สมัยกลางตอนปลาย

สมัยกลางตอนปลาย คือช่วงเวลาในประวัติศาสตร์ยุโรปที่กินเวลาระหว่าง ค.ศ. 1250 จนถึง ค.ศ. 1500 โดยเป็นยุคสมัยที่ต่อเนื่องมาจากสมัยกลางตอนกลาง และเป็นช่วงก่อนสมัยใหม่ตอนต้น (ซึ่งในยุโรปส่วนใหญ่นั้นคือสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยา)

สมัยกลางตอนปลาย ภูมิภาคยุโรปและเมดิเตอร์เรเนียน

ภูมิภาคยุโรปและเมดิเตอร์เรเนียน ค.ศ. 1328 ยุโรปตะวันตก/กลาง      จักรวรรดิโรมันอันศักดิ์สิทธิ์      ฝรั่งเศส      กัสกอญ      โบฮีเมีย ยุโรปตะวันออก      คณะอัศวินท็อยโท      โกลเดนฮอร์ด      เมืองขึ้นของโกลเดนฮอร์ด      ฟีโอโดซียา      รูทีเนีย/กาลิเซีย      โปแลนด์      Mazovia      วอลเลเกีย      ฮาพส์บวร์ค      ฮังการีและโครเอเชีย      ลิทัวเนีย คาบสมุทรอิตาลี      ซิซิลี      นาโปลี      รัฐสันตะปาปา      ซาร์ดิเนีย      เวนิส      เจนัว คาบสมุทรไอบีเรีย      อารากอน      โปรตุเกส      กัสติยา      นาวาร์      กรานาดา ภูมิภาคนอร์ดิก      เดนมาร์ก      ไอซ์แลนด์      นอร์เวย์      สวีเดน หมู่เกาะอังกฤษ      อังกฤษและเวลส์      ไอร์แลนด์      สกอตแลนด์ คาบสมุรบอลข่าน/เอเชียตะวันตก      รากูซา      Cataro      อะเคีย      ดัชชีเอเธนส์      จักรวรรดิไบแซนไทน์      Mameluke Empire      เซอร์เบีย      รัฐเตอร์กิก      บอสเนีย      ครีต      คณะอัศวินบริบาล      Vidin      บัลแกเรีย      ไซปรัส      Ilkhan Empire      จอร์เจีย      เทรบิซอนด์ แอฟริกาเหนือ      ตูนิส      Marinids      Zayyanids      Hafsids

ในราว ค.ศ. 1300 ยุคสมัยความรุ่งเรื่องและเติบโตในยุโรปนั้นดำเนินมาจนถึงจุดหยุดนิ่ง โดยเกิดทั้งเหตุการณ์ขาดแคลนอาหารและโรคระบาดต่าง ๆ รวมถึงทุพภิกขภัยครั้งใหญ่ ค.ศ. 1315–1317 และกาฬมรณะ อันเป็นเหตุให้ประชากรในยุโรปนั้นลดลงกว่าครึ่งหนี่งจากสมัยก่อนหน้า ประกอบกับสถานการณ์ความไม่สงบต่าง ๆ และการติดพันในสงครามต่าง ๆ ด้วย

ฝรั่งเศสและอังกฤษประสบกับเหตุความไม่สงบอย่างรุนแรงจากชาวนา เช่น สงคราวชาวนาฝรั่งเศส สงคราวชาวนาอังกฤษ รวมทั้งความไม่สงบสืบเนื่องจากการสงครามต่าง ๆ กินเวลาต่อเนื่องกว่าศตวรรษ (สงครามร้อยปี) นอกจากนี้แล้วคริสตจักรคาทอลิกยังถูกท้าทายด้วยศาสนเภทตะวันตก โดยมักเรียกเหตุการณ์สำคัญต่างๆ นี้รวมกันว่าวิกฤติกาลของปลายสมัยกลางของยุโรป

นอกเหนือจากวิกฤติกาลต่างๆ นั้น ศตวรรษที่ 14 ยังเป็นช่วงเวลาของความก้าวหน้าครั้งใหญ่ในด้านศิลปะและวิทยาศาสตร์ด้วย อันสืบเนื่องมาจากการกลับมาสนใจในบันทึกโบราณในสมัยกรีกและโรมันโดยมีจุดเริ่มต้นมาตั้งแต่ช่วงสมัยกลางตอนเฟื่องฟู จึงทำให้เกิดสมัยฟื้นฟูศิลปวิทยาในอิตาลีขึ้น การเริ่มกลับมาศึกษาบันทึกภาษาลาตินได้เริ่มขึ้นก่อนหน้าในช่วงสมัยฟื้นฟูศิลปะวิทยาในศตรวรรษที่ 12 ผ่านทางการติดต่อค้าขายกับชาวอาหรับในช่วงสงครามครูเสด ส่วนที่มาของบันทึกกรีกอันสำคัญนั้นมาจากการเสียกรุงคอนสแตนติโนเปิลโดยจักรวรรดิออตโตมันซึ่งในเหตุการณ์นี้เหล่านักปราชญ์ชาวไบแซนไทน์ได้ลี้ภัยสงครามมายังตะวันตกโดยเฉพาะในอิตาลีเป็นสำคัญ

ประวัติศาสตร์

ยุโรปเหนือ

ยุโรปตะวันตกเฉียงเหนือ

ยุโรปตะวันตก

ยุโรปกลาง

ยุโรปตะวันออก

ยุโรปตะวันออกเฉียงใต้

ยุโรปตะวันตกเฉียงใต้

ประวัติศาสตร์สงคราม

ความขัดแย้งและการปฎิรูปทางศาสนา

ศาสนเภทพระสันตะปาปา

การปฏิรูปศาสนาฝ่ายโปรเตสแตนต์

การค้าและพาณิชย์

ศิลปะและวิทยาศาสตร์

ปรัชญา วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี

ทัศนศิลป์ และสถาปัตยกรรม

วรรณกรรม

ดนตรี

การแสดง

อ้างอิง

1. Wallace K. Ferguson, Europe in transition, 1300-1520 (1962) online.
2. Austin Alchon, Suzanne (2003). A pest in the land: new world epidemics in a global perspective. University of New Mexico Press. p. 21. ISBN 0-8263-2871-7.
3. Norman Cantor, The Civilization of the Middle Ages (1994) p. 480.
4. Cantor, p. 594.