ตะพาบฮหว่านเกี๊ยม (อังกฤษ : Hoàn Kiếm turtle ; เวียดนาม : Rùa Hồ Gươm, Cụ Rùa ; ชื่อวิทยาศาสตร์ : Rafetus leloii ) ตะพาบขนาดใหญ่ชนิดหนึ่ง พบอาศัยอยู่ในทะเลสาบฮหว่านเกี๊ยม หรือทะเลสาบคืนดาบ ใจกลางกรุงฮานอย ประเทศเวียดนาม ซึ่งปัจจุบันยังเป็นที่ถกเถียงกันว่าเป็นชนิดที่แยกออกต่างหากหรือเป็นชื่อพ้อง ของตะพาบยักษ์แยงซีเกียง (R. swinhoei ) ที่จัดอยู่ในสกุลเดียวกัน
โดยตะพาบฮหว่านเกี๊ยมซึ่งพบในทะเลสาบฮหว่านเกี๊ยมนั้น ทางนักวิทยาศาสตร์ชาวเวียดนาม ห่า ดิ่ญ ดึ๊ก และเล เจิ่น บิ่ญ ซึ่งเป็นผู้ตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ให้ ยืนยันว่าเป็นคนละชนิดกันกับตะพาบยักษ์แยงซีเกียง โดยชี้ให้เห็นความแตกต่างทางพันธุกรรมเช่นเดียวกับความแตกต่างในลักษณะทางสัณฐานวิทยา แต่อย่างไรก็ตาม ได้มีคณะนักวิทยาศาสตร์ชาวตะวันตกที่ได้ศึกษาในเรื่องนี้ในปี ค.ศ. 2003 และ ค.ศ. 2011 ที่ระบุว่าความแตกต่างกันของตะพาบทั้ง 2 ชนิดนั้น อาจเป็นเพราะอายุและลำดับพันธุกรรมที่ใช้ไม่เคยถูกส่งไปศึกษาทางวิทยาศาสตร์อย่างแท้จริงในธนาคารยีน และวิจารณ์ว่าการตั้งชื่อวิทยาศาสตร์ว่า vietnamensis ของเล เจิ่น บิ่ญ นั้นไม่ถูกต้องตามหลักของรหัสสากลของศัพท์ทางด้านสัตววิทยาอีกด้วย อีกทั้งตัวอย่าง ของตะพาบดังกล่าวก็หาได้ยากมาก เนื่องจากเป็นตะพาบที่อยู่ในภาวะใกล้สูญพันธุ์มากที่สุดแล้ว โดยตัวอย่างที่มีชีวิตที่พบได้ในปัจจุบัน ทราบแต่เพียงว่ามีอยู่แค่ 3 ตัวเท่านั้น คือ ในทะเลสาบฮหว่านเกี๊ยม 1 ตัว และอีก 2 ตัวเป็นตะพาบที่เลี้ยงในสวนสัตว์ประเทศจีนเท่านั้น
โดยชื่อวิทยาศาสตร์ leloii นั้น ห่า ดิ่ญ ดึ๊ก ตั้งขึ้นเป็นเกียรติแด่จักรพรรดิเล เหล่ย วีรบุรุษในตำนานการสร้างชนชาติเวียดนาม ว่า ในช่วงศตวรรษที่ 15 พระองค์ได้ใช้ดาบศักดิ์สิทธิ์ในการต่อสู้ขับไล่ชาวหมิง ที่มารุกราน ต่อมาพระองค์ได้ประทับเรือล่องในทะเลสาบฮหว่านเกี๊ยม ได้มีตะพาบยักษ์หรือเต่ายักษ์ตัวหนึ่งโผล่ขึ้นมา บอกให้พระองค์ส่งดาบนั้นกลับคืนแด่จ้าวมังกร ดาบเล่มนั้นก็ได้พุ่งออกจากฝักดาบเข้าไปในปากของตะพาบก่อนที่จะหายกลับลงไปสู่ใต้ผิวน้ำ ทะเลสาบฮหว่านเกี๊ยมจึงได้อีกชื่อหนึ่งว่า "ทะเลสาบคืนดาบ"
ในวันที่ 19 มกราคม ค.ศ. 2016 ตะพาบฮหว่านเกี๊ยมที่อาศัยอยู่ในทะเลสาบฮหว่านเกี๊ยมได้ตายลง โดยมีผู้พบซาก คาดว่ามีอายุราว 80-100 ปี และมีน้ำหนัก 200 กิโลกรัม หลังการตายมีความเชื่อกันว่าอาจเป็นลางร้ายเกิดแก่ประเทศเวียดนาม
