คู่เบส (อณูพันธุศาสตร์)

คู่เบส (อังกฤษ: base pair ตัวย่อ bp) เป็นหน่วยพื้นฐานของกรดนิวคลีอิกสายคู่ซึ่งประกอบด้วยลำดับนิวคลีโอเบสอันเชื่อมกับกันและกันด้วยพันธะไฮโดรเจน เป็นหน่วยโครงสร้างของเกลียวคู่กรดนิวคลีอิก มีส่วนให้เกิดโครงสร้างพับของดีเอ็นเอและอาร์เอ็นเอ เพราะมีรูปแบบพันธะไฮโดรเจนที่แน่นอน คู่เบสแบบ "วัตสัน-คริก" คือ guanine-cytosine และ adenine-thymine จึงทำให้ดีเอ็นเอดำรงรูปทรงเป็นเกลียวได้อย่างต่อเนื่องโดยอาศัยลำดับนิวคลีโอไทด์ของมัน ลักษณะการจับคู่ของเบส (complementary) จึงทำให้รหัสพันธุกรรมมีสำเนาเป็นสายคู่ดีเอ็นเอ โครงสร้างที่สม่ำเสมอกับความซ้ำซ้อนของข้อมูลพันธุกรรมที่มีอยู่ในคู่เกลียวดีเอ็นเอ จึงทำให้ดีเอ็นเอเหมาะในการเก็บข้อมูลพันธุกรรม อนึ่ง การจับคู่ระหว่างสายดีเอ็นเอกับนิวคลีโอไทด์ที่นำเข้ามาใหม่ก็เป็นกลไกให้เอนไซม์ "ดีเอ็นเอพอลิเมอเรส" ถ่ายแบบดีเอ็นเอได้ และให้เอนไซม์ "อาร์เอ็นเอพอลิเมอเรส" ถอดรหัสดีเอ็นเอเป็นอาร์เอ็นเอได้

รูปแสดงคู่เบส adenine-thymine

เชิงอรรถและอ้างอิง

1. Spencer, M. (1959-01-10). "The stereochemistry of deoxyribonucleic acid. II. Hydrogen-bonded pairs of bases". Acta Crystallographica (ภาษาอังกฤษ). 12 (1): 66–71. doi:10.1107/S0365110X59000160. ISSN 0365-110X.
2. Zhurkin, Victor B.; Tolstorukov, Michael Y.; Xu, Fei; Colasanti, Andrew V.; Olson, Wilma K. "Sequence-Dependent Variability of B-DNA". DNA Conformation and Transcription. Boston, MA: Springer US. pp. 18–34. doi:10.1007/0-387-29148-2_2.

แหล่งอ้างอิงอื่น

• Watson, JD; Baker, TA; Bell, SP; Gann, A; Levine, M; Losick, R (2004). Molecular Biology of the Gene (5th ed.). Pearson Benjamin Cummings: CSHL Press. (See esp. ch. 6 and 9)
• Sigel, A; Sigel, H; Sigel, RK, บ.ก. (2012). Interplay between Metal Ions and Nucleic Acids. Metal Ions in Life Sciences. 10. Springer. doi:10.1007/978-94-007-2172-2. ISBN 978-9-4007-2171-5. S2CID 92951134.
• Clever, GH; Shionoya, M (2012). "Chapter 10. Alternative DNA Base-Pairing through Metal Coordination". Interplay between Metal Ions and Nucleic Acids. Metal Ions in Life Sciences. 10. pp. 269–294. doi:10.1007/978-94-007-2172-2_10. ISBN 978-94-007-2171-5. PMID 22210343.
• Megger, DA; Megger, N; Mueller, J (2012). "Chapter 11. Metal-Mediated Base Pairs in Nucleic Acids with Purine and Pyrimidine-Derived Neucleosides". Interplay between Metal Ions and Nucleic Acids. Metal Ions in Life Sciences. 10. pp. 295–317. doi:10.1007/978-94-007-2172-2_11. ISBN 978-94-007-2171-5. PMID 22210344.

แหล่งข้อมูลอื่น

• —webserver version of the EMBOSS tool for calculating melting temperatures