เขตปทุมวัน
ปทุมวัน เป็นหนึ่งในห้าสิบเขตของกรุงเทพมหานคร เป็นเขตศูนย์กลางธุรกิจ การค้า การบริการ การพยาบาล วัฒนธรรม การศึกษา และการทูต เป็นเขตหนึ่งที่มีที่ตั้งอยู่บริเวณใจกลางที่สุดของกรุงเทพมหานคร และที่มีการคมนาคมหลากหลายช่องทาง
เขตปทุมวัน | |
|---|---|
| คำขวัญ: บูชาท้าวมหาพรหม ชื่นชมวังสมเด็จย่า ศูนย์การค้ามากมี ลุมพินีสวนสาธารณะ ศิลปะมวยไทย สถานีรถไฟหัวลำโพง เชื่อมโยงรถไฟฟ้า สถานศึกษาเลื่องชื่อ นามระบือจุฬาลงกรณ์ | |
| พิกัดภูมิศาสตร์: 13°44′41.79″N 100°31′19.92″E / 13.7449417°N 100.5222000°E | |
| อักษรไทย | เขตปทุมวัน |
| อักษรโรมัน | Khet Pathum Wan |
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 8.370 ตร.กม. (3.232 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2563) | |
| • ทั้งหมด | 43,338 คน |
| • ความหนาแน่น | 5,177.78 คน/ตร.กม. (13,410.4 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 10330 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 1007 |
| ที่อยู่ สำนักงาน | อาคารไทยยานยนตร์ เลขที่ 12/1-4 ซอยรองเมือง 5 ถนนจรัสเมือง แขวงรองเมือง เขตปทุมวัน กรุงเทพมหานคร 10330 |
| เว็บไซต์ | www |
ที่ตั้งและอาณาเขต
เขตปทุมวันตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของฝั่งพระนคร มีอาณาเขตติดต่อกับเขตต่าง ๆ เรียงตามเข็มนาฬิกาดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตดุสิตและเขตราชเทวี มีคลองมหานาคและคลองแสนแสบเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตวัฒนาและเขตคลองเตย มีขอบทางรถไฟสายแม่น้ำฟากตะวันตกเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศใต้ ติดต่อกับเขตสาทรและเขตบางรัก มีถนนพระรามที่ 4 เป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับเขตป้อมปราบศัตรูพ่าย มีคลองผดุงกรุงเกษมเป็นเส้นแบ่งเขต
ที่มาของชื่อเขต
ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระองค์ได้เสด็จทอดพระเนตรบริเวณคลองแสนแสบ ซึ่งในขณะนั้นยังมีสภาพเป็นท้องนาชานเมือง มีบัวพันธุ์ไทยขึ้นอยู่เป็นจำนวนมาก จึงโปรดเกล้าฯ ให้สร้างสระบัว 2 สระ และพระตำหนักสำหรับเป็นที่ประทับพักผ่อนซึ่งในปัจจุบันเป็นวังสระปทุม (วังที่ประทับของสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี) และต่อมาได้โปรด ฯ ให้สร้างวัดปทุมวนาราม (แปลว่า "วัดป่าบัว") ขึ้นเป็นพระอารามหลวง บริเวณดังกล่าวจึงมีชื่อเรียกว่า ปทุมวัน
ประวัติศาสตร์
อำเภอปทุมวัน ได้รับการจัดตั้งขึ้นตามประกาศกระทรวงนครบาลเมื่อ พ.ศ. 2457 โดยใช้ที่ว่าการอำเภอสามแยก (ต่อมายุบรวมกับอำเภอสัมพันธวงศ์) เป็นที่ทำการในขั้นแรก จากนั้นจึงย้ายมาตั้งอยู่ที่สี่แยกปทุมวัน และได้ย้ายมาอยู่ที่ตั้งปัจจุบันในซอยจุฬาลงกรณ์ 5 ถนนพระรามที่ 4 ใน พ.ศ. 2506
