fbpx
วิกิพีเดีย

สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (อ้วน ติสฺโส)

สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ นามเดิม อ้วน แสนทวีสุข ฉายา ติสฺโส (21 มีนาคม พ.ศ. 2410 - 26 มกราคม พ.ศ. 2499) อดีตเจ้าอาวาสวัดสุปัฏนารามวรวิหาร อำเภอเมืองอุบลราชธานี วัดสุทธจินดาวรวิหาร มณฑลนครราชสีมา วัดบรมนิวาสราชวรวิหาร กรุงเทพฯ วัดพระศรีมหาธาตุวรมหาวิหาร กรุงเทพฯ แม่กองธรรมสนามมณฑลตลอดระยะที่ยังมิได้ยุบมณฑล รองแม่กองธรรมสนามหลวง กรรมการตรวจข้อสอบพระปริยัติธรรมสนามหลวง กรรมการมหาเถระสมาคม กรรมการมหามกุฎราชวิทยาลัย กรรมการฝ่ายศึกษาประชาบาล เขตปทุมวัน รองเจ้าคณะใหญ่ธรรมยุต เจ้าคณะตรวจการภาค 3 , 4 , 5 องค์ประธานคณะวินัยธร ชั้นฎีกาตามพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2484 และสังฆนายกรูปแรกแห่งประเทศไทย ตามพระราชบัญญัติคณะสงฆ์ พ.ศ. 2484

สมเด็จพระมหาวีรวงศ์
(อ้วน ติสฺโส)
เกิด21 มีนาคม 2410
มรณภาพ26 มกราคม 2499
อายุ88 ปี 311 วัน
อุปสมบท20 มีนาคม 2430
พรรษา68
วัดวัดสุปัฏนารามวรวิหาร
วัดสุทธจินดาวรวิหาร
วัดบรมนิวาส
วัดพระศรีมหาธาตุ
จังหวัดอุบลราชธานี
สังกัดธรรมยุติกนิกาย
วุฒินักธรรมชั้นเอก
เปรียญธรรม 5 ประโยค
ตำแหน่งรองแม่กองธรรมสนามหลวง
กรรมการมหาเถระสมาคม
กรรมการมหามกุฎราชวิทยาลัย
รองเจ้าคณะใหญ่ธรรมยุต
เจ้าคณะตรวจการภาค 3 , 4 , 5
ประธานคณะวินัยธร
สังฆนายกรูปแรก
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมพระพุทธศาสนา

ประวัติ

สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ มีนามเดิมว่า “อ้วน แสนทวีสุข” เกิดเมื่อวันที่ 21 มีนาคม พุทธศักราช 2410 ณ บ้านแคน ตำบลดอนมดแดง อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี โยมบิดาเป็นกรมการเมืองชื่อเพี้ยเมืองกลาง (เคน แสนทวีสุข) โยมมารดาชื่อบุตสี แสนทวีสุข

บรรพชาและอุปสมบท

บรรพชา เป็นสามเณรสังกัดมหานิกาย เมื่อ พ.ศ. 2429 ขณะที่อายุได้ 19 ปี ที่วัดสว่าง ตำบลสว่าง อำเภอวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี แล้วแปลงเป็นธรรมยุติกนิกายที่วัดศรีทอง (วัดศรีอุบลรัตนาราม ในปัจจุบัน) อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี และอุปสมบท เมื่อวันที่ 20 มีนาคม พ.ศ. 2430 ณ พัทธสีมา วัดศรีทอง (วัดศรีอุบลรัตนาราม ในปัจจุบัน) อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี โดยมีท่านเทวธมฺมี (ม้าว) เป็นพระอุปัชฌาย์ ท่านโชติปาโล (ชา) เป็นพระกรรมวาจาจารย์ และพระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (จันทร์ สิริจนฺโท) เป็นพระอนุสาวนาจารย์

