พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ เป็นพระราชพิธีที่ยึดถือปฏิบัติตามประเพณีไทยแต่โบราณ ซึ่งเป็นประเพณีรับขวัญ ให้กับพระราชโอรส พระโอรส, พระราชธิดา พระนัดดา ที่ประสูติใหม่
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ | |
---|---|
ชื่อ | พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ |
วันและเวลา | 17 มิถุนายน พ.ศ. 2548 (ล่าสุด) |
สถานที่ | กรุงเทพมหานคร |
ผู้จัด | รัฐบาลไทย |
โอกาส | มีพระราชโอรส พระโอรส พระราชธิดา และพระราชนัดดาประสูติใหม่ |
หลักสำคัญพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่
- ขลิบเส้นพระเกศา (เจริญพระเกศา) ด้วยพระแสงกรรไกรไทย
- พระราชทานพระนามและราชภัณฑ์เครื่องพระอิสริยยศ
- ขึ้นพระอู่บรรทมในเปล เมื่อพระราชโอรส พระโอรส พระราชธิดาและพระธิดา บรรทมในพระอู่แล้ว พราหมณ์ไกวเปลและถวายมนตร์เห่กล่อม
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชโอรส, พระราชธิดาในรัชกาลที่ 4
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 15 ตุลาคม พ.ศ. 2405
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง
พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2407
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชโอรส, พระราชธิดาในรัชกาลที่ 5
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าวิจิตรจิรประภา อดุลยาดิเรกรัตน ขัตติยราชกุมารี
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 29 พฤษภาคม พ.ศ. 2424
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโกมลเสาวมาล
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 20 ตุลาคม พ.ศ. 2430
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าศิราภรณ์โสภณ พิมลรัตนวดี
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 28 กันยายน พ.ศ. 2431
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเชษฐาธิราช เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ ณ พระที่นั่งสุทธาศรีอภิรมย์ พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 14 มิถุนายน พ.ศ. 2432
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิมลนาคนพีสี
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 24 พฤศจิกายน พ.ศ. 2432
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอดิศัยสุริยาภา
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 24 มีนาคม พ.ศ. 2433
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวาปีบุษบากร
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 6 กันยายน พ.ศ. 2434
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ ณ พระตำหนักสมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 2 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2435
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนุสรณ์ศิริประสาธน์
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 22 มีนาคม พ.ศ. 2435
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลวาดวรองค์
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2435
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าจุฑาธุชธราดิลก กรมขุนเพ็ชรบูรณ์อินทราไชย
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ ณ พระจุฑาธุชราชฐาน ในวันที่ 10 สิงหาคม พ.ศ. 2435
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเหมวดี
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 27 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2436
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ในวันที่ 16 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2437
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชธิดาในรัชกาลที่ 6
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี
พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งเทพสถานพิลาศ พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 30 ธันวาคม พ.ศ. 2468
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชโอรส, พระราชธิดาในรัชกาลที่ 9
