ประวัติ ชาติภูมิ
สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ มีนามเดิมว่า วีระ รอดบำเรอ เกิดเมื่อวันพฤหัสบดี ขึ้น 8 ค่ำ เดือน 3 ปีมะเมีย จุลศักราช 1292 รัตนโกสินทรศก 148 ตรงกับวันที่ 26 มกราคม พ.ศ. 2473 โยมบิดาชื่อ นายลี รอดบำเรอ โยมมารดาชื่อ นางมา รอดบำเรอ ภูมิลำเนาอยู่บ้านป่าฝ้าย หมู่ที่ 4 ตำบลเขาแร้ง อำเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี
การศึกษา
- แผนกนักธรรม-บาลี
เมื่อได้เข้าอยู่ในสำนักวัดเทพธิดารามเรียบร้อยแล้วก็เริ่มศึกษาเล่าเรียนพระปริยัติธรรมทั้งแผนกธรรมและบาลีได้ศึกษาในสำนักเรียนวัดเทพธิดาราม และสำนักเรียนอื่น ๆ เช่น วัดสระเกศ วัดจักรพรรดิ ราชาวาส วัดมหาธาตุ วัดสามพระยา วัดสุทัศนเทพวราราม วัดทองนพคุณ สอบประโยค ป.ธ. 3- ป.ธ. 6 ได้ในสมัยที่ยังเป็นสามเณร
- พ.ศ. 2488 อายุ 16 ปี สอบนักธรรมชั้นตรีได้ ที่วัดโสคาประดิษฐารามสำนักเรียนคณะจังหวัดราชบุรี
- พ.ศ. 2489 อายุ 17 ปี สอบเปรียญธรรม 3 ประโยค ได้ สำนักเรียนวัดเทพธิดารามวรวิหาร กรุงเทพมหานคร
- พ.ศ. 2491 อายุ 19 ปี สอบเปรียญธรรม 3 ประโยค ได้ สำนักเรียนวัดเทพธิดาราม กรุงเทพมหานคร
- พ.ศ. 2492 อายุ 20 ปี สอบเปรียญธรรม 4 ประโยค ได้ สำนักเรียนวัดเทพธิดาราม กรุงเทพมหานคร
- พ.ศ. 2493 อายุ 21 ปี สอบนักธรรมชั้นตรีได้ สำนักเรียนวัดเทพธิดาราม กรุงเทพมหานคร
- พ.ศ. 2504 สอบไล่ได้เปรียญธรรม 9 ประโยค สำนักเรียนวัดเทพธิดาราม
- แผนกสามัญ
สมัยเยาว์วัยได้หัดอ่านและเขียนอักษรสมัยอยู่ที่บ้านโดยมีปู่เป็นผู้สอนเมื่ออายุเข้าเกณฑ์เรียนหนังสือตามพระราชบัญญัติประถมศึกษา ปู่จึงไปฝากเข้าเรียนที่โรงเรียนประชาบาลวัดโสคาประดิษฐาราม (เขาแร้ง) ซึ่งเป็นโรงเรียนใกล้บ้าน เมื่อสอบได้ชั้นประถมบริบูรณ์แล้วได้เข้าเรียนต่อชั้นมัธยมศึกษาที่โรงเรียนพรเพิ่มวุฒิ ถนนราษฏรยินดี ในเมืองราชบุรีในสมัยที่เป็นนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา บิดาได้นำไปฝากเป็นศิษย์ให้อยู่ในความปกครองดูแลของท่านพระครูวิสุทธิสมณวัตร (แย้ม กนตฺสิโล) เจ้าอาวาสวัดท้ายเมือง ตำบลพงสวาย ใกล้กรมการทหารช่างราชบุรี ในปี พ.ศ. 2486 ภัยสงครามทางอากาศคุกคามหนัก บิดาจึงรับกลับไป อยู่บ้าน เป็นไข้หนักในปีนั้นกำลังเรียนอยู่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2 เลย ไม่ได้สอบไล่ และไม่ได้เรียนต่อ
บรรพชา
ณ วัดเขาวังสะดึง ตำบลเขาแร้ง อำเภอเมืองราชบุรี จังหวัดราชบุรี เมื่ออายุ 16 ปี เมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2488 ตรงกับวันอาทิตย์ แรม 7 ค่ำ เดือน 8 ปีระกา จุลศักราช 1307 โดยมีเจ้าอธิการวงศ์ ธมฺมปาโล วัดเกาะลอย เจ้าคณะคณะตำบลเกาะพลับพลา เขาแร้ง เป็นพระอุปัชฌาย์บรรพชาแล้วสังกัดอยู่ที่วัดโสคาประดิษฐาราม (เขาแร้ง) ตำบลเข้าแร้ง อำเภอเมืองราชบุรี โดยมีพระอธิการนกเป็นอาจารย์ผู้ปกครองได้ศึกษาพระปริยัติธรรมแผนกนักธรรมชั้นตรี และสอบได้ในปีนั้น ในปี พ.