เขตราชเทวี
ราชเทวี เป็นหนึ่งในห้าสิบเขตของกรุงเทพมหานคร สภาพโดยทั่วไปเป็นแหล่งการค้า การบริการ และแหล่งที่อยู่อาศัยหนาแน่นมาก
เขตราชเทวี | |
|---|---|
| คำขวัญ: นามราชเทวีศรีสง่า ล้ำคุณค่าวังพญาไท อนุสาวรีย์ชัยฯ ทหารหาญ ศิลปะโบราณ วังสวนผักกาด เด่นผงาดใบหยกตึกระฟ้า งามจับตาผ้าไหมที่บ้านครัว | |
| พิกัดภูมิศาสตร์: 13°45′32″N 100°32′04″E / 13.75889°N 100.53444°E | |
| อักษรไทย | เขตราชเทวี |
| อักษรโรมัน | Khet Ratchathewi |
| พื้นที่ | |
| • ทั้งหมด | 7.126 ตร.กม. (2.751 ตร.ไมล์) |
| ประชากร (2563) | |
| • ทั้งหมด | 69,264 คน |
| • ความหนาแน่น | 9,719.90 คน/ตร.กม. (25,174.4 คน/ตร.ไมล์) |
| รหัสไปรษณีย์ | 10400 |
| รหัสภูมิศาสตร์ | 1037 |
| ที่อยู่ สำนักงาน | เลขที่ 10 ถนนพญาไท แขวงทุ่งพญาไท เขตราชเทวี กรุงเทพมหานคร 10400 |
| เว็บไซต์ | www |
ที่ตั้งและอาณาเขต
เขตราชเทวีตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของฝั่งพระนคร มีอาณาเขตติดต่อกับพื้นที่การปกครองต่าง ๆ เรียงตามเข็มนาฬิกา ดังนี้
- ทิศเหนือ ติดต่อกับเขตพญาไทและเขตดินแดง มีคลองสามเสนเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศตะวันออก ติดต่อกับเขตห้วยขวาง มีถนนอโศก-ดินแดงเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศใต้ ติดต่อกับเขตวัฒนาและเขตปทุมวัน มีคลองแสนแสบเป็นเส้นแบ่งเขต
- ทิศตะวันตก ติดต่อกับเขตดุสิต มีทางรถไฟสายเหนือเป็นเส้นแบ่งเขต
ที่มาของชื่อเขต
ชื่อเขตตั้งตามทางแยกราชเทวีซึ่งเป็นจุดตัดระหว่างถนนพญาไทกับถนนเพชรบุรี โดยมาจากชื่อสะพานพระราชเทวีซึ่งข้ามคลองประแจจีน (ปัจจุบันถูกถมไปแล้ว) บนถนนพญาไท ก่อนเข้าถนนเพชรบุรี ส่วนชื่อสะพาน "พระราชเทวี" ตั้งตามพระนามของพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระราชเทวีในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (พระยศในขณะนั้น; พระยศต่อมาคือ สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้า สุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี)
ประวัติศาสตร์
พื้นที่เขตราชเทวีเดิมมีฐานะเป็นตำบล 4 ตำบล ได้แก่ ตำบลทุ่งพญาไท ตำบลถนนพญาไท ตำบลถนนเพชรบุรี และตำบลมักกะสัน ซึ่งเกิดจากการยุบรวมตำบลเล็ก ๆ เข้าด้วยกัน และไปขึ้นกับอำเภอดุสิต และต่อมาใน พ.ศ. 2509 จึงได้ย้ายมาขึ้นกับอำเภอพญาไท
เมื่อ พ.ศ. 2515 ได้มีประกาศคณะปฏิวัติจัดตั้งกรุงเทพมหานครขึ้นแทนที่นครหลวงกรุงเทพธนบุรีซึ่งเกิดจากการรวมกันของจังหวัดพระนครและจังหวัดธนบุรี อำเภอพญาไทยกฐานะขึ้นเป็นเขตพญาไท ตำบล 4 ตำบลดังกล่าวจึงมีฐานะเป็นแขวง
ต่อมาในท้องที่เขตพญาไทมีความเจริญและมีผู้คนหนาแน่นขึ้น เพื่อประสิทธิภาพในการปกครอง การบริหารราชการ และการอำนวยความสะดวกแก่ประชาชน ในวันที่ 6 พฤศจิกายน พ.ศ. 2532 กระทรวงมหาดไทยจึงมีประกาศให้แบ่งพื้นที่แขวง 4 แขวงดังกล่าวซึ่งอยู่ทางทิศใต้ของเขตพญาไทจัดตั้งเป็น เขตราชเทวี จนกระทั่งใน พ.ศ. 2536 ได้มีการจัดตั้งเขตดินแดงขึ้น โดยนำพื้นที่บางส่วนของแขวงมักกะสันไปรวมด้วย
