พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวงษวิจิตร

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวงษวิจิตร [สุด-ทะ-วง-วิ-จิด] บ้างออกพระนามว่า สุทธพงศพิจิตร (16 มีนาคม พ.ศ. 2450 – 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2546) เป็นพระธิดาในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ประสูติแต่หม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวงษวิจิตร
พระเจ้าวรวงศ์เธอ ชั้น 5 พระองค์เจ้าชั้นโท
ราชวงศ์	จักรี
พระบิดา	สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต
พระมารดา	หม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร
ประสูติ	16 มีนาคม พ.ศ. 2450
สิ้นพระชนม์	20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2546 (95 ปี)

พระประวัติ

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวงษวิจิตร เรียกโดยลำลองว่า "ท่านพระองค์หญิงกลาง" หรือ "ท่านพระองค์กลาง" ประสูติเมื่อวันที่ 16 มีนาคม พ.ศ. 2449 (แบบสากลคือพ.ศ. 2450) เป็นพระบุตรพระองค์ที่สามและเป็นพระธิดาพระองค์ที่สองในสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต กับหม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร เมื่อแรกประสูติมีพระนามว่า หม่อมเจ้าสุทธวงษวิจิตร ครั้นในปี พ.ศ. 2454 พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการ โปรดเกล้าฯ ให้ยกพระบุตรของสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระนครสวรรค์วรพินิตที่ประสูติแต่หม่อมเจ้าประสงค์สมเป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า ทั้งสาย

ในการพระราชพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียรพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระองค์เจ้าและหม่อมเจ้า พระราชนัดดาในรัชกาลที่ 4 และ 5 เชิญทั้งเครื่องเฉลิมพระราชมณเฑียร และเครื่องราชูปโภค ทั้งหมด 16 องค์ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงยืนกลาง สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ทรงยืนเบื้องขวาพระองค์ แวดล้อมด้วยพระราชนัดดาในรัชกาลที่ 4 และ 5 ทรงเชิญเครื่องเฉลิมพระราชมณเฑียร ทั้งนี้พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวงศ์วิจิตร พระราชนัดดาในรัชกาลที่ 5 เชิญพระแสงดาบฝักทองเกลี้ยง

 

แถวหน้าจากซ้ายไปขวา หม่อมเจ้าดวงทิพโชติแจ้งหล้า รพีพัฒน์ เชิญศิลาบด พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวงศ์วิจิตร เชิญพระแสงดาบฝักทองเกลี้ยง พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศิริรัตนบุษบง เชิญพระแสงขรรค์องค์น้อย พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ามยุรฉัตร ทรงอุ้มไก่แจ้ขาว และเชิญทานพระกรศักดิ์สิทธิ์ หม่อมเจ้าสุริยนันทนา สุริยง ทรงอุ้มวิฬาร์ หม่อมเจ้าแขไขจรัสศรี เทวกุล เชิญพานพระกล้อง

พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวงษวิจิตร สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2546 สิริพระชันษา 95 ปี พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ขณะทรงดำรงพระอิสริยยศเป็น สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ และพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิมลฉัตร ไปในการพระราชทานเพลิงพระศพ ณ เมรุหลวงหน้าพลับพลาอิศริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทราวาส เมื่อวันที่ 17 พฤษภาคม ปีเดียวกัน

พระเกียรติยศ

พระอิสริยยศ

• หม่อมเจ้าสุทธวงษวิจิตร (16 มีนาคม พ.ศ. 2450 – 6 มกราคม พ.ศ. 2454)
• พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวงษวิจิตร (6 มกราคม พ.ศ. 2454 – 20 กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2546)

เครื่องราชอิสริยาภรณ์

• พ.ศ. 2539 –   เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสูงสุด มหาวชิรมงกุฎ (ม.ว.ม.)
• พ.ศ. 2535 –   เครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือก ชั้นที่ 1 ประถมาภรณ์ช้างเผือก (ป.ช.)
• พ.ศ. 2516 –   เครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ชั้นที่ 2 ทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ (ท.จ.ว.) (ฝ่ายใน)
• พ.ศ. 2469 –   เหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ชั้นที่ 3 (ป.ป.ร.3)
• พ.ศ. 2469 –   เหรียญบรมราชาภิเษกทอง รัชกาลที่ 7 (ร.ร.ศ.7)

