วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร
วัดอรุณราชวราราม หรือที่นิยมเรียกกันในภาษาพูดว่า วัดแจ้ง หรือที่เรียกสั้น ๆ ว่า วัดอรุณ เป็นวัดโบราณ สร้างในสมัยอยุธยา ที่ชื่อวัดแจ้ง เพราะ พระเจ้าตากฯ ทำศึกเสร็จ แล้วยกทัพกลับมาเป็นเวลาเช้าพอดี ว่ากันว่าเดิมเรียกว่า วัดมะกอก และกลายเป็นวัดมะกอกนอกในเวลาต่อมา เพราะได้มีการสร้างวัดขึ้นอีกวัดหนึ่งในตำบลเดียวกัน แต่อยู่ในคลองบางกอกใหญ่ ชาวบ้านเรียกวัดที่สร้างใหม่ว่า วัดมะกอกใน (วัดนวลนรดิศ) แล้วจึงเรียกวัดมะกอกซึ่งอยู่ปากคลองบางกอกใหญ่ว่า วัดมะกอกนอก ส่วนเหตุที่มีการเปลี่ยนชื่อเป็นวัดแจ้งนั้น เชื่อกันว่า เมื่อสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชทรงตั้งราชธานีที่กรุงธนบุรีใน พ.ศ. 2310 ได้เสด็จมาถึงหน้าวัดนี้ตอนรุ่งแจ้ง จึงพระราชทานชื่อใหม่ว่าวัดแจ้ง แต่ความเชื่อนี้ไม่ถูกต้อง เพราะเพลงยาวหม่อมภิมเสน วรรณกรรมสมัยอยุธยาที่บรรยายการเดินทางจากอยุธยาไปยังเพชรบุรี ได้ระบุชื่อวัดนี้ไว้ว่าชื่อวัดแจ้งตั้งแต่เวลานั้นแล้ว
| วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร | |
|---|---|
| ชื่อสามัญ | วัดอรุณ, วัดแจ้ง |
| ที่ตั้ง | เลขที่ 34 ถนนวังเดิม แขวงวัดอรุณ เขตบางกอกใหญ่ กรุงเทพมหานคร 10600 |
| ประเภท | พระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรมหาวิหาร |
| นิกาย | เถรวาท มหานิกาย |
| พระประธาน | พระพุทธธรรมมิศราชโลกธาตุดิลก |
| พระพุทธรูปสำคัญ | พระพุทธชัมพูนุช พระแจ้ง พระพุทธนฤมิตร |
| เจ้าอาวาส | พระพรหมวัชรเมธี (สมเกียรติ โกวิโท) |
| ความพิเศษ | วัดประจำรัชกาลที่ 2 |
| จุดสนใจ | พระพุทธชัมพูนุช พระจุฬามณี |
| กิจกรรม | 9 วันหลังออกพรรษา ประเพณีทอดผ้าพระกฐิน พระราชทาน |
| เว็บไซต์ | https://www.watarun1.com |
| ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา | |
เมื่อสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราชโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระราชวังที่ประทับนั้น ทรงเอาป้อมวิชัยประสิทธิ์ข้างฝั่งตะวันตกเป็นที่ตั้งตัวพระราชวัง แล้วขยายเขตพระราชฐานจนวัดแจ้งเป็นวัดภายในพระราชวัง เช่นเดียวกับวัดพระศรีสรรเพชญ์สมัยอยุธยา และเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากรที่อัญเชิญมาจากเวียงจันทน์ใน พ.ศ. 2322 ก่อนที่จะย้ายมาประดิษฐานที่วัดพระศรีรัตนศาสดารามในปี พ.ศ. 2327
