รายชื่อนายกรัฐมนตรีเยอรมนี

นี่คือรายนามนายกรัฐมนตรีแห่งรัฐชาติเยอรมนี ซึ่งระหว่างปีค.ศ. 1867 ถึง 1871 มีชื่อตำแหน่งทางการว่า นายกรัฐมนตรีสหพันธ์ (เยอรมัน: Bundeskanzler) ระหว่างค.ศ. 1871 ถึง 1933 มีชื่อตำแหน่งว่า นายกรัฐมนตรีไรช์ (เยอรมัน: Reichskanzler) และหลังปีค.ศ. 1949 มีชื่อตำแหน่งว่า นายกรัฐมนตรีสหพันธ์ (เยอรมัน: Bundeskanzler)

บุคคลที่ดำรงตำแหน่งยาวนานที่สุดได้แก่ อ็อทโท ฟ็อน บิสมาร์ค ครองตำแหน่งยาวนานถึง 22 ปี 364 วัน บุคลที่ดำรงตำแหน่งสั้นที่สุดได้แก่ โยเซ็ฟ เกิบเบิลส์ ครองตำแหน่งเพียง 1 วัน บุคคลที่ถึงแก่อสัญกรรมขณะครองตำแหน่งมีสองคนได้แก่ อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ และโยเซ็ฟ เกิบเบิลส์ ทั้งคู่อสัญกรรมจากการฆ่าตัวตาย

ในประเทศเยอรมนีตะวันออก หัวหน้ารัฐบาลไม่ได้ใช้ชื่อตำแหน่งว่านายกรัฐมนตรี (เยอรมัน: Kanzler) แต่ใช้ชื่อตำแหน่งว่า ประธานสภารัฐมนตรี (เยอรมัน: Vorsitzender des Ministerrats) ดังนั้น รายนามหัวหน้ารัฐบาลเยอรมนีตะวันออกจึงไม่รวมอยู่ในบทความนี้

นายกรัฐมนตรีสหพันธ์ (ยุคสมาพันธรัฐเยอรมันเหนือ; ค.ศ. 1867–1871)

ภาพ	ชื่อ (เกิด–ตาย)	ช่วงเวลาดำรงตำแหน่ง			พรรค
		ดำรงตำแหน่ง	พ้นจากตำแหน่ง	ระยะเวลา
	กราฟ อ็อทโท ฟ็อน บิสมาร์ค (1815–1898)	1 กรกฎาคม 1867	21 มีนาคม 1871	3 ปี 263 วัน		ไม่มี

นายกรัฐมนตรีไรช์ (ยุคจักรวรรดิ; ค.ศ. 1871–1918)

พรรคการเมือง

      พรรคกลาง       ไม่มี

ภาพ	ชื่อ (เกิด–ตาย)	ช่วงเวลาดำรงตำแหน่ง			พรรค		ชื่อคณะรัฐบาล
		เข้ารับตำแหน่ง	พ้นจากตำแหน่ง	ระยะเวลา
	เฟือสท์ อ็อทโท ฟ็อน บิสมาร์ค (1815–1898)	21 มีนาคม 1871	20 มีนาคม 1890	18 ปี 364 วัน		ไม่มี	Bismarck
	กราฟ เลโอ ฟ็อน คาพรีวี (1831–1899)	20 มีนาคม 1890	26 ตุลาคม 1894	4 ปี 220 วัน		ไม่มี	Caprivi
	เฟือสท์ โคลทวิชแห่งโฮเอินโลเออ-ชิลลิงส์เฟือสท์ (1819–1901)	29 ตุลาคม 1894	17 ตุลาคม 1900	5 ปี 353 วัน		ไม่มี	Hohenlohe-Schillingsfürst
	เฟือสท์ แบร์นฮาร์ท ฟ็อน บือโล (1849–1929)	17 ตุลาคม 1900	14 กรกฎาคม 1909	8 ปี 270 วัน		ไม่มี	Bülow
	เทโอบัลท์ ฟ็อน เบทมัน-ฮ็อลเวค (1856–1921)	14 กรกฎาคม 1909	13 กรกฎาคม 1917	7 ปี 364 วัน		ไม่มี	Bethmann-Hollweg
	เกออร์ค มิชชาเอลิส (1857–1936)	14 กรกฎาคม 1917	1 พฤศจิกายน 1917	0 ปี 110 วัน		ไม่มี	Michaelis
	กราฟ เกออร์ค ฟ็อน แฮร์ทลิง (1843–1919)	1 พฤศจิกายน 1917	30 กันยายน 1918	0 ปี 333 วัน		พรรคกลาง	แฮร์ทลิง
	เจ้าชาย มัคซีมีลีอานแห่งบาเดิน (1867–1929)	3 ตุลาคม 1918	9 พฤศจิกายน 1918	0 ปี 37 วัน		ไม่มี	บาเดิน