เหตุการณ์สำคัญ
เหตุการณ์แก๊สระเบิดที่ถนนเพชรบุรีตัดใหม่ พ.ศ. 2533 เกิดเมื่อวันที่ 24 กันยายน พ.ศ. 2533 มีผู้เสียชีวิต 89 ราย
ระหว่างการชุมนุมของแนวร่วมประชาธิปไตยต่อต้านเผด็จการแห่งชาติ พ.ศ. 2553 เมื่อรัฐบาลอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะสั่งปิดล้อมพื้นที่โดยรอบแยกราชประสงค์ ถนนราชปรารภก็กลายเป็นสมรภูมิ ตั้งแต่วันที่ 14 ถึง 19 พฤษภาคม 2553 มีประชาชนถูกยิงเสียชีวิตรวม 23 คนตั้งแต่บริเวณอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิมาจนถึงสถานีรถไฟฟ้าแอร์พอร์ต เรล ลิงก์ ราชปรารภ ซึ่งในจำนวนนี้มีหลายคนที่มีพยานหลักฐานและคำสั่งศาลยืนยันว่าเป็นฝีมือของทหารที่ประจำการในบริเวณนั้น และในวันที่ 19 พฤษภาคมซึ่งมีการสลายการชุมนุมก็มีการเผาทำลายอาคารบริเวณย่านอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิเสียหาย
19 มกราคม พ.ศ. 2557 ช่วงบ่าย เกิดการโจมตีด้วยระเบิด ณ จุดชุมนุมประท้วงต่อต้านรัฐบาลหน้าอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ มีผู้ได้รับบาดเจ็บ 28 คน ถาวร เสนเนียม อดีตสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรพรรคประชาธิปัตย์ซึ่งอยู่ที่จุดชุมนุมเชื่อว่าเขาเป็นเป้าระเบิด ชายไม่ทราบรูปพรรณขว้างวัตถุระเบิดใกล้เตนท์ศูนย์สื่อหลังเวทีชุมนุมแล้วหลบหนีเมื่อเวลา 13.30 น. รักษาความปลอดภัยที่จุดชุมนุมของเครือข่ายนักศึกษาประชาชนปฏิรูปประเทศไทยบนถนนราชดำเนินนอกถูกนำส่งโรงพยาบาลจากกระสุนปืนจากมือปืนไม่ทราบตัวในเย็นวันเดียวกัน มีผู้เสียชีวิตในวันดังกล่าว ได้แก่นายอานนท์ ไทยดี ซึ่งถูกระเบิดที่บริเวณจุดเกิดเหตุ
การแบ่งเขตการปกครอง
เขตราชเทวีแบ่งหน่วยการปกครองย่อยออกเป็น 4 แขวง ได้แก่
| หมาย เลข | อักษรไทย | อักษรโรมัน | พื้นที่ (ตร.กม.) | จำนวนประชากร (ธันวาคม 2563) | ความหนาแน่นประชากร (ธันวาคม 2563) | แผนที่ |
|---|---|---|---|---|---|---|
1. | ทุ่งพญาไท | Thung Phaya Thai | 2.559 | 29,409 | 11,492.38 | |
2. | ถนนพญาไท | Thanon Phaya Thai | 1.136 | 9,583 | 8,435.74 | |
3. | ถนนเพชรบุรี | Thanon Phetchaburi | 1.148 | 14,457 | 12,593.21 | |
4. | มักกะสัน | Makkasan | 2.283 | 15,815 | 6,927.29 | |
| ทั้งหมด | 7.126 | 69,264 | 9,719.90 | |||
ประชากร
| สถิติประชากรตามทะเบียนราษฎร เขตราชเทวี | ||
|---|---|---|
| ปี (พ.ศ.) | ประชากร | การเพิ่มและการลด |
| 2535 | 138,583 | ไม่ทราบ |
| 2536 | 111,037 | -27,546 |
| 2537 | 109,303 | -1,734 |
| 2538 | 163,210 | +53,907 |
| 2539 | 133,872 | -29,338 |
| 2540 | 109,016 | -24,856 |
| 2541 | 108,085 | -931 |
| 2542 | 106,728 | -1,357 |
| 2543 | 104,816 | -1,912 |
| 2544 | 102,997 | -1,819 |
| 2545 | 102,663 | -334 |
| 2546 | 101,892 | -771 |
| 2547 | 103,086 | +1,194 |
| 2548 | 99,827 | -3,259 |
| 2549 | 98,601 | -1,226 |
| 2550 | 97,747 | -854 |
| 2551 | 78,147 | -19,600 |
| 2552 | 77,078 | -1,069 |
