รางวัลพูลิตเซอร์

รางวัลพูลิตเซอร์ (อังกฤษ: Pulitzer Prizes) เป็นรางวัลของสหรัฐอเมริกา ตั้งขึ้นเพื่อมอบแก่ผู้ได้รับเกียรติสูงสุดระดับชาติในวงการสิ่งพิมพ์ การบรรลุความสำเร็จทางวรรณกรรม และการประพันธ์เพลง บริหารจัดการโดยมหาวิทยาลัยโคลัมเบียในนครนิวยอร์ก

รางวัลพูลิตเซอร์จัดมอบเป็นรายปีแบ่งเป็น 21 ประเภท ในแต่ละประเภทผู้ได้รับรางวัลจะได้รับกิตติบัตรและเงินรางวัล 10,000 ดอลลาร์สหรัฐ ผู้รับรางวัลการหนังสือพิมพ์ในสาขาการบริการสาธารณะจะได้รับเหรียญทองซึ่งมักตกแก่หนังสือพิมพ์มาโดยตลอด แม้จะมีชื่อบุคคลได้รับการกล่าวยกย่องไว้ด้วย

รางวัลพูลิตเซอร์ก่อตั้งโดยโจเซฟ พูลิตเซอร์ นักหนังสือพิมพ์และผู้พิมพ์โฆษณาชาวฮังการี-อเมริกัน ซึ่งได้มอบเงินจำนวน 2 ล้านเหรียญไว้ในพินัยกรรมแก่มหาวิทยาลัยโคลัมเบียหลังการเสียชีวิตเมื่อ พ.ศ. 2454 เงินส่วนหนึ่งของกองมรดกนี้ได้ถูกนำไปใช้ในการก่อตั้งสถาบันวิชาการหนังสือพิมพ์ของมหาวิทยาลัยในปี พ.ศ. 2456 ได้มีการมอบรางวัลพูลิตเซอร์รางวัลแรกเมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2460 ปัจจุบันมีการประกาศรางวัลทุก ๆ เดือนเมษายน การคัดเลือกผู้ได้รับรางวัลดำเนินการโดยกรรมการอิสระ

ประเภทรางวัล

การจัดแบ่งประเภทรางวัลแบ่งเป็นงานที่เกี่ยวข้องกับการหนังสือพิมพ์ ศิลปะ และวรรณกรรมลายลักษณ์ โดยคัดเลือกผู้มีสิทธิ์ได้รับรางวัลจากรายงานการตีพิมพ์และภาพถ่ายของหนังสือพิมพ์รายวัน หรือ องค์การข่าวที่มีถิ่นฐานอยู่ในประเทศสหรัฐฯ เท่านั้น และตั้งแต่ปี พ.ศ. 2550 เป็นต้นไปจึงจะเริ่มพิจารณาการให้รางวัลจากการทำข่าวในโดยการพิมพ์รูปแบบต่าง ๆ ทุกประเภทที่เผยแพร่ทางอินเทอร์เน็ต ยกเว้นประเภทภาพข่าวซึ่งยังคงเข้มงวดตัดสินจากภาพนิ่งบนกระดาษเท่านั้น

ประเภทของรางวัลที่ได้กำหนดนิยามไว้ล่าสุดเมื่อ พ.ศ. 2550 มีประเภทตามที่ได้มอบรางวัลไปแล้วมีดังนี้

• บริการสาธารณะ (Public Service)
• รายงานข่าวด่วน (Breaking News Reporting)
• รายงานข่าวสอบสวนสืบสวน (Investigative Reporting)
• รายงานข่าวชี้แจง (Explanatory Reporting)
• รายงานข่าวท้องถิ่น (Local Reporting)
• รายงานข่าวระดับชาติ (National Reporting)
• รายงานข่าวนานาชาติ (International Reporting)
• งานเขียนเรื่องเด่นเฉพาะ (Feature Writing)
• งานวิจารณ์ (Commentary)
• งานวิพากษ์ข่าว (Criticism)
• งานเขียนบทบรรณาธิการ (Editorial Writing)
• งานบรรณาธิการภาพการ์ตูน (Editorial Cartooning)
• ภาพข่าวด่วน (Breaking News Photography)
• ภาพถ่ายหลัก (Feature Photography)

งานวรรณกรรมจดหมายและบทละครแบ่งออกเป็น 6 ประเภทดังนี้

• บันเทิงคดี (Fiction)
• บทละคร (Drama)
• ประวัติศาสตร์ (History)
• ชีวประวัติ หรือ อัตชีวประวัติ (Biography or Autobiography)
• กวีนิพนธ์ (Poetry)
• สารคดีทั่วไป (General Non-Fiction)

สำหรับรางวัลเพื่องานดนตรีมี 1 รางวัลคือ

• รางวัลพูลิตเซอร์สำหรับงานดนตรี

นอกจากนี้ยังมีการประกาศกิตติคุณและการให้รางวัลพิเศษเป็นจำนวนมาก รวมทั้งการให้ทุนเดินทางแก่นักศึกษาที่โดดเด่นในบัณฑิตวิทยาลัยการหนังสือพิมพ์ที่คณาจารย์เป็นผู้คัดเลือกจำนวน 4 ทุน

รายชื่อผู้ได้รับรางวัล

คณะกรรมการตัดสินรางวัลพูลิตเซอร์จะแยกความแตกต่างระหว่าง "ผู้เข้ารับการพิจารณา" กับ "ผู้ได้รับการเสนอชื่อที่เข้ารอบสุดท้าย" ผู้เข้ารับการพิจารณาเป็นเพียงผู้ใดก็ได้ ที่ผู้พิมพ์และโฆษณานำงานของบุคคลนั้น ๆ เข้าขอรับการพิจารณาตามกระบวนการขั้นตอนทั่วไปของกรรมการ ซึ่งไม่ถือว่าดีเด่นมาก ส่วน "ผู้ได้รับการเสนอชื่อที่เข้ารอบสุดท้าย" ดังกล่าวที่ถือว่าเป็นผู้ได้รับการคัดเลือกจากคณะกรรมการตัดสินจะได้รับการประกาศชื่อพร้อมกับผู้ได้รับรางวัลตามประเภทนั้น ๆ

อ้างอิง

1. Answer to FAQ 13, จากเว็บไซต์ของรางวัลพูลิตเซอร์
2. Pulitzer Board Widens Range of Online Journalism in Entries, จากเว็บไซต์ของรางวัลพูลิตเซอร์
3. Guidelines and Forms, จากเว็บไซต์ของรางวัลพูลิตเซอร์
4. Terminology, จากเว็บไซต์ของรางวัลพูลิตเซอร์

แหล่งข้อมูลอื่น

• Pulitzer Prize website and FAQ