สถาบันการอาชีวศึกษา
สถาบันการอาชีวศีกษา (อังกฤษ: Vocational Education Institution) เป็นกลุ่มสถาบันรัฐในประเทศไทย สังกัด สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. 2555 เพื่อเปิดการสอนหลักสูตรระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปว.ช.) ตามมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปว.ส.) ตามกรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง และปริญญาตรี (ทล.บ.) โดยใช้กรอบมาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาระดับปริญญาตรีสายเทคโนโลยี หรือสายปฏิบัติการ
| สถาบันการอาชีวศึกษา | |
|---|---|
| Vocational Education Institution | |
| ชื่อย่อ | สอ. / VEI |
| สถาปนา | พ.ศ. 2555 |
| ประเภท | สถาบันของรัฐบาล |
| เว็บไซต์ | ivec.vec.go.th |
ประวัติ
- ยุคก่อตั้งวิทยาลัยเทคนิค ปี พ.ศ. 2495 - 2513
ในปี พ.ศ. 2495 กรมอาชีวศึกษาได้เริ่มจัดตั้ง วิทยาลัยเทคนิค 5 แห่งที่กรุงเทพ ต่อมาก็มีวิทยาลัยเทคนิคที่สงขลา นครราชสีมา เชียงใหม่ และธนบุรี ในช่วงปี พ.ศ. 2502 - 2512 โดยความช่วยเหลือจากประเทศเยอรมนี จึงมีการจัดตั้งโรงเรียนเทคนิคพระนครเหนือ (มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ ในปัจจุบัน) ความช่วยเหลือจากประเทศญี่ปุ่น ในการจัดตั้งศูนย์ฝึกโทรคมนาคมนนทบุรี จังหวัดนนทบุรี (สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ในปัจจุบัน), ความช่วยเหลือจากประเทศเยอรมนี ในการจัดตั้งวิทยาลัยเทคนิคขอนแก่น มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน วิทยาเขตขอนแก่น ในปัจจุบัน) และความช่วยเหลือจากประเทศออสเตรีย ในการจัดตั้ง โรงเรียนเทคนิคสัตหีบ จังหวัดชลบุรี สถานศึกษาหลายแห่งได้รับการพัฒนาและเปิดสอนจนถึงระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.) และในปี พ.ศ. 2512 วิทยาลัยพณิชยการพระนคร ได้รับการยกฐานะเป็น วิทยาลัย แห่งแรก จนถึงปี พ.ศ. 2522 กรมอาชีวศึกษามีวิทยาลัยอยู่ในสังกัด 159 แห่ง
- นโยบายวิทยาลัย ปี พ.ศ. 2514 - 2529
เมื่อมีพระราชบัญญัติ ปี พ.ศ. 2514 จึงมีการจัดตั้ง สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้า โดยรวมวิทยาลัยเทคนิคธนบุรี, วิทยาลัยเทคนิคพระนครเหนือ และวิทยาลัยโทรคมนาคมนนทบุรี ในสังกัดกรมอาชีวศึกษาไปรวมเป็นสถาบัน และเปิดการสอนถึงระดับปริญญาตรี และในช่วงปี พ.ศ. 2515 - 2522 ก็มีการเปลี่ยนแปลงสถานะของโรงเรียนอาชีวศึกษา โรงเรียนการช่าง และโรงเรียนเกษตรกรรมค่าง ๆ เป็นวิทยาลัย มีประกาศใช้หลักสูตร ประกาศนียบัตรวิชาชีพเทคนิค (ปวท.) และหลักสูตรการศึกษาต่อเนื่องปริญญาตรี 2 ปี
- นโยบายการอาชีพ ปี พ.ศ. 2530 - 2555
เริ่มจากปี พ.ศ. 2530 มีการจัดตั้ง "วิทยาลัยการอาชีพ" ในจังหวัดมุกดาหาร และแม่ฮ่องสอน เพื่อจัดการศึกษาทุกประเภทวิชาชีพและทุกหลักสูตร มีโรงเรียนสารพัดช่างวังไกลกังวลเป็ผู้นำทาง หลังจากนั้นได้มีการจัดตั้งวิทยาลัยเพิ่มขึ้นอีก 93 แห่ง ในช่วงปี 2535-2539 และในปี พ.ศ. 2540 กรมอาชีวศึกษาก็ได้จัดตั้งวิทยาลัยการอาชีพ 70 แห่ง วิทยาลัยเทคนิค 19 แห่ง และวิทยาลัยบริหารธุรกิจและการท่องเที่ยว 2 แห่ง