ในสมัยรัตนโกสินทร์ รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร ได้เสด็จมาประทับที่พระราชวังเดิม และได้ทรงปฏิสังขรณ์วัดแจ้งใหม่ทั้งวัด แต่ยังไม่ทันสำเร็จก็สิ้นรัชกาลที่ 1 สมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทรได้เสด็จขึ้นครองราชสมบัติเป็นพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย พระองค์ได้ทรงบูรณปฏิสังขรณ์วัดแจ้งต่อมา และพระราชทานนามใหม่ว่า “วัดอรุณราชธาราม” ต่อมามีพระราชดำริที่จะเสริมสร้างพระปรางค์หน้าวัดให้สูงขึ้น แต่สิ้นรัชกาลเสียก่อน จนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว โปรดเกล้าฯ ให้เสริมพระปรางค์ขึ้นและให้ยืมมงกุฎที่หล่อสำหรับพระพุทธรูปทรงเครื่องที่จะเป็นพระประธานวัดนางนองมาติดต่อบนยอดนภศูล ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้บูรณปฏิสังขรณ์วัดอรุณราชธารามหลายรายการ และให้อัญเชิญพระบรมอัฐิของพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยมาบรรจุไว้ที่พระพุทธอาสน์ของพระประธานในพระอุโบสถด้วย เมื่อการปฏิสังขรณ์เสร็จสิ้นลง พระราชทานนามวัดใหม่ว่า “วัดอรุณราชวราราม”
ลำดับเจ้าอาวาส
นับแต่สถาปนากรุงรัตนโกสินทร์ วัดอรุณราชวรารามมีเจ้าอาวาสสืบลำดับมา ดังนี้
| ลำดับที่ | รายนาม | เริ่มวาระ | สิ้นสุดวาระ |
| 1 | พระโพธิวงศาจารย์ | ? | ? |
| 2 | พระธรรมไตรโลกาจารย์ | ? | ? |
| 3 | พระพุทธโฆษาจารย์ (คง) | พ.ศ. 2362 | ? |
| 4 | สมเด็จพระวันรัต (เซ่ง) | ? | พ.ศ. 2419 |
| 5 | พระธรรมไตรโลกาจารย์ (ทอง) | พ.ศ. 2419 | พ.ศ. 2424 |
| 6 | พระเทพโมลี (ฑิต อุทโย) | พ.ศ. 2424 | พ.ศ. 2431 |
| 7 | พระราชมุนี (ปุ่น ปุณฺณโก) | พ.ศ. 2438 | พ.ศ. 2441 |
| 8 | สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ฤทธิ์ ธมฺมสิริ) | พ.ศ. 2444 | พ.ศ. 2456 |
| 9 | พระธรรมเจดีย์ (อุ่ม ธมฺมธโร) | พ.ศ. 2456 | พ.ศ. 2467 |
| 10 | พระพิมลธรรม (นาค สุมนนาโค) | พ.ศ. 2468 | พ.ศ. 2488 |
| 11 | สมเด็จพระพุฒาจารย์ (วน ฐิติญาโณ) | พ.ศ. 2489 | พ.ศ. 2520 |
| 12 | พระธรรมคุณาภรณ์ (เจียร ปภสฺสโร) | พ.ศ. 2520 | พ.ศ. 2524 |
| 13 | พระธรรมสิริชัย (บุญเลิศ โฆสโก) | พ.ศ. 2525 | พ.ศ. 2551 |
| 14 | พระธรรมมงคลเจดีย์ (เฉลียว ฐิตปุญฺโญ) | พ.ศ. 2552 | 31 กรกฎาคม พ.ศ. 2560 |
| 15 | พระพรหมวัชรเมธี (สมเกียรติ โกวิโท) | 20 มิถุนายน พ.ศ. 2561 | ปัจจุบัน |
ระเบียงภาพ
พระพุทธธรรมมิศราชโลกธาตุดิลก พระประธานในพระอุโบสถวัดอรุณฯ
อ้างอิง
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกระทรวงธรรมการ แผนกกรมสังฆการี เรื่อง จัดระเบียบพระอารามหลวง, เล่ม 32, ตอน 0 ก, 3 ตุลาคม พ.ศ. 2458, หน้า 289
แหล่งข้อมูลอื่น
| คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร |
- เว็บไซต์วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ วัดอรุณราชวรารามราชวรมหาวิหาร
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากมัลติแมป หรือโกลบอลไกด์
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
พิกัดภูมิศาสตร์: 13°44′37″N 100°29′20″E / 13.743710°N 100.488966°E
- ภาพยนตร์ที่มีภาพพระปรางค์วัดอรุณ แปดสิบวันรอบโลก
- สัญลักษณ์ของบริษัทภาพยนตร์เสียงศรีกรุง