วิกิพีเดีย
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ
สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ เป็นราชทินนามของสมเด็จพระราชาคณะ ที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสถาปนาขึ้นโดยปรับจากราชทินนาม "สมเด็จพระอริยวงษญาณ" ซึ่งใช้มาแต่เดิม และพระราชทานแก่สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อู่) เป็นรูปแรก ต่อมาพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสถาปนาสมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (สา ปุสฺสเทโว) เจ้าคณะใหญ่คณะเหนือ เป็นสมเด็จพระสังฆราชในราชทินนามเดิม "สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ" จึงใช้เป็นราชทินนามของสมเด็จพระสังฆราชไทยที่เป็นสามัญชนมานับแต่นั้น
| สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ | |
|---|---|
| การเรียกขาน | เจ้าพระคุณสมเด็จฯ |
| ที่พำนัก | พระอารามหลวง |
| ผู้แต่งตั้ง | พระมหากษัตริย์ไทย |
| วาระ | ตลอดพระชีพ |
| ผู้ประเดิมตำแหน่ง | สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อู่) |
| สถาปนา | พ.ศ. 2394 |
| ตำแหน่งที่มาแทน | สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ สมเด็จพระสังฆราช สกลมหาสังฆปริณายก |
รายนาม
ในปัจจุบันมีพระภิกษุได้รับสถาปนาเป็น "สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ" รวมทั้งสิ้น 9 รูป/พระองค์ ดังนี้
| ลำดับที่ | รายนาม | วัด | ดำรงสมณศักดิ์ |
|---|---|---|---|
| 1 | สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อู่) | วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร | พ.ศ. 2394 - 2401 |
| 2 | สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (สา ปุสฺสเทโว) | วัดราชประดิษฐสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร | พ.ศ. 2434-2442 |
| 3 | สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (แพ ติสฺสเทโว) | วัดสุทัศนเทพวรารามราชวรมหาวิหาร | พ.ศ. 2481-2487 |
| 4 | สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (ปลด กิตฺติโสภโณ) | วัดเบญจมบพิตรดุสิตวนารามราชวรวิหาร | พ.ศ. 2503-2505 |
| 5 | สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อยู่ ญาโณทโย) | วัดสระเกศราชวรมหาวิหาร | พ.ศ. 2506-2508 |
| 6 | สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (จวน อุฏฺฐายี) | วัดมกุฏกษัตริยารามราชวรวิหาร | พ.ศ. 2508-2514 |
| 7 | สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (ปุ่น ปุณฺณสิริ) | วัดพระเชตุพนวิมลมังคลารามราชวรมหาวิหาร | พ.ศ. 2515-2517 |
| 8 | สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (วาสน์ วาสโน) | วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร | พ.ศ. 2517-2531 |
| 9 | สมเด็จพระอริยวงศาคตญาณ (อัมพร อมฺพโร) | วัดราชบพิธสถิตมหาสีมารามราชวรวิหาร | พ.ศ. 2560-ปัจจุบัน |
| หน้าแก้ความกำกวมนี้รวมบทความที่มีชื่อเหมือนหรือใกล้เคียงกัน ถ้าลิงก์ภายในใดนำคุณมาหน้านี้ คุณอาจต้องการแก้ไขลิงก์ให้ชี้ไปยังหน้าที่ต้องการโดยตรง |