หลักสูตรออกแบบตกแต่งภายในในประเทศไทย
มีการแนะนำว่า บทความนี้ทั้งหมดหรือบางส่วนควรย้ายไปโครงการวิกิตำรา (อภิปราย) เนื่องจากการจัดรูปแบบเนื้อหาไม่ตรงตามนโยบายของวิกิพีเดียที่เป็นสารานุกรม และอาจเข้ากับโครงการวิกิตำรามากกว่า |
สาขาวิชาการออกแบบตกแต่งภายในและสถาปัตยกรรมภายใน ในประเทศไทย
หลักสูตรปริญญาโท
โครงสร้างหลักสูตรระดับปริญญาโทในสาขาการออกแบบตกแต่งภายในและสถาปัตยกรรมภายในนั้น ส่วนใหญ่เป็นหลักสูตรที่ใช้ระยะเวลาในการเรียนอย่างน้อย 2 ปี แต่ละสถาบันการศึกษามีแผนการศึกษาที่ผู้เข้าเรียนสามารถเลือกเรียนได้ที่แตกต่างกันออกไป ยกตัวอย่างเช่น หลักสูตรศิลปมหาบัณฑิต สาขาวิชาการออกแบบภายใน คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร http://www.decorate.su.ac.th/http://www.arch.kmitl.ac.th/index_prosstd.php?m=program หลักสูตรสถาปัตยกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาสถาปัตยกรรมภายใน คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง]</ref> คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ได้กำหนดแผนการศึกษาไว้คือ แผน ก. ซึ่งผู้ที่เข้าศึกษาต้องทำวิทยานิพนธ์ ในขณะที่หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการจัดการออกแบบภายใน มหาวิทยาลัยกรุงเทพและ หลักสูตรศิลปมหาบัณฑิต สาขาวิชาการออกแบบตกแต่งภายใน มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต ได้กำหนดทางเลือกเพิ่มจากการทำวิทยานิพนธ์ โดยผู้เข้าศึกษาสามารถเลือกการเรียนแบบแผน ข. ซึ่งผู้ศึกษาในแผนนี้ไม่ต้องทำวิทยานิพนธ์ แต่ผู้ศึกษาจะต้องทำการศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองภายใต้การควบคุมของอาจารย์ที่ปรึกษา พร้อมทั้งสอบผ่านการสอบประมวลความรอบรู้ทั้งการสอบข้อเขียนและการสอบปากเปล่า
สาขาวิชาและแขนงวิชาเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้หลักสูตรระดับปริญญาโทในสาขานี้มีความแตกต่างกัน หลักสูตรที่มหาวิทยาลัยศิลปากรกำหนดได้เน้นการศึกษาวิจัยทางด้านการออกแบบตกแต่งภายใน โดยกำหนดรายวิชาบังคับที่เกี่ยวเนื่องไว้ เช่น การออกแบบตกแต่งภายในขั้นสูง จิตวิทยาสภาพแวดล้อมภายใน ระบบสภาพแวดล้อมภายใน และระบบทางสถาปัตยกรรม ส่วนหลักสูตรที่สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบังได้แตกหลักสูตรเป็นเป็นสองแขนงวิชา คือ แขนงวิชาออกแบบสถาปัตยกรรมภายใน เป็นแขนงที่ทำการศึกษาวิจัยทางด้านการออกแบบสถาปัตยกรรมภายในขั้นสูงและแนวความคิดในการออกแบบ แขนงวิชาที่สองคือแขนงวิชาออกแบบสภาพแวดล้อมภายในซึ่งเน้นไปที่การทำวิจัยในหัวข้อที่เกี่ยวข้องกับการออกแบบสภาพแวดล้อมภายใน การอนุรักษ์พลังงาน และสถาปัตยกรรมในไทยศึกษา ส่วนหลักสูตรศิลปมหาบัณฑิตที่มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิตนั้นเน้นการศึกษาวิจัยไปในเรื่องการออกแบบและจัดการความยั่งยืนของสภาพแวดล้อม และศึกษาพฤติกรรมการใช้สอย เป็นหลักดังนั้นรายวิชาบังคับจึงถูกออกแบบไว้ให้สอดคล้องกับจุดประสงค์ดังกล่าว ยกตัวอย่างเช่น ปฏิบัติการออกแบบสภาพแวดลอม, สภาพแวดลอมและพฤติกรรม, การโปรแกรมการออกแบบสภาพแวดลอม, การจัดการระบบสภาพแวดลอมภายใน, และ เทคนิคการวิจัยเพื่อการออกแบบสภาพแวดลอม