การศึกษา

สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (อ้วน ติสฺโส) ได้ศึกษาเล่าเรียน หลังจากอุปสมบทแล้ว ก็ได้เล่าเรียนอักษรสมัย และพระปริยัติธรรมที่สำนักเรียนวัดศรีทอง อำเภอเมืองอุบลราชธานี จังหวัดอุบลราชธานี ในปี พ.ศ. 2433 ได้ย้ายสำนักเข้ามาศึกษาเล่าเรียนในกรุงเทพฯ โดยศึกษาเล่าเรียนอยู่ในสำนักพระสาสนโสภณ (อ่อน อหึสโก) แล้วเข้าสอบพระปริยัติธรรมตามหลักสูตรของมหามกุฎราชวิทยาลัยได้เป็นเปรียญตรี (เทียบ 4 ประโยค) ใน พ.ศ. 2439 และสอบได้เปรียญโท (เทียบ 5 ประโยค) ใน พ.ศ. 2440

ตำแหน่งงานปกครองคณะสงฆ์

การปกครองวัด (เจ้าอาวาส)

ท่านได้ดำรงตำแหน่งเจ้าอาวาสต่างๆดังนี้

  • พ.ศ. 2446 เจ้าอาวาสวัดสุปัฏนาราม จังหวัดอุบลราชธานี
  • พ.ศ. 2470 เจ้าอาวาสวัดสุทธจินดา จังหวัดนครราชสีมา
  • พ.ศ. 2475 เจ้าอาวาสวัดบรมนิวาส กรุงเทพมหานคร
  • พ.ศ. 2485 เจ้าอาวาสวัดพระศรีมหาธาตุ บางเขน กรุงเทพมหานคร

การปกครองมณฑล

ได้ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะมณฑลต่าง ๆ ดังนี้

  • พ.ศ. 2442 ปฏิบัติหน้าที่ผู้ช่วยเจ้าคณะมณฑลอีสาน
  • พ.ศ. 2446 ปฏิบัติหน้าที่แทนเจ้าคณะมณฑลอีสาน
  • พ.ศ. 2447 ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะมณฑลอีสาน
  • พ.ศ. 2454 ดำรงตำแหน่งเจ้าคณะมณฑลอุบล
  • พ.ศ. 2465 ผู้รั้งตำแหน่งเจ้าคณะมณฑลร้อยเอ็ด (พ.ศ. 2454 โปรดเกล้าฯ ให้แยกมณฑลอีสานออกเป็นมณฑลอุบลและมณฑลร้อยเอ็ด)
  • พ.ศ. 2469 รวมมณฑลอุบลราชธานีและมณฑลร้อยเอ็จเข้ากับมณฑลนครราชสีมา โดยมีท่านเป็นเจ้าคณะมณฑล

ตำแหน่งพิเศษ

ลำดับสมณศักดิ์

  • พ.ศ. 2447 เป็นพระราชาคณะชั้นสามัญที่ พระสาสนดิลก
  • พ.ศ. 2454 เป็นพระราชาคณะเสมอชั้นราชในราชทินนามเดิม
  • พ.ศ. 2455 เป็นพระราชาคณะชั้นราชที่ พระราชมุนี ตรีปิฎกาลังการ ไวยัติญาณ ยติคณิศร บวรสังฆาราม คามวาสี
  • พ.ศ. 2464 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพเมธี ศรีวิบุลยนายก ตรีปิฎกธาดา มหาคณฤศร บวรสังฆาราม คามวาสี
  • พ.ศ. 2468 เป็นพระราชาคณะชั้นเทพพิเศษที่ พระโพธิวงศาจารย์ ญาณวิสุทธจริยาปริณายก ตรีปิฎกธรรมสุนทร ยติคณิศร บวรศีลาทิขันธ์ อรัณยวาสี
  • พ.ศ. 2472 เป็นพระราชาคณะชั้นธรรมที่ พระธรรมปาโมกข์ ยุตโยคญาณดิลก ไตรปิฎกธารี ธรรมวาทียติคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
  • พ.ศ. 2475 เป็นพระราชาคณะมัชฌิมมหาคณิศวรานุนายก (เจ้าคณะรองคณะกลาง) ที่ พระพรหมมุนี ศรีวิสุทธิญาณนายก ตรีปิฎกธรรมาลังการวิภูษิต มัชฌิมคณิสสร บวรสังฆาราม คามวาสี
  • พ.ศ. 2482 เป็นสมเด็จพระราชาคณะที่ สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ จาตุรงคประธานวิสสุต พุทธพจนมธุรสธรรมวาที คัมภีรญาณปริยัติโกศล วิมลศีลาจารวัตร เวไนยบริษัทประสาทกร ธรรมยุตติกคณิสสร มหาสังฆนายก