ศ. 2487 ประมาณเดือนมีนาคม พระอธิการนก อาวาสวัดโสคาประดิษฐารามลาสิกขา พระครูวิสุทธิสมณวัตร (แย้ม กนตฺสิโล) เจ้าอาวาสวัดท้ายเมือง ซึ่งเป็นผู้ปกครองลงในสมัยเป็นนักเรียนชั้นมัธยมได้เจรจาขอสามเณรวีระต่อโยมบิดาเพื่อจะส่งให้ศึกษาเล่าเรียนที่กรุงเทพ โยมบิดาก็อนุญาตด้วยดี ท่านพระครูฯ จึงกำหนดวัน ส่งไปศึกษาเล่าเรียนย้ายสำนักสามเณรวีระพร้อมด้วยโยมบิดาได้เดินทางออกจากบ้านในวันพฤหัสบดี แรม 8 ค่ำ เดือน 6 ปีวอก ตรงกับวันที่ 24 พฤษภาคม 2489 พักแรมที่วัดท้ายเมืองหนึ่งคืน รุ่งขึ้นท่านพระครูวิสุทธิสมณวัตร พาเข้ากรุงเทพฯ โดยทางรถไฟ ขึ้นรถไฟที่สถานีรถไฟราชบุรีมาลงที่สถานีบางกอกน้อยแล้วลงเรือข้ามฟากขึ้นที่ท่าพระจันทร์นั่งรถรางสายรอบเมืองไปลงที่ประตูสำราญราษฏร์ประตูผี ท่านพระครูฯ ได้นำไปฝากไว้ที่วัดเทพธิดาราม อยู่ในปกครองของพระมหาพลอย ญาณสํวโร ปธ. 6 ในสมัยนั้น
อุปสมบท
ณ พัทธสีมาวัดเทพธิดาราม ตำบลสำราญราษฏร์ เขตพระนคร กรุงเทพมหานคร เมื่ออายุ 20 ปี ในวันที่ 6 พฤษภาคม 2494 ตรงกับวันอาทิตย์ ขึ้น 1 ค่ำ เดือน 6 โดยมีพระมงคลธรรมรังสี (ปาน อินฺทโชโต) เจ้าอาวาสวัดเทพธิดาราม เป็นพระอุปัชฌาย์ พระราชธรรมเสนานี (ศุข สุภทฺโท ป.ธ. 4) วัดมหาธาตุวรวิหาร เจ้าคณะจังหวัดราชบุรี เป็นพระกรรมวาจาจารย์ พระวิสุทธิโสภณ (ปลอด กมุทฺโท ป.ธ. 9) ผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสระเกศราชวรมหาวิหาร กรุงเทพมหานคร เป็นพระอนุสาวนาจารย์ สำร็จเป็นพระภิกษุด้วย ญัตติจตุตถกรรมวาจา เวลา 14.25 น. อยู่จำพรรษาที่วัดเทพธิดารามตลอดมา จนถึงวันที่ 5 กรกฎาคม 2507 จึงย้ายเข้ามาอยุ่วัดสุทัศนเทพวราราม
งานการศึกษา
- พ.ศ. 2494 เป็นครูสอนพระปริยัติธรรมแผนกบาลี สำนักเรียนวัดเทพธิดาราม เป็นกรรมการตรวจธรรมสนามหลวง
- พ.ศ. 2495 เป็นกรรมการตรวจบาลีสนามหลวง
- พ.ศ. 2504 เป็นครูสอนพระปริยัติธรรมแผนกบาลี สำนักเรียนวัดสามพระยา สอบไล่ได้เปรียญธรรม 9 ประโยค สังกัดสำนักเรียนวัดเทพธิดาราม
- พ.ศ. 2507 เป็นครูสอนพระปริยัติธรรมแผนกบาลี สำนักเรียนวัดสุทัศนเทพวราราม
- พ.ศ. 2517 เป็นอาจารย์ใหญ่สำนักเรียนวัดสุทัศนเทพวราราม
- พ.ศ. 2527 – ปัจจุบัน เป็นเจ้าสำนักเรียนวัดสุทัศนเทพวราราม เป็นผู้อำนวยการกองตรวจธรรมสนามหลวงชั้นโท
- พ.ศ. 2535 มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย ได้ถวายปริญญาบัตรพุทธศาสตรดุษฎีบัณฑิต กิตติมศักดิ์ ประกาศเกียรติคุณ
งานปกครอง - พ.ศ. 2505 เป็นพระกรรมวาจาจารย์
- พ.ศ. 2508 เป็นผู้ช่วยเจ้าอาวาสวัดสุทัศนเทพวราราม
- พ.ศ. 2509 เป็นเจ้าคณะ 9 วัดสุทัศนเทพวราราม
- พ.ศ. 2512 เป็นเจ้าคณะอำเภอพระโขนง
- พ.ศ. 2513 เป็นพระอุปัชณาย์
- พ.ศ. 2516 เป็นรองเจ้าคณะภาค 4
- พ.ศ. 2520 เป็นรองเจ้าอาวาสวัดสุทัศนเทพวราราม
- พ.ศ. 2522 – 2552 เป็นเจ้าคณะภาค 4
- พ.ศ. 2526 เป็นผู้รักษาการแทนเจ้าอาวาสวัดสุทัศนเทพวราราม
- พ.ศ. 2527 – ปัจจุบัน เป็นเจ้าอาวาสวัดสุทัศนเทพวราราม
- พ.ศ. 2535 – ปัจจุบัน เป็นกรรมการมหาเถรสมาคม
- พ.ศ. - ... เป็นรองแม่กองธรรมสนามหลวง
- พ.ศ. 2556 เป็นคณะผู้ปฏิบัติหน้าที่สมเด็จพระสังฆราช
