โอล์ม (อังกฤษ: Olm, Human fish; ชื่อวิทยาศาสตร์: Proteus anguinus) เป็นซาลาแมนเดอร์ชนิดหนึ่ง อยู่ในวงศ์หมาน้ำ (Proteidae) จัดเป็นซาลาแมนเดอร์เพียงชนิดเดียวเท่านั้นที่อยู่ในสกุล Proteus (เคยมีอีกชนิดหนึ่ง คือ P. bavaricus สูญพันธุ์ไปตั้งแต่ยุคไพลสโตซีน)
โอล์ม เป็นซาลาแมนเดอร์รูปร่างประหลาดกว่าซาลาแมนเดอร์ชนิดอื่น ๆ อย่างเห็นได้ชัดเจน กล่าว คือ มีรูปร่างเพรียวยาวเหมือนปลาไหลหรืองู มากกว่าจะเป็นซาลาแมนเดอร์ ยาวประมาณ 40 เซนติเมตร ผิวหนังขาวซีด ไม่มีเม็ดสี รวมทั้งไม่มีตา เนื่องจากใช้ชีวิตอยู่ในถ้ำที่มีแต่ความมืด ไม่มีแสงสว่างส่องเข้ามาถึง จึงหายไปเนื่องจากไม่ได้ใช้ประโยชน์ ขาเล็กสั้น นิ้วตีนหน้ามี 3 นิ้ว และตีนหลัง 2 นิ้ว ซึ่งเป็นการลดรูปของอวัยวะที่ไม่ได้ใช้งาน มีส่วนปากยื่นยาวและแผ่กว้าง ซึ่งเป็นประสาทสัมผัส โอล์มสามารถมีอายุยืนได้นานถึง 100 ปี และสามารถมีชีวิตอยู่ได้แม้ไม่ได้กินอะไรเลยเป็นเวลานาน 10 ปี
ภาพวาดของโอล์มในปี ค.ศ. 1907 โดยนักชีววิทยาชาวฝรั่งเศส แกสตัน บงเนียร์
โอล์ม กระจายพันธุ์เฉพาะในน้ำที่มีอุณหภูมิประมาณ 8 องศาเซลเซียส ในถ้ำลึกของทวีปยุโรป แถบยุโรปกลาง และยุโรปตะวันตกเฉียงใต้ เช่น สโลเวเนีย, โครเอเชีย เช่น ถ้ำโพสทอยน่าในสโลเวเนีย โดยหลบซ่อนอยู่ตามหลืบหินหรือซอกต่าง ๆ ใต้น้ำ เมื่อแรกเจอ โอล์มถูกเชื่อว่าเป็นลูกของมังกร ซึ่งพ่อแม่ของมังกรหลบอยู่ในส่วนลึกของถ้ำเข้าไปอีก นอกจากนี้ยังมีอีกชื่อหนึ่งว่า "ปลามนุษย์" จากการที่มีผิวขาวเหมือนชาวผิวขาว ซึ่งมาจากภาษาสโลเวเนีย คำว่า človeška ribica และภาษาโครเอเชีย คำว่า čovječja ribica
โอล์ม มีความไวต่อแสงมาก แม้จะไม่มีตา แต่ก็มีประสาทสัมผัสที่ดีมาก ตลอดจนมีประสาทรับรู้รสในปาก เมื่อโตเต็มที่แล้ว แต่ก็ยังคงรูปร่างเมื่อยังเป็นตัวอ่อนอยู่ คือ ไม่มีเปลือกตา มีเหงือกขนาดใหญ่เห็นเป็นพู่เหงือก และมีช่องเปิดเหงือก 2 ช่อง มีแผ่นครีบหาง มีการขยายพันธุ์ด้วยการปฏิสนธิในตัว ตัวเมียวางไข่จำนวน 50–70 ฟอง อย่างไรก็ตามไม่เคยมีใครเห็นไข่หรือตัวอ่อนของโอล์ม จนกระทั่งถึงปี ค.ศ. 2016 เมื่อโอล์มตัวเมียตัวหนึ่งในสถานที่เลี้ยงของนักวิทยาศาสตร์คนหนึ่งได้วางไข่ จนกระทั่ง 4 เดือนผ่านไป ไข่นั้นก็ได้ฟักเป็นตัว นอกจากนี้แล้ว ในปี ค.ศ. 1986 ได้มีการค้นพบโอล์มดำ (P. a. parkelj) ซึ่งเป็นชนิดย่อยของโอล์ม มีส่วนปากสั้นกว่าโอล์ม แต่มีลักษณะที่แตกต่างกันอย่างเห็นชัดเจน คือ มีตาขนาดเล็กเห็นชัดเจน และสีผิวที่คล้ำกว่า รวมทั้งมีความกระฉับกระเฉงว่องไวกว่า มีความยาว 40 เซนติเมตรเท่ากัน โอล์มดำ เป็นสิ่งมีชีวิตเฉพาะถิ่นที่พบได้ในลำธารใต้ดินใกล้กับเมืองคอร์โนเมลจ์ ในสโลเวเนียเท่านั้น การขยายพันธุ์ของโอล์มดำนั้น ยังไม่เป็นที่ทราบกันโดยแน่ชัด
อ้างอิง - Arntzen; และคณะ (2008). "Proteus anguinus". IUCN Red List of Threatened Species. Version 4. International Union for Conservation of Nature. สืบค้นเมื่อ 4 April 2011. CS1 maint: ref=harv (link) Database entry includes a range map and justification for why this species is vulnerable
