ราชวงศ์หรยังกะ

ราชวงศ์หรยังกะ (อังกฤษ: Haryanka dynasty) เป็นราชวงศ์ที่ 3 ที่ปกครองแผ่นดินอินเดีย มีศูนย์กลางอยู่ที่เมืองมคธ โดยราชวงศ์นี้ถูกสถาปนาต่อจากการล่มสลายของ ราชวงศ์ปรัทโยต และ ราชวงศ์พฤหทรถะ ราชวงศ์นี้มีศูนย์กลางอยู่ที่เมือง ราชคฤห์ ซึ่งมีอาณาเขตใกล้เคียงกับเมืองปัฏณา ใน อินเดียปัจจุบัน โดยมีพระเจ้าพิมพิสารเป็นผู้ก่อตั้งราชวงศ์นี้

หรยังกะ
544 ปีก่อนคริสตกาล–413 ปีก่อนคริสตกาล
พื้นที่ราชวงศ์หารยังกะในช่วงสูงสุดในศตวรรษที่ 6 ถึง 5 ก่อนคริสตกาล
เมืองหลวง	ราชคฤห์ ต่อมาปาฏลีบุตร
ภาษาทั่วไป	สันสกฤต ประกริตแบบมคธ ปรากฤตแบบอื่น
ศาสนา	ศาสนาเชน ศาสนาพุทธ ศาสนาฮินดู
การปกครอง	ราชาธิปไตย
• 544-492 ปีก่อนคริสตกาล	พระเจ้าพิมพิสาร
• 492-460 ปีก่อนคริสตกาล	พระเจ้าอชาตศัตรู
• 460-444 ปีก่อนคริสตกาล	พระเจ้าอุทัยภัทร
• 444-440 ปีก่อนคริสตกาล	พระเจ้าอนุรุทธะ
• 440-437 ปีก่อนคริสตกาล	พระเจ้ามุณฑะ
• 437-413 ปีก่อนคริสตกาล	พระเจ้านาคทาสกะ
ประวัติศาสตร์
• ก่อตั้ง	544 ปีก่อนคริสตกาล
• สิ้นสุด	413 ปีก่อนคริสตกาล
ก่อนหน้า ถัดไป ราชวงศ์ปรัทโยต โกศล สมัยพระเวท ราชวงศ์ศิศุนาค
ปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของ	ประเทศอินเดีย

ในบันทึกทางศาสนาพุทธ มหาวงศ์ กล่าวว่า พระเจ้าพิมพิสารขึ้นครองราชย์ต่อจากพระเจ้าภัททิยะ เมื่ออายุได้ 15 พระชันษา

เมื่อราชวงศ์นี้ล่มสลายลง ราชวงศ์ที่ครองแผ่นดินมคธต่อคือ ราชวงศ์ศิศุนาค

รายพระนามกษัตริย์

พระเจ้าพิมพิสาร

ดูบทความหลักที่: พระเจ้าพิมพิสาร

 

พระเจ้าพิมพิสาร แห่ง มคธทรงประทับอยู่ที่เวฬุวัน; ศิลปกรรมจาก สาญจี

พระเจ้าพิมพิสารครองราชย์ตั้งแต่ปี 545-493 ก่อนคริสตกาล ขอบเขตของอาณาจักรของพระองค์ถูกกล่าวถึงใน มหาวงศ์ พระองค์มีที่ปรึกษาคนสำคัญคือ โสณโกฬิวิสะ, สุมานะ, อำมาตย์โกลิยะ, กุมภโกสกะ และ ชีวก

ทั้งตำราทางศาสนาเชนและตำราทางศาสนาพุทธอ้างว่ากษัตริย์เป็นสาวกของพวกศาสนานั้น โดย อุตตรธัมมยานาสูตร กล่าวว่าพระองค์เป็นสาวกของ มหาวีระ ในขณะที่ พระสุตตันตปิฎก กล่าวว่าพระองค์และ พระเขมาเถรี พระมเหสีเป็นสาวกของ พระโคตมพุทธเจ้า ในตอนหลังได้กล่าวเพิ่มเติมว่าพระองค์ทรงมีรับสั่งแต่งตั้ง ชีวกโกมารภัจจ์ เพื่อช่วยเหลือ พระภิกษุสงฆ์ และพระองค์ยังได้อภิเษกกับ พระนางโกศลเทวี พระขนิษฐาของ พระเจ้าปเสนทิโกศล อีกด้วย