ศาสนกิจที่ให้ความสำคัญ คือการไหว้พระสวดมนต์ หากไม่มีกิจธุระสำคัญอื่นใด เช่นงานหลวงหรืองานด้านอื่นๆ ท่านจะไหว้พระ สวดมนต์ที่พระอุโบสถเป็นประจำไม่ขาด ถึงแม้ตอนที่สุขภาพถูกพยาธิเบียดเบียดก็ไม่ยอมขาด ได้ไหว้พระสวดมนต์ก็จะสบายใจเป็นที่สุด เพราะท่านเป็นพระสงฆ์ที่สวดมนต์ได้ทุกบท และเสียงสวดก็ไพเราะน่าฟังเป็นอย่างยิ่ง เป็นที่เคารพศรัทธาแก่สาธุชนที่ได้รับฟัง นอกจากนี้ยังเป็นผู้ที่สนใจในการศึกษาหาความรู้ในวิชาการด้านต่าง ๆ อยู่เป็นประจำ
สมณศักดิ์ - พ.ศ. 2508 ได้รับพระราชทานตั้งสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญ ที่ พระศรีวิสุทธิวงศ์ นับเป็นองค์ที่ 2 แห่งวัดสุทัศนเทพวราราม
- พ.ศ. 2514 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นราช ที่ พระราชเมธี ศรีประสาธน์สุตาคม อุดมปฏิปกร ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี นับเป็นองค์ที่ 11 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
- พ.ศ. 2523 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นเทพ ที่ พระเทพเวที ตรีปิฎกคุณ สุนทรธรรมภูษิต ยติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
- พ.ศ. 2530 ได้รับพระราชทานเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะชั้นธรรม ที่ พระธรรมปิฏก อดุลญาณนายก ดิลกศาสนกิจ ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
- พ.ศ. 2535 ได้รับสถาปนาเลื่อนสมณศักดิ์เป็นพระราชาคณะเจ้าคณะรอง (ชั้นหิรัณยบัฏ) ที่ พระวิสุทธาธิบดี ศรีพิพัฒนาภรณ์ สุนทรศีลาจาร ธรรมโวทานธารี ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี (นับเป็นองค์ที่ 3 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์)
- พ.ศ. 2553 ได้รับสถาปนาสมณศักดิ์เป็นสมเด็จพระราชาคณะชั้นสุพรรณบัฏ ที่ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ ญาณอดุลสุนทรนายก ปริยัติดิลกศีลาจารนิวิฐ พิพิธกิจจานุกิจวิธาน ศาสนภารประสิทธิ์ ตรีปิฎกบัณฑิต มหาคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี อรัญวาสี
มรณภาพ สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ อาพาธจากอาการเส้นโลหิตในสมองแตกตั้งแต่ปี พ.ศ. 2551 เข้ารักษาตัวที่โรงพยาบาลกรุงเทพเป็นระยะ ต่อมามีโรคมะเร็งลำไส้และโรคไตแทรกซ้อน จนกระทั่งมรณภาพจากอาการติดเชื้อในกระแสโลหิตเมื่อวันจันทร์ที่ 11 เมษายน พ.ศ. 2559 เวลาประมาณ 9.00 น. ณ โรงพยาบาลกรุงเทพ สิริอายุได้ 86 ปี 75 วัน
ในวันที่ 17 เมษายน พ.ศ. 2559 เวลา 17.00 น. พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้า โปรดกระหม่อมให้ นายอำพล เสนาณรงค์ องคมนตรี เป็นผู้แทนพระองค์ไปในการพิธีพระราชทานน้ำหลวงสรงศพสมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (วีระ ภทฺทจารี) การนี้ทรงพระกรุณาโปรดฯ พระราชทานเครื่องเกียรติยศประกอบศพตามสมณศักดิ์ ประกอบด้วย โกศไม้สิบสอง ฉัตรเครื่องสูง ทองแผ่ลวด และทรงรับศพอยู่ในพระบรมราชานุเคราะห์เป็นเวลา 7 วัน 50 วัน และ 100 วันตามลำดับ
อ้างอิง - ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม 82, ตอนที่ 111 ง ฉบับพิเศษ, 23 ธันวาคม 2508, หน้า 4
