หริมันทิรสาหิบ
หริมันทิรสาหิบ, ฮรมันดิรซาฮิบ หรือ หริมนเทียรสาหิบ (คุรมุขี: ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ; เทวนาครี: हरिमन्दिर साहिब; อักษรโรมัน: Harmandir Sahib) หรือ วิหารทอง (Golden Temple) เป็นคุรุทวาราที่สำคัญที่สุดในศาสนาซิกข์ ตั้งอยู่ที่เมืองอมฤตสระ รัฐปัญจาบ ทางภาคเหนือของประเทศอินเดีย ชื่อของวิหารนั้นแปลว่า ที่สถิตของพระผู้เป็นเจ้า สถานที่อันเป็นที่ยกย่องว่าศักดิ์สิทธิ์สูงสุด (abode of God, exalted holy court) ในภาษาไทยได้มีผู้เรียกวิหารนี้อีกหลายชื่อ เช่น วิหารทองคำ, สุวรรณวิหาร เป็นต้น
หริมันทิรสาหิบ हरिमन्दिर साहिब | |
---|---|
ภาพวิหารภายนอก | |
ศาสนา | |
ศาสนา | ศาสนาซิกข์ |
ที่ตั้ง | |
ที่ตั้ง | เมืองอมฤตสระ รัฐปัญจาบ ประเทศอินเดีย |
ที่ตั้งในปัญจาบ | |
พิกัดภูมิศาสตร์ | 31°37′12″N 74°52′37″E / 31.62000°N 74.87694°E |
สถาปัตยกรรม | |
ผู้ก่อตั้ง | คุรุอรชุน (Guru Arjan) |
เริ่มก่อตั้ง | ค.ศ. 1589 (อาคาร) ค.ศ. 1604 (นำคัมภีร์ อดิ กรันตะ มาประดิษฐาน) |
เว็บไซต์ | |
เว็บไซต์ทางการของคณะกรรมการวิหาร |
วิหารนั้นสร้างขึ้นท่ามกลางสระน้ำ (สระน้ำอมฤต) ซึ่งสร้างโดยคุรุรามดาส (Guru Ram Das) ในปี ค.ศ. 1577 ต่อมา คุรุอาร์จัน (Guru Arjan) ซึ่งทรงเป็นคุรุศาสดาองค์ที่ 5 ตามความเชื่อของซิกข์ได้ทรงรับสั่งให้ไสเมียนมีระ (Sai Mian Mir) ผู้เป็นเปียร์ (pir) ชาวมุสลิมแห่ง ละฮอร์ วางศิลาฤกษ์ในปี ค.ศ. 1589 ต่อมาในปี ค.ศ. 1604 คุรุอาร์จันได้ประดิษฐานพระมหาคัมภีร์ อดิ กรันตะ (Adi Granth) (ซึ่งต่อมาเรียกว่า พระมหาคัมถีร์ คุรุกรันตสาหิบ) และประทานชื่อให้กับวิหารนี้ว่า อัตสัตทิราถ (Ath Sath Tirath) ซึ่งแปลโดยตรงว่าสถานที่แห่ง 68 การแสงบุญอันศักดิ์สิทธิ์ ("shrine of 68 pilgrimages") วิหารนั้นได้รับการสร้างใหม่อย่างต่อเนื่อง เนื่องด้วยความศักดิ์สิทธิ์และความเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวซิกข์ จึงถูกทำลายอย่างต่อเนื่องทั้งจากกองทัพมุสลิมของอาณาจักรในอัฟกานิสถานและจากจักรวรรดิโมกุล เช่น การบุกทำลายของพระเจ้าอาห์เม็ด ชาห์ ทุรณี (Ahmad Shah Durrani) ในปี ค.ศ. 1757 และอีกครั้งในปี ค.ศ. 1762 มหาราชา พระนามว่า รันจิต สิงห์ (Maharaja Ranjit Singh) ผู้ก่อตั้งจักรวรรดิซิกข์ ได้ทรงบูรณะวิหารใหม่ครั้งใหญ่โดยประดับด้วยหินอ่อนและทองแดงในปี ค.ศ. 1809 และประดับภายนอกด้วยทองคำเปลวในปี ค.ศ. 1830 ทำให้วิหารแห่งนี้ได้รับชื่อว่าเป็น "วิหารทองคำ" นับแต่นั้นมา
หริมันทรสาหิบจริง ๆ แล้วประกอบด้วยหมู่อาคารและคุรุทาวราอีกหลายแห่ง เช่น อกาลทัคต์ และภายในมีที่พักสำหรับผู้แสวงบุญและนักท่องเที่ยวที่ให้บริการโดยไม่เสียค่าใช้จ่าย รวมทั้งโรงครัวพระศาสดา