นายกรัฐมนตรีไรช์ (ยุคปฏิวัติ; ค.ศ. 1919)

พรรคการเมือง

      SPD

ภาพ	ชื่อ (เกิด–ตาย)	ช่วงเวลาดำรงตำแหน่ง			พรรค		ชื่อคณะรัฐบาล
		เข้ารับตำแหน่ง	พ้นจากตำแหน่ง	ระยะเวลา
	ฟรีดริช เอเบิร์ท (1871–1925) นายกรัฐมนตรีไรช์และ ประธานคณะมนตรีผู้แทนราษฎร)	9 พฤศจิกายน 1918	13 กุมภาพันธ์ 1919	0 ปี 96 วัน		พรรคประชาธิปไตยสังคมแห่งเยอรมนี	คณะมนตรีผู้แทนราษฎร

นายกรัฐมนตรีไรช์ (ยุคสาธารณรัฐไวมาร์; ค.ศ. 1919–1933)

พรรคการเมือง

      SPD       พรรคกลาง       DVP       DDP       DNVP       ไม่มี

ภาพ	ชื่อ (เกิด–ตาย)	ช่วงเวลาดำรงตำแหน่ง			พรรค		ชื่อคณะรัฐบาล	ไรชส์ทาค
		เข้ารับตำแหน่ง	พ้นจากตำแหน่ง	ระยะเวลา
	ฟิลลิพ ไชเดอมัน (1865–1939) (มุขมนตรีไรช์)	13 กุมภาพันธ์ 1919	20 มิถุนายน 1919	0 ปี 127 วัน		พรรคประชาธิปไตยสังคมแห่งเยอรมนี	ไชเดอมัน	Nat.Ass. (1919)
	กุสทัฟ เบาเออร์ (1870–1944) มุขมนตรีไรช์; นายกรัฐมนตรีไรช์ตั้งแต่ 14 สิงหาคม 1919	21 มิถุนายน 1919	26 มีนาคม 1920	0 ปี 279 วัน		พรรคประชาธิปไตยสังคมแห่งเยอรมนี	Bauer
	แฮร์มัน มึลเลอร์ (1876–1931)	27 มีนาคม 1920	21 มิถุนายน 1920	0 ปี 86 วัน		พรรคประชาธิปไตยสังคมแห่งเยอรมนี	Müller I
	คอนชตันทีน เฟเรินบัค (1852–1926)	25 มิถุนายน 1920	4 พฤษภาคม 1921	0 ปี 313 วัน		พรรคกลาง	Fehrenbach	1 (1920)
	โยเซ็ฟ เวียร์ท (1879–1956)	10 พฤษภาคม 1921	14 พฤศจิกายน 1922	1 ปี 188 วัน		พรรคกลาง	Wirth I
							Wirth II
	วิลเฮ็ล์ม คูโน (1876–1933)	22 พฤศจิกายน 1922	12 สิงหาคม 1923	0 ปี 263 วัน		ไม่มี	Cuno
	กุสทัฟ ชเตรเซอมัน (1878–1929)	13 สิงหาคม 1923	30 พฤศจิกายน 1923	0 ปี 109 วัน		พรรคประชาชนเยอรมัน	Stresemann I
							Stresemann II
	วิลเฮ็ล์ม มาคส์ (1863–1946)	30 พฤศจิกายน 1923	15 มกราคม 1925	1 ปี 46 วัน		พรรคกลาง	Marx I
							Marx II	2 (พฤษภาคม.1924)
	ฮันส์ ลุทเทอร์ (1879–1962)	15 มกราคม 1925	12 พฤษภาคม 1926	1 ปี 117 วัน		ไม่มี	Luther I	3 (ธ.ค. 1924)