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม 88, ตอนที่ 151 ง ฉบับพิเศษ, 31 ธันวาคม 2514, หน้า 5
- ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม 97, ตอนที่ 188 ง ฉบับพิเศษ, 5 ธันวาคม 2523, หน้า 2
- ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศสำนักนายกรัฐมนตรี เรื่อง พระราชทานสัญญาบัตรตั้งสมณศักดิ์, เล่ม 104, ตอนที่ 253 ง ฉบับพิเศษ, 5 ธันวาคม 2530, หน้า 2-3
- ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ สถาปนาสมณศักดิ์, เล่ม 110, ตอนที่ 19 ก ฉบับพิเศษ, 19 กุมภาพันธ์ 2536, หน้า 9-11
- ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศสถาปนาสมณศักดิ์, เล่ม 128, ตอนที่ 9 ข, 1 มิถุนายน 2554, หน้า 1-3
- สิ้น 'สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์' เจ้าอาวาสวัดสุทัศน์ฯ สิริรวมอายุ 86 ปี, ไทยรัฐ, สืบค้นวันที่ 12 เมษายน 2559
สมเด, จพระพ, ทธโฆษาจารย, ระ, ภท, ทจาร, บทความน, งต, องการเพ, มแหล, งอ, างอ, งเพ, อพ, จน, ความถ, กต, อง, ณสามารถพ, ฒนาบทความน, ได, โดยเพ, มแหล, งอ, างอ, งตามสมควร, เน, อหาท, ขาดแหล, งอ, างอ, งอาจถ, กลบออก, เป, นสมเด, จพระราชาคณะ, เคยดำรงตำแหน, งสำค, เช, กรรมการ. bthkhwamniyngtxngkarephimaehlngxangxingephuxphisucnkhwamthuktxng khunsamarthphthnabthkhwamniidodyephimaehlngxangxingtamsmkhwr enuxhathikhadaehlngxangxingxacthuklbxxksmedcphraphuththokhsacary wira phth thcari epnsmedcphrarachakhna ekhydarngtaaehnngsakhy echn krrmkarmhaethrsmakhmodysmnskdi ecaxawaswdsuthsnethphwraramrachwrmhawihar aelakhnaphuptibtihnathismedcphrasngkhrachsmedcphraphuththokhsacary wira phth thcari ekid26 mkrakhm ph s 2473mrnphaph11 emsayn ph s 2559xayu86 pi 75 wnphrrsa65wdwdsuthsnethphwraramrachwrmhawiharcnghwdkrungethphmhankhrsngkdmhanikaywuthinkthrrmchnexk epriyythrrm 9 praoykhtaaehnngkrrmkarmhaethrsmakhm ecaxawaswdsuthsnethphwraramrachwrmhawiharswnhnungkhxngsaranukrmphraphuththsasna enuxha 1 prawti 1 1 chatiphumi 1 2 karsuksa 1 3 brrphcha 1 4 xupsmbth 1 5 ngankarsuksa 2 nganpkkhrxng 3 sasnkicthiihkhwamsakhy 4 smnskdi 5 mrnphaph 6 xangxingprawti aekikhchatiphumi aekikh smedcphraphuththokhsacary minamedimwa wira rxdbaerx ekidemuxwnphvhsbdi khun 8 kha eduxn 3 pimaemiy culskrach 1292 rtnoksinthrsk 148 trngkbwnthi 26 mkrakhm ph s 2473 oymbidachux nayli rxdbaerx oymmardachux nangma rxdbaerx phumilaenaxyubanpafay hmuthi 4 tablekhaaerng xaephxemuxngrachburi cnghwdrachburi karsuksa aekikh aephnknkthrrm baliemuxidekhaxyuinsankwdethphthidarameriybrxyaelwkerimsuksaelaeriynphrapriytithrrmthngaephnkthrrmaelabaliidsuksainsankeriynwdethphthidaram aelasankeriynxun echn wdsraeks wdckrphrrdi rachawas wdmhathatu wdsamphraya wdsuthsnethphwraram wdthxngnphkhun sxbpraoykh p th 3 p th 6 idinsmythiyngepnsamenr