อ้างอิงจากบันทึกของ George Turnour และ N.L. Dey กล่าวว่าพระเจ้าพิมพิสาร มีพระบิดาคือ พระเจ้าภัททิยะ แต่ ปุราณะ เรียกพระนามว่า เหมชิต, เกษมชิต, กเษตโรจา และตำราภาษาทิเบตกล่าวถึงเขาว่า มหาปัทมะ

พระเจ้าอชาตศัตรู

ดูบทความหลักที่: พระเจ้าอชาตศัตรู

 

พระเจ้าอชาตศัตรูใชแคทะพัลต์บุกตีเมืองลิจฉวี

พระเจ้าอชาตศัตรูครองราชย์ตั้งแต่ปี 493-462 ก่อนคริสตกาล พระองค์ทรงอภิเษกกับ พระนางวชิรา องค์หญิงแห่งแคว้นโกศล

ในข้อมูลบางส่วนกล่าวว่าพระเจ้าพิมพิสารถูกคุมขังและถูกพระเจ้าอชาตศัตรูสังหาร เพื่อความยิ่งใหญ่ของราชวงศ์ พระเจ้าอชาตศัตรูมีชีวิตอยู่ร่วมสมัยกับ มหาวีระ (599–527 ปีก่อนคริสตกาล) และ พระโคตมพุทธเจ้า (563–483 ปีก่อนคริสตกาล) พระองค์ทรงทำสงครามกับ แคว้นวัชชี ที่ปกครองโดย พระเจ้าลิจฉวี และพิชิต เมืองเวสาลี ได้สำเร็จ

พระเจ้าอุทัยภัทร

ดูบทความหลักที่: พระเจ้าอุทัยภัทร

พระเจ้าอุทายิน หรือ พระเจ้าอุทัยภัทร ได้รับการกล่าวถึงในตำราพุทธศาสนาและเชนในฐานะรัชทายาทของพระเจ้าอชาตศัตรู อย่างไรก็ตาม ปุรณะ กล่าวถึงเขาในฐานะกษัตริย์องค์ที่สี่รองจาก พระเจ้าทาสกะ

กษัตริย์รุ่นหลัง

ปุรณะ กล่าวว่า นันทิวรธัน และ มหานันทิน ว่าเป็นเชื้อสายของของพระเจ้าอุทัยภัทร แต่ในบันทึกของศาสนาพุทธกล่าวว่า พระเจ้าอนุรุทธะ, พระเจ้ามุณฑะ และ พระเจ้านาคทาสกะ เป็นรัชทายาทของพระเจ้าอุทัยภัทร

อ้างอิง

1. Schwartzberg, Joseph E. (1978). A Historical atlas of South Asia. Chicago: University of Chicago Press. p. 145, map XIV.1 (a). ISBN 0226742210.
2. Rao 2012, p. 92.
3. Raychaudhuri 1972, pp. 97
4. Upinder Singh 2016, p. 270.
5. Upinder Singh 2016, pp. 270-271.
6. Raychaudhuri 1972, p. 105ff
7. Upinder Singh 2016, p. 271.
8. Upinder Singh 2016, p. 273.

แหล่งอ่านเพิ่มเติม

• Raychaudhuri, H.C. (1972), Political History of Ancient India, Calcutta: University of Calcutta
• Bhargava, P.L., The origins of the Nanda (PDF)
• Singh, Upinder (2016), A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century, Pearson, ISBN 978-81-317-1677-9
• Rao, B .V. (2012), World history from early times to A D 2000, Sterling Publishers Pvt. Ltd, ISBN 9788120731882