							Luther II
	วิลเฮ็ล์ม มาคส์ (1863–1946)	17 พฤษภาคม 1926	12 มิถุนายน 1928	2 ปี 26 วัน		พรรคกลาง	Marx III
							Marx IV
	แฮร์มัน มึลเลอร์ (1876–1931)	28 มิถุนายน 1928	27 มีนาคม 1930	1 ปี 272 วัน		พรรคประชาธิปไตยสังคมแห่งเยอรมนี	Müller II	4 (1928)
	ไฮน์ริช บรือนิง (1885–1970)	30 มีนาคม 1930	30 พฤษภาคม 1932	2 ปี 61 วัน		พรรคกลาง	Brüning I	5 (1930)
							Brüning II
	ฟรันทซ์ ฟ็อน พาเพิน (1879–1969)	1 มิถุนายน 1932	17 พฤศจิกายน 1932	0 ปี 169 วัน		ไม่มี	Papen	6 (Jul.1932)
	ควร์ท ฟ็อน ชไลเชอร์ (1882–1934)	3 ธันวาคม 1932	28 มกราคม 1933	0 ปี 56 วัน		ไม่มี	Schleicher	7 (Nov.1932)

1. ไม่ได้ใช้ชื่อตำแหน่งนายกรัฐมนตรีจนกระกว่ารัฐธรรมนูญบังคับใช้ ไชเดอมันและเบาเออร์จึงมีตำแหน่งเป็นมุขมนตรีไรช์ (Reichsministerpräsident) ซึ่งเป็นตำแหน่งหัวหน้าฝ่ายบริหารเช่นกัน
2. มึลเลอร์เป็นนายกรัฐมนตรีไรช์คนสุดท้ายที่ถูกแต่งตั้งโดยเสียงข้างมากในสภา
3. นายกรัฐมนตรีที่ไม่ได้รับเลือกจากสภา, แต่งตั้งโดย ประธานาธิบดีไรช์ เพาล์ ฟ็อน ฮินเดินบวร์ค หลังไม่สามารถจัดตั้งเสียงข้างมากได้

นายกรัฐมนตรีไรช์ (ยุคนาซี; ค.ศ. 1933–1945)

พรรคการเมือง

      พรรคนาซี

ภาพ	ชื่อ (เกิด–ตาย)	ช่วงเวลาดำรงตำแหน่ง			พรรค		ชื่อคณะรัฐบาล	ไรชส์ทาค
		เข้ารับตำแหน่ง	พ้นจากตำแหน่ง	ระยะเวลา
	อดอล์ฟ ฮิตเลอร์ (1889–1945) (ฟือเรอร์และนายกรัฐมนตรีไรช์ ตั้งแต่ 2 สิงหาคม 1934)	30 มกราคม 1933	30 เมษายน 1945	12 ปี 90 วัน		พรรคกรรมกรชาติสังคมนิยมเยอรมัน	ฮิตเลอร์	8 (มี.ค. 1933)
								9 (พ.ย. 1933)
								10 (มี.ค. 1936)
								11 (เม.ย. 1938)
	โยเซ็ฟ เกิบเบิลส์ (1897–1945)	30 เมษายน 1945	1 พฤษภาคม 1945	0 ปี 1 วัน		พรรคกรรมกรชาติสังคมนิยมเยอรมัน	ฮิตเลอร์	—
	ลุทซ์ กราฟ ชเวรีน ฟ็อน โครซิค (1887–1977) (ประธานที่ประชุมครม.เฟล็นส์บวร์ค)	2 พฤษภาคม 1945	23 พฤษภาคม 1945	0 ปี 21 วัน		พรรคกรรมกรชาติสังคมนิยมเยอรมัน	ชเวรีน ฟ็อน โครซิค	—