การสังหารหมู่ในปฏิบัติการดาวน้ำเงิน
จากความขัดแย้งในราวปี ค.ศ. 1883 - 1920 วิหารแห่งนี้ถูกใช้เป็นแหล่งของขบวนการสิงห์สภา (Singh Sabha Movement) ซึ่งเป็นกลุ่มชาวซิกข์ที่ประท้วงต่อการกระทำบางอย่างในอินเดีย ต่อมาในราวปี ค.ศ. 1980 เหตุการณ์รุนแรงขึ้นเมื่อหลังทราบข่าวการเคลื่อนไหวของกองกำลังติดอาวุธที่ต้องการแบ่งแยกดินแดนจากอินเดีย เพื่อตั้งดอนแดนใหม่ชื่อว่า "ขาลิสถาน" (Khalistan) นำโดย จาร์เนล สิงห์ พินทรานเวลี (Jarnail Singh Bhindranwale) ได้ซ่องสุมกำลังผลและอาวุธในวิหารนี้ ในปี ค.ศ. 1984 ประธานาธิบดีอินทิรา คานธี ได้เริ่มปฏิบัติการดาวน้ำเงิน (Operation Blue Star) โดยส่งกองกำลังติดอาวุธเข้าทำลายล้างวิหาร ส่งผลให้จาร์เนล ผู้นำขบวนการและกองกำลังทหารแบ่งแยกดินแดนเสียชีวิตรวมกว่า 100 นาย และมีประชาชนผู้บริสุทธิ์ที่มาแสวงบุญตามปกติเสียชีวิตราว 1,000 คน และทำให้วิหารได้รับความเสียหายและพังทลายลงมาอย่างรุนแรง ซึ่งเหตุการณ์ครั้งนี้ก่อให้เกิดบาดแผลใหญ่ระหว่างชาวซิกข์และชาวฮินดูในอินเดีย อันส่งผลให้เกิดการลอบสังหารนางอินทิรา คานธีในเวลาต่อมา
ระเบียงภาพ
อ้างอิง
- ↑ Arvind-Pal Singh Mandair 2013, pp. 41-42.
- ↑ Kerr, Ian J. "Harimandar". Encyclopaedia of Sikhism. Punjabi University Patiala. สืบค้นเมื่อ 1 July 2018.
- ↑ The Editors of Encyclopaedia Britannica 2014.
- Eleanor Nesbitt (2005). Sikhism: A Very Short Introduction. Oxford University Press. pp. 67–69, 150. ISBN 978-0-19-280601-7.
- Louis E. Fenech & W. H. McLeod 2014, p. 33.
- Pardeep Singh Arshi 1989, pp. 5–7.
- W. Owen Cole 2004, p. 7
- อ้างอิงผิดพลาด: ป้ายระบุ
<ref>
ไม่ถูกต้อง ไม่มีการกำหนดข้อความสำหรับอ้างอิงชื่อrunion70
- Pashaura Singh & Louis E. Fenech 2014, pp. 431-432.
- Trudy Ring, Noelle Watson & Paul Schellinger 2012, pp. 28-29.
- Eleanor Nesbitt (2016). Sikhism: A Very Short Introduction. Oxford University Press. pp. 64–65. ISBN 978-0-19-874557-0.
- Jean Marie Lafont (2002). Maharaja Ranjit Singh: Lord of the Five Rivers. Oxford University Press. pp. 95–96. ISBN 978-0-19-566111-8.
- Pashaura Singh & Louis E. Fenech 2014, pp. 30-31.
แหล่งข้อมูลอื่น
คอมมอนส์ มีภาพและสื่อเกี่ยวกับ: หริมันทิรสาหิบ |
- หริมันทิรสาหิบ บนเว็บไซต์ชาวซิกข์แห่งประเทศไทย 2008-01-17 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
พิกัดภูมิศาสตร์: 31°37′12″N 74°52′37″E / 31.62000°N 74.87694°E
บทความเกี่ยวกับศาสนานี้ยังเป็นโครง คุณสามารถช่วยวิกิพีเดียได้โดยการเพิ่มเติมข้อมูล ดูเพิ่มที่ สถานีย่อย:ศาสนา |