มรณภาพ

สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ ท่านได้มรณภาพอย่างสงบด้วยโรคชราเมื่อวันที่ 26 มกราคม 2499 ณ วัดบรมนิวาส กรุงเทพฯ สิริอายุได้ 89 ปี นับเป็นการสูญเสียครั้งใหญ่ของวงการบริหาร การปกครอง คณะสงฆ์ และพุทธศาสนิกชนทั่วไป โดยเฉพาะชาวจังหวัดอุบลราชธานี

อ้างอิง

  1. บุคคลสำคัญท้องถิ่น
  2. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานสัญญาบัตรตำแหน่ง เจ้าคณะมณฑล, เล่ม ๒๑, วันที่ ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๔๗, หน้า ๗๒๕
  3. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศกรมธรรมการ เรื่องตั้งผู้รั้งตำแหน่งเจ้าคณะมณฑล, เล่ม ๓๙, ๐ ง, ๗ พฤษภาคม ๒๔๖๕, หน้า ๓๑๗-๘
  4. ราชกิจจานุเบกษา, แจ้งความกระทรวงธรรมการ แผนกกรมวิสามัญศึกษา เรื่อง ตั้งเจ้าอาวาสพระอารามหลวงและเจ้าคณะ, เล่ม ๔๓, ตอน ๐ ง, ๒๓ พฤษภาคม ๒๔๖๙, หน้า ๘๙๑-๓
  5. ราชกิจจานุเบกษา, รายนามพระสงฆ์ที่รับตำแหน่งสมณศักดิ์, เล่ม ๒๑, ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๔๗, หน้า ๗๒๔
  6. ราชกิจจานุเบกษา, การตั้งตำแหน่งสมณศักดิ์และเปลี่ยนพัดยศ, เล่ม ๒๘, ๒๕ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๕๔, หน้า ๖๑๔
  7. ราชกิจจานุเบกษา, ประกาศตั้งพระราชาคณะ, เล่ม ๒๙, หน้า ๒๓๘
  8. ราชกิจจานุเบกษา, รายนามพระสงฆ์ที่รับตำแหน่งสมณศักดิ์, เล่ม ๓๘, วันที่ ๑ มกราคม พ.ศ. ๒๔๔๗, หน้า ๑๘๓๑
  9. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ สถาปนาเลื่อนและตั้งสมณศักดิ์, เล่ม ๔๒, ๑๔ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๖๘, หน้า ๓๕๑๔
  10. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชทานสัญญาบัตรสมณศักดิ์, เล่ม ๔๖, ๑๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๒, หน้า ๒๖๕๖
  11. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ สถาปนาสมณศักดิ์, เล่ม ๔๙, ๑๓ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๗๕, หน้า ๔๘๑
  12. ราชกิจจานุเบกษา, พระบรมราชโองการ ประกาศ สถาปนาสมณศักดิ์, เล่ม ๕๖, ๔ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๘๒, หน้า ๓๕๒๓

ข้อมูลเพิ่มเติ่ม

หนังสือและบทความ

  • เชิดชาย บุตดี. “โลกทัศน์และความรู้ในงานเขียนของพระโพธิวงศาจารย์ (อ้วน ติสโส) กรณีงานที่ตีพิมพ์ในหนังสือชุด “ลัทธิธรรมเนียมต่างๆ.” ใน กิตติพงษ์ ประพันธ์ (บก.), บทความสืบเนื่องจากการประชุมวิชาการระดับชาติ เวทีวิจัยมนุษยศาสตร์ไทย ครั้งที่ 13 “ภูมิภาคนิยม และท้องถิ่นนิยมสมัยใหม่ในโลกไร้พรมแดน”. น. 220-233. [มปท.]: คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม, 2562.