อ้างอิง ↑ Farkas, B and Webb, R.G. 2003. Rafetus leloii Hà Dinh Dúc, 2000—an invalid species of softshell turtle from Hoan Kiem Lake, Hanoi, Vietnam (Reptilia, Testudines, Trionychidae). Zool. Abhandl. (Dresden ), 53: 107-112. Asian Turtle Trade Working Group 2000. Rafetus swinhoei. In: IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4. <www.iucnredlist.org>. Downloaded on 23 April 2011. Farkas, Balázs; Minh Duc Le; Truong Quang Nguyen (2011). "Rafetus vietnamensis Le, Le, Tran, Phan, Phan, Tran, Pham, Nguyen, Nong, Phan, Dinh, Truong and Ha, 2010 – another invalid name for an invalid species of softshell turtle (Reptilia: Testudines: Trionychidae)". Russian Journal of Herpetology . สืบค้นเมื่อ 17 February 2012 . หน้า 108-109, กริวดาว... เสียดาย! สูญพันธุ์ตั้งแต่ยังไม่ได้เกิด . "V.I.P." โดย กิตติพงษ์ จารุธาณินทร์. นิตยสาร Aquarium Biz ปีที่ 1 ฉบับที่ 11: พฤษภาคม 2011 "นักวิจัยตะลึงตะพาบยักษ์เวียดนามยังอยู่". ผู้จัดการออนไลน์. สืบค้นเมื่อ 5 December 2014 . [ลิงก์เสีย . iam-news. 19 January 2016. คลังข้อมูลเก่า เก็บจาก แหล่งเดิม เมื่อ 2016-01-26. สืบค้นเมื่อ 30 January 2016 .
แหล่งข้อมูลอื่น
ตะพาบฮหว, านเก, ยม, การจำแนกช, นทางว, ทยาศาสตร, อาณาจ, กร, animaliaไฟล, chordataช, sauropsidaอ, นด, testudinesวงศ, trionychidaeสก, rafetusสป, leloiiช, อทว, นามrafetus, leloii, Đức, 2000, อพ, องr, vietnamensis, swinhoei, งกฤษ, hoàn, kiếm, turtle, เว, ยดนาม, rùa. taphabhhwanekiymtaphabhhwanekiymkarcaaenkchnthangwithyasastrxanackr Animaliaiflm Chordatachn Sauropsidaxndb Testudineswngs Trionychidaeskul Rafetusspichis R leloiichuxthwinamRafetus leloii 1 2 Đức 2000 chuxphxngR vietnamensis R swinhoei taphabhhwanekiym xngkvs Hoan Kiếm turtle ewiydnam Rua Hồ Gươm Cụ Rua chuxwithyasastr Rafetus leloii taphabkhnadihychnidhnung phbxasyxyuinthaelsabhhwanekiymhruxthaelsabkhundab icklangkrunghanxy praethsewiydnam sungpccubnyngepnthithkethiyngknwaepnchnidthiaeykxxktanghakhruxepnchuxphxngkhxngtaphabyksaeyngsiekiyng R swinhoei thicdxyuinskulediywkn 1 odytaphabhhwanekiymsungphbinthaelsabhhwanekiymnn thangnkwithyasastrchawewiydnam ha diy duk aelael ecin biy sungepnphutngchuxwithyasastrih yunynwaepnkhnlachnidknkbtaphabyksaeyngsiekiyng odychiihehnkhwamaetktangthangphnthukrrmechnediywkbkhwamaetktanginlksnathangsnthanwithya aetxyangirktam idmikhnankwithyasastrchawtawntkthiidsuksaineruxngniinpi kh s 2003 aela kh s 2011 thirabuwakhwamaetktangknkhxngtaphabthng 2 chnidnn xacepnephraaxayuaelaladbphnthukrrmthiichimekhythuksngipsuksathangwithyasastrxyangaethcringinthnakharyin aelawicarnwakartngchuxwithyasastrwa vietnamensis khxngel ecin biy nnimthuktxngtamhlkkhxngrhssaklkhxngsphththangdanstwwithyaxikdwy 3 xikthngtwxyangkhxngtaphabdngklawkhaidyakmak