จูเลียส ซีซาร์

กาอิอุส ยูลิอุส ไกซาร์ (ละติน: Caivs/Gaivs Ivlivs Caesar) หรือ จูเลียส ซีซาร์ (อังกฤษ: Julius Caesar; กรกฎาคม 100 ปีก่อน ค.ศ. – 15 มีนาคม 44 ปีก่อน ค.ศ.) เป็นรัฐบุรุษ แม่ทัพ และผู้ประพันธ์ร้อยแก้วอันเลื่องชื่อชาวโรมัน เขามีบทบาทสำคัญในเหตุการณ์อันนำไปสู่การสิ้นสุดสาธารณรัฐโรมันและความเจริญของจักรวรรดิโรมัน ใน 60 ปีก่อน ค.ศ. ซีซาร์, กรัสซุส และปอมปีย์ ตั้งพันธมิตรทางการเมืองซึ่งจะครอบงำการเมืองโรมันไปอีกหลายปี ความพยายามของพวกเขาในการสั่งสมอำนาจผ่านยุทธวิธีประชานิยมถูกชนชั้นปกครองอนุรักษนิยมในวุฒิสภาโรมันคัดค้าน ซึ่งในบรรดานั้นมีกาโตผู้เยาว์ (Cato the Younger) ด้วยการสนับสนุนบ่อยครั้งของกิแกโร ชัยชนะของซีซาร์ในสงครามกอล ซึ่งสมบูรณ์ใน 51 ปีก่อน ค.ศ. ขยายดินแดนของโรมันไปถึงช่องแคบอังกฤษและแม่น้ำไรน์ ซีซาร์เป็นแม่ทัพโรมันคนแรกที่ข้ามทั้งสองเมื่อเขาสร้างสะพานข้ามแม่น้ำไรน์และบุกครองบริเตนครั้งแรก

กาอิอุส ยูลิอุส ไกซาร์
รูปปั้นครึ่งตัวซีซาร์ในพิพิธภัณฑ์โบราณคดีแห่งชาติเนเปิลส์
ผู้เผด็จการแห่งสาธารณรัฐโรมัน
ดำรงตำแหน่ง ตุลาคม 49 ปีก่อน ค.ศ. – 15 มีนาคม 44 ปีก่อน ค.ศ.
กงสุลแห่งสาธารณรัฐโรมัน
ดำรงตำแหน่ง 1 มกราคม 44 ปีก่อน ค.ศ. – 15 มีนาคม 44 ปีก่อน ค.ศ. ดำรงตำแหน่งร่วมกับมาร์ก แอนโทนี
ก่อนหน้า	กาอิอุส กานีนิอุส เรบิลุส กับกาอิอุส แตรโบนิอุส
ถัดไป	ปูบลิอุส กอร์เนลิอุส ดอลาแบ็ลลา กับ มาร์ก แอนโทนี
ดำรงตำแหน่ง 1 มกราคม 46 ปีก่อน ค.ศ. – กันยายน 45 ปีก่อน ค.ศ. ดำรงตำแหน่งร่วมกับมาร์กุส ไอมิลิอุส แลปิดุส (46 ปีก่อน ค.ศ.)
ก่อนหน้า	กวินตุส ฟูฟิอุส กาเลนุส กับ ปูบลิอุส วาตีนิอุส
ถัดไป	กวินตุส ฟาบิอุส มักซิมุส กับ กาอิอุส แตรโบนิอุส
ดำรงตำแหน่ง 1 มกราคม 48 ปีก่อน ค.ศ. – 1 มกราคม 47 ปีก่อน ค.ศ. ดำรงตำแหน่งร่วมกับปูบลิอุส แซร์วีลิอุส วาติอา อิเซาริกุส
ก่อนหน้า	กาอิอุส เกลาดิอุส มาร์แก็ลลุส ไมยอร์ กับ ลูกิอุส กอร์เนลิอุส แล็นตุลุส กรูส
ถัดไป	กวินตุส ฟูฟิอุส กาเลนุส กับ ปูบลิอุส วาตีนิอุส
ดำรงตำแหน่ง 1 มกราคม 59 ปีก่อน ค.ศ. – 1 มกราคม 58 ปีก่อน ค.ศ. ดำรงตำแหน่งร่วมกับมาร์กุส กัลปูร์นิอุส บิบุลุส
ก่อนหน้า	กวินตุส ไกกิลิอุส แมแต็ลลุส แกแลร์ กับ ลูกิอุส อาฟรานิอุส
ถัดไป	ลูกิอุส กัลปูร์นิอุส ปีโซ ไกโซนินุส กับ เอาลุส กาบีนิอุส
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	กรกฎาคม 100 ปีก่อน ค.ศ. โรม แคว้นอิตาเลีย สาธารณรัฐโรมัน
เสียชีวิต	15 มีนาคม 44 ปีก่อน ค.ศ. (55 ปี) โรม แคว้นอิตาเลีย สาธารณรัฐโรมัน
ที่ฝังร่าง	วิหารซีซาร์ โรม
บิดา	กาอิอุส ยูลิอุส ไกซาร์
มารดา	เอาเรลิอา ก็อตตา
คู่สมรส	กอร์เนลิอา (84–69 ปีก่อน ค.ศ.; ตาย) ป็อมเปยา (68–63 ปีก่อน ค.ศ.; หย่า) กัลปูร์นิอา (59–44 ปีก่อน ค.ศ.)
บุตร	ยูลิอา ประมาณ 14/2/62 ปีนี้ ซิแซเรียน 47–30 ปีก่อน ค.ศ. เอากุสตุส (บุญธรรม) 63 ปีก่อน ค.ศ. – ค.ศ. 19
ศาสนา	พหุเทวนิยมโรมัน