ในขณะที่หลักสูตรทั้งสามเน้นการศึกษาวิจัยทางด้านการออกแบบ หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการจัดการออกแบบภายใน ของมหาวิทยาลัยกรุงเทพ ได้บูรณาการองค์ความรู้ทางด้านการจัดการและบริหารมาผสมผสานการศึกษาวิจัยทางด้านการออกแบบ ความรู้ดังกล่าวรวมถึง การบริหารจัดการออกแบบภายใน กลยุทธ์การจัดการในธุรกิจการออกแบบภายใน ความเป็นไปได้ของโครงการออกแบบภายใน และผลกระทบและการเปลี่ยนแปลงของนวัตกรรมต่อธุรกิจออกแบบภายใน
อย่างไรก็ตามเมื่อสำเร็จการศึกษา วุฒิการศึกษาที่ผู้สำเร็จการศึกษาจะได้รับนั้นขื้นอยู่กับหลักสูตรที่แต่ละสถาบันกำหนดไว้ หากเป็นหลักสูตรสถาปัตยกรรมศาสตรมหาบัณฑิต ผู้ที่สำเร็จการศึกษาก็จะได้รับปริญญาในสาขาสถาปัตยกรรมศาสตรมหาบัณฑิต (Master of Architecture) หากเป็นหลักสูตรศิลปมหาบัณฑิต ผู้ที่สำเร็จการศึกษาจะได้รับปริญญาศิลปมหาบัณฑิต (Master of Fine Arts) หรือหากเป็นหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต ผู้ที่สำเร็จการศึกษาจะได้รับปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต (Master of Arts)
กลุ่มหัวข้อการศึกษาในวิชาวิทยานิพนธ์ ของนักศึกษา
ตารางด้านล่างแสดงตัวอย่างกลุ่มหัวข้อวิทยานิพนธ์โดยเปรียบเทียบกับจำนวนของวิทยานิพนธ์ในหลักสูตรสถาปัตยกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2548 ถึงปัจจุบัน ข้อมูลในตารางได้จากการสืบค้นข้อมูลใน KMITL Library Public Access Catalog ณ วันที่ 11 กุมภาพันธ์ 2552
กลุ่มหัวข้อวิทยานิพนธ์ | ปี 2548 | ปี 2549 | ปี 2550 | ปี 2551 | ปี 2552 |
---|---|---|---|---|---|
การออกแบบสถาปัตยกรรมภายใน | 3 | 2 | 5 | ||
การออกแบบสภาพแวดล้อมภายและเอกลักษณ์องค์กร | 4 | 4 | 4 | 2 | |
การวางผังพื้นที่ว่าง | 1 | 1 | 1 | ||
การศึกษาพฤติกรรมผู้ใช้อาคาร | 1 | 2 | 2 | ||
การศึกษาเกณฑ์และแนวทางการออกแบบ | 4 | 1 | 3 | 1 | |
ศึกษาและออกแบบปรับปรุงอาคาร | 1 | 1 | |||
การออกแบบต้นแบบ | 2 | ||||
การศึกษาระบบอาคาร | 1 | ||||
การออกแบบด้านอื่นๆ | 1 | 1 |
ตารางด้านล่างแสดงตัวอย่างกลุ่มหัวข้อวิทยานิพนธ์โดยเปรียบเทียบกับจำนวนของวิทยานิพนธ์ในหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการจัดการออกแบบภายใน มหาวิทยาลัยกรุงเทพ ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2551ถึงปัจจุบัน
กลุ่มหัวข้อวิทยานิพนธ์ | ปี 2551 | ปี 2552 |
---|---|---|
การออกแบบและศึกษาแนวทางการจัดการพื้นที่ | 1 | 2 |
การออกแบบสถาปัตยกรรมภายใน | 1 | 1 |
การศึกษาเกณฑ์และแนวทางการออกแบบ | 4 | 4 |
การศึกษาเปรียบเทียบการออกแบบ | 1 | |
การศึกษาและประเมินผลการใช้งานอาคาร | 1 | 1 |
การศึกษาการจัดการอาคารและสภาพแวดล้อม | 2 | |
การศึกษาวิเคราะห์โครงการและพัฒนาธุรกิจ | 2 | |
การออกแบบและบริหารจัดการเอกลักษณ์องค์กร | 4 | |
การศึกษาพฤติกรรมผู้ใช้อาคาร/นักออกแบบ | 1 | 1 |
หลักสูตรปริญญาตรี
ในปัจจุบันมี 16 สถาบันอุดมศึกษาที่เปิดหลักสูตรปริญญาตรีที่เกี่ยวเนื่องกับสาขาวิชาการออกแบบภายใน โดยมีชื่อหลักสูตรและระยะเวลาการเรียนที่แตกต่างกัน อย่างไรก็ตามเนื่องจากการออกแบบตกแต่งภายในเป็นวิชาชีพควบคุม ดังนั้นการออกแบบหลักสูตรที่ไม่ว่าจะใช้ระยะเวลาหรือมีหน่วยกิตการเรียนที่ต่างกันนั้น จึงต้องออกแบบให้สอดคล้องกับข้อบังคับการรับรองปริญญา อนุปริญญา และประกาศนียบัตรในการประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุม พ.ศ. 2545 ที่สภาสถาปนิกกำหนดไว้