- "Proteus". ระบบข้อมูลการจำแนกพันธุ์แบบบูรณาการ.
- Rocek, Z (1994). "A Review of the fossil Caudata of Europe" (PDF). Abhandlungen und Berichte für Naturkunde. 17: 51–56.
- ↑ The Human Fish, "Nick Baker's Weird Creatures". สารคดีทางอนิมอลพลาเน็ต ทางทรูวิชั่นส์: พฤหัสบดีที่ 24 มกราคม 2556
- ↑ ไขปริศนาเรื่องแปลก, Weird Wonders Of The World. สารคดีทางช่อง 7: ศุกร์ที่ 24 สิงหาคม 2561
- Piper, Ross (2007), Extraordinary Animals: An Encyclopedia of Curious and Unusual Animals, Greenwood Press.
- หน้า 311-312, วิทยาสัตว์เลื้อยคลานและสัตว์สะเทินน้ำสะเทินบก โดย วีรยุทธ์ เลาหะจินดา (ธันวาคม, 2552) ISBN 978-616-556-016-0
แหล่งข้อมูลอื่น - Creepy Human Fish of Slovenia จากซีเอ็นเอ็น
โอล, สถานะการอน, กษ, ไม, นคง, iucn, การจำแนกช, นทางว, ทยาศาสตร, อาณาจ, กร, animaliaไฟล, chordataช, amphibiaช, นย, อย, lissamphibiaอ, นด, caudataอ, นด, บย, อย, salamandroideaวงศ, proteidaeสก, proteus, laurenti, 1768สป, anguinusช, อทว, นามproteus, anguinuslauren. oxlmsthanakarxnurksimmnkhng IUCN 3 1 1 karcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Animaliaiflm Chordatachn Amphibiachnyxy Lissamphibiaxndb Caudataxndbyxy Salamandroideawngs Proteidaeskul Proteus Laurenti 1768spichis P anguinuschuxthwinamProteus anguinusLaurenti 1768chnidyxyP a anguinus Laurenti 1768 epnchnidthimisikhaw P a parkelj Sket amp Arntzen 1994 oxlmda aephnthikarkracayphnthu ehnuxthaelexedriytik oxlm xngkvs Olm Human fish chuxwithyasastr Proteus anguinus epnsalaaemnedxrchnidhnung xyuinwngshmana Proteidae cdepnsalaaemnedxrephiyngchnidediywethannthixyuinskul Proteus 2 ekhymixikchnidhnung khux P bavaricus suyphnthuiptngaetyukhiphlsotsin 3 oxlm epnsalaaemnedxrruprangprahladkwasalaaemnedxrchnidxun xyangehnidchdecn klaw khux miruprangephriywyawehmuxnplaihlhruxngu makkwacaepnsalaaemnedxr yawpraman 40 esntiemtr phiwhnngkhawsid immiemdsi rwmthngimmita enuxngcakichchiwitxyuinthathimiaetkhwammud immiaesngswangsxngekhamathung cunghayipenuxngcakimidichpraoychn khaelksn niwtinhnami 3 niw aelatinhlng 2 niw sungepnkarldrupkhxngxwywathiimidichngan miswnpakyunyawaelaaephkwang sungepnprasathsmphs 4 oxlmsamarthmixayuyunidnanthung 100 pi aelasamarthmichiwitxyuidaemimidkinxairelyepnewlanan 10 pi 5 phaphwadkhxngoxlminpi kh s 1907 odynkchiwwithyachawfrngess aekstn bngeniyroxlmda oxlm kracayphnthuechphaainnathimixunhphumipraman 8 xngsaeslesiys inthalukkhxngthwipyuorp aethbyuorpklang aelayuorptawntkechiyngit echn soleweniy okhrexechiy echn thaophsthxynainsoleweniy