ความสำเร็จเหล่านี้ทำให้เขามีอำนาจทางทหารซึ่งไม่มีผู้ใดเทียม และคุกคามฐานะของพอมพีย์ซึ่งเปลี่ยนไปเข้ากับวุฒิสภาหลังกรัสซุสเสียชีวิตใน 53 ปีก่อน ค.ศ. เมื่อสงครามกอลยุติ วุฒิสภาสั่งซีซาร์ให้ลงจากตำแหน่งบังคับบัญชาทหารของเขาและกลับกรุงโรม ซีซาร์ปฏิเสธคำสั่งนั้นและใน 49 ปีก่อน ค.ศ. ท้าทายโดยการข้ามแม่น้ำรุบิโกพร้อมด้วยทหารหนึ่งลีเจียน ทิ้งมณฑลของเขาและเข้าอิตาลีภายใต้อาวุธอย่างมิชอบด้วยกฎหมาย เกิดสงครามกลางเมืองตามมา และชัยชนะของซีซาร์ในสงครามทำให้เขามีฐานะอำนาจและอิทธิพลโดยไร้คู่แข่ง

หลังเข้าควบคุมรัฐบาล ซีซาร์เริ่มโครงการปฏิรูปสังคมและรัฐบาล รวมทั้งการสถาปนาปฏิทินจูเลียน เขารวมระบบข้าราชการประจำของสาธารณรัฐเข้าสู่ศูนย์กลางและสุดท้ายประกาศตนเป็น "ผู้เผด็จการตลอดชีพ" ทำให้เขายิ่งมีอำนาจมากขึ้นไปอีก แต่ความขัดแย้งทางการเมืองใต้น้ำยังไม่สงบ และในไอดส์มีนาคม (Ides of March) คือ 15 มีนาคม 44 ปีก่อน ค.ศ. ซีซาร์ถูกกลุ่มสมาชิกวุฒิสภากบฏลอบสังหาร นำโดยมาร์กุส ยูนิอุส บรูตุสผู้ลูก ผู้ซึ่งเป็นคนสนิทและเป็นเสมือนลูกศิษย์ โดยพูดเป็นประโยคสุดท้ายเป็นภาษาละตินว่า "Et tu Brute" (เจ้าด้วยหรือ บรูตุส) สงครามกลางเมืองชุดใหม่อุบัติ และรัฐบาลสาธารณรัฐอันมีรัฐธรรมนูญไม่เคยถูกฟื้นฟูอย่างสมบูรณ์ อ็อกตาวิอุส ทายาทบุญธรรมของซีซาร์ ซึ่งภายหลังรู้จักกันในพระนาม จักรพรรดิเอากุสตุส เถลิงอำนาจแต่ผู้เดียวหลังพิชิตศัตรูในสงครามกลางเมืองนั้น อ็อกตาวิอุสรวบรวมอำนาจและเริ่มสมัยจักรวรรดิโรมัน

คนรู้จักชีวิตส่วนมากของซีซาร์จากบันทึกการทัพของเขาเองและจากแหล่งข้อมูลร่วมสมัยอื่น ส่วนใหญ่เป็นจดหมายและสุนทรพจน์ของกิแกโรและงานเขียนประวัติศาสตร์ของแซลลัสต์ (Sallust) เป็นหลัก ชีวประวัติซีซาร์ในภายหลังโดยซุเอโตนิอุสและพลูทาร์กก็เป็นแหล่งข้อมูลหลักเช่นกัน นักประวัติศาสตร์หลายคนถือซีซาร์เป็นผู้บัญชาการทหารที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในประวัติศาสตร์คนหนึ่ง

อ้างอิง

1. Woolf Greg (2006), Et Tu Brute? – The Murder of Caesar and Political Assassination, 199 pages – ISBN 1-86197-741-7