสิบ จ.อุบลราชธานี ตำบลจิกดู่ ตำบลสร้างถ่อน้อย อ. หัวตะพาน จ.อุบลราชธานี (ปัจจุบัน จ.อำนาจเจริญ)
• อดีตรองเจ้าคณะอำเภอม่วงสามสิบ จ.อุบลราชธานี

สมณศักดิ์

• พ.ศ. 2505 ได้รับพระราชทานแต่งตั้งสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นตรีที่พระครูโศภนธรรมาภรณ์

• พ.ศ. 2512 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นโทในราชทินนามเดิม

• พ.ศ. 2520 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระครูสัญญาบัตรชั้นเอกในราชทินนามเดิม

ปัจฉิมวัย

บั้นปลายแห่งชีวิตของพระครูโศภนธรรมาภรณ์ ได้หันมาบำเพ็ญวิปัสสนากัมมัฏฐานอย่างจริงจัง โดยให้สร้างกุฏิกลางน้ำหลังเล็ก ๆ ขึ้นหนึ่งหลังที่หนองสวน เพื่อเป็นที่พำนักและปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐาน ท่านอาศัยจำพรรษาที่กุฏิหลังเล็กกลางน้ำมาตลอด จนกระทั่งมรณภาพด้วยโรคชราในปี พ.ศ. 2530 รวมอายุได้ 89 ปี 68 พรรษา

อ้างอิง

1. พระครูโศภนธรรมาภรณ์ (จูม โชติโก ป.ธ. ๓), [1]
2. พระครูโศภนธรรมาภรณ์ (จูม โชติโก ป.ธ. ๓), [2]
3. พระดีบ้านไผ่ใหญ่ หนังสืองานพระราชทานเพลิงศพ พระครูโศภนธรรมาภรณ์ (จูม โชติโก เปรียญธรรม 3 ประโยค) วัดเวฬุวัน อ่าเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี 8 – 10 เมษายน 2531
4. พระครูโศภนธรรมาภรณ์ (จูม โชติโก ป.ธ. ๓), [3]
5. พระดีบ้านไผ่ใหญ่ หนังสืองานพระราชทานเพลิงศพ พระครูโศภนธรรมาภรณ์ (จูม โชติโก เปรียญธรรม 3 ประโยค) วัดเวฬุวัน อ่าเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี 8 – 10 เมษายน 2531
6. พระศีลวิสุทธาจารย์ ((พรหมา ญาณจารี ป.ธ. ๖), [4]
7. วัดเหนือ , [5]

ก่อนหน้า		พระครูโศภณธรรมาภรณ์ (จูม โชติโก)		ถัดไป
เจ้าอธิการอุ่น จิตฺปญฺโญ		เจ้าอาวาสวัดเวฬุวัน (พ.ศ. 2478-2530)		พระครูเวฬุวันสุตกิจ (พระมหาพิชิต อนุตตฺโร)