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ในวันที่ 15 กันยายน พ.ศ. 2495 โดยสมเด็จพระวชิรญาณวงศ์ สมเด็จพระสังฆราช ทรงเป็นประธานเจริญพระพุทธมนต์ในเย็นวันที่ 14 กันยายน พ.ศ. 2495 เช้าวันรุ่งขึ้น (15 กันยายน) จึงมีพิธีสงฆ์และพิธีพราหมณ์ในห้องพิธี เริ่มด้วยพอถึงพระฤกษ์ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงจรดพระกรรบิดกริบพระเกศา ทรงเจิม ทรงผูกด้ายพระขวัญ พระสงฆ์สวดชัยมงคลคาถา พราหมณ์ประกอบพิธีลอยกุ้ง ปลาทอง มะพร้าวเงิน มะพร้าวทองลงในพระขันสาคร แล้วพระสงฆ์ถวายอดิเรก ถวายพระพรลา พระมหาราชครูเชิญเสด็จขึ้นพระอู่และเห่กล่อมเปิดศิวาลัยไกรลาศตามประเพณีพิธีของพราหมณ์ พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงวางพระราชภัณฑ์ลงในพระอู่ตามพระราชประเพณีแล้ว พระมหาราชครูเชิญสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าวชิราลงกรณฯ ขึ้นพระอู่แล้ว พระบรมวงศานุวงศ์และข้าทูลละอองธุลีพระบาทเวียนเทียนครบรอบตามประเพณี สภาวัฒนธรรมแห่งชาติ ได้จัดขับไม้มโหรีขับกล่อมถวายพระพรในวาระนี้ด้วย ในการนี้มีการถ่ายทอดเสียงในพระราชพิธีทางวิทยุไปทั่วประเทศ
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ในวันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2498
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี กรมพระศรีสวางควัฒน วรขัตติยราชนารี
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ในวันที่ 23 สิงหาคม พ.ศ. 2500
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชโอรส, พระราชธิดาในรัชกาลปัจจุบัน
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าพัชรกิติยาภา นเรนทิราเทพยวดี กรมหลวงราชสาริณีสิริพัชร มหาวัชรราชธิดา
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งอัมพรสถาน พระราชวังดุสิต ในวันที่ 11 มกราคม พ.ศ. 2522
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ มหาวชิโรตตมางกูร สิริวิบูลยราชกุมาร
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งอนันตสมาคม พระราชวังดุสิต ในวันที่ 17 มิถุนายน พ.ศ. 2548 เวลา 14:30 น. พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนีพันปีหลวง พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะยังทรงเป็นสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วย ทูลกระหม่อมหญิงอุบลรัตนราชกัญญา สิริวัฒนาพรรณวดี พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ และ สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าสิริวัณณวรี นารีรัตนราชกัญญา รวมทั้งสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าทีปังกรรัศมีโชติ เสด็จออก ณ ห้องพระราชพิธี พระที่นั่งอนันตสมาคม โดยมีพระบรมวงศานุวงศ์ ข้าราชการชั้นผู้ใหญ่ พระสงฆ์ เฝ้ารับเสด็จ
พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และพระบรมวงศานุวงศ์ ประทับพัก ณ ที่ซึ่งจัดไว้ โดยมีพยาบาลพระพี่เลี้ยงถวายการปฏิบัติ พอถึงพระฤกษ์ 15:09 น.พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงจรดพระกรรบิดกริบพระเกศา ทรงเจิม ทรงผูกด้ายพระขวัญ พระสงฆ์สวดชัยมงคลคาถา พราหมณ์ประกอบพิธีลอยกุ้ง ปลาทอง มะพร้าวเงิน มะพร้าวทองลงในพระขันสาคร แล้วพระสงฆ์ถวายอดิเรก ถวายพระพรลา พระมหาราชครูเชิญเสด็จขึ้นพระอู่และเห่กล่อมเปิดศิวาลัยไกรลาศตามประเพณีพิธีของพราหมณ์ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดชทรงวางพระราชภัณฑ์ลงในพระอู่ตามพระราชประเพณีแล้ว พระมหาราชครูเชิญ พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าทีปังกรรัศมีโชติ ขึ้นพระอู่แล้ว พระบรมวงศานุวงศ์และข้าทูลละอองธุลีพระบาทเวียนเทียนครบรอบตามประเพณี อันเป็นเสร็จพิธี
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระราชนัดดาในรัชกาลที่ 9
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระตำหนักจิตรลดารโหฐาน พระราชวังดุสิต ในวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2525
พระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอทิตยาทรกิติคุณ
พระบาทสมเด็จพระมหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดพระราชพิธีสมโภชเดือนและขึ้นพระอู่ขึ้น ณ พระที่นั่งมูลสถานบรมอาสน์ หมู่พระที่นั่งจักรีมหาปราสาท พระบรมมหาราชวัง ในวันที่ 12 มิถุนายน พ.ศ. 2527