หลักสูตรสถาปัตยกรรมภายใน
หลักสูตรแรกมีชื่อหลักสูตรว่า "หลักสูตรสถาปัตยกรรมภายใน" โดยทั่วไปหลักสูตรนี้ใช้ระยะเวลาการเรียนการสอน 5 ปี ผู้ที่สำเร็จการศึกษาจากหลักสูตรในกลุ่มนี้จะได้รับปริญญาสถาปัตยกรรมศาสตรบัณฑิต (สถ.บ. หรือ Bachelor ofArchitecture ) สถาบันอุดมศึกษาที่เปิดหลักสูตรสาขาสถาปัตยกรรมภายในดังกล่าวรวมถึง
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ผังเมือง นฤมิตศิลป์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลอีสาน นครราชสีมา
หลักสูตรศิลปบัณฑิต
หลักสูตรที่สองใช้ชื่อหลักสูตรศิลปบัณฑิต ซึ่งรวมสาขาออกแบบตกแต่งภายใน และสาขาออกแบบภายในไว้ด้วยกัน ระยะเวลาการเรียนการสอนของหลักสูตรในกลุ่มนี้จะใช้เวลา 4 ปี ผู้ที่สำเร็จการศึกษาจะได้รับปริญญาศิลปบัณฑิต (ศป.บ. หรือ Bachelor of Fine Arts ) สถาบันอุดมศึกษาที่เปิดหลักสูตรในกลุ่มนี้ได้แก่
- คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ
- คณะศิลปกรรมและการออกแบบ มหาวิทยาลัยรังสิต
- *คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต
- คณะศิลปกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
- คณะสถาปัตยกรรมและการออกแบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีปทุม
- คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์
- คณะศิลปกรรม วิทยาลัยเพาะช่าง มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์
- คณะศิลปวิจิตร สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์
หมายเหตุ*: คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ใช้ชื่อหลักสูตรสถาปัตยกรรมภายใน เหมือนกับกลุ่มแรก แต่เมื่อสำเร็จการศึกษาจะได้รับปริญญาสถาปัตยกรรมภายในบัณฑิต (สน.บ.) ดังนั้นจึงใช้ระยะเวลาการศึกษา 4 ปี เท่ากับหลักสูตรในกลุ่มที่สอง
]]
ยิ่งไปกว่านั้นบางสถาบันอุดมศึกษายังเพิ่มความยืดหยุ่นในการเปิดรับการเข้าเรียน เช่น คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต เปิดหลักสูตรเทียบโอน ภาคปกติโดยรับเทียบโอนหน่วยกิตจากสถาบันอุดมศึกษาอื่นๆหรือเทียบโอนจากประสบการณ์ทำงาน และคณะศิลปกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์ ได้เปิดหลักสูตรการศึกษาปริญญาตรีภาคสมทบ
นอกจากหลักสูตรปริญญาตรีภาคปกติแล้ว บางสถาบันอุดมศึกษา เช่น คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ ยังได้เปิดโอกาสให้ผู้ที่สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรีในสาขาอื่นแล้วแต่มีความสนใจที่จะเรียนรู้เพิ่มเติมในเนื้อหาและทฤษฏีทางด้านการออกแบบภายใน โดยมีชื่อว่า "โครงการปริญญาที่สองการออกแบบภายใน"ระยะเวลาการเรียนการสอนนั้นขึ้นอยู่กับรายวิชาที่ผู้สมัครได้เคยเรียนในระดับปริญญาตรีมาแล้ว ยกตัวอย่างเช่น หากผู้เข้าศึกษาสำเร็จการศึกษาจากสาขาการออกแบบอื่นๆ ก็จะใช้ระยะเวลาการศึกษา 3 ปี หรือมากกว่านั้นในกรณีที่สำเร็จการศึกษาจากสาขาที่ไม่เกี่ยวข้องกับการออกแบบ
