แคลเซียมออกซาเลต

แคลเซียมออกซาเลต (อังกฤษ: calcium oxalate) เป็นเกลือแคลเซียมของออกซาเลต ลักษณะเป็นของแข็งสีขาว ไม่มีกลิ่น มีมวลโมเลกุล 146.16 g/mol แคลเซียมออกซาเลตมีสูตรเคมีคือ CaC₂O₄·(H₂O)_x โดย x เป็นได้ตั้งแต่ 1-3 หรือพบได้ 3 แบบ แบบมอโนไฮเดรตพบในแร่วีเวลไลต์ แบบไดไฮเดรตพบในแร่เวดเดลไลต์ และแบบไตรไฮเดรตพบในแร่เคาไซต์

แคลเซียมออกซาเลต
ชื่อตาม IUPAC	Calcium oxalate
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	[5794-28-5]^[CAS]
PubChem	16212978
ChEBI	60579
SMILES	C(=O)(C(=O)[O-])[O-].[Ca+2]
InChI	1/C2H2O4.Ca/c3-1(4)2(5)6;/h(H,3,4)(H,5,6);/q;+2/p-2
ChemSpider ID	30549
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	CaC2H2O5 (มอโนไฮเดรต) CaC2O4 (แอนไฮดรัส)
ลักษณะทางกายภาพ	ของแข็งสีขาว
ความหนาแน่น	2.20 g/cm^3, มอโนไฮเดรต
จุดหลอมเหลว	200 °C, 473 K, 392 °F
ความสามารถละลายได้ ใน น้ำ	0.67 mg/L (20 °C)
ความอันตราย
อันตรายหลัก	เป็นอันตราย, ระคายเคือง
NFPA 704	1 2 0
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
แอนไอออนที่เกี่ยวข้อง
แคทไอออนที่เกี่ยวข้อง
สารประกอบที่เกี่ยวข้อง	กรดออกซาลิก
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa
สถานีย่อย:เคมี

แคลเซียมออกซาเลตที่พบในพืชเรียกว่าราไฟด์ (raphide) เป็นผลึกรูปเข็ม รูปดาวหรือปริซึม ผลึกเหล่านี้พบในเซลล์แปลกปลอม (idioblast) ซึ่งเป็นเซลล์ที่ทำหน้าที่สะลมแร่ธาตุและรงควัตถุต่าง ๆ หากสัมผัสแคลเซียมออกซาเลตก่อให้เกิดการระคายเคือง และหากทานเข้าไปจะทำให้เกิดอาการบวมและกลืนลำบาก ตัวอย่างของไม้ประดับที่มีแคลเซียมออกซาเลต ได้แก่ สาวน้อยประแป้ง บอน กระดาด เงินไหลมา เต่าร้าง และโคมญี่ปุ่น

เนื่องจากแคลเซียมออกซาเลตไม่ละลายน้ำ จึงทำให้การทานอาหารที่มีแคลเซียมออกซาเลตเป็นเวลานานอาจก่อให้เกิดโรคนิ่วไตได้ ผักที่มีแคลเซียมออกซาเลตสูง ได้แก่ ปวยเล้ง กระเจี๊ยบ ผักปลัง กระเฉด และชะมวง

อ้างอิง

1. S. Deganello (1981). "The Structure of Whewellite, CaC₂O₄^.H₂O, at 328 K". Acta Crystallogr. B. 37: 826–829. doi:10.1107/S056774088100441X.
2. "Calcium Oxalate - MSDS" (PDF). Hummel Croton. สืบค้นเมื่อ October 13, 2019.
3. Weber, R. A. (1891). "Raphides, the Cause of the Acridity of Certain Plants". Journal of the American Chemical Society. 13 (7): 215–217. doi:10.1021/ja02124a034. Also, doi:10.1038/scientificamerican11211891-13242csupp
4. Watson, John T.; Jones, Roderick C.; Siston, Alicia M.; Diaz, Pamela S.; Gerber, Susan I.; Crowe, John B.; Satzger, R. Duane (2005). "Outbreak of Food-borne Illness Associated with Plant Material Containing Raphides". Clinical Toxicology. 43 (1): 17–21. doi:10.1081/CLT-44721. PMID 15732442.
5. "ผลึกแคลเซียมออกซาเลตและปริมาณออกซาเลตในพืชผักบางชนิดในจังหวัดหนองคาย" (PDF). KKU Science Journal. สืบค้นเมื่อ October 13, 2019.

แหล่งข้อมูลอื่น

•   วิกิมีเดียคอมมอนส์มีสื่อเกี่ยวกับ แคลเซียมออกซาเลต
• "Calcium oxalate monohydrate - MSDS". Fisher Scientific.