ph s 2488 xayu 16 pi sxbnkthrrmchntriid thiwdoskhapradistharamsankeriynkhnacnghwdrachburi ph s 2489 xayu 17 pi sxbepriyythrrm 3 praoykh id sankeriynwdethphthidaramwrwihar krungethphmhankhr ph s 2491 xayu 19 pi sxbepriyythrrm 3 praoykh id sankeriynwdethphthidaram krungethphmhankhr ph s 2492 xayu 20 pi sxbepriyythrrm 4 praoykh id sankeriynwdethphthidaram krungethphmhankhr ph s 2493 xayu 21 pi sxbnkthrrmchntriid sankeriynwdethphthidaram krungethphmhankhr ph s 2504 sxbilidepriyythrrm 9 praoykh sankeriynwdethphthidaramaephnksamysmyeyawwyidhdxanaelaekhiynxksrsmyxyuthibanodymipuepnphusxnemuxxayuekhaekntheriynhnngsuxtamphrarachbyytiprathmsuksa pucungipfakekhaeriynthiorngeriynprachabalwdoskhapradistharam ekhaaerng sungepnorngeriyniklban emuxsxbidchnprathmbriburnaelwidekhaeriyntxchnmthymsuksathiorngeriynphrephimwuthi thnnrastryindi inemuxngrachburiinsmythiepnnkeriynchnmthymsuksa bidaidnaipfakepnsisyihxyuinkhwampkkhrxngduaelkhxngthanphrakhruwisuththismnwtr aeym knt siol ecaxawaswdthayemuxng tablphngsway iklkrmkarthharchangrachburi inpi ph s 2486 physngkhramthangxakaskhukkhamhnk bidacungrbklbip xyuban epnikhhnkinpinnkalngeriynxyuchnmthymsuksapithi 2 ely imidsxbil aelaimideriyntx ph s 2535 mhawithyalymhaculalngkrnrachwithyaly idthwaypriyyabtrphuththsastrdusdibnthitkittimskdibrrphcha aekikh n wdekhawngsadung tablekhaaerng xaephxemuxngrachburi cnghwdrachburi emuxxayu 16 pi emuxwnthi 1 krkdakhm 2488 trngkbwnxathity aerm 7 kha eduxn 8 piraka culskrach 1307 odymiecaxthikarwngs thm mpaol wdekaalxy ecakhnakhnatablekaaphlbphla ekhaaerng epnphraxupchchaybrrphchaaelwsngkdxyuthiwdoskhapradistharam ekhaaerng tablekhaaerng xaephxemuxngrachburi odymiphraxthikarnkepnxacaryphupkkhrxngidsuksaphrapriytithrrmaephnknkthrrmchntri aelasxbidinpinn inpi ph s 2487 pramaneduxnminakhm phraxthikarnk xawaswdoskhapradistharamlasikkha phrakhruwisuththismnwtr aeym knt siol ecaxawaswdthayemuxng sungepnphupkkhrxnglnginsmyepnnkeriynchnmthymidecrcakhxsamenrwiratxoymbidaephuxcasngihsuksaelaeriynthikrungethph oymbidakxnuyatdwydi thanphrakhru cungkahndwn sngipsuksaelaeriynyaysanksamenrwiraphrxmdwyoymbidaidedinthangxxkcakbaninwnphvhsbdi aerm 8 kha eduxn 6 piwxk trngkbwnthi 24 phvsphakhm 2489 phkaermthiwdthayemuxnghnungkhun rungkhunthanphrakhruwisuththismnwtr phaekhakrungethph odythangrthif khunrthifthisthanirthifrachburimalngthisthanibangkxknxyaelwlngeruxkhamfakkhunthithaphracnthrnngrthrangsayrxbemuxngiplngthipratusarayrastrpratuphi thanphrakhru idnaipfakiwthiwdethphthidaram xyuinpkkhrxngkhxngphramhaphlxy yanswor pth 6 insmynn xupsmbth aekikh n phththsimawdethphthidaram