เว็บไซต์

  • สมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (อ้วน ติสฺโส)

สมเด, จพระมหาว, รวงศ, วน, โส, สมเด, จพระมหาว, รวงศ, นามเด, วน, แสนทว, ฉายา, โส, นาคม, 2410, มกราคม, 2499, อด, ตเจ, าอาวาสว, ดส, ฏนารามวรว, หาร, อำเภอเม, องอ, บลราชธาน, ดส, ทธจ, นดาวรว, หาร, มณฑลนครราชส, มา, ดบรมน, วาสราชวรว, หาร, กร, งเทพฯ, ดพระศร, มหาธาต, วรม. smedcphramhawirwngs namedim xwn aesnthwisukh chaya tis os 21 minakhm ph s 2410 26 mkrakhm ph s 2499 xditecaxawaswdsuptnaramwrwihar xaephxemuxngxublrachthani wdsuththcindawrwihar mnthlnkhrrachsima wdbrmniwasrachwrwihar krungethph wdphrasrimhathatuwrmhawihar krungethph aemkxngthrrmsnammnthltlxdrayathiyngmiidyubmnthl rxngaemkxngthrrmsnamhlwng krrmkartrwckhxsxbphrapriytithrrmsnamhlwng krrmkarmhaethrasmakhm krrmkarmhamkudrachwithyaly krrmkarfaysuksaprachabal ekhtpthumwn rxngecakhnaihythrrmyut ecakhnatrwckarphakh 3 4 5 xngkhprathankhnawinythr chndikatamphrarachbyytikhnasngkh ph s 2484 aelasngkhnaykrupaerkaehngpraethsithy tamphrarachbyytikhnasngkh ph s 2484smedcphramhawirwngs xwn tis os ekid21 minakhm 2410mrnphaph26 mkrakhm 2499xayu88 pi 311 wnxupsmbth20 minakhm 2430phrrsa68wdwdsuptnaramwrwihar wdsuththcindawrwihar wdbrmniwas wdphrasrimhathatucnghwdxublrachthanisngkdthrrmyutiknikaywuthinkthrrmchnexk epriyythrrm 5 praoykhtaaehnngrxngaemkxngthrrmsnamhlwngkrrmkarmhaethrasmakhm krrmkarmhamkudrachwithyalyrxngecakhnaihythrrmyutecakhnatrwckarphakh 3 4 5prathankhnawinythrsngkhnaykrupaerkswnhnungkhxngsaranukrmphraphuththsasna enuxha 1 prawti 2 brrphchaaelaxupsmbth 3 karsuksa 4 taaehnngnganpkkhrxngkhnasngkh 4 1 karpkkhrxngwd ecaxawas 4 2 karpkkhrxngmnthl 4 3 taaehnngphiess 5 ladbsmnskdi 6 mrnphaph 7 xangxing 8 khxmulephimetim 8 1 hnngsuxaelabthkhwam 8 2 ewbistprawti aekikhsmedcphramhawirwngs minamedimwa xwn aesnthwisukh ekidemuxwnthi 21 minakhm phuththskrach 2410 n banaekhn tabldxnmdaedng xaephxemuxngxublrachthani cnghwdxublrachthani oymbidaepnkrmkaremuxngchuxephiyemuxngklang ekhn aesnthwisukh oymmardachuxbutsi aesnthwisukh 1 brrphchaaelaxupsmbth aekikhbrrphcha epnsamenrsngkdmhanikay emux ph s 2429 khnathixayuid 19 pi thiwdswang tablswang xaephxwarincharab cnghwdxublrachthani aelwaeplngepnthrrmyutiknikaythiwdsrithxng wdsrixublrtnaram inpccubn xaephxemuxngxublrachthani cnghwdxublrachthani aelaxupsmbth emuxwnthi 20 minakhm ph s 2430 n phththsima wdsrithxng wdsrixublrtnaram inpccubn xaephxemuxngxublrachthani cnghwdxublrachthani odymithanethwthm mi maw