- นโยบายวิทยาลัยเทคโนโลยีฐานวิทยาศาสตร์ ปี พ.ศ. 2550
ปี พ.ศ. 2550 กระทรวงศึกษาธิการและกระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีได้ร่วมกันทำ "โครงการจัดตั้งโรงเรียนเทคโนโลยีฐานวิทยาศาสตร์นำร่อง" เพื่อผลิตบุคลากรที่มีความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และมีทักษะด้านช่าง ในปี พ.ศ. 2552 กระทรวงศึกษาธิการได้ประกาศเปลี่ยนชื่อวิทยาลัยการอาชีพพานทองเป็น วิทยาลัยอาชีวศึกษาเทคโนโลยีฐานวิทยาศาสตร์ (ชลบุรี) เพื่อรองรับการขยายผลของนักเรียนโรงเรียนเทคโนโลยีฐานวิทยาศาสตร์ โดยใช้รูปแบบของห้องเรียนพิเศษในสถานศึกษาที่มีอยู่เดิม (school in school)
สถาบันการอาชีวศึกษา
ในช่วงปี พ.ศ. 2555 - 2556 กระทรวงศึกษาธิการ ประกาศกฎกระทรวงให้สถาบันการศึกษาในสังกัดสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษารวมกัน เพื่อจัดตั้งเป็นสถาบันการศึกษาขั้นสูง ผลิตบุคลากรสายอาชีพที่เชียวชาญ ชำนาญงาน เข้าสู่ตลาดแรงงาน โดยรองรับการศึกษาขั้นสูงระดับปริญญาตรี สถาบันการอาชีวศึกษาในนโยบายใหม่นี้แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่
- สถาบันการอาชีวศึกษา 19 แห่ง
- สถาบันการอาชีวศึกษาเกษตร 4 แห่ง
ในปัจจุบันสำนักงานคณะกรรมการกอาชีวศึกษาจึงมีสถาบันการศึกษาในสังกัด 2 กลุ่ม
- สถาบันการอาชีวศึกษา และสถาบันการอาชีวศึกษาเกษตร ซึ่งเปิดสอนถึงระดับปริญญาตรี
- วิทยาลัยเทคนิค วิทยาลัยอาชีวศึกษา วิทยาลัยการอาชีพ และวิทยาลัยอื่นๆ ซึ่งเปิดสอนระดับชั้น ปวช. และ ปวส. เท่านั้น
ทั้งนี้ ทุกหลักสูตรที่เปิดสอนใช้กรอบมาครฐานการศึกษา ดังนี้
- ปวช. : มาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพ
- ปวส. : มาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาระดับประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง
- ปริญญาตรี : มาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาระดับปริญญาตรีสายเทคโนโลยีหรือสายปฏิบัติการ
สถาบันการอาชีวศึกษาเกษตร
ในวันที่ 9 พฤษภาคม พ.ศ. 2556 "กฎกระทรวง การรวมสถานศึกษาอาชีวศึกษาเพื่อจัดตั้งสถาบันการอาชีวศึกษาเกษตร พ.ศ. 2556" ได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาเพื่อจัดตั้ง "สถาบันการอาชีวศึกษาเกษตร" เป็นการรวมวิทยาลัยเกษตรและเทคโนโลยี ให้เป็นหน่วยงานเดียวกัน โดยแยกตามภาค 4 ภาค
- สถาบันการอาชีวศึกษาเกษตรภาคเหนือ
- สถาบันการอาชีวศึกษาเกษตรภาคกลาง
- สถาบันการอาชีวศึกษาเกษตรภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
- สถาบันการอาชีวศึกษาเกษตรภาคใต้
หลักสูตร
สถาบันการอาชีวศึกษาและสถาบันการอาชีวศึกษาเกษตร เปิดสอนหลักสูตร 3 ระดับชั้น ตามมาตรฐานคุณวุฒิแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๖ ได้แก่
- ประกาศนียบัตรวิชาชีพ (ปวช.)
- ประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง (ปวส.)
- ปริญญาตรีสายเทคโนโลยีหรือสายปฏิบัติการ (ทล.บ.)
หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ
ตามคำสั่งสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ปี พ.ศ. 2556 - 2561 กำหนดมาตรฐานหลักสูตรและสาขาวิชา 9 ประเภทวิชา 51 สาขาวิชา ต่งนี้
| # | กลุ่ม / ประเภทวิชา | สาขาวิชา |
|---|---|---|
| 1 | อุตสาหกรรม |
|
| 2 | พาณิชยกรรม |
|
| 3 | ศิลปกรรม |
|
| 4 | คหกรรม |
|
| 5 | เกษตรกรรม |
|
| 6 | ประมง |
|
| 7 | อุตสาหกรรมท่องเที่ยว |
|
| 8 | อุตสาหกรรมสิ่งทอ |
|
| 9 | เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร |
|
- เชิงอรรถ
หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพชั้นสูง
ตามคำสั่งสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ที่ 552/2557 ปี พ.ศ. 2557 กำหนดมาตรฐานหลักสูตรและสาขาวิชา และการปรับปรุงเพิ่มเติมในปี พ.ศ. 2558 - 2561 มี 9 ประเภทวิชา และสาขาวิชาต่าง ๆ ดังนี้
| # | กลุ่ม / ประเภทวิชา | สาขาวิชา |
|---|---|---|
| 1 | อุตสาหกรรม |
|
| 2 | บริหารธุรกิจ |
|
| 3 | ศิลปกรรม |
|
| 4 | คหกรรม |
|
| 5 | เกษตรกรรม |
|
| 6 | ประมง |
|
| 7 | อุตสาหกรรมท่องเที่ยว |
|
| 8 | อุตสาหกรรมสิ่งทอ |
|
| 9 | เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร |
|
- เชิงอรรถ
- เทคนิคเครื่องกล : สาขางานเทคนิคเครื่องกลระบบขนส่งทางราง
- เทคนิคการผลิต : สาขางานผลิตเครื่องจักรกล
- ไฟฟ้า : สาขางานบำรุงรักษาระบบไฟในระบบขนส่งทางราง, สาขางานรถไฟความเร็วสูง
- อิเล็กทรอนิกส์ : สาขางานอิเล็กทรอนิกส์การแพทย์
- สาขาวิชาที่ปรับปรุง พ.ศ. 2559
- ↑ สาขาวิชาที่เพิ่มเติม พ.ศ. 2559)
- เพิ่มเติม พ.ศ. 2561
- การตลาด : สาขางานธุรกิจการบริการยานยนต์
- อาหารและโภชนาการ : สาขางานการประกอบอาหารในเรือเดินทะเลระหว่างประเทศ
- การโรงแรม : สาขางานธุรกิจสนามกอล์ฟ, บริการบนเรือสำราญ
- เทคโนโลยีเครื่องนุ่งห่ม หรือ อุตสาหกรรมเสื้อผ้าสำเร็จรูป
หลักสูตรปริญญาตรีสายเทคโนโลยีหรือสายปฏิบัติการ
การเปิดสอนหลักสูตรปริญญาตรีในสถาบันการอาชีวศึกษา ใช้มาตรฐานคุณวุฒิอาชีวศึกษาระดับปริญญาตรีสายเทคโนโลยีหรือสายปฏิบัติการ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2557 ปัจจุบันเปิดสอน 6 สาขาวิชา ดังนี้
| # | กลุ่มสาขาวิชา | สาขาวิชา | ชื่อย่อปริญญา | |
|---|---|---|---|---|
| ไทย | อีงกฤษ | |||
| 1 | อุตสาหกรรม | เทคโนโลยียานยนต์ | ทล.บ. (เทคโนโลยียานยนต์) | B.Tech. (Automotive Technology) |
| เทคโนโลยีไฟฟ้า | ทล.บ. (เทคโนโลยีไฟฟ้า) | B.Tech. (Electrical Technology) | ||
| เทคโนโลยีอิเล็กทรอนิกส์ | ทล.บ. (บัญชี) | B.Tech. (Electronics Technology) | ||
| 2 | บริหารธุรกิจ | การตลาด | ทล.บ. (การตลาด) | B.Tech. (Marketing) |
| บัญชี | ทล.บ. (บัญชี) | B.Tech. (Accounting) | ||
| คอมพิวเตอร์ธุรกิจ | ทล.บ. (คอมพิวเตอร์ธุรกิจ) | B.Tech. (Business Computer) | ||
อ้างอิง
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา การรวมสถานศึกษาอาชีวศึกษาเพื่อจัดตั้งสถาบันการอาชีวศึกษา พ.ศ. ๒๕๕๕, กฎกระทรวง มาตรา เล่ม ๑๒๙ ตอนที่ ๕๖ ก ประกาศใช้เมื่อ 27 มิถุนายน 2555. สืบค้นเมื่อ 28 มิถุนายน 2561.
- ↑ ราชกิจจานุเบกษา การรวมสถานศึกษาอาชีวศึกษาเพื่อจัดตั้งสถาบันการอาชีวศึกษาเกษตร พ.ศ. ๒๕๕๖, กฎกระทรวง มาตรา เล่ม ๑๓๐ ตอนที่ ๔๐ ก ประกาศใช้เมื่อ 9 พฤษภาคม 2556. สืบค้นเมื่อ 28 มิถุนายน 2561.
- สำนักมาตรฐานการอาชีวศึกษาและวิชาชีพ สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา http://bsq2.vec.go.th/course/2556/course56new.html หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ พุทธศักราช 2556 - 2561
- คำสั่งสำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา ที่ 552/2557 และปรับปรุงเพิ่มเติม ที่ 145/2559, 436/2559, 234/2559, 2025/2559, 2202/2559, 419/2560, 1323/2560.
- "หลักสูตรระดับปริญญาตรีสายเทคโนโลยีหรือสายปฏิบัติการ พุทธศักราช 2557". สำนักมาตราฐานอาชีวศึกษา. สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา. สืบค้นเมื่อ 28 มิถุนายน 2561. Check date values in:
|accessdate=(help)
แหล่งข้อมูลอื่น
- สำนักมาตรฐานการอาชีวศึกษาและวิชาชีพ สอศ.
- ศูนย์ประสานงานสถาบันการอาชีวศึกษา
- หน่วยศึกษานิเทศก์ สอศ.