enuxngcakepntaphabthixyuinphawaiklsuyphnthumakthisudaelw odytwxyangthimichiwitthiphbidinpccubn thrabaetephiyngwamixyuaekh 3 twethann khux inthaelsabhhwanekiym 1 tw aelaxik 2 twepntaphabthieliynginswnstwpraethscinethann 4 odychuxwithyasastr leloii nn ha diy duk tngkhunepnekiyrtiaedckrphrrdiel ehly wirburusintanankarsrangchnchatiewiydnam wa inchwngstwrrsthi 15 phraxngkhidichdabskdisiththiinkartxsukhbilchawhmingthimarukran txmaphraxngkhidprathberuxlxnginthaelsabhhwanekiym idmitaphabykshruxetaykstwhnungophlkhunma bxkihphraxngkhsngdabnnklbkhunaedcawmngkr dabelmnnkidphungxxkcakfkdabekhaipinpakkhxngtaphabkxnthicahayklblngipsuitphiwna thaelsabhhwanekiymcungidxikchuxhnungwa thaelsabkhundab 5 inwnthi 19 mkrakhm kh s 2016 taphabhhwanekiymthixasyxyuinthaelsabhhwanekiymidtaylng odymiphuphbsak khadwamixayuraw 80 100 pi aelaminahnk 200 kiolkrm hlngkartaymikhwamechuxknwaxacepnlangrayekidaekpraethsewiydnam 6 xangxing aekikh 1 0 1 1 Farkas B and Webb R G 2003 Rafetus leloii Ha Dinh Duc 2000 an invalid species of softshell turtle from Hoan Kiem Lake Hanoi Vietnam Reptilia Testudines Trionychidae Zool Abhandl Dresden 53 107 112 Asian Turtle Trade Working Group 2000 Rafetus swinhoei In IUCN 2010 IUCN Red List of Threatened Species Version 2010 4 lt www iucnredlist org gt Downloaded on 23 April 2011 Farkas Balazs Minh Duc Le Truong Quang Nguyen 2011 Rafetus vietnamensis Le Le Tran Phan Phan Tran Pham Nguyen Nong Phan Dinh Truong and Ha 2010 another invalid name for an invalid species of softshell turtle Reptilia Testudines Trionychidae Russian Journal of Herpetology subkhnemux 17 February 2012 hna 108 109 kriwdaw esiyday suyphnthutngaetyngimidekid V I P ody kittiphngs caruthaninthr nitysar Aquarium Biz pithi 1 chbbthi 11 phvsphakhm 2011 nkwicytalungtaphabyksewiydnamyngxyu phucdkarxxniln subkhnemux 5 December 2014 lingkesiy taphabnayks khwyicchawewiydnamtayaelw echuxepnlangbxkehturay iam news 19 January 2016 khlngkhxmuleka ekbcak aehlngedim emux 2016 01 26 subkhnemux 30 January 2016 aehlngkhxmulxun aekikhkhxmmxns miphaphaelasuxekiywkb taphabhhwanekiym ekhathungcak https th wikipedia org w index php title taphabhhwanekiym amp oldid 9643544, wikipedia, วิกิ หนังสือ, หนังสือ, ห้องสมุด,
บทความ , อ่าน, ดาวน์โหลด, ฟรี, ดาวน์โหลดฟรี, mp3, วิดีโอ, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, รูปภาพ, เพลง, เพลง, หนัง, หนังสือ, เกม, เกม