epnphraxupchchay thanochtipaol cha epnphrakrrmwacacary aelaphraxubalikhunupmacary cnthr siricn oth epnphraxnusawnacarykarsuksa aekikhsmedcphramhawirwngs xwn tis os idsuksaelaeriyn hlngcakxupsmbthaelw kidelaeriynxksrsmy aelaphrapriytithrrmthisankeriynwdsrithxng xaephxemuxngxublrachthani cnghwdxublrachthani inpi ph s 2433 idyaysankekhamasuksaelaeriyninkrungethph odysuksaelaeriynxyuinsankphrasasnosphn xxn xhusok aelwekhasxbphrapriytithrrmtamhlksutrkhxngmhamkudrachwithyalyidepnepriyytri ethiyb 4 praoykh in ph s 2439 aelasxbidepriyyoth ethiyb 5 praoykh in ph s 2440taaehnngnganpkkhrxngkhnasngkh aekikhkarpkkhrxngwd ecaxawas aekikh thaniddarngtaaehnngecaxawastangdngni ph s 2446 ecaxawaswdsuptnaram cnghwdxublrachthani ph s 2470 ecaxawaswdsuththcinda cnghwdnkhrrachsima ph s 2475 ecaxawaswdbrmniwas krungethphmhankhr ph s 2485 ecaxawaswdphrasrimhathatu bangekhn krungethphmhankhrkarpkkhrxngmnthl aekikh iddarngtaaehnngecakhnamnthltang dngni ph s 2442 ptibtihnathiphuchwyecakhnamnthlxisan ph s 2446 ptibtihnathiaethnecakhnamnthlxisan ph s 2447 darngtaaehnngecakhnamnthlxisan 2 ph s 2454 darngtaaehnngecakhnamnthlxubl ph s 2465 phurngtaaehnngecakhnamnthlrxyexd 3 ph s 2454 oprdekla ihaeykmnthlxisanxxkepnmnthlxublaelamnthlrxyexd ph s 2469 rwmmnthlxublrachthaniaelamnthlrxyexcekhakbmnthlnkhrrachsima odymithanepnecakhnamnthl 4 taaehnngphiess aekikh aemkxngthrrmsnammnthltlxdrayathiyngmiidyubmnthl rxngaemkxngthrrmsnamhlwng krrmkartrwckhxsxbphrapriytithrrmsnamhlwng krrmkarmhaethrsmakhm krrmkarmhamkudrachwithyaly krrmkarfaysuksaprachabal ekhtpthumwn rxngecakhnaihythrrmyut ecakhnatrwckarphakh 3 4 5 xngkhprathankhnawinythr chndikatamphrarachbyytikhnasngkh ph s 2484 sngkhnaykrupaerkaehngpraethsithy tamphrarachbyytikhnasngkh ph s 2484ladbsmnskdi aekikhph s 2447 epnphrarachakhnachnsamythi phrasasndilk 5 ph s 2454 epnphrarachakhnaesmxchnrachinrachthinnamedim 6 ph s 2455 epnphrarachakhnachnrachthi phrarachmuni tripidkalngkar iwytiyan ytikhnisr bwrsngkharam khamwasi 7 ph s 2464 epnphrarachakhnachnethphthi phraethphemthi sriwibulynayk tripidkthada mhakhnvsr bwrsngkharam khamwasi 8 ph s 2468 epnphrarachakhnachnethphphiessthi phraophthiwngsacary yanwisuththcriyaprinayk tripidkthrrmsunthr ytikhnisr bwrsilathikhnth xrnywasi 9 ph s 2472 epnphrarachakhnachnthrrmthi phrathrrmpaomkkh yutoykhyandilk itrpidkthari thrrmwathiytikhnissr bwrsngkharam khamwasi 10 ph s 2475 epnphrarachakhnamchchimmhakhniswranunayk