พงศาวลี

พงศาวลีของพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวงษวิจิตร

16. (=20, 24) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย               8. (=10, 12) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                       17. (=21, 25) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี               4. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                             18. สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์               9. สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี                       19. หม่อมน้อย ศิริวงศ์ ณ อยุธยา               2. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต                                   20. (=16, 24) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย               10. (=8, 12) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                       21. (=17, 25) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี               5. สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า สุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี                             22. สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาพิไชยญาติ (ทัต บุนนาค)               11. เจ้าคุณจอมมารดาสำลี ในรัชกาลที่ 4                       23. คล้าย บุนนาค               1. พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธวงษวิจิตร                                         24. (=16, 20) พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย               12. (=8, 10) พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว                       25. (=17, 21) สมเด็จพระศรีสุริเยนทราบรมราชินี               6. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นมหิศรราชหฤทัย                             26. ขุนเทพฯ               13. เจ้าจอมมารดาห่วง ในรัชกาลที่ 4                       27. เกษ               3. หม่อมเจ้าประสงค์สม บริพัตร                                   14. หมื่นมหิศรราชหฤทัย (บัว ฌูกะวิโรจน์)                       7. หม่อมกลีบ ไชยันต์ ณ อยุธยา                             30. สน               15. กลาย ฌูกะวิโรจน์

อ้างอิง

1. "พระราชพิธีบรมราชาภิเษกเฉลิมพระราชมณเฑียร ปีฉลูสัปตศก พุทธศักราช 2468" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 42 (0ก): 66. 3 มีนาคม พ.ศ. 2468. Check date values in: |date= (help)
2. สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนาฯ. จุฬาลงกรณราชสันตติวงศ์ :พระนามพระราชโอรส พระราชธิดา และพระราชนัดดา. กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์บรรณกิจ, 2548. 136 หน้า. ISBN 9742217467
3. วิรัช จาตุรงคกุล. "ชีวิตในวังของสกุลจาตุรงคกุล". มูลนิธิสกุล ณ นคร และสายสัมพันธ์. สืบค้นเมื่อ 26 กุมภาพันธ์ 2558. Check date values in: |accessdate= (help)
4. "ประกาศ ยกพระวรวงษ์เธอ เป็นพระเจ้าวรวงษ์เธอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 27 (1ก): 99. 8 มกราคม พ.ศ. 2453. Check date values in: |date= (help)
5. พระราชพิธีบรมราชาภิเษก “เฉลิมพระราชมณเฑียร” รายการจดหมายเหตุ กรุงศรี ออกอากาศ 8 พฤษภาคม 2560 รายการละเอียดพระราชพิธีบรมราชาภิเษก เฉลิมพระราชมนเฑียร และเสด็จ เลียบพระนคร ใน พระบาทสมเด็จฯพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว พุทธศักราช 2468. (2496). กรมศิลปากร.
6. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสายสะพาย ประจำปี 2539" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 113 (51ง ฉบับพิเศษ): 8. 4 ธันวาคม 2539. Check date values in: |date= (help)
7. "ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันเป็นที่เชิดชูยิ่งช้างเผือกและเครื่องราชอิสริยาภรณ์อันมีเกียรติยศยิ่งมงกุฎไทย ชั้นสายสะพาย ประจำปี 2535" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (154): 16. 4 ธันวาคม 2535. Check date values in: |date= (help)
8. "แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า ฝ่ายหน้าและฝ่ายใน ประจำปี 2516" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 90 (51): 15. 10 พฤษภาคม 2516. Check date values in: |date= (help)
9. "พระราชทานเหรียญรัตนาภรณ์ รัชกาลที่ 7 ฝ่ายใน (ชั้นที่ 3 - 4)" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 43: 4300. 6 มีนาคม 2470. Check date values in: |date= (help)