| 2553 | 76,233 | -845 |
| 2554 | 72,900 | -3,333 |
| 2555 | 73,280 | +380 |
| 2556 | 73,550 | +270 |
| 2557 | 73,790 | +240 |
| 2558 | 73,597 | -193 |
| 2559 | 72,436 | -1,161 |
| 2560 | 72,304 | -132 |
| 2561 | 71,952 | -352 |
| 2562 | 72,568 | +616 |
| 2563 | 69,264 | -3,304 |
การคมนาคม
ถนนสายสำคัญของเขตราชเทวี ได้แก่
- ถนนพระรามที่ 6 ตั้งแต่สะพานข้ามคลองมหานาคถึงสะพานข้ามคลองสามเสน
- ถนนบรรทัดทอง ตั้งแต่สะพานข้ามคลองมหานาคถึงทางแยกเพชรพระราม
- ถนนพญาไท ตั้งแต่สะพานหัวช้างถึงสะพานข้ามคลองสามเสน (อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ)
- ถนนเพชรบุรี ตั้งแต่ทางรถไฟสายเหนือถึงทางแยกอโศก–เพชรบุรี
- ถนนศรีอยุธยา ตั้งแต่ทางรถไฟสายเหนือถึงทางแยกมักกะสัน
- ถนนราชวิถี ตั้งแต่ทางรถไฟสายเหนือถึงทางแยกสามเหลี่ยมดินแดง
- ถนนราชดำริ ตั้งแต่สะพานข้ามคลองแสนแสบถึงแยกประตูน้ำ
- ถนนราชปรารภ ตั้งแต่ทางแยกประตูน้ำถึงทางแยกสามเหลี่ยมดินแดง
- ถนนชิดลม ตั้งแต่สะพานข้ามคลองแสนแสบถึงทางแยกชิดลม–เพชรบุรี
- ถนนวิทยุ ตั้งแต่สะพานข้ามคลองแสนแสบถึงทางแยกวิทยุ–เพชรบุรี
- ถนนอโศกมนตรี ตั้งแต่สะพานข้ามคลองแสนแสบถึงทางแยกอโศก–เพชรบุรี
- ถนนอโศก-ดินแดง ตั้งแต่ทางแยกอโศก–เพชรบุรีถึงสะพานข้ามคลองสามเสน
- ถนนจตุรทิศ
- ทางพิเศษเฉลิมมหานคร
- ทางพิเศษศรีรัช
ถนนสายรองลงไป เช่น ถนนนิคมมักกะสัน ซอยสุขุมวิท 3 (นานาเหนือ) ถนนโยธี ถนนรางน้ำ ถนนกำแพงเพชร 5 เป็นต้น
นอกจากนี้ ในพื้นที่เขตยังมีทางรถไฟสายเหนือและทางรถไฟสายตะวันออกตัดผ่าน รวมทั้งมีเส้นทางรถไฟฟ้าบีทีเอส รถไฟใต้ดิน และรถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยานด้วย
ในส่วนรถไฟ ในพื้นที่เขตมีสถานีรถไฟมักกะสันซึ่งตั้งอยู่บนเส้นทางรถไฟสายตะวันออก ใกล้กับโรงงานรถไฟมักกะสันของการรถไฟแห่งประเทศไทย ในส่วนรถไฟฟ้าลอยฟ้าและใต้ดิน มีสถานีรถไฟฟ้าบีทีเอส 3 สถานี ได้แก่ สถานีราชเทวี สถานีพญาไท และสถานีอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ กับสถานีรถไฟใต้ดิน ได้แก่ สถานีเพชรบุรี และมีสถานีรถไฟฟ้าเชื่อมท่าอากาศยานสุวรรณภูมิ 3 สถานี ได้แก่ สถานีมักกะสัน สถานีพญาไท และสถานีราชปรารภ
ส่วนการสัญจรทางน้ำ ในพื้นที่เขตมีคลองแสนแสบเป็นคลองเขตแดนทางทิศใต้ของเขต ในอดีตท่าเรือที่บริเวณประตูน้ำเป็นแหล่งขนถ่ายสินค้าทางน้ำที่มาทางเรือตามคลองแสนแสบที่เคยคึกคักมาก ในปัจจุบันการสัญจรทางน้ำก็ยังมีอยู่ คือ เรือโดยสารคลองแสนแสบ
อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิอันเป็นจุดชุมทางสำคัญที่มีรถประจำทางผ่านหลายสายและยังเป็นจุดผ่านของรถไฟฟ้าบีทีเอสก็ตั้งอยู่ในพื้นที่เขตราชเทวี นอกจากนั้นในบริเวณรอบอนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิยังมีท่ารถตู้จากกรุงเทพฯ ไปยังจังหวัดต่าง ๆ ด้วย
สถานที่สำคัญ
เขตราชเทวีเป็นที่ตั้งของย่านที่ทำการรัฐบาล ย่านธุรกิจการค้าและการท่องเที่ยว สถานที่สำคัญทางประวัติศาสตร์และวัฒนธรรม และย่านสถานศึกษาที่สำคัญ นอกจากนั้นยังเป็นศูนย์กลางคมนาคม มีประชากรอาศัยในเขตนี้ค่อนข้างหนาแน่นและยังมีชุมชนที่มีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมพิเศษเฉพาะด้วย
สถานที่สำคัญที่กล่าวถึงในคำขวัญของเขตคือ
- พระราชวังพญาไท ซึ่งเป็นที่มาของชื่อ เขตพญาไท หรืออำเภอพญาไทเดิม ก่อนหน้าที่จะมีการปรับปรุงอาณาเขตของเขตพญาไทใหม่ จนทำให้พื้นที่พระราชวังพญาไทกลายมาเป็นอยู่ในเขตราชเทวี และปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของวิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า
- อนุสาวรีย์ชัยสมรภูมิ สร้างขึ้นเป็นที่ระลึกถึงทหารบก ทหารเรือ ทหารอากาศ ตำรวจ และเจ้าหน้าที่พลเรือนที่มีส่วนร่วมต่อสู้เพื่อปกป้องอธิปไตยของประเทศในยามสงคราม ตั้งอยู่ ณ บริเวณที่เคยเป็นสี่แยกระหว่างถนนราชวิถีกับถนนพหลโยธิน ซึ่งในอดีตเรียกว่า สี่แยกสนามเป้า
- พิพิธภัณฑ์วังสวนผักกาด บนถนนศรีอยุธยา
- อาคารใบหยก 1 อาคารใบหยก 2 ซึ่งเคยเป็นอาคารที่สูงที่สุดในประเทศไทย ทั้งสองอาคารอยู่ในบริเวณย่านประตูน้ำ
- ชุมชนชาวไทยมุสลิมเชื้อสายจามที่บ้านครัว ซึ่งอพยพเข้ามาจากกัมพูชาตั้งแต่สมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ และมีอุตสาหกรรมในครัวเรือนที่เคยเลืองลือในอดีตคือ การทอผ้าไหม ในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สอง นาย จิม ทอมป์สัน นักธุรกิจชาวอเมริกันได้ฟื้นฟูการทอผ้าไหมไทยที่ขณะนั้นกำลังซบเซา และนำผ้าไหมไทยออกไปเผยแพร่ในระดับโลกจนกลายเป็นผลิตภัณฑ์ที่มีชื่อเสียงของประเทศไทย โดยได้ร่วมมือกับช่างทอผ้าไหมในชุมชนบ้านครัวนี้
สถาบันทางการศึกษา
_2562.jpg.html){kind=link}
- มหาวิทยาลัยมหิดล (พญาไท)
- คณะวิทยาศาสตร์
- คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
- คณะทันตแพทยศาสตร์
- คณะเภสัชศาสตร์
- คณะสาธารณสุขศาสตร์
- คณะเวชศาสตร์เขตร้อน
- โรงเรียนพยาบาลรามาธิบดี คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี
- อาคารสำนักคอมพิวเตอร์ คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
- วิทยาลัยแพทยศาสตร์พระมงกุฎเกล้า
- วิทยาลัยแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต – โรงพยาบาลราชวิถี
- วิทยาลัยพยาบาลกองทัพบก
- วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนี กรุงเทพ
- ศูนย์รวมนักศึกษาแบ๊บติสต์
- อาคารวรรณสรณ์ แหล่งรวมสถาบันกวดวิชา
- โรงเรียนศรีอยุธยา
- โรงเรียนอำนวยศิลป์
- โรงเรียนเซนต์ดอมินิก
- โรงเรียนมักกะสันพิทยา
- โรงเรียนวัดดิสหงสาราม(วัดมักกะสัน)
สถานที่ราชการ หน่วยงานในกำกับของรัฐ และรัฐวิสาหกิจ
- กระทรวงการต่างประเทศ
- กรมทางหลวงและกองบังคับการตำรวจทางหลวง
- กองบังคับการสายตรวจและปฏิบัติการพิเศษ
- กรมทรัพยากรธรณี กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
- กระทรวงอุตสาหกรรม
- กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม
- กรมโรงงานอุตสาหกรรม
- กรมอุตสาหกรรมพื้นฐานและการเหมืองแร่
- สำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม
- สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม
- สำนักงานคณะกรรมการอ้อยและน้ำตาลทราย
- กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม
- กรมวิทยาศาสตร์บริการ
- สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ
- กรมการสารวัตรทหารบก
- กองพันทหารสารวัตรที่ 11
- กรมแพทย์ทหารบก
- กรมปศุสัตว์ และ สัตวแพทยสภาแห่งประเทศไทย
- กรมการพลังงานทหาร ศูนย์การอุตสาหกรรมป้องกันประเทศและพลังงานทหาร กระทรวงกลาโหม
- ศูนย์เทคโนโลยีทางการศึกษา สำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย สำนักงานปลัดกระทรวงศึกษาธิการ
- การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย
- สำนักงานนโยบายและแผนพลังงาน กระทรวงพลังงาน
- องค์การเภสัชกรรม
- สำนักป้องกันและบรรเทาสาธารณภัย กรุงเทพมหานคร (กองบังคับการตำรวจดับเพลิง กรมตำรวจ เดิม)
- สถานีตำรวจนครบาลพญาไท
สถานพยาบาล
- โรงพยาบาลรามาธิบดี คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล
- โรงพยาบาลเวชศาสตร์เขตร้อน คณะเวชศาสตร์เขตร้อน มหาวิทยาลัยมหิดล
- โรงพยาบาลทันตกรรม คณะทันตแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
- โรงพยาบาลพระมงกุฎเกล้า
- โรงพยาบาลราชวิถี
- สถาบันสุขภาพเด็กแห่งชาติมหาราชินี (โรงพยาบาลเด็ก)
- สถาบันโรคผิวหนัง
- โรงพยาบาลสงฆ์
- โรงพยาบาลพญาไท 1
- โรงพยาบาลเดชา
- โรงพยาบาลราชเวช
- โรงพยาบาลบุรฉัตรไชยากร
- สถาบันประสาทวิทยา
- สถาบันมะเร็งแห่งชาติ
- โรงพยาบาลสถาบันโรคไตภูมิราชนครินทร์
อ้างอิง
- สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "สถิติประชากรและบ้าน - จำนวนประชากรแยกรายอายุ." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/upstat_age.php. สืบค้น 5 มกราคม 2564.
- รวมรายชื่อผู้เสียชีวิตเมษา-พฤษภา 53 และความคืบหน้าทางคดี ศูนย์ข้อมูลประชาชนผู้ได้รับผลกระทบจากการสลายการชุมนุม กรณี เม.ย.-พ.ค.53 (ศปช.). สืบค้นเมื่อ 15 พฤษภาคม 2563.
- "Another daylight blast wounds 28 ralliers". Bangkok Post. 20 January 2014. สืบค้นเมื่อ 20 January 2014.
- "NSPRT guard shot at Makkawan". Bangkok Post. 19 January 2014. สืบค้นเมื่อ 19 January 2014.
- ชีวิตที่หล่นหาย จากเสียงนกหวีดถึงวันรัฐประหาร
- สำนักบริหารการทะเบียน. กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "จำนวนประชากรและบ้าน." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://stat.dopa.go.th/stat/statnew/statTDD/. สืบค้น 11 มีนาคม 2560.
แหล่งข้อมูลอื่น
- เว็บไซต์สำนักงานเขตราชเทวี
- เว็บไซต์กรุงเทพมหานคร: แหล่งท่องเที่ยวในเขตราชเทวี
- แผนที่เขตราชเทวี
- เว็บไซต์พิพิธภัณฑ์วังสวนผักกาด
- แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ เขตราชเทวี
- ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
- แผนที่จากมัลติแมป หรือโกลบอลไกด์
- ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์
พิกัดภูมิศาสตร์: 13°45′32″N 100°32′02″E / 13.759°N 100.534°E