วงศ์ปลาหางแข็ง

วงศ์ปลาหางแข็ง
ปลากะมงพร้าว (Caranx ignobilis) เป็นปลาที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในวงศ์นี้ที่พบได้ในเขตน่านน้ำไทย
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
อาณาจักร:	Animalia
ไฟลัม:	Chordata
ชั้น:	Actinopterygii
อันดับ:	Perciformes
อันดับย่อย:	Percoidei
วงศ์ใหญ่:	Percoidea
วงศ์:	Carangidae
สกุล
Alectis Alepes Atropus Atule Campogramma Carangoides Caranx Chloroscombrus Decapterus Elagatis Gnathanodon Hemicaranx Lichia Megalaspis Naucrates Oligoplites Pantolabus Parastromateus Parona Pseudocaranx Scomberoides Selar Selaroides Selene Seriola Seriolina Trachinotus Trachurus Ulua Uraspis
ชื่อพ้อง
Apolectidae

วงศ์ปลาหางแข็ง (อังกฤษ: Jacks, Pompanos, Horse mackerels, Scads, Trevallies, Crevallies, Tunas) เป็นวงศ์ของปลาทะเลกระดูกแข็งวงศ์หนึ่ง ในอันดับปลากะพง (Perciformes) ใช้ชื่อวงศ์ว่า Carangidae

มีรูปร่างลำตัวสั้นหรือค่อนข้างสั้น คอดหางเรียว มีเกล็ดขนาดเล็กแบบราบเรียบ เส้นข้างลำตัวสมบูรณ์ มีเกล็ดแปรรูปขนาดใหญ่ที่บริเวณเส้นข้างลำตัว โดยเฉพาะบริเวณข้อหางเสมือนเกราะ อันเป็นที่มาของชื่อเรียก ส่วนหน้าโค้งงอ ส่วนท้ายอาจมีหรือไม่มีสันกระดูกแข็ง ส่วนใหญ่มีซี่กรองเหงือกยาวเรียวครีบหลังมีสองตอนแยกจากกัน ครีบแรกมีเงี่ยงไม่แข็ง บริเวณหน้าครีบก้นมีก้านครีบแข็ง 2 อัน แยกออกมาจากครีบก้น ซึ่งสามารถพับได้ ครีบอกยาวเรียวโค้งแบบรูปเคียว ครีบหางเว้าลึกแบบส้อม

พบกระจายพันธุ์ในมหาสมุทรแปซิฟิก, แอตแลนติก และมหาสมุทรอินเดีย ปลาขนาดเล็กจะอาศัยอยู่ใกล้ชายฝั่ง หรือตามแหล่งน้ำจืดหรือน้ำกร่อยใกล้ทะเล เช่น ปากแม่น้ำ, ชะวากทะเล เป็นปลากินเนื้อเป็นอาหาร มีพฤติกรรมอยู่เป็นฝูงขนาดใหญ่ มีขนาดโดยเฉลี่ยประมาณ 25-100 เซนติเมตร ชนิดที่มีขนาดใหญ่ที่สุด คือ 2 เมตร

แบ่งออกเป็น 30 สกุล ประมาณ 151 ชนิด

จัดเป็นปลาเศรษฐกิจที่มีความสำคัญอย่างมากวงศ์หนึ่ง โดยมีการนำไปบริโภคทั้งสด และแปรรูปเป็น ปลากระป๋อง (โดยเฉพาะใช้แทนปลาในวงศ์ปลาหลังเขียว (Clupeidae), ปลาเค็ม เป็นต้น

ในน่านน้ำไทย มีหลายชนิด โดยชนิดที่สำคัญ ๆ และเป็นที่รู้จักกันดี ได้แก่ ปลาสำลี (Seriolina nigrofasciata), ปลาหางแข็ง (Megalaspis cordyla), ปลาหางแข็งบั้ง (Atule mate), ปลาข้างเหลือง (Selaroides leptolepis), ปลากะมง (Caranx sp.), ปลาโฉมงาม (Alectis sp.) และปลาจะละเม็ดดำ (Parastromateus niger) เป็นต้น

อ้างอิง

1. อภินันท์ สุวรรณรักษ์ ผศ., ล่องแม่แตง ตอน 2 : ทดสอบความอดทน นิตยสาร Aquarium Biz หน้า 124 ปีที่ 2 ฉบับที่ 16: ตุลาคม 2011
2. "Carangidae". ระบบข้อมูลการจำแนกพันธุ์แบบบูรณาการ.
3. แฉปลาป๋องมั่วนิ่มปลาทูแทนซาร์ดีน
4. มีนวิทยา
5. สีกุน น. จากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542

แหล่งข้อมูลอื่น

• จาก Fishbase.org (อังกฤษ)