tablsarayrastr ekhtphrankhr krungethphmhankhr emuxxayu 20 pi inwnthi 6 phvsphakhm 2494 trngkbwnxathity khun 1 kha eduxn 6 odymiphramngkhlthrrmrngsi pan xin thochot ecaxawaswdethphthidaram epnphraxupchchay phrarachthrrmesnani sukh suphth oth p th 4 wdmhathatuwrwihar ecakhnacnghwdrachburi epnphrakrrmwacacary phrawisuththiosphn plxd kmuth oth p th 9 phuchwyecaxawaswdsraeksrachwrmhawihar krungethphmhankhr epnphraxnusawnacary sarcepnphraphiksudwy yttictutthkrrmwaca ewla 14 25 n xyucaphrrsathiwdethphthidaramtlxdma cnthungwnthi 5 krkdakhm 2507 cungyayekhamaxyuwdsuthsnethphwraram ngankarsuksa aekikh ph s 2494 epnkhrusxnphrapriytithrrmaephnkbali sankeriynwdethphthidaram epnkrrmkartrwcthrrmsnamhlwng ph s 2495 epnkrrmkartrwcbalisnamhlwng ph s 2504 epnkhrusxnphrapriytithrrmaephnkbali sankeriynwdsamphraya sxbilidepriyythrrm 9 praoykh sngkdsankeriynwdethphthidaram ph s 2507 epnkhrusxnphrapriytithrrmaephnkbali sankeriynwdsuthsnethphwraram ph s 2517 epnxacaryihysankeriynwdsuthsnethphwraram ph s 2527 pccubn epnecasankeriynwdsuthsnethphwraram epnphuxanwykarkxngtrwcthrrmsnamhlwngchnoth ph s 2535 mhawithyalymhaculalngkrnrachwithyaly idthwaypriyyabtrphuththsastrdusdibnthit kittimskdi prakasekiyrtikhunnganpkkhrxng aekikhph s 2505 epnphrakrrmwacacary ph s 2508 epnphuchwyecaxawaswdsuthsnethphwraram ph s 2509 epnecakhna 9 wdsuthsnethphwraram ph s 2512 epnecakhnaxaephxphraokhnng ph s 2513 epnphraxupchnay ph s 2516 epnrxngecakhnaphakh 4 ph s 2520 epnrxngecaxawaswdsuthsnethphwraram ph s 2522 2552 epnecakhnaphakh 4 ph s 2526 epnphurksakaraethnecaxawaswdsuthsnethphwraram ph s 2527 pccubn epnecaxawaswdsuthsnethphwraram ph s 2535 pccubn epnkrrmkarmhaethrsmakhm ph s epnrxngaemkxngthrrmsnamhlwng ph s 2556 epnkhnaphuptibtihnathismedcphrasngkhrachsasnkicthiihkhwamsakhy aekikhkhuxkarihwphraswdmnt hakimmikicthurasakhyxunid echnnganhlwnghruxngandanxun thancaihwphra swdmntthiphraxuobsthepnpracaimkhad thungaemtxnthisukhphaphthukphyathiebiydebiydkimyxmkhad idihwphraswdmntkcasbayicepnthisud ephraathanepnphrasngkhthiswdmntidthukbth aelaesiyngswdkipheraanafngepnxyangying epnthiekharphsrththaaeksathuchnthiidrbfng nxkcakniyngepnphuthisnicinkarsuksahakhwamruinwichakardantang xyuepnpracasmnskdi aekikhph s 2508 idrbphrarachthantngsmnskdiepnphrarachakhnachnsamy thi phrasriwisuththiwngs 1 nbepnxngkhthi 2 aehngwdsuthsnethphwraram ph s 2514 idrbphrarachthaneluxnsmnskdiepnphrarachakhnachnrach thi phrarachemthi sriprasathnsutakhm xudmptipkr ytikhnissr bwrsngkharam khamwasi 2 nbepnxngkhthi 11 aehngkrungrtnoksinthr ph s 2523 idrbphrarachthaneluxnsmnskdiepnphrarachakhnachnethph