นอกจากหลักสูตรปริญญาตรีที่ได้กล่าวมายังมีหลักสูตรออกแบบภายในที่เป็นหลักสูตรนานาชาติอีกด้วย ยกตัวอย่างเช่น หลักสูตรสาขาออกแบบตกแต่งภายในและผลิตภัณฑ์ สถาบันออกแบบนานาชาติชนาพัฒน์ เป็นต้น
ดูเพิ่ม
- สถาปัตยกรรมภายใน
- มัณฑนศิลป์
- สถาปัตยกรรมหลัก
- ภูมิสถาปัตยกรรม
- สถาปัตยกรรมผังเมือง
- สภาสถาปนิก
อ้างอิง
- หลักสูตรศิลปมหาบัณฑิต สาขาวิชาการออกแบบภายใน คณะมัณฑนศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร
- หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาการจัดการออกแบบภายใน มหาวิทยาลัยกรุงเทพ
- หลักสูตรศิลปมหาบัณฑิต สาขาวิชาการออกแบบตกแต่งภายใน มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต
- เอกสารรายวิชาในหลักสูตรที่มหาวิทยาลัยศิลปากรกำหนด
- เอกสารรายวิชาในหลักสูตรที่สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบังกำหนด
- เอกสารรายวิชาในหลักสูตรที่มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิตกำหนด
- เอกสารรายวิชาในหลักสูตรที่มหาวิทยาลัยกรุงเทพกำหนด
- KMITL Library Public Access Catalog
- คณะกรรมการสภาสถาปนิก. (2545). "ข้อบังคับสภาสถาปนิกว่าด้วยการรับรองปริญญา อนุปริญญา และประกาศนียบัตรในการประกอบวิชาชีพสถาปัตยกรรมควบคุม พ.ศ. 2545" (PDF): หน้า2. Cite journal requires
|journal=
(help); Check date values in:|year=
(help) - คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการออกแบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยอัสสัมชัญ
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ ผังเมือง นฤมิตศิลป์ มหาวิทยาลัยมหาสารคาม
- [1]
- ↑ คณะกรรมการสภาสถาปนิก. (2548). "การกำหนดวัตถุประสงค์และขอบเขตหมวดวิชาของมาตรฐานวิชาการในสาขาสถาปัตยกรรมควบคุม พ.ศ. 2548" (PDF): หน้า3. Cite journal requires
|journal=
(help); Check date values in:|year=
(help) - คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยกรุงเทพ
- คณะศิลปกรรมและการออกแบบ มหาวิทยาลัยรังสิต
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์และการผังเมือง มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิต
- คณะศิลปกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลธัญบุรี
- คณะสถาปัตยกรรมและการออกแบบ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าพระนครเหนือ
- คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีปทุม
- คณะศิลปกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์
- คณะศิลปกรรม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์
- คณะศิลปวิจิตร สถาบันบัณฑิตพัฒนศิลป์ กระทรวงวัฒนธรรม
- เอกสารจากมหาวิทยาลัยเกษมบัณฑิตแสดงรายละเอียดหลักสูตรที่รับเทียบโอนหน่วยกิตจากสถาบันอุดมศึกษาอื่นๆ
- โครงสร้างหลักสูตรหลักสูตรการศึกษาปริญญาตรี 4 ปี สมทบมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลรัตนโกสินทร์
- โครงการปริญญาที่สองการออกแบบภายใน มหาวิทยาลัยกรุงเทพ
- แผนการศึกษา PROGRAM I ของโครงการปริญญาที่สองการออกแบบภายใน มหาวิทยาลัยกรุงเทพ
- แผนการศึกษา PROGRAM II ของโครงการปริญญาที่สองการออกแบบภายใน มหาวิทยาลัยกรุงเทพ
แหล่งข้อมูลอื่น
- สมาคมมัณฑนากรแห่งประเทศไทย
- สภาสถาปนิก