ใน พ.ศ. 2515 ได้มีประกาศคณะปฏิวัติจัดตั้งกรุงเทพมหานครขึ้นแทนที่นครหลวงกรุงเทพธนบุรีซึ่งเกิดจากการรวมกันของจังหวัดพระนครและจังหวัดธนบุรี อำเภอปทุมวันจึงได้รับการเปลี่ยนแปลงฐานะเป็น เขตปทุมวัน ขึ้นกับกรุงเทพมหานคร ส่วนตำบลต่าง ๆ ในท้องที่ก็มีฐานะเป็นแขวง
การแบ่งเขตการปกครอง
เขตปทุมวันแบ่งหน่วยการปกครองย่อยออกเป็น 4 แขวง ได้แก่
| หมาย เลข | อักษรไทย | อักษรโรมัน | พื้นที่ (ตร.กม.) | จำนวนประชากร (ธันวาคม 2563) | ความหนาแน่นประชากร (ธันวาคม 2563) | แผนที่ |
|---|---|---|---|---|---|---|
1. | รองเมือง | Rong Mueang | 1.301 | 16,613 | 12,769.41 | |
2. | วังใหม่ | Wang Mai | 1.403 | 5,802 | 4,135.42 | |
3. | ปทุมวัน | Pathum Wan | 2.181 | 3,115 | 1,428.24 | |
4. | ลุมพินี | Lumphini | 3.485 | 17,808 | 5,109.90 | |
| ทั้งหมด | 8.370 | 43,338 | 5,177.78 | |||
ประชากร
| สถิติประชากรตามทะเบียนราษฎร เขตปทุมวัน | ||
|---|---|---|
| ปี (พ.ศ.) | ประชากร | การเพิ่มและการลด |
| 2535 | 139,008 | ไม่ทราบ |
| 2536 | 119,887 | -19,121 |
| 2537 | 117,241 | -2,646 |
| 2538 | 116,195 | -1,046 |
| 2539 | 112,920 | -3,575 |
| 2540 | 112,597 | -323 |
| 2541 | 111,052 | -1,545 |
| 2542 | 104,066 | -6,986 |
| 2543 | 102,776 | -1,290 |
| 2544 | 99,919 | -2,857 |
| 2545 | 98,532 | -1,387 |
| 2546 | 97,533 | -999 |
| 2547 | 64,168 | -33,365 |
| 2548 | 63,192 | -976 |
| 2549 | 62,102 | -1,090 |
| 2550 | 61,040 | -1,062 |
| 2551 | 60,275 | -765 |
| 2552 | 58,858 | -1,417 |
| 2553 | 57,368 | -1,490 |
| 2554 | 54,996 | -2,372 |
| 2555 | 53,912 | -1,084 |
| 2556 | 52,613 | -1,299 |
| 2557 | 51,557 | -1,056 |
| 2558 | 50,673 | -884 |
| 2559 | 49,594 | -1,079 |
| 2560 | 49,121 | -473 |
| 2561 | 48,382 | -739 |
| 2562 | 47,085 | -1,297 |
| 2563 | 43,338 | -3,747 |
การคมนาคม
ถนนสายหลักในพื้นที่เขตได้แก่ ถนนพระรามที่ 1 (ต่อเนื่องเป็นถนนเพลินจิตและถนนสุขุมวิท) ตัดผ่านพื้นที่เขตในแนวนอนทางทิศเหนือ ถนนพระรามที่ 4 เป็นเส้นแบ่งเขตการปกครองทางทิศใต้ โดยถนนที่เชื่อมระหว่างถนนทั้ง 2 สายนี้ ได้แก่ ถนนรองเมือง ถนนจารุเมือง (ต่อเนื่องเป็นถนนพระรามที่ 6) ถนนบรรทัดทอง ถนนพญาไท ถนนอังรีดูนังต์ และถนนราชดำริ นอกจากนี้ก็ยังมีถนนหลังสวน ถนนวิทยุ ถนนสารสิน ถนนจรัสเมือง ถนนเจริญเมือง ทางพิเศษเฉลิมมหานคร และทางพิเศษศรีรัช
การคมนาคมระบบรางนั้น สถานีรถไฟกรุงเทพ หรือที่นิยมเรียกกันว่า สถานีรถไฟหัวลำโพง ตั้งอยู่ในแขวงรองเมือง เป็นสถานีรถไฟกลางของกรุงเทพมหานคร โดยรถไฟจะออกจากสถานีนี้ไปสู่จุดหมายปลายทางทั่วประเทศ
ในส่วนของระบบขนส่งมวลชนด้วยรถไฟฟ้านั้น เขตปทุมวันมีรถไฟฟ้ามหานคร สายเฉลิมรัชมงคล ได้แก่ สถานีหัวลำโพง สถานีสามย่าน สถานีสีลม และสถานีลุมพินี ตั้งอยู่ริมแนวเขตทางทิศใต้ ส่วนรถไฟฟ้าบีทีเอสก็มีสถานีสยามซึ่งเป็นสถานีหลักอยู่ในเขตนี้ เป็นจุดเชื่อมต่อของสายสีลมกับสายสุขุมวิท สถานีรถไฟฟ้าอื่น ๆ ในพื้นที่เขตปทุมวัน ได้แก่ สถานีสนามกีฬาแห่งชาติ สถานีราชดำริของสายสีลม สถานีชิดลมและสถานีเพลินจิต ของสายสุขุมวิท