thi phraethphewthi tripidkkhun sunthrthrrmphusit ytikhnissr bwrsngkharam khamwasi 3 ph s 2530 idrbphrarachthaneluxnsmnskdiepnphrarachakhnachnthrrm thi phrathrrmpitk xdulyannayk dilksasnkic tripidkbnthit mhakhnissr bwrsngkharam khamwasi 4 ph s 2535 idrbsthapnaeluxnsmnskdiepnphrarachakhnaecakhnarxng chnhirnybt thi phrawisuththathibdi sriphiphthnaphrn sunthrsilacar thrrmowthanthari tripidkbnthit mhakhnissr bwrsngkharam khamwasi 5 nbepnxngkhthi 3 aehngkrungrtnoksinthr ph s 2553 idrbsthapnasmnskdiepnsmedcphrarachakhnachnsuphrrnbt thi smedcphraphuththokhsacary yanxdulsunthrnayk priytidilksilacarniwith phiphithkiccanukicwithan sasnpharprasiththi tripidkbnthit mhakhnissr bwrsngkharam khamwasi xrywasi 6 mrnphaph aekikhsmedcphraphuththokhsacary xaphathcakxakaresnolhitinsmxngaetktngaetpi ph s 2551 ekharksatwthiorngphyabalkrungethphepnraya txmamiorkhmaernglaisaelaorkhitaethrksxn cnkrathngmrnphaphcakxakartidechuxinkraaesolhitemuxwncnthrthi 11 emsayn ph s 2559 ewlapraman 9 00 n n orngphyabalkrungethph sirixayuid 86 pi 75 wn 7 inwnthi 17 emsayn ph s 2559 ewla 17 00 n phrabathsmedcphraecaxyuhwthrngphrakrunaoprdekla oprdkrahmxmih nayxaphl esnanrngkh xngkhmntri epnphuaethnphraxngkhipinkarphithiphrarachthannahlwngsrngsphsmedcphraphuththokhsacary wira phth thcari karnithrngphrakrunaoprd phrarachthanekhruxngekiyrtiysprakxbsphtamsmnskdi prakxbdwy oksimsibsxng chtrekhruxngsung thxngaephlwd aelathrngrbsphxyuinphrabrmrachanuekhraahepnewla 7 wn 50 wn aela 100 wntamladbxangxing aekikh rachkiccanuebksa aecngkhwamsanknaykrthmntri eruxng phrarachthansyyabtrtngsmnskdi elm 82 txnthi 111 ng chbbphiess 23 thnwakhm 2508 hna 4 rachkiccanuebksa aecngkhwamsanknaykrthmntri eruxng phrarachthansyyabtrtngsmnskdi elm 88 txnthi 151 ng chbbphiess 31 thnwakhm 2514 hna 5 rachkiccanuebksa aecngkhwamsanknaykrthmntri eruxng phrarachthansyyabtrtngsmnskdi elm 97 txnthi 188 ng chbbphiess 5 thnwakhm 2523 hna 2 rachkiccanuebksa prakassanknaykrthmntri eruxng phrarachthansyyabtrtngsmnskdi elm 104 txnthi 253 ng chbbphiess 5 thnwakhm 2530 hna 2 3 rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakas sthapnasmnskdi elm 110 txnthi 19 k chbbphiess 19 kumphaphnth 2536 hna 9 11 rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakassthapnasmnskdi elm 128 txnthi 9 kh 1 mithunayn 2554 hna 1 3 sin smedcphraphuththokhsacary ecaxawaswdsuthsn sirirwmxayu 86 pi ithyrth subkhnwnthi 12 emsayn 2559ekhathungcak https th wikipedia org w index php title smedcphraphuththokhsacary wira phth thcari amp oldid 9108987, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