odyhlbsxnxyutamhlubhinhruxsxktang itna emuxaerkecx oxlmthukechuxwaepnlukkhxngmngkr sungphxaemkhxngmngkrhlbxyuinswnlukkhxngthaekhaipxik nxkcakniyngmixikchuxhnungwa plamnusy 4 cakkarthimiphiwkhawehmuxnchawphiwkhaw sungmacakphasasoleweniy khawa cloveska ribica aelaphasaokhrexechiy khawa covjecja ribica 6 oxlm mikhwamiwtxaesngmak aemcaimmita aetkmiprasathsmphsthidimak tlxdcnmiprasathrbrursinpak emuxotetmthiaelw aetkyngkhngruprangemuxyngepntwxxnxyu khux immiepluxkta miehnguxkkhnadihyehnepnphuehnguxk aelamichxngepidehnguxk 2 chxng miaephnkhribhang mikarkhyayphnthudwykarptisnthiintw twemiywangikhcanwn 50 70 fxng 7 xyangirktamimekhymiikhrehnikhhruxtwxxnkhxngoxlm cnkrathngthungpi kh s 2016 emuxoxlmtwemiytwhnunginsthanthieliyngkhxngnkwithyasastrkhnhnungidwangikh cnkrathng 4 eduxnphanip ikhnnkidfkepntw 5 nxkcakniaelw inpi kh s 1986 idmikarkhnphboxlmda P a parkelj sungepnchnidyxykhxngoxlm miswnpaksnkwaoxlm aetmilksnathiaetktangknxyangehnchdecn khux mitakhnadelkehnchdecn aelasiphiwthikhlakwa rwmthngmikhwamkrachbkraechngwxngiwkwa mikhwamyaw 40 esntiemtrethakn oxlmda epnsingmichiwitechphaathinthiphbidinlatharitdiniklkbemuxngkhxronemlc insoleweniyethann karkhyayphnthukhxngoxlmdann yngimepnthithrabknodyaenchd 4 xangxing aekikh Arntzen aelakhna 2008 Proteus anguinus IUCN Red List of Threatened Species Version 4 International Union for Conservation of Nature subkhnemux 4 April 2011 Explicit use of et al in author help CS1 maint ref harv link Database entry includes a range map and justification for why this species is vulnerable Proteus rabbkhxmulkarcaaenkphnthuaebbburnakar Rocek Z 1994 A Review of the fossil Caudata of Europe PDF Abhandlungen und Berichte fur Naturkunde 17 51 56 4 0 4 1 4 2 The Human Fish Nick Baker s Weird Creatures sarkhdithangxnimxlphlaent thangthruwichns phvhsbdithi 24 mkrakhm 2556 5 0 5 1 ikhprisnaeruxngaeplk Weird Wonders Of The World sarkhdithangchxng 7 sukrthi 24 singhakhm 2561 Piper Ross 2007 Extraordinary Animals An Encyclopedia of Curious and Unusual Animals Greenwood Press hna 311 312 withyastweluxykhlanaelastwsaethinnasaethinbk ody wiryuthth elahacinda thnwakhm 2552 ISBN 978 616 556 016 0aehlngkhxmulxun aekikh khxmulekiywkhxngkb Proteus anguinus cakwikispichiskhxmmxns miphaphaelasuxekiywkb Proteus anguinusCreepy Human Fish of Slovenia caksiexnexnekhathungcak https th wikipedia org w index php title oxlm amp oldid 7799821, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ
, อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