การสัญจรทางน้ำก็ยังมีอยู่ คือ เรือด่วนที่บริการในคลองแสนแสบ ซึ่งเป็นคลองแบ่งเขตปกครองแคบ ๆ ทางทิศเหนือ
สถานที่
สถานศึกษาระดับอุดมศึกษา
- จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- พิพิธภัณฑ์กุมารศัลยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- พิพิธภัณฑ์เทคโนโลยีทางภาพ
- พิพิธภัณฑสถานธรรมชาติวิทยาแห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- พิพิธภัณฑ์วาจวิทยาวัฑฒน์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- พิพิธภัณฑ์อัญมณีและเครื่องประดับไทย
- พิพิธภัณฑ์สมุนไพร
- เรือนไทยจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- หอประวัติจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- หอศิลป์จามจุรี
- หอประชุมจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออก วิทยาเขตอุเทนถวาย
- สถาบันเทคโนโลยีปทุมวัน
สถานศึกษาระดับมัธยมศึกษา
- โรงเรียนเตรียมอุดมศึกษา
- โรงเรียนสาธิตจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ฝ่ายประถมและมัธยม
- โรงเรียนสาธิตมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ปทุมวัน
- โรงเรียนวัดปทุมวนาราม
- โรงเรียนมาแตร์เดอีวิทยาลัย
สถานที่สำคัญทางราชการ
- สภากาชาดไทย
- โรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ สภากาชาดไทย
- พิพิธภัณฑ์สภากาชาดไทย
- สวนงู สภากาชาดไทย
- สำนักงานตำรวจแห่งชาติ
- สำนักงานป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน
สถานที่สำคัญทางพระพุทธศาสนา
- วัดปทุมวนารามราชวรวิหาร
- วัดบรมนิวาสราชวรวิหาร
- วัดชัยมงคล (วัดช่างแสง)
- วัดสระบัว
- วัดดวงแข
ศาลเทพเจ้าทางศาสนาฮินดู
- ศาลพระตรีมูรติ
- ศาลท้าวมหาพรหม โรงแรมเอราวัณ
- ศาลพระนารายณ์ทรงสุบรรณ
- ศาลพระพิฆเณศวร
- ศาลพระลักษมี
- ศาลพระอินทร์ (ท้าวอมรินทร์เทวาธิราช)
การเดินทางและสถานที่เชื่อมต่อ
- สถานีรถไฟฟ้าบีทีเอส
- สถานีรถไฟฟ้ามหานคร
- สถานีรถไฟหัวลำโพง
- ท่าเรือเชิงสะพานเฉลิมโลก
สนามกีฬาและสวนสาธารณะ
- ราชกรีฑาสโมสร
- สวนลุมพินี
- พระบรมราชานุสาวรีย์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว
- กรีฑาสถานแห่งชาติ
- สวนปทุมวนานุรักษ์
- PARK @ SIAM
ห้างสรรพสินค้าในเขตปทุมวัน
- เกษตรวิลเลจ
- จัตุรัสจามจุรี
- เซ็นทรัล เอ็มบาสซี
- เซ็นทรัลเวิลด์
- สยามดิสคัฟเวอรี่
- สยามเซ็นเตอร์
- สยามสแควร์วัน
- สยามพารากอน
- เอ็มบีเคเซ็นเตอร์
สถานที่สำคัญทางวัฒนธรรม
- บริการสารนิเทศเฉพาะสาขา ชนเผ่าไท–กะได
- พิพิธภัณฑ์บ้านจิม ทอมป์สัน
- พิพิธภัณฑ์โรงเรียนมาแตร์เดอีวิทยาลัย
- พิพิธภัณฑ์สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า
- หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร
เหตุการณ์สำคัญ
22 พฤศจิกายน พ.ศ. 2538 เซ็นทรัล ชิดลม เกิดเพลิงไหม้ขึ้นในเวลากลางคืน มีผู้เสียชีวิต 4 ราย บาดเจ็บสาหัส 11 ราย
23 กมุภาพันธ์ พ.ศ. 2540 ตึกเพรสซิเด้นท์ ทาวเวอร์ เกิดเพลิงไหม้ขึ้น มีผู้เสียชีวิต 3 รายบาดเจ็บ 101 ราย
7 พฤษภาคม พ.ศ. 2553 ได้เกิดเหตุระเบิดที่บริเวณทางเข้าสวนลุมพินี ประตู 4 ถนนพระรามที่ 4 ซึ่งบริเวณดังกล่าวเป็นด่านตรวจของตำรวจและทหาร จำนวน 3 ครั้ง เบื้องต้นคาดว่าเป็นชนิดเอ็ม 79 เบื้องต้นมีตำรวจได้รับบาดเจ็บ 4 ราย ถูกนำตัวส่งโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ เบื้องจากการตรวจสอบวิถีกระสุนในเบื้องต้น คนร้ายน่าจะยิงวิถีโค้ง ข้ามสะพานลอย น่าจะเป็นการยิงมาจากทางด้านแยกศาลาแดง[ต้องการอ้างอิง] เมื่อเวลา 05.00 น. พบเจ้าหน้าที่ 1 นายเสียชีวิตจากเหตุการณ์ดังกล่าว
17 สิงหาคม พ.ศ. 2558 เกิดระเบิดที่ศาลท้าวมหาพรหม โรงแรมเอราวัณ มีผู้บาดเจ็บและเสียชีวิตเป็นจำนวนมาก ซึ่งขณะนี้ สามารถจับผู้วางระเบิดได้แล้วคือนายยูซูฟุ ไมรารี และนายอาเด็ม คาราดัก โดยทั้งสองคนได้ซัดทอดว่ามีคนไทยอยู่เบื่องหลังการก่อเหตุในครั้งนี้ คือนายอ๊อด พยุงวงษ์และนางสาววรรณา สวนสัน ซึ่งในขณะนี้เชื่อว่าออกนอกประเทศไปแล้ว
10 เมษายน พ.ศ. 2562 เกิดเหตุไฟไหม้ห้างสรรพสินค้าเซ็นทรัลเวิลด์ มีผู้เสียชีวิต 3 ราย บาดเจ็บ 15 ราย
อ้างอิง
- สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "สถิติประชากรและบ้าน - จำนวนประชากรแยกรายอายุ." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/upstat_age.php. สืบค้น 4 มกราคม 2564.
- ข้อมูลทั่วไปของเขตปทุมวัน
- ประวัติความเป็นมา
- สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "จำนวนประชากรและบ้าน." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/xstat/popyear.html 2556. สืบค้น 3 เมษายน 2556.
- สถานศึกษาในเขตปทุมวัน
- สถานพยาบาลในเขตปทุมวัน
- ศาสนสถานในเขตปทุมวัน
- สถาานที่ท่องเที่ยวในเขตปทุมวัน
- https://www.dek-d.com/board/view/2262583/
- ห้างเซ็นทรัล : 3 ครั้ง ใน 24 ปี ย้อนรอยเหตุเพลิงไหม้ใหญ่ในห้างดัง
- https://www.tnamcot.com/view/58ebaa6de3f8e4ce4d20d475
- ป่วน! เย้ยปรองดองยิงเอ็ม79ถล่มสวนลุมตร.กราดยิงสีลมตร.ตาย2 จนท.ตำรวจ-ทหารเจ็บระนาว ปชช.โดนลูกหลงเจ็บ4
- ไฟไหม้ห้างเซ็นทรัลเวิลด์เสีบชีวิต 3 ราย
- ห้างเซ็นทรัล : 3 ครั้ง ใน 24 ปี ย้อนรอยเหตุเพลิงไหม้ใหญ่ในห้างดัง
แหล่งข้อมูลอื่น
- เว็บไซต์สำนักงานเขตปทุมวัน
- แผนที่เขตปทุมวัน
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ เขตปทุมวัน
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากมัลติแมป หรือโกลบอลไกด์
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
พิกัดภูมิศาสตร์: 13°44′13″N 100°31′26″E / 13.737°N 100.524°E