1. ไม่มีการเลือกตั้งเนื่องจากสงครามโลกครั้งที่สอง ครั้งสุดท้ายจัดเมื่อ 26 เมษายน 1942
2. นายกรัฐมนตรีที่ไม่ได้รับเลือกจากสภา, แต่งตั้งโดย ประธานาธิบดีไรช์ เพาล์ ฟ็อน ฮินเดินบวร์ค หลังไม่สามารถจัดตั้งเสียงข้างมากในสภาได้
3. ฆ่าตัวตายในฟือเรอร์บุงเคอร์
4. แต่งตั้งโดยอดอล์ฟ ฮิตเลอร์ ตามที่ระบุใน พินัยกรรมทางการเมือง
5. แต่งตั้งโดย ประธานาธิบดีไรช์ คาร์ล เดอนิทซ์ หลังเกิบเบิลส์ฆ่าตัวตาย
6. ถูกควบคุมตัว; รัฐบาลสิ้นสภาพ

นายกรัฐมนตรีสหพันธ์ (ยุคสหพันธ์สาธารณรัฐ; ค.ศ. 1949–ปัจจุบัน)

พรรคการเมือง

      CDU       SPD       FDP

ภาพ	ชื่อ (เกิด–ตาย)	ช่วงเวลาดำรงตำแหน่ง			พรรค		ชื่อคณะรัฐบาล	Bundestag
		เข้ารับตำแหน่ง	พ้นจากตำแหน่ง	ระยะเวลา
	ค็อนราท อาเดอเนาเออร์ (1876–1967)	15 กันยายน 1949	20 ตุลาคม 1953	14 ปี 30 วัน		สหภาพประชาธิปไตยคริสเตียน (CDU)	Adenauer I CDU/CSU–FDP–DP	1 (1949)
		20 ตุลาคม 1953	29 ตุลาคม 1957				Adenauer II CDU/CSU–FDP/FVP–DP–GB/BHE	2 (1953)
		29 ตุลาคม 1957	14 พฤศจิกายน 1961				Adenauer III CDU/CSU–DP	3 (1957)
		14 พฤศจิกายน 1961	13 ธันวาคม 1962				Adenauer IV CDU/CSU–FDP	4 (1961)
		14 ธันวาคม 1962	15 ตุลาคม 1963				Adenauer V CDU/CSU–FDP
	ลูทวิช แอร์ฮาร์ท (1897–1977)	16 ตุลาคม 1963	26 ตุลาคม 1965	3 ปี 45 วัน		ไม่สังกัดพรรค; แต่ภายหลังเข้าสังกัด สหภาพประชาธิปไตยคริสเตียน (CDU)	Erhard I CDU/CSU–FDP
		26 ตุลาคม 1965	30 พฤศจิกายน 1966				Erhard II CDU/CSU–FDP	5 (1965)
	ควร์ท เกออร์ค คีซิงเงอร์ (1904–1988)	1 ธันวาคม 1966	21 ตุลาคม 1969	2 ปี 324 วัน		สหภาพประชาธิปไตยคริสเตียน (CDU)	Kiesinger CDU/CSU–SPD
	วิลลี บรันท์ (1913–1992)	22 ตุลาคม 1969	15 ธันวาคม 1972	4 ปี 197 วัน		พรรคประชาธิปไตยสังคมแห่งเยอรมนี (SPD)	Brandt I SPD–FDP	6 (1969)
		15 ธันวาคม 1972	7 พฤษภาคม 1974				Brandt II SPD–FDP	7 (1972)
	วัลเทอร์ เชล (1919–2016) รักษาการนายกรัฐมนตรี	7 พฤษภาคม 1974	16 พฤษภาคม 1974	0 ปี 9 วัน		พรรคเสรีประชาธิปไตย (FDP)	(acting)
	เฮ็ลมูท ชมิท (1918–2015)	16 พฤษภาคม 1974	14 ธันวาคม 1976	8 ปี 138 วัน		พรรคประชาธิปไตยสังคมแห่งเยอรมนี (SPD)	Schmidt I SPD–FDP
		16 ธันวาคม 1976	4 พฤศจิกายน 1980				Schmidt II SPD–FDP	8 (1976)
		6 พฤศจิกายน 1980	1 ตุลาคม 1982				Schmidt III SPD–FDP	9 (1980)
	เฮ็ลมูท โคล (1930–2017)	1 ตุลาคม 1982	29 มีนาคม 1983	16 ปี 26 วัน		สหภาพประชาธิปไตยคริสเตียน (CDU)	Kohl I CDU/CSU–FDP
		30 มีนาคม 1983	11 มีนาคม 1987				Kohl II CDU/CSU–FDP	10 (1983)
		12 มีนาคม 1987	18 มกราคม 1991				Kohl III CDU/CSU–FDP	11 (1987)
		18 มกราคม 1991	17 พฤศจิกายน 1994				Kohl IV CDU/CSU–FDP	12 (1990)
		17 พฤศจิกายน 1994	27 ตุลาคม 1998				Kohl V CDU/CSU–FDP	13 (1994)
	แกร์ฮาร์ท ชเรอเดอร์ (1944–)	27 ตุลาคม 1998	22 ตุลาคม 2002	7 ปี 26 วัน		พรรคประชาธิปไตยสังคมแห่งเยอรมนี (SPD)	Schröder I SPD–Green	14 (1998)
		22 ตุลาคม 2002	22 พฤศจิกายน 2005				Schröder II SPD–Green	15 (2002)
	อังเกลา แมร์เคิล (1954–)	22 พฤศจิกายน 2005	28 ตุลาคม 2009	15 ปี 267 วัน		สหภาพประชาธิปไตยคริสเตียน (CDU)	Merkel I CDU/CSU–SPD	16 (2005)
		28 ตุลาคม 2009	17 ธันวาคม 2013				Merkel II CDU/CSU–FDP	17 (2009)
		17 ธันวาคม 2013	14 มีนาคม 2018				Merkel III CDU/CSU–SPD	18 (2013)
		14 มีนาคม 2018	อยู่ในตำแหน่ง				Merkel IV CDU/CSU–SPD	19 (2017)

1. รักษาการในตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรีภายหลังบรันท์ลาออก

อ้างอิง

1. Hillmann, Jörg; Zimmermann, John (2014) [2002]. "Die »Reichsregierung« in Flensburg" [The "Government" in Flensburg]. Kriegsende 1945 in Deutschland (ภาษาเยอรมัน). Munich: Walter de Gruyter GmbH & Co KG. pp. 35–65. ISBN 978-3-486-83332-4.
2. Jörges, Hans Ulrich; Wüllenweber, Walter (25 เมษายน 2007). "CDU-Altkanzler: Ludwig Erhard war nie CDU-Mitglied" (ภาษาเยอรมัน). Der Stern. สืบค้นเมื่อ 8 เมษายน 2018.
3. McFadden, Robert D. (24 สิงหาคม 2016). "Walter Scheel, Leading Figure in West German Thaw With the East, Dies at 97". The New York Times. สืบค้นเมื่อ 14 มีนาคม 2018.