ecakhnarxngkhnaklang thi phraphrhmmuni sriwisuththiyannayk tripidkthrrmalngkarwiphusit mchchimkhnissr bwrsngkharam khamwasi 11 ph s 2482 epnsmedcphrarachakhnathi smedcphramhawirwngs caturngkhprathanwissut phuththphcnmthursthrrmwathi khmphiryanpriytioksl wimlsilacarwtr ewinybristhprasathkr thrrmyuttikkhnissr mhasngkhnayk 12 mrnphaph aekikhsmedcphramhawirwngs thanidmrnphaphxyangsngbdwyorkhchraemuxwnthi 26 mkrakhm 2499 n wdbrmniwas krungethph sirixayuid 89 pi nbepnkarsuyesiykhrngihykhxngwngkarbrihar karpkkhrxng khnasngkh aelaphuththsasnikchnthwip odyechphaachawcnghwdxublrachthanixangxing aekikh bukhkhlsakhythxngthin rachkiccanuebksa phrarachthansyyabtrtaaehnng ecakhnamnthl elm 21 wnthi 1 mkrakhm ph s 2447 hna 725 rachkiccanuebksa prakaskrmthrrmkar eruxngtngphurngtaaehnngecakhnamnthl elm 39 0 ng 7 phvsphakhm 2465 hna 317 8 rachkiccanuebksa aecngkhwamkrathrwngthrrmkar aephnkkrmwisamysuksa eruxng tngecaxawasphraxaramhlwngaelaecakhna elm 43 txn 0 ng 23 phvsphakhm 2469 hna 891 3 rachkiccanuebksa raynamphrasngkhthirbtaaehnngsmnskdi elm 21 1 mkrakhm ph s 2447 hna 724 rachkiccanuebksa kartngtaaehnngsmnskdiaelaepliynphdys elm 28 25 mithunayn ph s 2454 hna 614 rachkiccanuebksa prakastngphrarachakhna elm 29 hna 238 rachkiccanuebksa raynamphrasngkhthirbtaaehnngsmnskdi elm 38 wnthi 1 mkrakhm ph s 2447 hna 1831 rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakas sthapnaeluxnaelatngsmnskdi elm 42 14 kumphaphnth ph s 2468 hna 3514 rachkiccanuebksa phrarachthansyyabtrsmnskdi elm 46 17 phvscikayn ph s 2472 hna 2656 rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakas sthapnasmnskdi elm 49 13 phvscikayn ph s 2475 hna 481 rachkiccanuebksa phrabrmrachoxngkar prakas sthapnasmnskdi elm 56 4 minakhm ph s 2482 hna 3523khxmulephimetim aekikhhnngsuxaelabthkhwam aekikh echidchay butdi olkthsnaelakhwamruinnganekhiynkhxngphraophthiwngsacary xwn tisos krninganthitiphimphinhnngsuxchud lththithrrmeniymtang in kittiphngs praphnth bk bthkhwamsubenuxngcakkarprachumwichakarradbchati ewthiwicymnusysastrithy khrngthi 13 phumiphakhniym aelathxngthinniymsmyihminolkirphrmaedn n 220 233 mpth khnamnusysastraelasngkhmsastr mhawithyalymhasarkham 2562 ewbist aekikh smedcphramhawirwngs xwn tis os ekhathungcak https th wikipedia org w index php title smedcphramhawirwngs xwn tis os amp oldid 8531433, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,

บทความ

, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม