ตะพาบม่านลาย
ตะพาบม่านลาย | |
---|---|
ตะพาบม่านลายอินเดีย (C. indica) | |
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์ | |
อาณาจักร: | Animalia |
ไฟลัม: | Chordata |
ชั้น: | Reptilia |
ชั้นย่อย: | Anapsida |
อันดับ: | Testudines |
อันดับย่อย: | Cryptodira |
วงศ์ใหญ่: | Trionychoidea |
วงศ์: | Trionychidae |
วงศ์ย่อย: | Trionychinae |
สกุล: | Chitra Gray, 1844 |
ชนิด | |
|
ตะพาบม่านลาย (อังกฤษ: Narrow headed softshell turtles) เป็นสกุลของสัตว์เลื้อยคลานจำพวกตะพาบ 3 ชนิด ใช้ชื่อสกุลว่า Chitra (/ชิ-ตร้า/)
มีรูปร่างโดยรวมคือ เป็นตะพาบที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก หัวและตามีขนาดเล็ก เมื่อโตเต็มที่ ขนาดกระดองยาวได้ถึงเมตรเศษ น้ำหนักกว่า 120–200 กิโลกรัม กระดองแบนเรียบสีครีมหรือสีเนื้อ มีจุดเด่นที่เป็นลักษณะสำคัญ คือ มีลายสีน้ำตาลแลดูสวยงาม ที่ขนาดและลักษณะแตกต่างออกไปในช่วงวัยและชนิดพันธุ์ หัวเล็ก เท้าเป็นแผ่นผังผืด มีเล็บใหญ่แข็งแรง กรามแข็งแรงใช้สำหรับขบกัดสัตว์น้ำที่มีเปลือกแข็งและสัตว์มีกระดูกสันหลังบางประเภท เช่น กบหรือเขียด เป็นอาหารได้เป็นอย่างดี
พบกระจายพันธุ์เฉพาะแม่น้ำขนาดใหญ่บางสายเท่านั้น ในอนุทวีปอินเดียและภูมิภาคอินโดจีน เช่น ไทย, พม่า, มาเลเซีย และอินโดนีเซีย
ปัจจุบันจำแนกออกได้ 3 ชนิด คือ
- ตะพาบม่านลายไทย (Chitra chitra)
- ตะพาบม่านลายอินเดีย (Chitra indica)
- ตะพาบม่านลายพม่า (Chitra vandijki)
มีพฤติกรรม คือ เป็นตะพาบที่ชอบซุ่มซ่อนตัวอยู่ใต้พื้นทรายที่มีน้ำไหลเพื่อรอดักเหยื่อ โดยจะไม่ขึ้นมาบกบนเลย นอกจากเพื่อวางไข่เท่านั้น โดยจะขุดหลุมวางไข่บนหาดทรายริมแม่น้ำเหมือนกับเต่าน้ำและตะพาบชนิดอื่น ออกไข่ครั้งโดยเฉลี่ยครั้งละ 60–100 ฟอง ใช้เวลาฟักเป็นตัวนาน 65 วัน
เป็นตะพาบที่มีขนาดใหญ่และลวดลายที่สวยงาม จึงทำให้ตะพาบม่านลายทุกชนิดกลายเป็นสัตว์ที่ใกล้สูญพันธุ์ในธรรมชาติ เพราะถูกจับมาขายเพื่อเป็นสัตว์เลี้ยง โดยเฉพาะในชนิด C. chitra ที่พบได้ในภาคกลางของไทย ที่ไม่มีรายงานการพบในธรรมชาติมานานกว่า 30 ปีแล้ว
แต่ในปัจจุบัน สามารถเพาะขยายพันธุ์ได้แล้วในที่เลี้ยงในทุกชนิด แต่ก็มีสนนราคาขายที่แพงมาก
รูปภาพ
โครงกระดูกของตะพาบม่านลายอินเดีย
กระดองของตะพาบม่านลายไม่ทราบชนิด ในพิพิธภัณฑ์ ที่กรุงเบอร์ลิน
อ้างอิง
- "Chitra Gray, 1844". ระบบข้อมูลการจำแนกพันธุ์แบบบูรณาการ.
- "ตะพาบม่านลาย". หมูหินดอตคอม.
- รายชื่อชนิดเต่าและตะพาบต่าง ๆ ในทวีปเอเชีย
- "ตะพาบม่านลาย". กรมประมง.
แหล่งข้อมูลอื่น
- ข้อมูลเกี่ยวข้องกับ Chitra จากวิกิสปีชีส์